K O Z M İ K O D A Y A Y I N C I L I K
www.kozmikoda.com.trwww.kozmikoda.com.tr
11. Modern anlamda hemşireliğin öncüsü sayılan Flo-rance Nightingale 1853-1856 yılları arasında gerçek-leşen Kırım Savaşı sırasında, İstanbul’a gelmiştir.
Osmanlı Devleti’nin müttefiki olan İngiliz ordusunda-ki yaralılara bakmak üzere 1854 yılında gönüllü ola-rak gelen Nightingale, Selimiye Kışlası’nda çalışmış-tır. Burada yaptığı başarılı çalışmalarla yaralılar ara-sındaki ölüm oranını yüzde 42’lerden yüzde 2’lere düşürerek efsaneleşmiştir. Florance Nightingale’in doğum günü olan 12 Mayıs, tüm dünyada Hemşire-ler Günü olarak kutlanmaktadır.
(Cevap A)
12. Osmanlı ve Avrupalıların müzik alanında yaşadıkla-rı kültürel etkileşim sürecinde mehter müziği 18. yüz-yıl Avrupa’sında Alla Turca adıyla moda olmuştur. Bu dönemde Rusya, Lehistan, Avusturya ve Prusya’nın isteğiyle söz konusu devletlerin başkentlerine İstan-bul’dan mehter takımları gönderilmiştir. Mehter mü-ziği Haydn, Beethoven ve Mozart gibi büyük cileri de etkilemiştir. Nitekim Avusturyalı ünlü beste-ci Mozart’ın en sevilen eserlerinden biri olan Türk Marşı mehter müziğinin etkisiyle bestelenmiştir. Al-man besteci Beethoven “Büyük Senfoni” adlı eseri-nin son bölümünü mehter takımındaki çalgılarla ile seslendirmiştir.
(Cevap E)
13. Osmanlı Devleti’nin l. Dünya Savaşı’nın kaybetmesi ve dağılacağının kesin olarak anlaşılması azınlıkla-rın kendi milli devletlerini kurmak için harekete geç-melerine sebep olmuştur. Bunun için en büyük hu-kuki dayanak ise Wilson ilkeleridir; çünkü Wilson il-keleri ile her millete çoğunlukta olduğu yerde kendi devletini kurma hakkı tanınmıştır. Azınlıklarda buna dayanarak yurdun her tarafından isyanlara başlamış-tır. Anlaşma Devletleri de kendi çıkarlarına hizmet eden bu isyanları desteklemiştir. Ancak azınlıkların amacı ABD mandasını getirmek değil; bağımsız ol-maktı.
(Cevap D) 9. II. Abdülhamit, 1876-1908 yılları arasında hüküm
sür-müştür. Mızıka-i Hümayun ise 1826’da Yeniçeri Oca-ğının ve dolayısıyla Mehter takımının kaldırılması üzerine II. Mahmut döneminde kurulmuştur. Mekteb-i Harbiye’nin açılması da yine II. Mahmud döneminin gelişmeleri arasındadır.
(Cevap B)
10. II. Mahmut zamanında Alemdar Mustafa Paşa’nın çalışmalarıyla Sekban-ı Cedid adıyla yeni bir ordu kurulmuştur. Bir süre sonra Yeniçerilerin isyanı ile Sekban-ı Cedid kapatılmıştır. Daha sonra II. Mah-mut, Sekban-ı Cedid Ocağı yerine Eşkinci Ocağı adıyla yeni bir ordu kurmuştur. Ancak bu modern or-du da kuruluşundan kısa bir zaman sonra kaldırıl-mıştır. Redif birlikleri de tımarlı sipahilerin görevini yerine getirmek amacıyla II. Mahmut Dönemi’nde ku-rulmuştur.
(Cevap A) 7. Osmanlının Balkanlardaki ilerleyişi zaman zaman
Balkan devletlerince engellenmeye çalışılmış ancak başarısız olunmuştur. 1364 Sırpsındığı Savaşı ile başlayan Haçlı saldırıları her defasında Osmanlı Dev-leti tarafından geri püskürtülmüştür. 1448 yılında ger-çekleşen II. Kosova Savaşı ise bu savaşlar içinde önemli bir yere sahiptir. II. Murat Dönemi’nde gerçek-leşen bu savaş ve ardından gelen zafer, Türklerin Balkanlardaki egemenliğini kesinleştirmiştir.
(Cevap D)
8. A, B, C, D seçeneklerinde yer alan ifadeler 1839 Tan-zimat Fermanı kapsamındadır. Fakat Hristiyanlara il meclislerine üye olma hakkı Tanzimat ile değil, 1856’da ilan edilen Islahat Fermanı ile verilmiştir.
(Cevap E)
K O Z M İ K O D A Y A Y I N C I L I K
www.kozmikoda.com.trwww.kozmikoda.com.tr
KPSS TARİH DENEME SINAVI • 11
16. Sivas Kongresi 4 - 11 Eylül 1919 tarihleri arasında doğrudan doğruya Mustafa Kemal’in çağrısı üzerine toplanmıştır. Kongre toplanma amacı ve aldığı ka-rarlar açısından ulusal bir nitelik taşıyan tek kongre-dir.
(Cevap D) 14. Çarlık Rusya’sı 1917’de yaşadığı iç savaş sonucu
yıkılmış ve yerine Sovyet Rusya kurulmuştur. Sov-yet Rusya, hem yeni rejimini güçlendirmek hem de güney bölgelerini güvenlik altına almak için 3 Mart 1918’de imzalanan Brest Litowsk Antlaşması’yla sa-vaştan çekilmiştir. Bu durum daha önce gizli antlaş-malarla Çarlık Rusya’sına bırakılan Doğu Anadolu ve Boğazların durumunun ne olacağı sorusunu gün-deme getirmiştir.
(Cevap B)
15. Osmanlı Devleti’nin, l. Dünya Savaşı’ndaki yenilgi üzerine imzaladığı Mondros Ateşkes’inde “Askerle-rin terhis edilmesi ve silahların Anlaşma Devletleri’ne teslim edilmesi” şeklinde bir hüküm yer almaktaydı.
Mustafa Kemal’in Havza genelgesindeki tutumu Mondros Ateşkes’inin bu maddesine karşı çıktığının en açık göstergesidir.
(Cevap B)
17. Kuvayımilliye Anadolu’nun işgaline Osmanlı yöneti-minin sessiz kalması sonucu, halkın kendini savun-ma içgüdüsüyle oluşturduğu milis güçlerdir. Belli bir merkeze bağlı olmayan, askerlik tekniğinden yoksun, eli silahlı kişilerin oluşturduğu bu grubun amacı bu-lundukları bölgeleri düşmana karşı savunmaktı. İhti-yaçlarını ise yine halktan ve bazen zorla karşılıyor-lardı. Düzenli ordunun kurulmasından sonra Kuva-yımilliye birlikleri orduya katılmıştır. KuvaKuva-yımilliye’nin en büyük faydası, düşman ilerleyişini yavaşlatması ve Kurtuluş Savaşı için zaman kazandırmasıdır.
(Cevap E)
18. 1921 Anayasası I. İnönü Savaşı sürerken yani ola-ğanüstü koşullarda hazırlanmış bir anayasadır. Kısa ve öz bir anayasa olan 1921 Anayasası’nın eksik yönleri, Kanunuesasi’nin Yeni Türk Devleti’nin temel ilkeleriyle çatışmayan maddeleri kullanılarak gideril-miştir. Kararların hızlı alınıp uygulanması zorunlulu-ğu Güçler Birliği’ni gerekli kılmıştır. Yani bu dönem-de TBMM yasama, yürütme ve yargı yetkilerini ken-dinde toplamıştır. Yeni Türk Devleti rejimi korumak ve inkılapları yerleştirmek amacıyla savaştan sonra uzunca bir dönem bu sistemi uygulamıştır. Güçler Birliği ilkesinin tamamen terk edilmesi ise ancak 1961 Anayasası’yla mümkün olmuştur.
(Cevap B)
19. Osmanlı Devleti l. Dünya Savaşı’ndan büyük bir ye-nilgi alınca şartları çok ağır olan Mondros Ateşkes’i-ni imzalamak zorunda kalmıştır. Mondros Ateşkes’in-deki “Anlaşma Devletleri güvenliklerini tehdit edecek bir durumla karşılaşırlarsa stratejik noktaları işgal edebileceklerdir.” şeklindeki madde Anadolu’yu ta-mamen işgale açık hale getirmiştir. Osmanlı Devle-ti’nin işgallere sessiz kalması halkı kendi kendini sa-vunmaya mecbur bırakmış ve halk Mustafa Kemal’in bağımsızlık fikirleri etrafında toplanarak Kurtuluş Sa-vaşı’nı başlatmıştır. Dolayısıyla Kurtuluş SaSa-vaşı’nı başlatan sebep, Osmanlı yönetiminin işgallere ses-siz kalmasıdır.
(Cevap A)
K O Z M İ K O D A Y A Y I N C I L I K
www.kozmikoda.com.trwww.kozmikoda.com.tr
25. İlk renkli Türk filmi yönetmenliğini Muhsin Ertuğrul’un üstlendiği ve 1953 yılında çekilen “Halıcı Kız” filmi-dir. Film Isparta’da halı dokuma tezgahında işçilik ya-pan Gül isimli bir kızın, İstanbul’a gitmesini ve bu sü-reçte yaşadığı zorlukları anlatmaktadır.
(Cevap D) 24. 1933 yılında Almanya’da iktidara gelen Hitler’in Do-ğu Avrupa’yı; Mussolini liderliğindeki İtalya’nın ise Balkanlar ve Doğu Akdeniz’i yayılma alanı olarak gör-mesi dünya barışını tehdit etmeye başlamıştır. Bu durumu göz önüne alan Balkan Devletleri 9 Şubat 1934’te imzaladıkları Balkan Antantı ile sınırlarını gü-venceye almaya çalışmışlardır. Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya arasında imzalanan Bal-kan Antantı’na Bulgaristan, Yunanistan ile yaşadığı sınır sorunları nedeniyle Arnavutluk ise İtalya baskı-sı nedeniyle katılmamıştır.
(Cevap A)
26. • ABD’de ilk radyo yayınının yapılması – 1920
• İlk başarılı roket denemesi – 1926
• İlk sesli sinema filminin yapılması – 1927
• Verem aşısının bulunması – 1921
• İlk florasan ampul ise 1991 yılında icat edilmiş-tir.
(Cevap D)
27. II. Dünya Savaşı’ndan sonra başlayan Soğuk Savaş Dönemi Türkiye’si için A, B, D ve E’deki ifadeler doğ-rudur. Dış politikada ise Batı Blokuna yakın politika izlenmiş ve NATO’ya üye olunmuştur.
(Cevap C) 21. Sadabat Paktı, dış saldırılara karşı bölgesel birliği
sağlamak amacıyla 8 Temmuz 1937’de Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında imzalanmıştır. Sadabad Paktı’na Afganistan’ın dahil edilmesini öneren dev-let ise Rusya’dır.
(Cevap B) 20. Atatürk’ün yakın arkadaşlarından olan Kılıç Ali’nin
“Hatıralarını Anlatıyor, Atatürk’ün Hususiyetleri ve İs-tiklal Mahkemesi Hatıraları” adlı kitapları mevcuttur.
I. Dünya Savaşı’na binbaşı rütbesiyle katılan Kılıç Ali (1888-1971), Kurtuluş Savaşı’nda Urfa, Maraş ve An-tep yöresinde milli kuvvetleri kurmakla görevlendiril-miştir. Bu yörelerde Fransız kuvvetlerine karşı yapı-lan çatışmalardaki büyük başarı göstermiş ve “An-tep Kahramanı” olarak ün kazanmıştır. 1920-1938 yılları arasında Antep Milletvekilli olarak TBMM’de bulunan Kılıç Ali, 1970’de Yeni Türkiye Partisi’nin ku-rucuları arasında yer almış ancak 1971 yılında vefat etmiştir.
(Cevap C)
22. Medeni Kanun’un kabulüyle, Türkiye Cumhuriyeti va-tandaşları arasında din ve mezhep ayrılıkları gözet-meksizin hak ve ödevler bakımından eşitlik sağlan-mıştır. Toplumsal hayatta kadın – erkek eşitliğini sağ-ladığı için Medeni Kanun, Laiklik ve Halkçılık ile da-ha ilgilidir.
(Cevap D)
23. İnkılapçılık ilkesi; Türkiye’nin gelişmesine engel olan eski kurumların ve düşünce sisteminin yerine yeni kurumların ve düşünce sisteminin getirilmesini hedef alan bir anlayıştır. Bu ilke Türkiye’nin ilerlemesini bi-linçli ve kararlılıkla sürdürmeyi hedefleyen bir deği-şimi ifade etmektedir bu sebeple sürekli bir değişim ve gelişimi gerektirir.
(Cevap C)