ve şiddete ilişkin farkındalık puan ortalamasının 95.71±18.03 olduğu, hemşirelerin eğitim durumu, çalıştıkları servis ve çalışma sürelerine göre çatışma ve şiddete ilişkin farkındalık puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır (p<0.005).
Sonuç: Çatışmaların yapıcı yöntemlerle çözümlenmesi ve şiddetin önlenmesi için sağlık çalışanlarında
çatışma ve şiddete ilişkin farkındalık düzeylerinin belirlenmesi gereklidir. Çalışma sonucunda, araştırma kapsamındaki hemşirelerin çatışma ve şiddete ilişkin farkındalık düzeylerinin yüksek olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Şiddet; farkındalık; hemşire
OP037 - BİR HALK EĞİTİM MERKEZİNE KAYITLI KADIN KURSİYERLERİN RAHİM AĞZI KANSERİ VE PAP-SMEAR TESTİNE İLİŞKİN SAĞLIK İNANÇ VE UYGULAMALARI VE EĞİTİMİN ETKİNLİĞİ
Zeliha Koç*, Serap Topatan*, Emel Kurtoğlu**, Tuğba Çınar***, Asuman Şener****, Esra Danacı*****, Cansu Atmaca Palazoğlu*****
*Doçent doktor, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Samsun Sağlık Yüksekokulu, Samsun, Türkiye **Yardımcı Doçent, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Samsun Sağlık Yüksekokulu, Samsun, Türkiye ***Araştırma Görevlisi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Samsun, Türkiye ****Öğretim Görevlisi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Samsun, Türkiye
*****Yüksek Lisans Öğrencisi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Samsun, Türkiye
AMAÇ: Bu çalışma bir halk eğitim merkezine kayıtlı kadın kursiyerlerin rahim ağzı kanseri ve Pap-
smear testine ilişkin sağlık inanç ve uygulamaları ile eğitimin etkinliğini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.
GEREÇ VE YÖNTEM: 01.05.2015-30.10.2015 tarihleri arasında Atakum Halk Eğitim Merkezi
Müdürlüğü’nde açılmış bulunan kurslara devam eden, araştırmaya katılmaya istekli 78’i çalışma ve 78’i kontrol olmak üzere toplam 156 kadın araştırma kapsamına alınmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda geliştirilmiş olan kadınların sosyo-demografik özellikleri ile rahim ağzı kanseri ve Pap-smear testi hakkındaki bilgi ve uygulamalarını belirlemeye yönelik veri formu ile SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği, Rahim Ağzı Kanseri ve Pap Smear Testi Sağlık İnanç Modeli Ölçeği ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II kullanılarak toplanmıştır. Çalışma ve kontrol grubu kadınlara eğitim öncesi veri toplama formu ve ölçekler uygulandıktan sonra, yalnızca çalışma grubu kadınlara rahim ağzı kanseri ve Pap-smear testi ile ilgili farkındalıklarını artırmak üzere 1 ay arayla 60 dakikalık 3 eğitim uygulanmıştır. 3. eğitimden 1 ay sonra veri toplama formu ve ölçekler hem çalışma hemde kontrol grubu kadınlara tekrar uygulanmış ve araştırma sonrasında etik kaygıyı ortadan kaldırmak için kontrol grubu kadınlara da eğitim verilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik hesaplaması, one-way ANOVA, student t testi ve Tukey testi kullanılmıştır.
BULGULAR: Bu çalışmada kadınların %75.0’ının evli, %37.8’inin lise mezunu, %53.2’sinin ev hanımı
olduğu belirlenmiş olup yaş ortalamaları 40.9±11.1’dir. Bu araştırmada çalışma grubu kadınların eğitim sonrası SF 36 Yaşam Kalitesi Ölçeği fiziksel fonksiyonellik, fiziksel rol sınırlamaları, ağrı, sosyal fonksiyonellik, mental rol sınırlamaları, ruh sağlığı, enerji/ zindelik ve genel sağlık algısı boyutu puan ortalamaları sırasıyla 78.3±18.9, 69.5±37.5, 75.3±21.1, 65.8±37.6, 67.1±13.5, 54.9±12.5, 66.5±22.8, 63.8±16.7 olarak belirlendi. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II sağlık sorumluluğu, fiziksel aktivite, beslenme, manevi gelişim, kişilerarası ilişkiler, stres alt boyutları ve toplam puan ortalaması ise sırasıyla 22.8±5.0, 17.2±5.3, 22.6±4.3, 27.3±4.4, 26.0±4.1, 20.0±4.5, 136.2±22.4 olarak saptandı. Rahim ağzı kanseri ve Pap-smear testi Sağlık İnanç Modeli Ölçeği rahim ağzı kanseri duyarlılık, rahim ağzı kanseri önemseme/ciddiyet, Pap Smear yarar ve motivasyon, rahim ağzı kanseri sağlık motivasyonu ve Pap-smear engeller alt boyut puan ortalamaları ise sırasıyla 8.3±2.5, 26.4±5.2, 32.7±7.3, 10.4±2.9, 32.6±9.4 olarak belirlendi. Eğitim sonrası çalışma ve kontrol grubu kadınların SF- 36 Yaşam Kalitesi Ölçeği genel sağlık algısı alt boyutu (t=3.988, p=0,000); Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II, fiziksel aktivite (t=5.121, p=0.000) ve beslenme alt boyutu (t=3.359, p=0.001);
80
Rahim Ağzı Kanseri ve Pap-smear Sağlık İnanç Modeli Ölçeği, sağlık motivasyonu (t=3,817, p=0.000)alt boyut puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark belirlendi.
SONUÇ: Eğitim sonrası kontrol grubu kadınlarla karşılaştırıldığında, çalışma grubu kadınların rahim
ağzı kanserini önlemeye yönelik sağlık motivasyonlarının arttığı, genel sağlık algılarının yükseldiği, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarından fiziksel aktivite ve beslenmeye ilişkin farkındalıklarının arttığı, çalışma grubu kadınların eğitim öncesi ve sonrası verileri karşılaştırıldığında ise Pap-smear testi ile ilgili engellerinin azaldığı belirlendi.
314S560 nolu bu proje TÜBİTAK tarafından desteklenmiştir.
ANAHTAR KELİMELER: Rahim ağzı kanseri, Pap-smear testi, İnanç, Uygulama.
Tablo 1 Çalışma Ve Kontrol Grubu Kadınların Eğitim Sonrası Ölçek Toplam ve Alt Boyut Puan Ortalamalarının Karşılaştırılması
Ölçekler Alt boyutları Çalışma Grubu
(n=78) Kontrol Grubu (n=78) Test Değeri Ort±SS Ort±SS t p SF 36 Yaşam Kalitesi Ölçeği Fiziksel fonksiyonellik 78.3±18.9 73.9±25.5 1.212 .229 Fiziksel rol sınırlamaları 69.5±37.5 83.3±33.1 1.383 .055 Sosyal fonksiyonellik 75.3±21.1 71.5±19.4 1.099 .275 Mental rol sınırlamaları 65.8±37.6 77.7±38.2 2.051 .044 Ruh sağlığı 67.1±13.5 64.0±14.0 1.416 .161 Enerji /zindelik 54.9±12.5 55.0±7.8 .079 .937 Ağrı 66.5±22.8 61.4±18.0 1.460 .148
Genel sağlık algısı 63.8±16.7 53.2±15.0 3.988 .000 Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II Sağlık sorumluluğu 22.8±5.0 21.4±4.1 1.983 .051 Fiziksel aktivite 17.2±5.3 12.9±4.0 5.121 .000 Beslenme 22.6±4.3 20.5±3.5 3.359 .001 Manevi gelişim 27.3±4.4 26.6±5.2 .911 .365 Kişilerarası ilişkiler 26.0±4.1 24.9±4.0 1.535 .129 Stres 20.0±4.5 19.5±3.5 .761 .449 Toplam 136.2±22.4 126.1±17.2 3.107 .003 Rahim Ağzı Kanseri ve Pap- smear Testi Sağlık İnanç Modeli Ölçeği
Rahim ağzı kanserine
karşı duyarlılık 8.3±2.5 8.1±2.1
.467 .642
Rahim ağzı kanserini
önemseme 26.4±5.2 26.6±5.2 .499 .619 Pap-Smear yarar ve motivasyon 32.7±7.3 32.6±3.6 .069 .945 Sağlık motivasyonu 10.4±2.9 8.7±2.5 3.817 .000 Pap-smear engeller 32.6±9.4 35.1±9.3 1.881 .064
OP038 - ÇOCUKLARDA FİZİKSEL TESPİT UYGULAMASININ IV UYGULAMA AĞRISINA ETKİSİ
Fatma YILMAZ KURT* Aynur AYTEKİN** Selma ATAY*
* Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Yrd.Doç.Dr. **Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Yrd.Doç.Dr.
Amaç: Araştırma 6-12 yaş grubu çocuklarda IV uygulama sırasında uygulanan fiziksel tespit
yönteminin ağrıya etkisini belirlemek amacıyla yapıldı.
Gereç ve Yöntem: Araştırma, Çanakkale Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi çocuk kan alma
ünitesinde, 01 Ekim 2015- 01 Nisan 2016 tarihleri arasında deney ve kontrol gruplu yarı deneme modeli şeklinde gerçekleştirildi. Evreni, çalışmanın yürütüldüğü tarihlerde kan alma ünitesine