Kıskançlık

Bir kimse üstünlük gösterdiğinde veya sevilen birisi baĢkası ile ilgilendiğinde takınılan olumsuz tutum, haset etme veya acı duymadır. Kalıp ifadeler:

Ben de istiyorum!/ Çok kıskandım!/ Gözüm düĢtü!/ Gözüm kaldı!/ Karnım ağrıdı!/ KeĢke benim olsa!/ Kıskançlıktan çatladım!/ Kıskançlıktan kudurdu(m)!/ Oh canıma değsin!/ Oh olsun!/ Orta yerimden çatladım!/ Yine mi o!

2.3.13. Sıkılma

Beklemekten, aynı Ģeyleri duymaktan yaĢamaktan, baĢkaları tarafından anlaĢılamamaktan can sıkıntısı duymaktır. Kalıp ifadeler:

Baydın artık!/ Bekleye bekleye ağaç oldum!/ Bezdim!/ Bıktım usandım artık!/ Bitse de gitsek!/ Çatlayacağım!/ Çok sıkıldım!/ Daral geldi!/ Daralıyorum!/ Fenalık geldi!/ Ġçim daraldı!/ Ġçin ĢiĢti!/ Kök saldım!/ Ne bitmez ĢeymiĢ!/ Of Allah‘ım of!/ Ooof!!/ Ruhum daraldı!/ Sıkıntıdan ölüyorum!/ Sıkıntıdan patladım!/ Sıkıntıdan patlamak üzereyim!/ Uff!

2.3.14. Mahcubiyet

Bir hata ya da verilen bir sözü yerine vaktinde getirmeme sonucu duyulan utangaçlık, sıkılganlık duygu durumudur. Kalıp ifadeler:

Affedersin!/ Artık yüzüne bile bakamam!/ Ay çok mahcubum!/ Ay çok utandım!/ BaĢka çarem yoktu!/ Beni mazur görün!/ Çok affedersin!/ Çok mahcubum, ne diyeceğimi bilemiyorum!/ Çok utandım!/ Gerçekten çok üzgünüm!/ Hay Allah!/ Kusura bakma ya!/ Kusura bakmayın!/ Ne gereği vardı?/ Ne olur affet, düĢünemedim!/ Tüh ya!/ Ya çok özür dilerim!/ Yer yarılsa da içine girsem!/ Yerin dibine geçtim!

2.3.15. Yorgunluk

DeğiĢik sebeplerle kiĢinin ruh ve beden etkinlikleri açısından verimlilik düzeyinin azalması, enerjisinin tükendiğini hissetmesidir. Kalıp ifadeler:

Anam ağladı!/ Ayaklarıma kara sular indi!/ Ayakta duramıyorum!/ Bayılmak üzereyim!/ Bittim bittim!/ Bittim tükendim!/ Canım çıktı!/ Çok yoruldum!/ Geberdim ya!/ Hiç hâlim yok!/ Öldüm bittim!/ Pestilim çıktı!/ Uykusuzluktan ölmek üzereyim!/ Yorgunluktan her yerim ağrıyor!/ Yorgunluktan ölüyorum!

2. Kazanım: Kendisine yansıtılan duygulara uygun karĢılıklar verebilir. … Ġlgili duyguları karĢısındakine ifade eder.

2.3.16. Teselli Etme

Acı bir olayı unutturmaya çalıĢma, acısını hafifletme ve paylaĢmaya çalıĢma, avunma,

avutmadır. Kalıp ifadeler:

Allah baĢka acı yaĢatmasın!/ Allah beterinden korusun!/ Allah beterinden saklasın!/ Allah korusun!/ Allah rahmet eylesin!/ Allah sabır versin!/ Allah sizlere uzun ömür versin!/ Allah‘tan geldi!/ Allah‘ın hikmeti!/ BoĢ ver, takma kafana!/ Cana geleceğine mala gelsin!/ Canın sağ olsun!/ Çok Ģükür!/ Hakkında hayırlısı buymuĢ!/ Hayırlısı olsun!/ Her iĢte vardır bir hayır!/ Her Ģeyin bir çaresi bulunur!/ Kader böyle imiĢ!/ Mekânı cennet olsun!/ Nur içinde yatsın!/ Olanda da olmayanda da hayır vardır!/ Ölümlü dünya boĢ ver!/ Sağlık olsun!/ Sana bir Ģey olmasın da!/ Sıkma canını!/ Takma kafana!/ Üzülmene değmez!/ VerilmiĢ sadakanız varmıĢ!

2.3.17. Teskin Etme

Allah baĢka dert vermesin!/ Allah korudu!/ Allah sakladı!/ Alma mazlumun ahını çıkar aheste aheste!/ Beterin beteri var!/ Bir Ģey olmaz!/ BoĢ ver üç günlük dünya!/ BoĢ ver!/ Bu da geçer!/ Canın sağ olsun!/ Ciddiye alma!/ Dert değil!/ Dert etme!/ Geç olsun da güç olmasın!/ Göreyim seni!/ Hak yerini bulur!/ Hayırlısı, nasip kısmet!/ Her iĢte vardır bir hayır!/ Her Ģey olacağına varır!/ Her Ģey yoluna girer!/ Hiç sorun değil!/ ĠnĢallah daha iyi olur!/ ĠĢ olacağına varır!/ Merak etme!/ Olur böyle Ģeyler!/ Onun için üzülmeye değmez!/ Sağlık olsun!/ Salla gitsin!/ Senden kıymetli mi!/ Sıkma canını!/ Sıkma tatlı canını!/ Takma kafana!/ Ucunda ölüm yok ya!/ Üzme tatlı canını!/ Üzülme!/ Zamanla düzelir!

2.3.18. Kabul etme

Bir Ģeyi istemek veya o Ģeye istemeyerek razı olmaktır. Kalıp ifadeler:

Âmenna!/ Bana uyar!/ BaĢım gözüm üstüne!/ BaĢımızın üstünde yeriniz var!/ BaĢımla beraber!/ Benim için hiç sakıncası yok!/ Buyurun!/ Elbette!/ Eyvallah!/ Hay hay!/ Her zaman!/ Kesinlikle!/ Ne demek…/ Ne gerek vardı!/ Neden olmasın!/ Niye zahmet ettiniz!/ Olabilir!/ Olur!/ Seve seve !/ Tabii ki memnuniyetle!/ Tabii ki!/ Tamam!/ Yeter ki iste!

2.3.19. Reddetme

Verilen veya yapılması istenen bir Ģeyi kabul etmemek, geri çevirmektir. Kalıp ifadeler: Almayayım!/ BaĢka zaman inĢallah!/ Çok isterdim ama imkânsız!/ Çok üzgünüm!/ Dediğin olmaz!/ Hayatta olmaz!/ Hayır, teĢekkür ederim./ Ġmkânsız!/ Ġstemiyorum dedim ya!/ Ġstemiyorum zorla mı!/ Ġsterdim ama…/ Kusura bakmayın ama…/ Maalesef!/ MeĢgulüm!/ Mümkün değil!/ Ne yazık ki olmaz!/ Olacak iĢ değil!/ Olmaz!/ Uygun değilim!/ Üzgünüm!/ Yok, sağ olun!/ Yürü git!

2.3.20. Uyarı

Herhangi bir konu üzerine ilgi çekme; bir konu hakkında ikaz, ihtar, tembihtir. Kalıp ifadeler:

Aha Ģuraya yazıyorum!/ Aması maması yok!/ Aynısını yaĢamak istemiyorum!/ Bak son kez uyarıyorum!/ Bana bak!/ Ben karıĢmam!/ Ben sana gösteririm!/ Benden günah gitti!/ Benden söylemesi dikkat edin!/ Benden söylemesi!/ Bir daha görmeyeceğim, duymayacağım!/ Bir daha görmeyeyim!/ Bir daha olmasın!/ Bir kez daha uyarmayacağım!/ Bu son olsun!/ Bundan sonra yok!/ Bunu bir daha tekrarlama!/ Bunu son kez söylüyorum,

eğer bir daha yaparsan…!/ Bunun hesabını vereceksin!/ Gör bak!/ Kendine gel, dalga mı geçiyorsun!/ Rica ediyorum!/ Sabrımı zorlama!/ Sakın bir daha…!/ Sakın ha!/ Sen bilirsin!/ Seni son kez uyarıyorum!

2.3.21. Yalvarma

Birinden ısrar ederek, kendini acındıracak sözler söyleyerek saygılı bir biçimde bir Ģey istemedir. Kalıp Ġfadeler:

Allah aĢkına (söyle)!/ Allah rızası için!/ Allah‘ını seversen!/ Ayağının altını öpeyim./ Gerçekten çok istiyorum!/ Gözünü seveyim!/ Hadi ama lütfen!/ Hatırım için!/ Kulun kölen olayım!/ Kurban olayım!/ Lütfen!/ Ne olur!/ Rica ediyorum!/ Yalvarırım!/ Yapmayın!

2.3.22. Kayıtsızlık

Aldırmazlık, ilgisizlik, umursamazlıktır. Kalıp ifadeler:

AldırıĢ etmiyor!/ Aman be ya!/ Aman canım!/ Bana dokunmayan yılan bin yaĢasın!/ Bana göre hava hoĢ!/ Bana ne!/ Bana sorma!/ BaĢka iĢim mi yok!/ Beni hiç alakadar etmez!/ Beni hiç ilgilendirmez!/ Benimle ne alakası var!/ Canın isterse!/ Duymazlıktan gel!/ Eee ne olmuĢ yani!/ Ġstifini bozmuyor!/ Salla gitsin!/ Sana göre hava hoĢ!/ Sen bilirsin!/ Tuzun kuru!/ Umursamıyorum!/ Umurumda değil!

2.3.23. Sitem

Bir kimseye, yaptığı bir hareketin veya söylediği sözün üzüntü, alınganlık, kırgınlık vb. duygular uyandırdığını öfkelenmeden belirtmektir. Kalıp ifadeler:

AĢk olsun!/ Bana bunu da yaptın ya!/ Beni çok ĢaĢırttın!/ Beni çok üzdün!/ Böyle mi olduk!/ Bu bana yapılır mı!/ Bu kadarı da fazla!/ Bunu bana nasıl yaparsın!/ Bunu senden beklemezdim!/ Bunu senden ummazdım!/ Canın sağ olsun!/ Çok kırdın beni!/ Çok kırıldım!/ Güvendiğim dağlara kar yağdı!/ Hiç oldu mu Ģimdi!/ Ġnsanoğlu çiğ süt emmiĢ!/ Küstüm sana!/ Peki öyle olsun!/ Sen de mi Brütüs!/ Sen de mi!/ Teessüf ederim!/ Yaptığın iĢ mi Ģimdi!/ Yüzünü gören cennetlik!