II. GELİR VERGİSİ KANUNU
14. Gelir Vergisi Beyan Örnekleri
Örnek-1: İstanbul içinde ikamet eden Bay (A) lokanta işletmeciliği faaliyetinde bulunmaktadır. Bay (A), lokanta işletmeciliğinden dolayı 2020 yılında 22.000 TL kâr elde etmiştir. Mükellef işletme hesabı esasına göre defter tutmaktadır. Ayrıca mükellefin, 2020 yılı içinde ödenen 3.000 TL geçici vergi tutarı bulunmaktadır.
Örnek Hakkında Açıklama;
Bu örnekte işletme hesabı esasına göre defter tutan bir mükellefin durumu açıklanmaktadır. Mükellef ticari kazancı nedeniyle yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorundadır.
Mükellef 2020 yılında 22.000 TL ticari kazanç elde etmiştir.
II. Gelir Vergisi Kanunu
Mükellefin Beyanı Aşağıdaki Gibi Olacaktır:
Ticari Kazanç : 22.000 TL
Safi Ticari Kazanç : 22.000 TL
Vergiye Tabi Gelir (Matrah) : 22.000 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi : 3.300 TL
Mahsup Edilecek Vergiler Toplamı (Geçici Vergi: 3.000 TL)
: 3.000 TL
Ödenmesi Gereken Gelir Vergisi : 300 TL Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer verilen sınırlamalar kapsamında) kendisi, eşi ve çocukları için sağlık harcamalarını, çocukları için olan eğitim giderlerini, yasa kapsamındaki bağış ve yardımlarını, özel sağlık sigortası primi ödemelerini, sosyal güvenlik primi ödemelerini ..v.d. indirim unsurlarını ödeme belgeleri ile tevsik etmiş olması şartıyla vergiye tabi kazancından indirebilecektir.
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-2: İstanbul içinde lokantacılık faaliyetinde bulunan ve işletme hesabı esasına göre defter tutan Bay (B)’nin 2020 yılı kârı 18.000 TL’dır. Mükellef 2020 yılında 3.000 TL Bağ-Kur Primi (5510 s.k. 4/b), 2.500 TL geçici vergi ödemiştir.
Mükellefin ayrıca tevkif yoluyla vergilendirilmiş brüt 60.000 TL mevduat faizi ve repo geliri (bu gelirler ticari işletmesine dahil bulunmamaktadır) ile Çankırı’da bulunan ve emlak vergisi değeri 80.000 TL olan
apartman dairesinden (meskenden) 9.800 TL kira geliri bulunmaktadır. (Mesken kira gelirinde götürü gider yöntemi seçilmiştir.)
Mükellef ticari kazancı nedeniyle yıllık beyanname vermek zorunda olup, beyannameye mesken olarak kiraya verdiği gayrimenkulden elde ettiği kira gelirini de dahil edecektir. Ticari, zirai ve mesleki kazancı nedeniyle yıllık beyanname verenler konut kira gelirine ilişkin istisnadan yararlanamayacağından bu gelire istisna uygulanmayacaktır. Kira gelirinde safi irat hesaplanırken
%15 oranındaki götürü gider düşüldükten sonraki kalan tutar beyan edilecektir.
Mükellefin 2020 yılında elde ettiği tevkif yoluyla
vergilendirilmiş bulunan mevduat faizi ve repo geliri Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67. maddesi hükmü uyarınca verilecek beyannameye dahil edilmeyecektir.
Mükellefin Beyanı Aşağıdaki Gibi Olacaktır:
Ticari Kazanç : 18.000 TL
Bağ-Kur Primi (5510 s.k. 4/b) : 3.000 TL
Safi Ticari Kazanç : 15.000 TL
GMSİ (9.800-(9.800 x %15)) : 8.330 TL
Beyan Edilen Gelirler Toplamı : 23.330 TL Vergiye Tabi Gelir (Matrah) : 23.330 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi : 3.566 TL
Mahsup Edilecek Vergiler Toplamı (Geçici Vergi: 2.500 TL)
: 2.500 TL
Ödenmesi Gereken Gelir Vergisi : 1.066 TL Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer verilen sınırlamalar kapsamında) kendisi, eşi ve çocukları için sağlık harcamalarını, çocukları için olan eğitim giderlerini, yasa kapsamındaki bağış ve yardımlarını, özel sağlık sigortası primi ödemelerini, sosyal güvenlik primi ödemelerini ..v.d. indirim unsurlarını ödeme belgeleri ile tevsik etmiş olması şartıyla vergiye tabi kazancından indirebilecektir.
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-3: Ankara ilinde ikamet eden ve ikinci sınıf tüccar olan Bay (D)’nin 2020 yılı beyanına ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir.
- Mükellefin beyan ettiği ticari kazancı 20.000 TL olup, ayrıca 2.000 TL Bağ-Kur primi ödenmiştir.
- Mükellef 3.000 TL şahıs sigorta primi ödemiştir.
- Mükellefin 2020 yılında ödediği ve mahsubu gereken geçici vergi tutarı 1.700 TL’dir.
Örnek Hakkında Açıklama;
Mükellef 2020 yılında 20.000 TL ticari kazanç elde etmiştir. Mükellef ayrıca 2.000 TL bağ kur primi ödemiştir.
Ödenen şahıs sigorta primi ile ilgili olarak indirim konusu yapılabilecek tutar yıllık asgari ücreti aşmamakla birlikte beyan edilen gelirin %15’ini de aşamayacağından, indirim konusu yapılacak şahıs sigorta primi ödenen 3.000 TL yerine (18.000 x %15) 2.700 TL olacaktır.
İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutan Mükellefin Beyanı Aşağıdaki Gibi Olacaktır:
Ticari Kazanç : 20.000 TL
Bağ-Kur Primi : 2.000 TL
Safi Ticari Kazanç : 18.000 TL
Mahsup Edilecek İndirimler (Şahıs
Sigorta Primi: 2.700 TL) : 2.700 TL
Mahsup Sonrası Kalan Tutar : 15.300 TL
Vergiye Tabi Gelir (Matrah) : 15.300 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi : 2.295 TL
Mahsup Edilecek Vergiler Toplamı
(Geçici Vergi: 1.700 TL) : 1.700 TL
Ödenmesi Gereken Gelir Vergisi : 595 TL
II. Gelir Vergisi Kanunu
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-4: Bay (A), üç ayrı işverenden ücret geliri elde etmekte olup, ücretlerin tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiş bulunmaktadır.
Birinci işverenden alınan ücret: 30.000-TL İkinci işverenden alınan ücret: 40.000-TL Üçüncü işverenden alınan ücret:10.000-TL
Örnekte yer alan ve birinci işverenden alınan ücret toplama dahil edilmeyecek olup, ikinci ve üçüncü işverenden alınan ücretler toplamı (40.000 TL + 10.000 TL) 50.000 TL, 2020 yılına dair 49.000 TL’lık beyan sınırını aştığı için 80.000 TL’lık ücret gelirinin tamamı beyan edilecektir.
Maliye İdaresi tarafından yayınlanan kılavuzlarda yer verilen örnek ve açıklamalarda da teyit edildiği üzere, ücret gelliri olarak dikkate alınacak meblağ, kişinin bir yıl içinde oluşan gelir vergisi matrahlarının toplamıdır. Yani brüt ücret değil, brüt ücretten ilgili yasal indirimler (sigorta primi, işsizlik sigortası primi gibi) yapıldıktan sonra oluşan aylık gelir vergisi matrahlarının yıllık toplamıdır. Diğer bir ifadele GVK’daki adı ile safi ücret geliri bu tutar olmaktadır.
Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer verilen sınırlamalar kapsamında) kendisi, eşi ve çocukları için sağlık harcamalarını, çocukları için olan eğitim giderlerini, yasa kapsamındaki bağış ve yardımlarını, özel sağlık sigortası primi ödemelerini, sosyal güvenlik primi ödemelerini ..v.d. indirim unsurlarını ödeme belgeleri ile tevsik etmiş olması şartıyla vergiye tabi kazancından indirebilecektir.
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-5: Gerçek usulde ticari kazanç sahibi Bayan (B)’nin ticari kazancının yanında tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiş iki işverenden ücret geliri de bulunmaktadır.
Ticari Kazanç: 25.000- TL
Birinci işverenden alınan ücret: 100.000-TL İkinci işverenden alınan ücret: 15.000-TL
Mükellef elde etmiş olduğu ticari kazancı nedeniyle mutlaka beyanname verecektir. Birinci işverenden alınan hariç, ikinci işverenden alınan ücret geliri ise (gelir vergisi tarifesinin ikinci diliminde yer alan tutarı) 49.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığından ve aynı zamanda tüm işverenlerinden elde ettiği ücret geliri toplamı (gelir vergisi tarifesinin dördüncü diliminde yer alan tutarı) 600.000 TL’yi aşmadığından ücret gelirleri beyannameye dahil edilmeyecektir.
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek- 6: Bay (K)’nın 2020 yılı serbest meslek faaliyeti kazancı 300.000 TL’dır. Ayrıca 40.000 TL mevduat ve repo faizi geliri elde etmiştir. Bay (K) 2020 yılında 2.000 TL Bağ-Kur primi, kendisi, eşi ve çocuğu için 5.000 TL özel sağlık sigortası primi ödemesi yapmıştır. Bay (K)’nın ayrıca 2019 yılı kazancı için verdiği gelir vergisi beyannamesinde 2020 yılına devreden 10.000 TL mali zararı bulunmaktadır.
Yıl içinde ayrıca serbest meslek kazancına ilişkin tevkif edilen 60.000 TL gelir vergisi bulunmaktadır.
Örnek hakkında açıklama: Bay (K), elde etmiş olduğu 40.000 TL mevduat ve repo faizi GVK Geçici 67. madde kapsamında tevkifata tabi tutulduğundan, beyana dahil edilmeyecektir.
Geçmiş yıl mali zararı vergiye tabi kazançtan öncelikli olarak mahsup edilecektir.
Özel sağlık sigortası primi ödemesi, vergiye tabi kazancın
%15’ini ve yıllık olarak asgari ücretin 12 aylık toplamını aşmadığından, 5.000 TL’nin tamamı indirilecektir. Bağ-Kur primi ödemesi de beyana tabi kazançtan indirilebilecektir.
2020 yılı serbest meslek kazancı : 300.000 TL
Geçmiş yıl mali zararı(-) : 10.000 TL
Bağ-Kur Primi (-) : 2.000 TL
Özel sağlık sigortası primi (-) : 5.000 TL
Vergi matrahı : 283.000 TL
Hesaplanan vergi : 84.920 TL
Yıl içinde tevkif suretiyle ödenen
vergi (-) : 60.000 TL
Ödenecek yıllık gelir vergisi : 24.920 TL 2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-7: Bayan (A), 2020 takvim yılında; tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş 48.000 TL işyeri kira geliri, 20.000 TL mevduat faizi ve konut olarak kiraya verdiği dairesinden 6.500 TL kira geliri elde etmiştir.
- Tevkif yoluyla vergilendirilen mevduat faizi geliri tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecektir.
- Konut kira gelirinden 6.600 TL’lık istisna düşülecek olup, kalan tutar beyan edilecektir. Örnekte, istisna haddinin altında gelir elde edildiğinden konut kira geliri beyan edilmeyecektir.
- Tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş, işyeri kira geliri (gelir vergisi tarifesinin ikinci diliminde yer alan tutarı) 49.000 TL’lık beyan sınırını aşmadığından yıllık beyanname ile beyan edilmeyecektir.
Örnek-8: Bay (K), İstanbul’da bulunan dairesini konut olarak kiraya vermesi sonucu, 2020 takvim yılında 9.000 TL kira geliri elde etmiştir. Beyana tabi başka geliri bulunmayan mükellef, götürü gider yöntemini seçmiştir.
II. Gelir Vergisi Kanunu
Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
Gayrisafi İrat Toplamı : 9.000 TL
Vergiden İstisna Tutar : 6.600 TL
Kalan (9.000 – 6.600) : 2.400 TL
% 15 Götürü Gider (2.400 x % 15) : 360 TL Vergiye Tabi Gelir (2.400-360) : 2.040 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi : 306 TL
Ödenecek Gelir Vergisi : 306 TL
Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer verilen sınırlamalar kapsamında) kendisi, eşi ve çocukları için sağlık harcamalarını, çocukları için olan eğitim giderlerini, yasa kapsamındaki bağış ve yardımlarını, özel sağlık sigortası primi ödemelerini, sosyal güvenlik primi ödemelerini ..v.d. indirim unsurlarını ödeme belgeleri ile tevsik etmiş olması şartıyla vergiye tabi kazancından indirebilecektir.
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-9: Bayan (Z), İstanbul’da bulunan dairesini konut olarak kiraya vermesi sonucu, 2020 yılında 14.000 TL kira geliri elde etmiştir. Beyana tabi başka geliri olmayan mükellef, gerçek gider yöntemini seçmiş olup, bu konut ile ilgili gerçek giderleri toplamı 5.000 TL’dir. (Gerçek gider usulünü seçen mükellefler, vergiden istisna edilen kısma isabet eden giderleri hâsılatlarından gider olarak indiremeyecekler, sadece vergiye tabi hâsılata isabet eden giderleri indirebileceklerdir. Bunun için toplam gider tutarından vergiye tabi hâsılata isabet eden kısmının hesaplanması gerekir. Vergiye tabi hâsılata isabet eden gider aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır.)
(*) Vergiye Tabi Hâsılat (Toplam Hasılat – Konut Kira Geliri İstisnası) x Toplam Gider
Toplam Hâsılat
(14.000 – 6.600) x 5.000 TL = 2.642,86 TL 14.000 TL
Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
Gayrisafi İrat Toplamı : 14.000 TL
Vergiden İstisna Tutar : 6.600 TL
Kalan (14.000 – 6.600) : 7.400 TL
İndirilebilecek Gerçek Gider Tutarı : 2.642,86 TL Vergiye Tabi Gelir (7.400-2.642,86) : 4.757,14 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi : 713,57 TL
Ödenecek Gelir Vergisi : 713,57 TL
Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer verilen sınırlamalar kapsamında) kendisi, eşi ve çocukları için sağlık harcamalarını, çocukları için olan eğitim
giderlerini, yasa kapsamındaki bağış ve yardımlarını, özel sağlık sigortası primi ödemelerini, sosyal güvenlik primi ödemelerini ..v.d. indirim unsurlarını ödeme belgeleri ile tevsik etmiş olması şartıyla vergiye tabi kazancından indirebilecektir.
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-10: Bayan (M), İzmir’de bulunan dairesini konut olarak kiraya vermesi sonucu, 2020 yılında 25.000 TL, işyeri olarak kiraya verdiği daireden ise 40.000 TL brüt kira geliri elde etmiştir. İşyeri için ödenen kira bedelleri üzerinden 8.000 TL tevkifat yapılmıştır. Beyana tabi başka geliri olmayan mükellef, götürü gider yöntemini seçmiştir.
Mesken kirası gelirinin istisna haddini aşan kısmı (20.000 – 6.600 = 13.400 TL) ile tevkifata tabi tutulan işyeri kirasının (40.000 TL) toplamı 49.000 Türk Lirasını aştığından, mesken ve işyeri kira gelirleri birlikte beyan edilecek olup, buna ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
Gayri Safi İrat Toplamı : 65.000 TL
Vergiden İstisna Tutar : 6.600 TL
Kalan (65.000-6.600) : 58.400 TL
% 15 Götürü Gider (58.400 x % 15) : 8.760 TL Vergiye Tabi Gelir (58.400-8.760) : 49.640 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi : 8.872,80 TL
Kesinti Yoluyla Ödenen Vergiler : 8.000 TL
Ödenecek Gelir Vergisi : 872,80 TL
Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer verilen sınırlamalar kapsamında) kendisi, eşi ve çocukları için sağlık harcamalarını, çocukları için olan eğitim giderlerini, yasa kapsamındaki bağış ve yardımlarını, özel sağlık sigortası primi ödemelerini, sosyal güvenlik primi ödemelerini ..v.d. indirim unsurlarını ödeme belgeleri ile tevsik etmiş olması şartıyla vergiye tabi kazancından indirebilecektir.
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-11: Bayan (K), İstanbul’da bulunan dairesini konut olarak kiraya vermesi sonucu, 2020 yılında 25.000 TL kira geliri elde etmiştir. Mükellef, 2020 yılı içinde eşi için bireysel emeklilik sistemine 1.000 TL katkı payı ödemiş ve Devlete ait bir okula 18.11.2020 tarihinde 2.000 TL nakit olarak bağışta bulunmuştur. Mükellefin önceki yıldan devreden 750 TL geçmiş yıl zararı bulunmaktadır. Ayrıca eğitim ve sağlık harcamaları nedeniyle 2020 yılında 500 TL harcama yapmıştır.
Beyana tabi başka geliri bulunmayan mükellef, götürü gider yöntemini seçmiştir.
Bilindiği üzere, bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı
II. Gelir Vergisi Kanunu
payı 01.01.2013 tarihinden itibaren beyana tabi gelirden indirim konusu yapılamamaktadır. (Devlet katkı payı uygulaması nedeniyle.)
Bayan (K), Eğitim ve Sağlık harcamalarını, beyan edilen gelirin (safi iradın) %10’unu aşmaması, Türkiye’de yapılması ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kişilerden alınacak belgelerle tevsik edilmesi şartıyla, kendisi, eşi ve küçük çocuklarına ilişkin olarak yaptığı eğitim ve sağlık harcamalarını matrahtan indirebilecektir. İndirim konusu yapılabilecek tutar, beyan edilen gelirin (safi iradın) % 10’u (15.640 x % 10 ) olan 1.564 TL’nı aşmadığından tamamı indirim konusu yapılabilecektir.
Okul, yurt, sağlık tesisleri ve huzurevleri için genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere yapılan bağışların tamamı indirim konusu yapılabilecektir. Bu nedenle örneğimizdeki, devlete ait okula nakit olarak yapılan 2.000 TL bağışın tamamı indirim konusu yapılabilecektir.
Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
Gayrisafi İrat Toplamı : 25.000 TL
Vergiden İstisna Tutar : 6.600 TL
Kalan [25.000 TL-6.600 TL] : 18.400 TL
% 15 Götürü Gider [18.400 TL x %15] : 2.760 TL Safi İrat [18.400 TL -2.760 TL] : 15.640 TL Mahsup Edilecek Geçmiş Yıl Zararları : 750 TL
Eğitim ve Sağlık Harcamaları : 500 TL
Okul, Yurt ve Sağlık Tesisleri için Yap.
Bağış ve Yardımlar : 2.000 TL
Vergiye Tabi Gelir (15.640 -
750-500-2.000) : 12.390 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi : 1.858,50 TL
Ödenecek Gelir Vergisi : 1.858,50 TL
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-12: Bay (E), tam mükellef bir kurum olan (Z) Anonim Şirketinden 2020 yılında brüt 500.000 TL tutarında kâr payı (temettü) elde etmiştir. Elde edilen kâr payı kurum bünyesinde %15 nispetinde vergi kesintisine tabi tutulmuş olup tutarı 60.000 TL’dır. Bu mükellefin ayrıca 15.000 TL mevduat faizi (stopajlı) ve 120.000 TL stopaja tabi ücret geliri (tek işverenden) gelirleri bulunmaktadır.
2020 yılında tek işverenden elde edilen, stopaj yoluyla vergilendirilmiş olan ve 600.000 TL beyan haddini aşmayan ücret ile GVK geçici 67. madde kapsamında yine stopaj suretiyle vergilendirilmiş 120.000 TL mevduat faizi yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyecektir.
Bay (E)’nin elde ettiği kâr payının yarısı ise gelir
vergisinden istisna olup, kalan yarısı 250.000 TL dır.
Bu tutar beyan sınırı olan 49.000 TL’nı aştığı için beyan edilecektir. Kurum bünyesinde yapılmış olan vergi kesintisinin tamamı hesaplanan vergiden mahsup edilecektir.
Bu durumda, hesaplama aşağıdaki gibi olacaktır;
Kâr payı : 500.000 TL
İstisna tutarı (400.000 TLx 1/2=)
: 250.000 TL
KALAN TUTAR : 250.000 TL
Hesaplanan vergi : 73.370 TL
Mahsup edilecek vergi : 60.000 TL
Ödenecek Gelir Vergisi : 13.370 TL Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer verilen sınırlamalar kapsamında) kendisi, eşi ve çocukları için sağlık harcamalarını, çocukları için olan eğitim giderlerini, yasa kapsamındaki bağış ve yardımlarını, özel sağlık sigortası primi ödemelerini, sosyal güvenlik primi ödemelerini ..v.d. indirim unsurlarını ödeme belgeleri ile tevsik etmiş olması şartıyla vergiye tabi kazancından indirebilecektir.
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-13: Bayan (F), 2020 yılında 50.000 TL Eurobond faiz geliri elde etmiştir.
Gerek 01.01.2006 öncesi gerekse 01.01.2006 sonrası ihraç edilen ve iktisap edilen Eurobond’lardan elde edilen faiz gelirleri GVK Geçici 67. madde kapsamında tevkifata tabi değildir. Bu durumda elde edilen faiz geliri 49.000 TL’nı aşıyorsa, gelirin tamamı beyan edilecektir.
01.01.2006 öncesi ihraç edilen Eurobond faiz gelirleri için indirim oranı da uygulanmaz.
Eurobond faiz geliri : 50.000 TL
Hesaplanan vergi : 8.970 TL
Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer verilen sınırlamalar kapsamında) kendisi, eşi ve çocukları için sağlık harcamalarını, çocukları için olan eğitim giderlerini, yasa kapsamındaki bağış ve yardımlarını, özel sağlık sigortası primi ödemelerini, sosyal güvenlik primi ödemelerini ..v.d. indirim unsurlarını ödeme belgeleri ile tevsik etmiş olması şartıyla vergiye tabi kazancından indirebilecektir.
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-14: Bay (A) 02/08/2018 tarihinde 30.000 TL’na almış olduğu bir A.Ş.’nin hisse senetlerini 10.05.2020
II. Gelir Vergisi Kanunu
tarihinde 60.000 TL’na satmıştır. Beyan edeceği değer artış kazancı tutarı ne olacaktır ? (Hisse senetleri, BİST’e kayıtlı olmayan bir şirkete ait olup, alım-satım işleminde banka veya aracı kurum kullanılmamıştır.)
Bay (A)’nın hisse senedini iktisap ettiği aydan önceki ay olan Temmuz/2018’de Yİ-ÜFE 372,06; elden çıkarıldığı aydan önceki ay olan Nisan/2020’de Yİ-ÜFE 474,69’dur.
Hisse senedi 01.01.2006 sonrası ihraç edildiği için, Yİ-ÜFE’deki artış oranının %10’dan fazla olup olmadığına bakılmalıdır. Endeksteki artış %27,58’dir. Endeks artışı
%10’dan fazla olduğu için iktisap bedeli arttırılabilecektir.
Arttırılmış maliyet bedeli 38.274 TL’dır ((30.000 TL x 0,2758) + 30.000 TL). Bay (A), satmış olduğu hisse senetlerinden dolayı (60.000 – 38.274 =) 21.726 TL değer artış kazancı elde etmiştir. 01.01.2006 tarihinden sonra iktisap edilen menkul kıymetlerin elden çıkarılması sonucu elde edilen kazanç için GVK Madde 80’de istisna uygulanmayacağı açıklandığından; hisse senetleri BİST’e kayıtlı olmayan bir şirkete ait olup, alım-satım işleminde banka veya aracı kurum kullanılmadığı için işlem GVK Geçici 67. madde kapsamına da girmemektedir. Bu nedenle 21.726 TL beyan edilecektir.
Değer Artış Kazancı : 21.726 TL Eğer mükellef bu A.Ş. hisse senetlerini 10.05.2020 günü değilde, 02.08.2020 tarihi sonrası elinden çıkarsaydı, iki yıldan fazla süre elinden tutmuş olacağından, satım sonucu oluşan değer artış kazancı (milyonlarca TL olsa dahi) vergiye tabi olmayacaktı.
Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer verilen sınırlamalar kapsamında) kendisi, eşi ve çocukları için sağlık harcamalarını, çocukları için olan eğitim giderlerini, yasa kapsamındaki bağış ve yardımlarını, özel sağlık sigortası primi ödemelerini, sosyal güvenlik primi ödemelerini ..v.d. indirim unsurlarını ödeme belgeleri ile tevsik etmiş olması şartıyla vergiye tabi kazancından indirebilecektir.
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-15: Bayan (C) 10.03.2017 tarihinde 150.000 TL’na satın almış olduğu gayrimenkulünü 05.02.2020 tarihinde 300.000 TL’na satmıştır. Beyan edeceği değer artış kazancı tutarı ne olacaktır?
Bayan (C)’nin elden çıkardığı gayrimenkulün maliyet bedeli hesaplanırken Yİ-ÜFE’deki artış oranı esas alınarak endeksleme işlemi yapılır. Bayan (C)’nin gayrimenkulü iktisap ettiği aydan önceki ay olan Şubat/2017’de Yİ-ÜFE endeksi 288,59 iken elden çıkardığı aydan önceki ay olan
Ocak/2020’de ÜFE 462,42’dir. Endeks %60,23 oranında artmıştır. Bu durumda, gayrimenkulün endekslenmiş maliyet bedeli (150.000 x 462,42 / 288,59) 240.351,36 TL’dir.
Satış Tutarı : 300.000,00- TL
Endekslenmiş Alış Maliyeti (-) : 240.351,36- TL
Safi Tutar : 59.648,64- TL
İstisna Tutarı (-) : 18.000,00- TL
Kalan Tutar : 41.648,64- TL
Vergiye Tabi Gelir : 41.648,64- TL Hesaplanan Vergi : 7.229,73- TL
Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer verilen sınırlamalar kapsamında) kendisi, eşi ve çocukları için sağlık harcamalarını, çocukları için olan eğitim giderlerini, yasa kapsamındaki bağış ve yardımlarını, özel sağlık sigortası primi ödemelerini, sosyal güvenlik primi ödemelerini ..v.d. indirim unsurlarını ödeme belgeleri ile tevsik etmiş olması şartıyla vergiye tabi kazancından indirebilecektir.
2020 yılına dair yıllık gelir vergisi beyannamesi 2021 yılı Mart ayı başından aynı ayın sonuna kadar verilecektir.
Örnek-16: Bay (K), 05.08.2013 tarihinde 140.000- TL’na aldığı dairesini 12.12.2020 tarihinde 1.750.000.- TL’na satmıştır. Beyan edeceği değer artış kazancı tutarı ne olacaktır?
Satın alma ile elden çıkarma arasındaki süre beş yıldan fazla olduğundan değer artış kazancı oluşmamaktadır.
Bu nedenle, Bay (K)’nın beyan edilecek geliri
bulunmamaktadır. (Gayrimenkul 01.01.2007 öncesi iktisap edilmiş olsa idi 4 yıllık süre dikkate alınacaktı. 01.01.2007 sonrası iktisap edilen gayrimenkullerin satışında vergi doğmaması için geçmesi gereken süre 5 yıldır.)
Örnek-17: Genel cerrahi doktoru olan bayan (B), devlet hastanesinden emekli olmuştur ve herhangi bir mesleki veya ticari faaliyette bulunmamaktadır. Bayan (B), eski bir hastasının ricasını kıramayarak ameliyata girmiştir. Bu ameliyat karşılığında 50.000,- TL ameliyat ücreti almıştır.
Bayan (B)’nin arızi kazanç tutarı ne olacaktır?
Bayan (B)’nin bu ameliyatı yapması serbest meslek faaliyetidir. Söz konusu iş süreklilik arz etmediğinden istisna tutarını aşan kısım arızi kazanç olarak vergilendirilir.
Arızi kazançlarda istisna haddi 2020 yılı için 40.000 TL’dir.
II. Gelir Vergisi Kanunu
İstisnadan sonra kalan tutar = (50.000 – 40.000 = ) 10.000- T
Vergiye Tabi Gelir = 10.000- TL
Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer
Elbette mükellef eğer varsa (GVK Madde 89 dahilinde yer