Sistemin Tanımı

1. Genel İstekler

1.1 Bir bilgisayar sisteminin teknik dizaynı, bir istek sınıfının verilmesine bağlı olarak yapılır. İlgili istek sınıfı gereklerine göre sınıflandırılmış olan ve aşağıda örnekleme yoluyla listelenen önlemler sağlanacaktır.

1.2 İşlevsel üniteler için, dizaynın kapsamlı olduğu ve geri besleme oluşturmadığının kanıtları sağlanacaktır.

1.3 Bilgisayar sistemleri tüm çalışma koşullarında, bağımsız kontrol işlemlerini yapmak ve kullanıcıyı doğru olarak bilgilendirmek ve kullanıcının talimatlarını doğru zamanda yerine getirmek için yeterince hızlı olmalıdır.

1.4 Bilgisayar sistemleri, programın çalışmasını ve verilerin akışını, örneğin; olasılık testleriyle, zaman üzerinde program ve verilerin akışının izlenmesiyle, otomatik olarak ve periyodik olarak izleyecektir.

1.5 Bilgisayar sistemlerinin arızalanması ve yeniden çalıştırılması durumunda, proses, tanımlanmamış ve kritik durumlardan korunacaktır.

2. Güç Beslemesi

2.1 Güç beslemesi izlenecek ve arızalar bir alarmla gösterilecektir.

2.2 Fazlalıklı sistemler, kısa devrelere ve aşırı yüklere karşı ayrı olarak korunacak ve seçmeli olarak beslenecektir.

3. Donanım

3.1 Donanımın dizaynı açık olmalıdır. Onarım ve bakım amacıyla değiştirilebilir parçalara kolay ulaşım sağlanacaktır.

3.2 Fişli kartlar ve fişli bağlantılar yanlışlıkla yerleştirilmeyi önlemek amacıyla uygun şekilde işaretlenecek veya eğer yanlış bir yere yerleştirilirse, hasarlanmayacak veya tehlike oluşturacak herhangi bir arızaya neden olmayacaktır.

3.3 Entegre sistemlerde, alt sistemlerin birbirinden elektriksel olarak yalıtılması önerilir.

3.4 Bilgisayarlar tercihen cebri havalandırmaya ihtiyaç olmayacak şekilde dizayn edilecektir.

Bilgisayarların cebri havalandırması gerekli ise, kabul edilmez sıcaklık artışlarında bir alarm verilmesi sağlanacaktır.

4. Yazılım

4.1 Yazılım örnekleri aşağıda verilmiştir :

- İşletim sistemleri,

- Uygulama yazılımı

10-6 Bölüm 10 – Bilgisayar Sistemleri C

- Uygulanabilir kodlar,

- Veritabanı içeriği ve yapısı,

- Grafik görüntüleme için bitmap’ler,

- PAL’lerde lojik programlar,

- İletişim kontrol elemanlarındaki mikrokod’lar.

4.2 Üretici; yazılım gelişiminin her aşamasında sistematik bir prosedürün takip edildiğini kanıtlayacaktır.

4.3 Özelliklerin belirlenmesinden sonra, test programlaması yapılacaktır (test durumlarının listelenmesi, test edilecek yazılımın kurulması ve testin kapsamı). Test programında testlerin ne zaman, nasıl ve hangi kapsamda yapılacağı yazılır.

4.4 Yazılım üretimi ile ilgili kalite güvence önlemleri ve testler ile dokümantasyonun ve testlerin zamanında hazırlanması, TL tarafından izlenebilir olacaktır.

4.5 Yazılımın versiyonu, tarihi ve numarası dokümante edilecek ve ilgili istek sınıfı ayrımı belirlenebilir olacaktır.

5. Veri İletişim Bağlantıları

5.1 Bu istekler, dağıtılmış bilgisayarlar ve sistemler arasında veri transferi yapmak için paylaşılmış veri iletişim bağlantılarını kullanan kategorisi II ve üstü sistemlere uygulanır.

5.2 Veri iletişim araçlarının, tek bir bileşen hatası sonucunda oluşan kayıpta veri iletişimi otomatik olarak geri sağlanacaktır .

5.3 Bir veri iletişim bağlantısı kaybı, ana hizmetlerin alternatif yollarla çalışma yeteneğini engellemeyecektir.

5.4 Veri iletişim hatları; linkteki arızaların algılanması ve düğüm noktalarındaki veri iletişim arızaları yönünden sürekli olarak kendinden kontrollü olacaktır. Tespit edilen arızalarda bir alarm devreye girecektir.

5.5 Sistem kendi kendini kontrol yetenekleri, veri iletişim hatası durumunda komple kurulum için en

tehlikeli duruma geçişi başlatmak için düzenlenir.

5.6 Veri iletişim bağlantılarının özellikleri gerekli tüm bilgileri yeterli sürede iletmek için uygun olacak ve aşırı yüklenme önlenecektir.

5.7 Aynı veri iletişim hattı iki veya daha fazla ana işlevde kullanılıyorsa, bu hat fazlalıklı olacaktır.

5.8 Araçlar, verinin bütünlüğünü korumayı ve bozuk veya geçersiz veriyi zamanında kurtarmayı sağlayacaktır.

5.9 Fazlalıklı hatlar arasındaki aktarım, veri iletişimi veya işlevlerin devamlılığını aksatmamalıdır.

5.10 Verinin çeşitli sistemler arasında değiştirilebilmesini sağlamak için, standart arayüzler kullanılacaktır.

5.11 Eğer onaylı sistemler genişletilecekse, tüm sistemin problemsiz çalışmasının kanıtları verilecektir.

6. Kablosuz Veri Bağlantıları için İlave İstekler

6.1 Bu istekler 5’ de belirtilen isteklere ilavedir. Veri iletişim bağlantıları, dağıtılmış programlanabilir elektronik teçhizat veya sistemler arasında veri aktarmak için kablosuz veri iletişim bağlantıları kullanan istek sınıfı 2’ ye uygulanır. 3, 4 ve 5 istek sınıfları için, kablosuz veri iletişim bağlantıları A.3.1’ e uygun olacaktır.

6.2 Kablosuz veri iletişim bağlantılarına bağımlı ana hizmetleri sağlamak için sürekli çalışması gerekli olan fonksiyonlar, kabul edilebilir bir süre içinde hareket getirilebilir alternatif bir kumanda metoduna sahip olacaktır.

6.3 Kablosuz veri haberleşmesi aşağıdakiler dahil tanınan uluslararası kablosuz iletişim sistemi protokollerini kullanacaktır:

- Mesaj bütünlüğü: Hata önleme, tespit, teşhis ve düzeltme böylece iletilen mesaj ile karşılaştırıldığında alınan mesaj bozuk veya değiştirmemekte;

- Konfigürasyon ve cihaz kimlik doğrulama:

C Bölüm 10 – Bilgisayar Sistemleri 10-7

Sadece sistem dizaynı dahil cihazların bağlantısı izin verecektir;

- Mesaj şifreleme; Gizlilik ve/veya kritik veri içeriği korunması;

- Güvenlik yönetimi; Şebeke varlıklarının korunması, şebeke varlıklarına yetkisiz erişimin önlenmesi.

Not:

Kablosuz sistem, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği’nin ve Bayrak Devleti’nin telsiz frekansı ve güç seviyesi gereksinimlerine uygun olacaktır. Bu frekans ve güç seviyesindeki kısıtlamalar nedeniyle, bir kablosuz veri iletişim bağlantısı çalışmasını engelleyen radyo frekans iletim kullanımı ile ilgili ulusal yerel bağlantı noktası yönetmeliklerinin olması durumunda sistemin çalışmasına önem verilmelidir.

7. Sistemlerin Bütünleşmesi

7.1 Bağımsız sistemlerin işlevlerinin bütünleşmesi, tekil bir sistemin güvenilirliğini azaltmayacaktır.

7.2 Bütünleşmiş sistemin alt sistemlerinden birindeki arıza, diğer alt sistemlerin işlevine etki etmeyecektir.

7.3 Birbirine bağlı bağımsız alt sistemler arasındaki veri aktarımı arızası, bunların bağımsız işlevlerini bozmayacaktır.

8. Kullanıcı Arayüzü

8.1 Bir sistemin kullanımı, kolay anlaşılabilecek ve kullanım kolaylığı olacak şekilde dizayn edilecek ve ergonomik standartlara uygun olacaktır.

8.2 Bilgisayar sisteminin durumu tanınabilir olacaktır.

8.3 Alt sistemlerin veya işlevsel ünitelerin arızası veya kapanması, bir alarmla ikaz edilecek ve her çalıştırma istasyonunda gösterilecektir.

8.4 Bilgisayar sisteminin kullanımı için, anlaşılabilir genel bir kullanıcı kılavuzu sağlanacaktır.

9. Giriş cihazları

9.1 Kontrol komutlarının geri dönüşü gösterilecektir.

9.2 Devamlı tekrarlanan komutlar için özel işlev tuşları sağlanacaktır. Eğer tuşlara çoklu işlevler verilmişse, hangi işlevin aktif olduğunun anlaşılması mümkün olacaktır.

9.3 Köprü üstünde yer alan kumanda paneli ayrı olarak aydınlatılacaktır. Aydınlatma, ortam koşullarına göre parlama olmaksızın ayarlanabilmelidir.

9.4 Donanımın çalışması veya işlevleri klavye ile değiştirilebiliyorsa, kontrol cihazlarının yanlışlıkla çalıştırılmasını önleyici önlemler alınacaktır.

9.5 Eğer bir tuşun kullanımı, tehlikeli çalışma koşullarının oluşumuna neden olabiliyorsa, tek bir hareketle söz konusu komutun yerine getirilmesini önleyici önlemler alınacaktır. Bunlara örnekler aşağıda verilmiştir:

- Özel bir tuş kilidi kullanımı,

- İki veya daha fazla tuş kullanımı.

9.6 Karışıklığa yol açabilecek kumanda müdahaleleri iç kilitleme ile önlenecektir. İşlevsel olan kontrol istasyonu bu yönde gösterilecektir.

9.7 Kumandalar, kontrol edilen donanımın konumu ve çalışma yönü ile uyumlu olacaktır.

10. Çıkış Cihazları

10.1 Görsel gösterge ünitesinde yer alan metinlerin grafik bilgilerin ve alarm sinyallerinin büyüklüğü, rengi ve yoğunluğu; tüm aydınlatma koşullarında normal kullanıcı konumundan kolayca okunabilecek şekilde olacaktır.

10.2 Bilgiler, lojik önceliğe göre görüntülenecektir.

10.3 Eğer hata mesajları renkli monitörde gösteriliyorsa, bir ana renkte hata oluşsa dahi, alarm durumunun anlaşılması sağlanacaktır.

10-8 Bölüm 10 – Bilgisayar Sistemleri C,D

11. Grafiksel Kullanıcı Arayüzü

11.1 Bilgiler, işlevsel önemlerine ve ilişkilerine göre açık ve anlaşılabilir şekilde görüntülenecektir. Ekran içeriği belirgin olarak yapılandırılacak ve bunların gösterimi doğrudan kullanıcı ile ilgili olanlarla sınırlandırılacaktır.

11.2 Genel amaçlı grafiksel kullanıcı arayüzleri kullanıldığında, sadece ilgili proses için gerekli olan işlevler görüntülenecektir.

11.3 Alarmlar, sistemin tüm çalışma durumlarında, diğer bilgilere göre öncelikli olarak sesli ve görsel şekilde belirtilecektir. Bunlar diğer bilgilerden belirgin bir şekilde farklı olacaktır.

12. Uzaktan Erişim

12.1 Bir geminin seyri boyunca uzaktan erişim sadece gemi sorumlu mürettebatı tarafından izleme amacı ve ön onay için kullanılacaktır.

12.2 Uzaktan yazılım bakımı gemi için düzenlenmiş ise, yazılımın kurulumu aşağıdaki maddelerin veya faaliyetlerin sağlanması gerekir;

Hiçbir değişiklik, gemi sorumlu mürettebatı (örneğin; kaptan) tarafından kabul ve onaylanmadan mümkün olmayacaktır ve sadece bir limanda iken gerçekleştirilecektir;

- Kurallara uygunluğu etkileyebilecek herhangi bir revizyon TL tarafından onaylanacak ve kanıtları gemide bulundurulacaktır;

- Bir kurulum prosedürü mevcut olacaktır;

- Kurulum prosesinin güvenliği ve değiştirilen yazılımın bütünlüğü, yazılımın güncellenmesi tamamlandıktan sonra doğrulanacaktır;

- Doğru kurulumun ve doğru fonksiyonların doğrulamasının bir test program mevcut olacaktır;

- Bir yazılımın güncellenme sebebinin ispatı, bir yazılım sürümü notuyla dokümante edilecektir.

- Değiştirilen yazılımın başarıyla yüklenmiş olmaması durumunda, sistemin önceki versiyonu yeniden kurulum ve yeniden test için bulundurulacaktır.

13. Değişikliğe karşı koruma

13.1 Kategori II ve üzeri programlanabilir elektronik sistemler kullanıcı tarafından program değişikliğine karşı korunacaktır.

13.2 Kategori III ve üzeri sistemlerde üretici tarafından yapılacak parametre değişiklikleri için TL’ nin onayı alınacaktır.

13.3 TL nezaretindeki Madde 6 Tablo III’ deki testlerin tamamlanmasından sonra yapılan herhangi değişiklikler dokümante edilecek ve izlenebilir olacaktır.