• Sonuç bulunamadı

4.2. Araştırmanın Nitel Bölümüne Đlişkin Bulgular ve Yorumlar

4.2.1. Birinci Öğrenci: K 1

4.2.1.1. K 1 Đle Yapılan Ön Görüşme Sonuçları

K1 ile yapılan ön görüşme sorusunun ilki üst bilişsel düzenleme becerilerinden

planlama becerisine yöneliktir. BSB konusunun işleneceği dersten önce öğrencilerin

günlüklerine bu konuyla ilgili ne bildikleri, ne bilmek istedikleri, hangi kaynaklara ihtiyaç duyacakları ve bu konuyu ne kadar sürede öğreneceklerini yazmaları istenmişti. Bu nedenle BSB konusuna giriş yapılan ilk dersten sonra yapılan ön görüşmede öğrencilere planlama boyutuyla ilgili sadece bir soru yöneltilmiştir. Đlk görüşmede K1’in

planlama becerisine yönelik görüşü şu şekildedir:

A: Dersten önce BSB ile ilgili kendi kendine sorular sordun mu?

K1: Derse başlamadan önce öğretmen bugün BSB işleyeceğiz dedikten sonra bilimsel süreçle ilgili aklıma hipotez kurma geldi ve bilimsel araştırma süreciyle aynı olabileceğini düşündüm. Đsimleri yakın olduğu için belki direk onlar gelmişti aklıma.

Đlk görüşme sorusunda amaç, öğrencinin bir dersi öğrenmeye ya da ödevi yapmaya başlamadan önce süreci önce kafasında planlaması ve bir amaç belirlemesidir. Oysa K1’in verdiği cevap incelendiğinde; planlamadan ya da bir amaçtan bahsetmediği;

öğretmen konuyu söylediğinde kafasında neyin canlandığını ifade ettiği anlaşılmaktadır. K1’in dersin başında tuttuğu günlükteki planlama becerisine yönelik görüşlerini

incelemek gerekirse; “BSB ile ilgili ne öğrenmek istiyorum? Sonuçta ne elde edeceğim? (Amacım ne?)” sorusuna aşağıdaki yanıtı vermiştir.

K1’in yukarıdaki ifadesi BSB konusunun işlendiği dersten önce bir amaç

belirleyebildiğini, bununla birlikte BSB konusunda net bir görüş ve bilgiye sahip olmadığını göstermektedir. Planlama becerisiyle ilgili diğer bir soru olan “Bu konuyu öğrenmek ne kadar zamanımı alır?” sorusuna K1 aşağıdaki yanıtı vermiştir.

Günlükte sorulan zamanı planlama ile ilgili soruda K1, öğrenmesi için gerekli bir

süre belirlemiştir. Ancak, sınıftaki tüm öğrenciler gibi bu süreyi belirlerken daha önceki öğrenmelerinin ne kadar sürdüğünün farkında olmadığı için tahmini bir belirleme yapmıştır. Nitekim bu sürenin yeterli olmadığını ders sonunda anlamış, ikinci konu olan kavram öğretimi konusundan önce tuttuğu günlükte bu süreyi 3-4 saate çıkarmıştır.

Planlama ile ilgili öğrencilerin günlüklerinde cevaplandırmaları istenen diğer bir soru da “Hangi kaynaklara ihtiyaç duyacağım?” sorusuydu. K1 bu soruya aşağıdaki gibi

… şeklinde K1’in cevabı veri kaynakları konusunda genel ifadelerle devam

etmiştir. Bu ifadelerden K1’in hangi kaynaklardan yararlanacağını netleştiremediği,

çalışmanın başında hangi kaynaklara başvuracağını ifade edemediği görülmektedir. K1’in planlama becerisine yönelik günlük kayıtları değerlendirildiğinde,

ifadelerinden tam olarak planlama becerisine sahip olmadığı, planlama sorularına verdiği yanıtların da tam olarak bu beceriyi yansıtmadığı ve planlamayla ilgili tahminlerini de daha sonra düzeltmek zorunda kaldığı anlaşılmaktadır. Bu sonuçlardan K1’in deneysel sürecin başlangıcında kısmen planlama becerisine sahip olduğu

düşünülebilir.

K1 ile yapılan görüşme sorusunun ikincisi izleme becerisine yöneliktir. Bu

beceriyi ölçmek için sorulan sorular BSB konusunun işlendiği dersin sonunda öğretmen tarafından öğrencilere uygulanan çalışma yaprağını tamamlamayla ilgilidir. Bu sorular öğrencinin kendisiyle ilgili görüşlerini ve arkadaşlarının görüşlerini izleyip izlemediğini yoklamaktadır:

A: Çalışma yaprağını tamamlarken BSB ile ilgili bilgi düzeyinde nasıl bir değişim oldu?

K1: Derste sadece aşama olarak öğrenmiştim, ana başlıklarını. Ama çalışma yapraklarındaki soruları görünce başlıkların değil de aşamaların kendisinin önemli olduğunu fark ettim. Sınavda olsa sadece BSB’nin üç aşamasını ezberlerdim ama şimdi daha çok bilincindeyim.

A: Çalışma yaprağındaki sorularla ilgili arkadaşlarının düşünceleri nasıldı? K1: Bazı arkadaşlarımın “ne alakası” var, bazı arkadaşlarımın da “zorlarsan olur”

dediklerini duydum.

A: Arkadaşlarınla senin düşüncelerin arasında farklılık hissettiğin oldu mu? K1: Ben cevapların o kadar alakasız olduğunu düşünmedim. Belki cevaplamakta

zorlanmadım, o yüzden.

K1 kendini izlemeyle ilgili soruya verdiği cevapla, derste başlık başlık öğrendiği

maddeleri soru üzerinde uygulayınca konuyu daha iyi anladığını belirtmiştir. K1’in

arkadaşlarıyla ilgili farkındalığını ölçmeyi amaçlayan sorulara verdiği cevaplardan aslında onun soruları çözerken arkadaşlarının soru hakkındaki görüşlerine çok dikkat etmediği; sadece çevreden soru ile ilgili duyduğu yorumları ifade ettiği görülmektedir. Oysa bu soruda K1’den beklenen, soruyla ilgili arkadaşlarının görüşlerinin farkında

olması, onları dinlemesidir. Belki de K1’in de belirttiği gibi, soruları cevaplamakta

zorlanmadığı için arkadaşlarının sorularla ilgili görüşlerini almaya gerek duymamış olabilir.

K1’e yöneltilen üçüncü soru değerlendirme becerisine yöneliktir. Bu soruda

dersten ve çalışma yaprağını tamamladıktan sonra K1’in BSB konusunu ne kadar

öğrendiğini değerlendirmesi istenmiştir:

A: Çalışma yaprağını tamamladıktan sonra, BSB ile ilgili bildiklerinde değişiklik oldu mu?

K1: Zaten derste öğrenmiştim, uygulayarak pekiştirmiş oldum.

A: BSB’nin işlendiği derste ve çalışma yaprağında zorlandığın bir yer oldu mu? K1: Dersten ve çalışma yaprağından sonra hala sayı ve uzay ilişkilerini

kavrayamadım. Siz derste anlattınız ama dersten sonra tekrar etmediğimden galiba anlayamadım. Zaten onunla ilgili de çalışma yaprağında soru hazırlamadım. En zorlandığım bir de, deneysel süreç becerileri. Orada da hipotez kurmakta, sınamada zorlandım.

A: Sence derste başarılı olduğun bölümler neler?

K1: Nedensel süreç becerilerinde daha başarılı olduğumu düşünüyorum. Aşamalarında daha iyiyim, soru hazırlarken zorlanmadım.

K1 BSB konusunda dersten ve çalışma yaprağından sonra hala zorlandığı

konuları açık ve net bir şekilde belirlemiştir. K1’in değerlendirme becerisiyle ilgili

verdiği yanıtlar incelendiğinde, ilk görüşmede, BSB ile ilgili öğrenme durumunu gayet iyi değerlendirdiği ve bunu açık bir şekilde dile getirdiği gözlenmektedir.

Ön görüşmede K1’e yöneltilen son soru kendini kontrol etmeyle ilgilidir. Bu

boyutta K1’in değerlendirme sonucu elde ettiği veriyi kullanarak, öğrenme yaşantısını

düzenleyecek ek yaşantılar geçirmesi, araştırma yapması, ek öğrenme ortamları sağlaması gibi öğrenmesini pekiştirecek ya da tamamlayacak etkinlikler yapıp yapmadığının yoklanması amaçlanmaktadır.

A: Bu konuyu öğrendiğinden emin olmak için kendi kendine bir şeyler yaptın mı?

K1: Karşılaştığım herhangi bir soruda ya da test sorusunda hangi BSB’nin vurgulandığını ya da sorulduğunu anlıyorum.

Bu ifadeden K1’in eksik öğrenmelerini giderecek ya da öğrenmesini pekiştirecek

ek bir etkinlik yapmadığı, sadece karşılaştığı yeni ifadelerde dersteki bilgilerini hatırladığı anlaşılmaktadır.