• Sonuç bulunamadı

KENT EKONOMİLERİ FORUMLARININ AMAÇ, KAPSAM VE İŞLEYİŞİ *†

sakatlık veya hastalık kaydedilmiştir Bu sakatlık veya hastalıklara sahip olanların sakatlar içindeki oranı % 39,35’tir Konuşma bozuklukları ahres

KENT EKONOMİ FORUMU GÖZÜYLE ÇORUM 2023 VİZYONU Mehmet BARCA

2. KENT EKONOMİLERİ FORUMLARININ AMAÇ, KAPSAM VE İŞLEYİŞİ *†

KEF çalışmalarının amacı, kentlerin ekonomik gelişimine temel oluşturacak vizyonlar, stratejiler, hedefler, proje ve faaliyetler belirlemek ve hayata geçirmektir. Günümüzde ekonomik faaliyetlerin büyük bir kısmı kentlerde gerçekleşmektedir. Diğer bir ifade ile ekonomik faaliyetlerin gerçekleştiği en temel birim kentlerdir. Dolayısıyla, ekonomik faaliyetlere merkezlik yapan bu en temel birimi esas alarak, her bir kentin Türkiye’de ve dünyada hangi bakımlardan öne çıkmasının mümkün olabileceği, gelişime açık alanlarının neler olduğu, istihdam kapasitesinin nasıl artırılabileceği vs. bir stratejik bakış açısıyla ele alınmayı gerektirmektedir

Bu doğrultuda, her kentin özgün şartlarını araştırmak ve bunları göz önüne alarak kentin ekonomik gelişimine temel teşkil edecek yenilikçi fikirler geliştirmek, projelendirmek, ilgili çevrelerin katılım ve katkısını sağlamak, finansal destekler bulmak, hayata geçirmek ve sonuçlarından kent yaşayanlarının yaygın kullanımını sağlamak bu çalışmanın gerçekleştirmek istediği ana amaç olarak ifade edilebilir. Kentlerimizin ekonomik anlamda bir sıçrama yapabilmeleri, şüphe yok ki, yeni girişimlere, stratejilere, yaklaşımlara ve projelere olan ihtiyacı gündeme getirmektedir. Bu ihtiyacın karşılanması, bir yandan yeni fikir ve projeleri, diğer yandan siyasal, yönetsel ve finansal destekleri zorunlu kılmaktadır. Bütün bunların gerçekleşmesi merkezin ve yerelin birlikte ve geniş katılımlı bir süreç yönetimini gerektirmektedir. Bu amaçla yürütülen Kent ekonomileri forumları kentlerin ekonomik gelişimine temel oluşturacak vizyonlar, stratejiler, hedefler, proje ve faaliyetler belirlemek ve hayata geçirmek için 81 ilde gerçekleştirilmiştir.

Kent Ekonomileri Forumu bu amaçla; bir siyasi parti koordinasyonunda (Forumlarda yapılan eleştiriler, katılımcıların siyasi kimliklerinden vb. hususlardan da anlaşılacağı üzere koordinasyonu bir siyasi parti yapmış olmasına rağmen forumlar siyaset üstü olarak düzenlenmiştir.); kentte ki tüm kesimlerin temsilcilerinin bir araya gelerek her kentin özgün

* Çalışmanın kısmı Prof. Dr. Mehmet BARCA’nın 17 Mart 2013 tarihli “Kent Ekonomileri Forumu Yerel

İnisiyatif Hamlesi” sunumu ve “Küresel-Yerel Etkileşiminde Kent Ekonomileri: Yerel Potansiyeli Geliştirme Hamlesi” adlı Kent Ekonomileri Forumu bilgi notundan faydalanılarak hazırlanmıştır.

gibi faydaları bulunmaktadır.

1. Katılımcı ve uzlaşmacı demokrasinin somut bir alanda bütüncül bir yaklaşımla uygulanması sağlanacaktır.

2. İl, alt bölge veya bölge bazında genel kalkınma veya ihtisaslaşma argümanları tartışılarak bir sonuca varılması sağlanacaktır.

3. Her ilin uzun vadede referans alabileceği kalkınma vizyonu, stratejisi ve hedefleri tanımlanmış olacaktır.

4. Yereldeki karar alıcıların hesap verebilirlikleri artacak, performansları gözlenebilir, ölçülebilir ve karşılaştırılabilir hale gelecektir.

5. İl düzeyindeki karar alıcılar, siyasi ve ekonomik aktörler ve yöneticilerin görüşleri, mahallinde gündem oluşturacaktır.

Şimdiye kadar, genel olarak, geleneksel bir yaklaşım ile kentlerin ekonomik kalkınmasına yönelik vizyon, strateji ve proje çalışmaları daha ziyade merkezden tasarlanıp geliştirilmekte, yerelden bu yönde bir inisiyatif geliştirme mümkün olmamaktaydı. Bu proje ile tersine bir eğilim geliştirilecek ve yerelden merkeze doğru stratejik hedef ve projelerin akışı sağlanmış olacaktır.

Bu çalışmada esas alınacak temel yöntem, araştırmalar ile kentin imkan ve kabiliyetlerini belirlemeyi ve geniş katılımlı fikir geliştirme süreci ile geleceğe yönelik görüş ve önerileri ortaya çıkarmaya yönelik bir yol izlemeyi gerektirmektedir. Diğer bir ifade ile kent ekonomisi çalışması,

a. Bir yandan, bilimsel yöntemler ile yürütülen araştırmalar sonucunda ortaya çıkan bilgileri,

b. Diğer yandan, yerel ekonominin aktörlerinin görüş ve önerilerinin ortaya çıkarılmasını ve

c. Bunların sentezlenerek uygulamaya yön verecek vizyon, strateji ve projelere dönüştürülmesini gerektirmektedir.

Kent ekonomisi çalışmasında, en kritik faaliyet kentin ekonomik aktörleri ile yapılacak forumlar olacaktır. Forumlarda, kentin çeşitli yönleri öncelikle alt gruplarda tartışmaya açılacak, daha sonra da genel bir tartışma ile vizyon, hedef ve projelere dönüştürülecektir.

Forumların yönetilmesi şu adımlarda gerçekleştirilecektir:

1. Forum moderatörlerinin kent ekonomileri konusunda hazırlanması için gerekli çalışmalar (merkezde eğitim, kentler ile ilgili kaynakların gözden geçirilmesi vs.)

2. Her kent için belirlenen moderatörün ilgili kent için yapacağı ön hazırlıklar (bilgi toplama, davetçi kuruluş hazırlıkları, ilde belirlenen danışma grubuyla toplantı, formun planlanması vs.)

3. Forumların gerçekleştirilmesi (ihtiyaç duyulursa, fikir sahibi kişiler ile mülakatlar da yapılabilir).

Kent forumlarına aşağıdaki kurumları temsilen kurum yöneticilerinin veya kurum adına yetkililerin katılımı sağlanacaktır. Katılımın il merkezleriyle sınırlı tutulmayıp, her ilde ileri gelen ilçelerin de Forum’a dahil edilmiştir. Bu bağlamda her ilçe belediyesinin yanı sıra mümkünse büyük ilçelerdeki belli başlı meslek kuruluşları temsilcilerinin de katılımı sağlanmıştır. Forumlara katılacak olan katılımcı sayısı ilden ile değişiklik göstermiştir. Her ilde minimum 50 kişiden oluşan bir katılımcı ile Forumları gerçekleştirme yönünde planlama yapılmıştır. İllerin büyüklüğüne bağlı olarak bu sayı 100’e kadar çıkmıştır. Forumlara katılım sağlayacak kişiler arasında şunların olmasına öncelik verilmiş ve özen gösterilmiştir.

şartlarını ve dinamiklerini araştırmak ve kentlerin ekonomik gelişimine temel teşkil edecek yenilikçi fikirler geliştirmek için oluşturulmuş yeni bir inisiyatif olup Türkiye’nin tüm illerinde hayata geçirilmiştir. Bu amaçla yürütülen kent ekonomisi çalışmalarının aşağıdaki gibi faydaları bulunmaktadır.

1. Katılımcı ve uzlaşmacı demokrasinin somut bir alanda bütüncül bir yaklaşımla uygulanması sağlanacaktır.

2. İl, alt bölge veya bölge bazında genel kalkınma veya ihtisaslaşma argümanları tartışılarak bir sonuca varılması sağlanacaktır.

3. Her ilin uzun vadede referans alabileceği kalkınma vizyonu, stratejisi ve hedefleri tanımlanmış olacaktır.

4. Yereldeki karar alıcıların hesap verebilirlikleri artacak, performansları gözlenebilir, ölçülebilir ve karşılaştırılabilir hale gelecektir.

5. İl düzeyindeki karar alıcılar, siyasi ve ekonomik aktörler ve yöneticilerin görüşleri, mahallinde gündem oluşturacaktır.

Şimdiye kadar, genel olarak, geleneksel bir yaklaşım ile kentlerin ekonomik kalkınmasına yönelik vizyon, strateji ve proje çalışmaları daha ziyade merkezden tasarlanıp geliştirilmekte, yerelden bu yönde bir inisiyatif geliştirme mümkün olmamaktaydı. Bu proje ile tersine bir eğilim geliştirilecek ve yerelden merkeze doğru stratejik hedef ve projelerin akışı sağlanmış olacaktır.

Bu çalışmada esas alınacak temel yöntem, araştırmalar ile kentin imkan ve kabiliyetlerini belirlemeyi ve geniş katılımlı fikir geliştirme süreci ile geleceğe yönelik görüş ve önerileri ortaya çıkarmaya yönelik bir yol izlemeyi gerektirmektedir. Diğer bir ifade ile kent ekonomisi çalışması,

a. Bir yandan, bilimsel yöntemler ile yürütülen araştırmalar sonucunda ortaya çıkan bilgileri,

b. Diğer yandan, yerel ekonominin aktörlerinin görüş ve önerilerinin ortaya çıkarılmasını ve

c. Bunların sentezlenerek uygulamaya yön verecek vizyon, strateji ve projelere dönüştürülmesini gerektirmektedir.

Kent ekonomisi çalışmasında, en kritik faaliyet kentin ekonomik aktörleri ile yapılacak forumlar olacaktır. Forumlarda, kentin çeşitli yönleri öncelikle alt gruplarda tartışmaya açılacak, daha sonra da genel bir tartışma ile vizyon, hedef ve projelere dönüştürülecektir.

Forumların yönetilmesi şu adımlarda gerçekleştirilecektir:

1. Forum moderatörlerinin kent ekonomileri konusunda hazırlanması için gerekli çalışmalar (merkezde eğitim, kentler ile ilgili kaynakların gözden geçirilmesi vs.)

2. Her kent için belirlenen moderatörün ilgili kent için yapacağı ön hazırlıklar (bilgi toplama, davetçi kuruluş hazırlıkları, ilde belirlenen danışma grubuyla toplantı, formun planlanması vs.)

3. Forumların gerçekleştirilmesi (ihtiyaç duyulursa, fikir sahibi kişiler ile mülakatlar da yapılabilir).

Kent forumlarına aşağıdaki kurumları temsilen kurum yöneticilerinin veya kurum adına yetkililerin katılımı sağlanacaktır. Katılımın il merkezleriyle sınırlı tutulmayıp, her ilde ileri gelen ilçelerin de Forum’a dahil edilmiştir. Bu bağlamda her ilçe belediyesinin yanı sıra mümkünse büyük ilçelerdeki belli başlı meslek kuruluşları temsilcilerinin de katılımı sağlanmıştır. Forumlara katılacak olan katılımcı sayısı ilden ile değişiklik göstermiştir. Her ilde minimum 50 kişiden oluşan bir katılımcı ile Forumları gerçekleştirme yönünde planlama yapılmıştır. İllerin büyüklüğüne bağlı olarak bu sayı 100’e kadar çıkmıştır. Forumlara katılım sağlayacak kişiler arasında şunların olmasına öncelik verilmiş ve özen gösterilmiştir.

-Belediyeler -Esnaf Sanatkâr Odaları Birlikleri -İl Genel Meclisleri -Ticaret ve Sanayi Odaları -İşadamları Dernekleri -Sivil Toplum Kuruluşları -Üniversiteler -Mimar ve Mühendis Odaları -Ziraat Odaları -Organize Sanayi Bölgeleri -Başarılı İşadamları -Kalkınma Ajansları

Kent ekonomileri çalışmaları ile demokratik meşruiyeti yüksek, kent veya merkezi yönetim düzeyinde talepleri ortaya çıkarmak hedeflemektedir. Bu doğrultuda, somut, nesnel, toplumsal karşılığı sağlanmış, yerel ve bölgesel karar vericilerin mutabık kaldığı sağlam bir fikri yapıya sahip, sağlam dayanakları olan ileri ve geri bağlantıları tasarlanmış, vizyoner ve uygulanabilir, proje döngüsü tamamlanmış, toplumsal mutabakata dayalı (projelerin kurumlararası oluşturulan ekiplerden dolayı ulaşılan kurumsal mutabakat) olmasına özen gösterilecektir.

Kent ekonomileri forumlarında kentin ekonomik potansiyelleri, varlıkları, rekabetçi yetenekleri bakımından söz söyleyebilecek, katkı sağlayabilecek tüm paydaşların katılımı sağlanmaya çalışılmış ve her birine davetiye çıkarılmıştır. Kent ekonomileri forumlarında arama konferansı yöntemi tercih edilmiştir. Arama konferansları katılımcıların müzakere edilen konu hakkında bilgi birikim ve tecrübelerinin kendi bakış açılarından sunduğu ve moderatör eşliğinde konunun her boyutuyla ortaya çıkarılmasına katkı sağladığı bir yöntem olarak tanımlanabilir. Arama konferansları sonucunda tek tek toplanan verilerden çok daha zengin içerikli veriler elde etme şansı vardır. Bir masa etrafında aynı konunun müzakeresi esnasında katılımcıların ortak aklı belirleme ve daha bütüncül yaklaşımların elde edilmesine katkı verme fırsatı da artar.

Türkiye'de il düzeyinde kent rekabetçiliği/ stratejisi bağlamında yapılan, 80 ili kapsayan, özel sektör, STK ve kamu katılımı ile geçekleştirilen aynı dönemde (Nisan-Kasım 2013) yapılan, iç tutarlılığı olan (80 ilde de aynı formatta yapılan) ve sivil olarak yapılan tek çalışmadır.

Forumlar aşağıdaki gibi bir temel soru ve 5 tamamlayıcı soru çerçevesinde yürütülmüştür.

Temel Soru: Önümüzdeki 10 yıl (2023) ve ötesinde kent ekonomisinin hangi yönde ve nasıl gelişmesi gerektiğini düşünüyorsunuz? (Kent için uzun vadeli vizyonunuz nedir?)

Tamamlayıcı sorular:

1. Kentin uzun vadeli vizyonuna erişmesi için başarmasını düşündüğünüz en önemli