Mikro Öğretim Ders İmecesi

Mikro Öğretim Ders İmecesi (MDİ) Fernandez (2005) tarafından geliştirilmiştir. MDİ öğretmen eğitiminde kullanılan ve öğretmen adaylarının belirli bir amacı ele alarak ders

83

geliştirmek için küçük gruplar halinde işbirliği içinde çalıştıkları bir süreçtir. Cavin (2007) MDİ’de grup üyeleri üç adımdan oluşan bir döngü boyunca birlikte çalıştıklarını belirtmişlerdir. Birinci adımda grup üyelerinden biri dersi anlatır; ikinci adımda dersin video kaydı izlenir ve belirlenen hedefe ulaşmakta dersin etkililiği değerlendirilir. Üçüncü adımda ise dersin gerektiği şekilde düzenlenebilmesi için çeşitli kararlar alırlar. Bu döngü tüm grup üyeleri ders anlatana kadar devam eder. Fernandez ve Robinson (2006) dersin yeniden planlanması esnasında araştırma yapılabilir ve grup üyelerinin her birinin videoyu kendi başına izlemesi, analiz etmesi ve sonra tartışmak için bir araya gelmesinin faydalı olacağını belirtmektedir.

Şekil 2.8 Mikro Öğretim Ders İmecesi Döngüsü. “Cavin, R. M. (2007). Developing Technological Pedagogical Content Knowledge in preservice teachers through microteaching lesson study. Unpublished doctoral dissertation, The Florida State University.” kaynağından uyarlanmıştır.

MDİ ve mikro öğretim arasındaki önemli bir ayrım öğretmen adaylarının öğrenen merkezli bir ortamda iş birliği içinde çalışmaları ve yine öğrenen merkezli bir ortamda anlatılacak dersler tasarlamayı amaçlamalarıdır (Cavin, 2007). MDİ öğrenci, bilgi ve değerlendirme merkezli işbirlikçi bir deneyim sürecidir (Fernandez, 2005). Öğretmen adaylarının küçük gruplar halinde dersleri tasarlamak, anlatmak ve değerlendirmek için birlikte çalışmaları

Grup Üyeleri Dersi Planlar Gruptan Seçilen Bir Kişi Dersi Anlatır Dersin Video Kaydı İzlenir Ders Değerlendi rilir Grup Üyeleri Dersi Yeniden Planlar Başka Bir Grup Üyesi Dersi Anlatır

84

MDİ’nin öğrenen merkezli olduğunu, öğretim döngüleri içerisinde geri dönüt ve düzeltme imkânı da MDİ’nin değerlendirme merkezli olduğunu göstermektedir. Fernandez (2005) grup üyelerinin derslerini akranlarından ziyade gerçek okul ortamında öğrencilerle yürütebileceklerini belirtmiştir. Derslerin amacı özellikle konu ile ilgili veya öğrenci öğrenmesi merkezli olabilir.

Eğitmen gözlemlediği grupların ilerlemelerini değerlendirebilir. Gözlemlerine dayanarak öğretmen adaylarına geri dönütler sağlayabilir ve grupların göz önünde bulundurması gereken noktalara işaret edebilir. MDİ’nin önemli bir özelliği öğretmen adaylarının birbirlerini ve kendilerini değerlendirmesidir. Çünkü kendileri ve akranları için verdikleri geri dönütler öğretmen adaylarının öğretme hakkındaki öğrenmelerini teşvik eder (Fernandez, 2005). MDİ’nin ilk kez kullanıldığı çalışmada (Fernandez, 2005) lise matematik öğretmen adayları beş kişilik üç gruba ayrılmış ve akranları için ders tasarlamış, bu dersi anlatmış, değerlendirmiş ve çeşitli düzenlemeler yapmışlardır. Bu derslerin temel amacı “öğrencilerin ilişkileri keşfetme ve kavramları yapılandırma süreçlerinde örüntüleri fark etme ve bunlar hakkındaki muhakemelerini geliştirme” olarak belirtilmiştir. Öğretmen adayları öğretecekleri konularla ilgili bir ölçek doldurmuşlardır. Ölçek öğretmen adaylarının her bir konu ve bu konulara ait yaklaşımlara olan aşinalıklarının belirlenmesi için kullanılmıştır. MDİ sürecinde araştırmacı gruplara geri dönütler vermiş ve göz önünde bulundurmaları gereken noktalara işaret etmiştir. Bu deneyim boyunca öğretmen adaylarının pedagoji bilgilerinin geliştiği gözlemlenmiştir. İkinci anlatım esnasında, katılımcılar daha az öğretmen merkezli bir yaklaşımı tercih etmişler ve ilk anlatımına göre daha fazla öğrenci katılımı, değerlendirmesi ve muhakemesini dâhil etmeye çalışmışlardır. Öğretmen adaylarının büyük çoğunluğu geri dönütlerin ve videoların analiz edilmesinin öğretimleri hakkında düşünmelerine yardım ettiğini dile getirmiştir.

Cavin (2007) öğretmen adaylarının kazanımları kendilerinin seçmesine izin vermiştir. Bu sayede programdaki bir konuyu teknoloji ile öğretip öğretemeyeceklerine dair karar verme yeterlikleri incelenmiştir. Zaman kısıtlaması ve öğretmen adaylarının deneyim eksikliği göz önüne alınarak dersin amacı zengin bir matematiksel anlayış geliştirmeleri için öğrencilerin teknolojiyi kullanarak matematiksel örüntü veya ilişkileri keşfetme ile meşgul edilmesi olarak belirlenmiştir. MDİ aşamaları; (1) hedefin belirlenmesi ve araştırma derslerinin planlanması, (2) araştırma dersinin anlatılması, (3) araştırma derslerinin tartışılması ve (4) öğrenmenin güçlendirilmesi olarak belirtilmiştir.

85

MDİ süresince öğretmen adayları açık yönlendirmeler sağlama, etkili sorular sorma, bekleme zamanının uygunluğu gibi değişik öğretim becerilerine dair deneyim kazanmışlardır. Birlikte ders planlamanın konuya ilişkin bilgi ve fikirlerini zenginleştirdiğini belirtmişlerdir. Ayrıca, ders esnasında ortaya çıkan sorular veya eğitmenin geri dönütleri grupların öğrettikleri matematiksel fikirlere dair anlayışlarını keşfetme ve derinleştirmelerine neden olmuştur.

Japon eğitimciler öğrenci cevapları, tahtanın kullanılma şekli ve düzeni, zaman yönetimi ve öğrenci farklılarının nasıl ele alındığı ve ders sonunun nasıl yapılandırıldığı gibi sorunlar üzerinde durmuşlardır. Ders imecesi bir grup öğretmenin belirlenmiş genel bir öğrenci öğrenmesini hedefine ulaşmak için işbirliği içinde araştırma dersleri tasarlamak ve incelemek için bir araya geldikleri bir süreçtir. İşbirliği ile dersi planlama, dersin meslektaşlar ve o konuda bilgi sahibi olan kişiler tarafından gözlemlenmesi, analitik değerlendirme ve düzeltme aşamalarından oluşmaktadır. Sürecin bir parçası olarak öğretmenler yaptıkları işe dair bir değerlendirme raporu yazarlar (Fernandez, 2010). Orijinal ismi Lesson Study olan bu süreç Bütün (2012) tarafından Ders İmecesi olarak Türkçeye uyarlanmıştır. MDİ, mikro öğretim ve ders imecesinin tasarım öğeleri Tablo 2.4’te verilmiştir.

86 Tablo 2.4

Mikro öğretim ders imecesi, mikro öğretim ve ders imecesinin karşılaştırılması

MDİ Mikro Öğretim Ders İmecesi

Ders içeriği

Genel öğrenci öğrenmesi hedefi, öğretmen adaylarının gelişimi için özellikle seçilmiş

bir hedef olmalı

Öğrenilecek içeriğin karmaşıklığı

azaltılmıştır

Genel öğrenci öğrenme hedefi

Gerçek öğretme ile ilgili öğrenci öğrenmesi üzerine

odaklanma

Bir öğretim becerisinin uygulanılmasına

odaklanma

Gerçek öğretme ile ilgili öğrenci öğrenmesi üzerinde odaklanma

Deneyimin yapısı

Planlama, uygulama, analiz ve düzeltme aşamaları Planlama, öğretim ve analiz aşamaları Planlama, uygulama, analiz ve düzeltme aşamaları MDİ grup üyeleri arasında

işbirliği Bireysel Dİ grup üyeleri arasında işbirliği

Geri dönüt şekilleri

Eğitmen aynı zamanda bu konuda bilgili yol göstericidir

Danışman veya

eğitmen Advisor dışında bilgili

MDİ grubundaki akranlardan gelen geri dönütler

Dersin anlatıldığı akranlardan gelen dönütler, isteğe bağlı

Akranlar ve dersi izlemesi için davet edilen diğer kişilerden gelen dönütler Dersin video kaydı, mecbur Dersin video kaydı, _{isteğe bağlı} Dersin video kaydı, isteğe _bağlı Uygulama

ortamı

Azaltılmış fakat grup çalışması için yeterli sınıf büyüklüğü

Azaltılmış sınıf

büyüklüğü Alışılmış sınıflar

Azaltılmış ders uzunluğu (en az yaklaşık 30 dk.)

Azaltılmış ders

uzunluğu (5-20 dk) Alışılmış ders uzunluğu Netice

(Product)

Yazılı değerlendirme raporu ve

ders planları paylaşılır Yazılı rapora gerek yok

Diğerlerinin kullanımına uygun yazılı değerlendirme raporu “Fernandez, M. L. (2010). Investigating how and what prospective teachers learn through microteaching lesson study. Teaching and Teacher Education, 26(2), 351-362.” kaynağından uyarlanmıştır.