Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Engellilerin Bakımı, Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik

(03.09.2010 tarihli ve 27691 sayılı Resmi Gazete)

Yönetmelikte bedensel, zihinsel ve ruhsal engelleri nedeni ile yaşama gereklerine uyamama durumunda olan engelli bireylerin tespiti, incelenmesi, bakımı ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlandırılmaları, engelli ve engelli ailelerine danışmanlık hizmeti, bu hizmetlerin niteliğine ve işleyişine ilişkin usul ve esasları, personelin görev, yetki ve sorumlulukları düzenlenmiştir (Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Engellilerin Bakımı, Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik, 2010).

134 24-27 April 2019 Burdur/TURKEY 4.2.9. Bakıma Muhtaç Engelli Bireylerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının

Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik (30.07.2006 tarihli ve 26244 sayılı Resmi Gazete)

Yönetmelikte “engellilik sınıflandırmasına göre ağır engelli olduğu belgelendirilenlerden; günlük hayatın alışılmış, tekrar eden gereklerini önemli ölçüde yerine getirememesi nedeniyle hayatını başkasının yardımı ve bakımı olmadan devam ettiremeyecek derecede düşkün olduğu, tespit edilen ve ekonomik değerlendirme açısından gerekli özellikleri taşıyan, bakıma muhtaç engellilerin isterlerse ikametgâhlarında, isterlerse resmî veya özel bakım merkezlerinde bakımları güvence altına alınmış olup bu engellilere verilecek bakım hizmetlerin ücretlendirilmesi ve ücretlerin ödenmesi ile ilgili hususlar düzenlenmiştir (Bakıma Muhtaç Engelli Bireylerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik, 2006).

Sonuç ve Öneriler

Ruhsal ve duygusal engelliler için ülkemizde uygulanmak üzere detaylı bir strateji ve eylem planı oluşturularak, bu eylem planı kapsamında ruhsal ve duygusal engelliler için özel programlar ve hizmetleri geliştirilmelidir.

Ruh Sağlığı alanında çalışan eğitimli ve donanımlı personel sayısı ve verilen eğitimin kalitesi artırılmalıdır. Ruhsal ve duygusal engellilere yönelik toplumun farkındalığını artırıcı daha fazla çalışma yapılmalıdır. Ruhsal ve duygusal engelli bireyler ve aileleri toplum tarafından stigmaya maruz kalma endişesi nedeniyle sağlık kurumlarına başvurmamakta, gecikmekte ya da devam eden tedaviyi yarım bırakmaktadırlar. Ruhsal ve duygusal engellilerle ilgili yapılacak çalışmaların alt yapısını oluşturmak için yeterli veriye sahip olunmalıdır.

Engellilerin toplumda var olabilmeleri için öncelikle eğitim sistemine sorunsuz katılmaları ve onlara uygun şekilde bir eğitim müfredatına tabi tutulmaları, öğrenimleri sırasında öğretmenler, öğrenciler ve diğer veliler tarafından ayrımcılığa maruz kalmaları önlenmeli bunun içinde ruhsal ve duygusal engellilik konusunda öğrencilere ve öğretmenlere ve velilere dönem dönem uzmanlarca eğitim verilmesi gereklidir.

Ruhsal ve duygusal engellilerin bir diğer sorun yaşadıkları alan istihdam alanıdır. İşverenler engelli çalışanları tercih etmezken engelli işçi seçiminde de ruhsal ve duygusal engellileri seçmek istememektedirler. İstihdam alanında da ruhsal ve duygusal engelli kontenjanları ve şartları açısından yeni düzenlemeler yapılmalıdır.

135 Ruhsal ve duygusal engellilere yönelik koruyucu, önleyici, eğitici, geliştirici, rehberlik ve rehabilite edici sosyal hizmet faaliyetleri artırılmalıdır.

KAYNAKÇA

1. Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği (2013), T.C. Resmi Gazete, 28585, 12.03.2013.

2. Anbarlı Bozatay, Ş. ve Ayyıldız, T. (2018). Türkiye’de engellilerin istihdam sorunlarına yönelik kamu politikaları. Kesit Akademi Dergisi,14, 75-93.

3. Bakıma Muhtaç Engelli Bireylerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik (2006), T.C. Resmi Gazete, 26244, 30.07.2006.

4. Basut, L. (2015). Sosyal hizmet bölümü alan tanıtım, inceleme ve değerlendirme raporu. Bingöl Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğü, Batman. (Erişim 10.11.2018) 5. Can Öz, Y. ve Ünsal Barlas, G. (2017). Şizofreni hastalığı olan bireylerin işe yerleştirme ile ilgili

görüşleri ve beklentileri: niteliksel bir çalışma. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3, (3), 28- 32.

6. Demir, İ. (2016). Engellilerin mesleki eğitimi ve istihdamı kapsamında işkur’un rolü ve etkinliği. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Ankara. (Erişim 14.03.2016). 7. Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında

Yönetmelik (2014), T.C. Resmi Gazete, 28906, 07.02.2014.

8. Erkan, G. (2003). Özürlülerle sosyal hizmet uygulamaları. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi,

25 (4), 34.

9. Genç, Y. (2015). Engellilerin sosyal sorunları ve beklentileri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 35 (2), 77.

10. Kaya Kılıç, A. ve Yılmaz, S. (2018). Türkiye’de ruhsal hastalığı olan bireylere yönelik kurum bakım hizmetleri ve bu hizmetlerde sosyal hizmet uygulamaları. Pjess, 5 (1), 8.

11. Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezleri Yönetmeliği (2013), T.C. Resmi Gazete, 28866, 29.12.2013. 12. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Engellilerin Bakımı, Rehabilitasyonu ve

Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik. (2010), T.C. Resmi Gazete, 27691, 03.09.2010. 13. Tel, H. ve Ertekin Pınar Ş. (2012). Ayaktan izlenen psikiyatri hastalarında içselleştirilmiş damgalama ve

benlik saygısı. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Psikiyatri

Hemşireliği Dergisi, 3 (2), 61-66.

14. Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri Hakkında Yönerge. (2014), T.C. Bakanlık Onayı, 9453, 06.03.2014.

15. Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü.

2011. İş gücü piyasasının özürlüler açısından analizi. Ankara. (Erişim 20.12.2018).

https://eyh.aile.gov.tr/uploads/pages/engellilik-arastirmalari/tam-metin-turkce.pdf 16. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. (1982), Kanun No.: 2709, Kabul Tarihi: 7.11.1982.

17. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, 2007. Aile eğitim rehberi ruhsal ve duygusal özürlüler. Ankara. (Erişim 10.12.2018).

136 24-27 April 2019 Burdur/TURKEY 18. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Personel Başkanlığı, İstihdam edilen engelli memurların engel gruplarına

göre dağılımı. (Erişim 15.03.2019). http://www.dpb.gov.tr/tr-tr/istatistik/istihdam-edilen-engelli- memurlarin-182

19. Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı, 2011. Aile ve Tüketici Hizmetleri. Engelli bireyler. Ankara. (Erişim 10.12.2018).

http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Engelli%20Bireyler.pdf

20. Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı, 2010. Madde bağımlılığı ile mücadele öğretmen eğitimi el kitabı. Ankara. (Erişim 09.03.2019).

http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/38/14/974559/dosyalar/2015_12/18103009_27101628_0301 5623_maddelemcadeleretmenelkitab.pdf

21. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Ruh Sağlığı Programları Dairesi, 2011. 2011-2023 Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı. Ankara. (Erişim 25.12.2018). https://docplayer.biz.tr/2527563-T-c-saglik-bakanligi- ulusal-ruh-sagligi-eylem-plani-2011-2023.html.

22. Yılmaz, V. (2012). İnsan Hakları ve Karşılaştırmalı Sosyal Politika Yaklaşımı Işığında Türkiye'de Ruh Sağlığı Politikaları: Tespitler ve Öneriler. İstanbul: Karika Matbaacılık.

137 MORBİD OBEZ HASTALARDA HİPOTALAMO-HİPOFİZER-ADRENAL AKSIN

DEĞERLENDİRİLMESİ