• Sonuç bulunamadı

BÖLÜM 3 - BÖLGENİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE MEVCUT DURUMU

3.1. Bölgenin Ana Özellikleri

3.1.1. Biyofiziksel Özellikler

3.1.1.5. İklim

TR21 alt bölgesinde Tekirdağ ilinde kıyı şeridinde yazlar sıcak, kışlar ılık geçer. İlin iç kısımlarında ise karasal iklim egemendir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlıdır.

Buralar kış boyunca esen kuzey rüzgarlarının etkisi altında kalır. Edirne ili ise soğuk yeni karasal bir iklime sahiptir. Ancak bazı yıllarda ılık ve yağışlı, bazen de tamamiyle Karadeniz iklimi hüküm sürmektedir. İlde egemen rüzgar yılda 4 bin kez esen kuzey rüzgarıdır. Kentte en hızlı rüzgar, saniyede 28.9 m hızla esen günay rüzgarıdır. Edirne, hem Akdeniz ikliminin hem de Orta Avrupa’ya özgü kara ikliminin etkisi altında kalan bir geçiş bölgesidir. Bölge Karadeniz, Ege ve Marmara denizlerinin etkileri ile zaman zaman ve yer yer farklı iklim özellikleri gösterir. Kışta Akdeniz iklimi etkisini gösterdiği zamanlarda ılık ve yağışlı, kara iklimi etkisini gösterdiğinde de oldukça sert ve yağışlı geçmektedir. Yazlar sıcak ve kurak, bahar dönemi ise yağışlıdır. İlin bitkisel üretim açısından önem taşıyan Ergene Havzasında ise sert bir kara iklimi egemendir.Çevresi dağlarla sınırlı olan bu yörenin denizlerden gelen yumuşatıcı etkilere kapalı olması bu iklim yapısını ortaya çıkarmaktadır.

Kırklareli ili iklimi ise denize yakınlık derecesine göre yöreler arasında farklılık göstermektedir. Yıldız dağlarının kuzeye bakan kesimlerinde Karadeniz iklimi görülür. Buna bağlı olarak yazlar serin, kışlar ise soğuktur. Yaz ve kış mevsimleri arasındaki sıcaklık farkı azdır. Denizden uzak iç kesimlerde ise karasal iklim görülmektedir. Yaz ve kış mevsimleri arasındaki sıcaklık farkı yüksektir. Yıldız dağlarının güney eteğinde yer alan Kırklareli merkezinde de karasal iklim hakimdir.

TR22 alt bölgesinde Çanakkale ilinin iklimi genel karakterleri ile Akdeniz iklimi özelliğindedir. İlin kuzey bölümünde kışın ortalama sıcaklık çok düşer. Kuzey rüzgar ve soğuklarının Balkanlar üzerinden sarkması bunun önünde doğal bir engelin bulunmaması, yılın büyük bölümünün rüzgarları geçmesine yol açar. Egemen rüzgar yönü kuzeydir.

Sırasıyla en çok poyraz, yıldız, lodos eser.

Balıkesir çevresi kış dönemi kuzeyden sokulan soğuk (mP) ve çok soğuk (cP) hava kütleleri ile Akdeniz üzerinden sokulan nispeten ılık etki yapan (Med) hava kütlelerinin etkisi altında kalır. Bu hava kütleleri ile birlikte kış dönemi etkili olan en önemli sistem Orta Akdeniz de oluşarak ilk önce Türkiye’nin Batı kıyılarını, diğer bir ifade ile Balıkesir çevresini etkileyen gezici alçak basınç sistemleridir.(Orta Enlem Siklonları) Balıkesir çevresinde soğuk dönemde Sibirya kaynaklı yüksek basınç (Antisiklon) sistemi Doğu Anadolu’da olduğu derecede etkili olmaz.

Kış dönemi sokulan gezici alçak basınçlar ve bağlı cephe sistemleri ile hava kütleleri daha çok yağış getirici etki yapar. Etkili olan bu alçak basınç sistemlerinde hava hareketi (rüzgar) hızlı olduğu için Balıkesir merkez ilçede çok tehlikeli noktalara ulaşan hava kirliliğini dağıtıcı bir etki yapar.

Yaz döneminde, dünya genelinde etkili olan basınç sistemlerinin kuzeye doğru yer değiştirmesi nedeni ile Asor Yüksek Basıncı ve Basra Alçak Basıncı etkili olur. Bu iki basınç sistemine bağlı olarak daha çok serin (mP), sıcak (mT) ve çok sıcak (cT) hava kütleleri etkili olur.

Tablo 3. TR2 Batı Marmara Bölgesi Uzun Yıllar İklim Verileri (1995-2004)

Yer

Ortalama Sıcaklık

(oC)

Maksimum Sıcaklık

(oC)

Minimum Sıcaklık

(oC)

Toplam Yağış (mm)

Ort.Bağıl Nem

(%)

Ort.Rüzgar Hızı (m/s)

Ort.

Bulutluluk (0-10)

Ort.Kar Örtülü Günler Sayısı

Ort.

Dolulu Günler Sayısı

Günlük Ort.

Güneşlenme Süresi (saat,dakika)

Ort.

Deniz Suyu Sıcaklığı

(0C)

Tekirdağ 14.2 38.4 -9.3 649.2 77 2.4 4.2 10.5 0.6 06:10 15.8

Kırklareli 13.5 42.5 -11.1 542.0 68 0.9 4.5 9.4 2.2 06:36 0.0

Edirne 13.9 42.2 -13.4 605.5 68 1.8 4.5 19.7 1.0 06:31 0.0

TR21 13.9 42.5 -13.4 598.9 71 1.7 4.4 13.2 1.3 - -

Balıkesir 14.7 43.2 -18.8 522.3 67 2.1 4 5.9 0.9 06:51 0.0

Çanakkale 15.3 37.5 -11.2 636.3 77 3.9 3.9 5.2 0.8 07:21 16.0

TR22 15.0 43.2 -18.8 579,3 72 3.0 3.9 5.5 0.8 - -

TR2 14.3 43.2 -18.8 591.1 71.4 2.2 4.2 10.1 1.1 - -

Kaynak : Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü

Not : Balıkesir ili verileri 1998-2004 yıllarına ait verilerdir.

Yağış

TR21 alt bölgesinde Tekirdağ ilinin Marmara kıyılarında yağış bakımından Akdeniz iklimi egemendir. Kıyı kesiminden iç kesimlere girildikçe denizden uzaklığın ve yükseltinin etkisiyle sıcaklık ve yağış değerlerinde küçük farklılaşmalar görülür. Kış mevsiminde kar yağışları ağırlıklıdır. Tekirdağ ili toplamında mevsimlere göre değişen yağış kış mevsiminde 200-300 mm, ilkbaharda 100-150 mm, yaz mevsiminde 50-100 mm ve sonbaharda 150-200 mm arasında değişmektedir.Yıllık yağış ortalaması 649,2 mm’dir. En az yağışın düştüğü ay Temmuz ayı, en çok yağışın düştüğü ay ise Aralık ayıdır. Yağışların yıl içerisinde düzenli olarak dağıldığı Edirne’de yıllık ortalama yağış miktarı 605,5 mm’dir. En az yağış aldınan ay Haziran, en çok yağış alınan ay ise Aralık’tır. Kırklareli ilinde ise Karadeniz kıyıları, iç kesimlere göre daha yağışlıdır. Bu durum büyük ölçüde denizin varlığına bağlıdır. Deniz üzerinden gelen nemli hava kütleleri Yıldız Dağları’nın da etkisi ile kıyı kesimlere yağış bırakmaktadır. Kış mevsiminde yağışlar alçak kesimlerde yağmur, yükseklerde kar şeklinde olmaktadır. Ortalama yıllık yağış miktarı 542,0 mm’dir. En çok yağışın alındığı ay Kasım, en az yağışın aldındığı ay ise Ağustos’tur.

TR22 alt bölgesinde yaz döneminde Balıkesir çevresinde etkili olan serin, sıcak ve çok sıcak hava kütleleri fazla yağış getirmez; ancak yağış ile ilgili bölümde de ifade edildiği gibi yükseklere ve kuzeye doğru gidildikçe yağış miktarı artar. Yıllık toplam yağış miktarı 522,3 mm’dir. Çanakkale’de ise yağışlar büyük çoğunlukla yağmur şeklindedir. Yıllık toplam yağış miktarı 636,3 mm ‘dir.

TR21 alt bölgesinde Tekirdağ ilinde Marmara kıyılarında yağış bakımından Akdeniz iklimi egemendir. Kıyı şeridinde yazlar sıcak, kışlar ılık geçer. Buralarda tek fark kışın kar yağmasıdır. Kuzeye paralel uzanan Tekir dağları da kıyı kesimini Balkanlardan gelen soğuk hava kütlesine karşı koruru. İlin iç bölgeleri ise karasal iklimin etkisi altındadır.Ortalama karla örtülü gün sayısı 10.5’dir. Bazı yıllarda dolu yağışı da görülmektedir. Dolulu günlerin yıllık ortalaması 0.6 gündür. Edirne ili hem Akdeniz ikliminin hem de Orta Avrupa’ya özgü kara ikliminin etkisi altında kalan bir geçiş bölgesinde olduğundan, kara iklimi etkisini gösterir. Kışlar kar yağışlı geçer. Ortalama karla örtülü günler sayısı tüm ilde 19.7’dir.

Ortalama dolulu günler sayısı ise 1.0’dir. Kırklareli ilinde ise kışlar soğuk ve zaman zaman kar yağışlı geçmektedir. Kış mevsimi sonbahar süresince başlayarak, çoğunlukla kuzeyden gelen kutupsal kökenli soğuk hava ile bazen Akdeniz üzerinden gelen ılık-nemli tropikal kökenli hava, bölgede etkili olmakta ve her iki hava kütlesi yöre üzerinde karşılaştıklarında yağışlar meydana gelmektedir. Yağışlar, alçak kesimlerde yağmur, yükseklerde ise kar şeklinde olmaktadır. İlin en önemli yükseltisi olan Yıldız Dağları, en alçak kesimini ise Ergene Ovası oluşturmaktadır. Bu yükselti farkı neticesinde Ergene ovasından Yıldız dağlarına doğru gidildikçe sıcaklık düşmekte, kış yağışları daha çok kar şeklinde olmaktadır.

Yükseklik arttıkça don olaylarının süresi de artmaktadır.Tüm ilde ortalama karla örtülü günler sayısı 9.4, dolulu günler sayısı ise 2.2’dir.

TR22 alt bölgesinde Çanakkale ilinin iklimi genel karakteriyle Akdeniz iklimi özelliğinde olmasına karşın, denizden uzaklık ve deniz yüzeyinden yükseklik gibi nedenlerle, iç kesimlerde karlı ve dolulu günler daha fazladır. Ortalama karla örtülü günler sayısı 5.2, dolulu günler sayısı 0.8’dir. Balıkesir ilinde ise ortalama karla örtülü gün sayısı 5.9, ortalama dolulu günler sayısı 0.9’dur.