Sınıf: 4. sınıf Ders: Sosyal Bilgiler
Öğrenme Alanı: Gruplar, kurumlar ve sosyal örgütler Ünite: Hep Birlikte
Tarih: 16-20 Mart 2009 Süre: 40+40 dakika Hazırlık:
1. Kazandırılacak beceri bilinir
2. Kazanımlar ve amaçlar gözden geçirilir
3. Kazandırılacak değer hakkında bilgi sahibi olunur 4. Derste işlenecek olan etkinlikler hazır mı kontrol edilir.
Amaçlar:
1. Grup üyelerinin kendilerine, gruplara, kurumlara ve sosyal örgütlerle etkileşimde bulunmaları gerektiğini anlamalarını sağlamak
2. Grup üyelerinin kendilerine ve başkalarına karşı “yardımseverlik” göstermeleri gerektiğini anlamalarını sağlamak
Kazanımlar:
1. Kendisi ile çevresindeki gruplar, kurumlar ve sosyal örgütler arasındaki etkileşime örnekler verir.
2. Çevresindeki insanlara yardımsever şekilde davrandıklarında ne tür davranışlarla karşılaştıklarını söyleyebilme.
Eğitsel Değer:
Tablo 44 devam…
Eğitsel Beceri:
Sebep-sonuç ilişkisini belirleme
Materyal-Araç-Gereç:
Örnek olay “Üşüyen Eller”, Ders kitabı,Öğrenci çalışma kitabı
Değer Öğretim YaklaĢımı:
Telkin ve değer açıklama
Yöntem:
Okuma, Soru-cevap, düz anlatım, grup tartışması.
Süreç ve Değerlendirme:
1. Toplumumuzda bizim için çalışan bazı resmi kurum ve sosyal örgütler nelerdir? 2. Okuldaki sosyal kulüplerden olan Yeşilay ve Kızılay hakkında neler biliyoruz? 3. Sağlık ocakları, okullar sosyal kurumlarımızdandır. Bu kurumların görevleri nelerdir?
4. Yardım kurumları hakkında neler biliyoruz?
5. Kurum, grup ve sosyal örgüt kavramları hakkında ne biliyoruz? Siz bu sosyal 6. kurumlardan yararlanıyor musunuz? Hangi grup ya da sosyal örgüt içinde çalışmalar
yapıyorsunuz?
7. Eğer bu kurumlar, gruplar, örgütler olmasaydı insanlar arasında nasıl yardımlaşma sağlanırdı bir fikriniz var mı?
8. İnsanlara yardım ettiğinizde nasıl tepkiler alıyorsunuz? Neden?“Üşüyen Eller” örnek olayı öğrencilere anlatılır. Olay hakkında öğrencilerin görüşleri alınır.
9. Öğrencilerin her birinden birer “örnek olay” yazmaları ve anlatmaları istenir, yazılan ve anlatılan örnek olaylar sınıfta paylaşılır.
10. Örnek olayda bahsedilen değerin neden, niçin ve nasıl sorularıyla birlikte öğrenciler almış oldukları kararlarda desteklenir ve oturum sonlandırılır.
Tablo 45
Etkinlik 4. Yardımseverlik-Empati Konusuyla İlgili “Üşüyen Eller” İsimli Örnek Olay
ÜĢüyen Eller (Örnek olay)
Yalnızca kendimiz için yaşamanız olanaksızdır. Binlerce doku bizi insanlara bağlar!
Herman Melville
Altı yaşındaki kızımın paltosunun ceplerini temizlerken, iki cebinde iki çift eldiven buldum. Ellerini ısıtması için bir çift eldivenin yeterli olacağını düşünüp, kızıma ceplerinde neden iki çift eldiven taşıdığını sordum. “Uzun zamandır iki çift eldiven taşıyorum, anneciğim,” dedi. Bazı çocuklar okula gelirken eldivenlerini unutuyorlar. Ben de elleri üşümesin diye onlar için fazladan bir çift eldiven götürüyorum.
*Bu örnek olay Tavuk Suyuna Çorba kitabından alınmıştır. (s.49)
ETKĠNLĠK 4
Ders planı 4 ve etkinlik 4 tablosunda da belirtildiği üzere bu derste öğrencilere yardımseverliğin alt boyutu olan empati ile ilgili bir örnek olay verilmiştir.
Öğrencilerden bu örnek olayı okumaları okurken de düşünmeleri ve bu olay hakkındaki fikirleri istenmiştir. Daha sonra da bu örnek olay benzeri kendi yaşadıkları bir örnek olayı yazmaları istenmiştir.
Öğrencilerin, uygulanan etkinlik formlarına yazmış oldukları örnek olay ile ilgili görüşleri analiz edilmiştir. Olay hakkındaki öğrencilerin görüşleri kısmına: bir grup öğrenci;
“Yardımsever, cömert, sadece kendini düşünmeyip başkalarını da düşünen, empati kurabilen, davranışları çok hoş olan bir kişiliğe sahiptir.” bir grup öğrenci;
“Bu olayı okuduğumuzda çok duygulandık. Şu anda bazı arkadaşlarımız var ki aklına yardımlaşmak hiç gelmiyor. 6 yaşındaki bir çocuk için çok güzel bir davranış olduğunu düşünüyoruz.” diğer bir grup öğrenci;
“Çok güzel bir davranıştır. Benim yanımda oturan arkadaşım bana kalemini verdi. Benim arkadaşımın silgisi yoktu ben ona silgi verdim arkadaşım bana teşekkür etti arkadaşımın başına bir şey gelirse ben ona yardım ediyorum bir kere arkadaşım eve giderken düştü ben ona yardım ettim” diğer bir grup öğrenci;
“Duygulu, yardımsever, hoşgörülü, cömert, paylaşımcı, iyiliksever” diğer bir
grup öğrenci;
“Güzel bir metin olmuş. Duygulu ve acıklı. Arkadaşlarını düşünüp, onları sevdiği için.” diğer bir grup öğrenci;
“Çok güzel bir davranıştır. Bu çocuk çok cömert birisi, fedakar, iyiliksever. Ben de arkadaşlarımla kalemlerimi paylaşırım” diğer bir grup öğrenci;
“Çok güzel bir duygu insanların arkadaşlarına yada başkalarına yardım etmelerini bende çok seviyorum, fedakar olduğunu düşünüyorum. Arkadaşımın düşünceli olmasını ve diğer arkadaşlarına da eldiven götürmesini çok sevdim çok fedakar olduğunu düşünüyorum.” diğer bir grup öğrenci;
“Okula giden kız arkadaşlarının elleri üşümesin diye bir çift daha eldiven götürüyormuş.” bir grup öğrenci;
“Yanımda oturan arkadaşımla kardeş gibi silgimi paylaşırım” yorumlarında
bulunmuşlardır.
Daha sonrada kendilerinden bir örnek olay yazmaları istendi. Bunun sonucunda öğrenciler:
“Halamla kursa giderken montumu almayı unutmuştum. Giderken çok üşüdüm. Ablam ise bunu fark edip montunu bana verdi. Ben ise ablamın bu hoş davranışına karşı çok mutlu oldum. Ablama teşekkür ettim.” diğer bir grup öğrenci;
“Geçen gün annemden iki kalem istedim. Annem dedi ki! kızım 2 tane kalemi ne yapacaksın? Anne dedim. Bizim sınıfta bir arkadaşım var. Fakir olduğu için küçücük bir kalem ile yazı yazıyor, onu gördüğümde çok üzüldüm. Hediye olarak ona bir kalem vermeye karar verdim.” diğer bir grup öğrenci;
“Bir ilkbahar günü hava çok güneşli idi. Ama havada da kara bulutlar vardı. Ben paltomu aldım ama kardeşim hava güneşli diye paltosunu almadı. Birden bir fırtına bastırdı. Ben de, kardeşim üşümesin diye paltomu ona verdim ” diğer bir grup
öğrenci;
“Bu yardımlaşma sadece bizim aramızda değil herkesin arasında. Ben kendi aileme yardım ediyorum sofrayı kaldırıyorum. Ben anneme her zaman yardım ederim çünkü ailemi çok seviyorum. Yaşlı insanlara da yardım ederim” diğer bir grup öğrenci; “Çarşamba günüydü arkadaşıma ucu bittiği için ucumdan vermiştim. Ağabeyime cetvelimi verdim anneme yatağı kaldırmada yardım ettim.” diğer bir grup
öğrenci;
“Kendimiz için yaşamamalıyız. Bizim orada yaşlı bir adam vardı. Bu adam her gün camiye giderken ben onu götürüyordum” bir grup öğrenci;
“Bir gün yolda yürürken bir yaşlı teyze gördüm. Elinde poşetler vardı ben teyzenin poşetlerini evine kadar götürdüm.” diğer bir grup öğrenci;
“Bir gün Kırşehir de halamlara gittik orada bir okul var bahçede herkes oynuyor bende gittim bir tane kız çok fakir onun o halini görünce çok acıdım bende hemen eve gittim ona giyecek getirdim çok sevindi bana teşekkür etti.” bir grup
öğrenci;
“Bazı arkadaşlarımızın kitabı yoktu ve evden ona kitap götürüyordum”
şeklinde örnek olaylar yazmışlardır.
Örnek olay okunduktan sonra öğrencilerin Örnek olaydan yola çıkarak kendi örnek olaylarını yani daha önceden başlarından geçenleri yorumladıklarında hayatlarının her devresinde iyiliğe, cömertliğe ve empati kurmaya önem verdikleri söylenebilir.
Öğrenciler öğretmenin verdiği örnek olaydan etkilenerek, kendi yaşamışlıkları ile ilgili bağlantı kurarak kendi örnek olaylarını sınıf ortamında paylaştılar. Öğrencilerin “sadece kendimiz için değil, başkaları için de yaşamalıyız” ve “ben anneme her zaman yardım ederim, çünkü ailemi çok seviyorum” sözleri çok anlamlıdır. Toplum içerisinde yaşadığımız her mekanda; ailede, okulda, çarşıda, pazarda birimize karşı anlayışlı olmalı ve gereken yardımı birbirimize yapabilmeliyiz.
3.HAFTA: ETKĠNLĠK 5