önce hastanede yatarak tedavi altına alınmayan, sedatif, analjezik veya narkotik madde/ilaç kullanım öyküsü olmayan, araştırmaya katılmayı kabul eden ebeveynlerin 6-12 yaş grubu çocukları oluşturdu. Örneklem grubu seçimi yapılmadı. Çalışmaya dahil edilen çocuklar, iki gruba ayrıldı. Birinci gruba (n=31), IV (intravenöz) uygulama sırasında klinik rutin uygulamasına göre fiziksel tespit uygulandı. İkinci gruba (n=30) ise, IV uygulama sırasında fiziksel tespit yapılmadı. Veriler, araştırmacılar tarafından “Soru Formu”, “Visual Analog Skala (VAS)” ve “Yüz İfadelerini Değerlendirme Ölçeği (YİDÖ)” aracılığıyla yüzyüze görüşme yöntemi ile elde edildi. Veriler bilgisayar ortamında yüzdelik dağılım, ortalama, ki-kare testi ve bağımsız gruplarda t-testi ile değerlendirildi.
Bulgular: Fiziksel tespit grubundaki çocukların yaş ortalamasının 8.32±2.07 ve %54.8’inin kız olduğu,
fiziksel tespit uygulanmayan gruptaki çocukların yaş ortalamasının 8.37±1.77 ve %56.7’sinin erkek olduğu belirlendi. Fiziksel tespit grubundaki çocukların ağrı puan ortalamasının VAS’a göre 5.90±3.22, YİDÖ’ye göre 4.35±1.11 olduğu bulundu. Fiziksel tespit uygulanmayan gruptaki çocukların ağrı puan ortalamasının VAS’a göre 2.43±2.02, YİDÖ’ye göre 1.40±1.24 olduğu ve fiziksel tespit uygulanan ve uygulanmayan gruplar arasında VAS ve YİDÖ puan ortalamalarına göre istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu saptandı (p<0.05).
Sonuç: Araştırmada, çocuklara yapılan IV uygulamalarda fiziksel tespit uygulamasının çocukların ağrı
düzeyini artırdığı bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Ağrı, çocuk, fiziksel tespit, IV girişim, hemşirelik.
OP039 - KOAH TANILI HASTALARA VERİLEN SAĞLIK EĞİTİMİNİN GÜNLÜK OKSİJEN KONSANTRATÖRÜ KULLANIM SÜRELERİNE ETKİSİ
1
Uğur DOĞAN, 2Nimet OVAYOLU
1
Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Sağ.Hiz.MYO.
2
Gaziantep Üniversitesi, Sağ.Bil.Enstitüsü
Amaç: Bu çalışmada KOAH tanılı hastalara verilen sağlık eğitiminin günlük oksijen konsantratörü
kullanım sürelerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışma Kilis Devlet Hastanesi Göğüs Hastalıkları Klinik ve Polikliniği’nde
Temmuz-Kasım 2015 tarihleri arasında yürütülmüştür. Çalışmanın yapılabilmesi için etik kurul izni ile çalışmanın yapıldığı kurumdan ve hastalardan gerekli izinler alınmıştır. Hasta sayılarının belirlenmesi için power analizi yaptırılmıştır. Katılımcılar basit rastgele örnekleme yöntemiyle müdahale ve kontrol grubuna ayrıldıktan sonra, literatür doğrultusunda ve uzman görüşü alınarak hazırlanan veri formu yüz yüze görüşme yöntemiyle dolduruldu. Çalışmanın başlangıcında hastaların geliş anına ait bazı verileri (pH, PaO2, PaCO2, FEV1 ve oksijen satürasyonu) kaydedildi. Müdahale grubundaki hastalara
eğitim verildikten sonra araştırmacı tarafından hazırlanan eğitim kitapçığı verildi. Dört hafta arayla toplam üç kez telefonla aranılarak hastaların uyum problemleri düzeltilmeye çalışıldı. Son görüşmeden sonra her iki gruptaki hastaların veri formları tekrar doldurularak, yeni kinik özellikleriyle birlikte sonuçlar karşılaştırıldı. Verilerin değerlendirilmesinde student t testi, ki-kare, paired t testi ve mann whitney u testi ile frekans ve yüzde dağılımları kullanıldı. Çalışmanın sonunda kontrol grubuna da eğitim kitapçığı dağıtıldı.
Bulgular: Hastaların %65,1’inin daha önceden sigara kullanım öyküsü bulunduğu, %95,5’inin OK
kullanımı hakkında bilgi almadığı belirlendi. Eğitim öncesi ve sonrası klinik bulgular kıyaslandığında müdahale grubundaki hastaların günlük OK kullanım süreleri ile PaO2, PaCO2, FEV1 ve oksijen
satürasyonu değerlerinde anlamlı bir iyileşme görülürken (p<0,05), kontrol grubunda sadece PaO2
değerinde bir iyileşme olduğu saptandı (p<0,05).
Sonuç: Eğitim verilen gruptaki hastaların günlük OK kullanım sürelerinde ve klinik parametrelerinde
anlamlı bir iyileşme görülmüştür. Bu doğrultuda hastalara verilecek eğitimlerin sürekliliğinin sağlanması ve hasta sonuçlarının yakından izlenmesi önerilebilir.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik, KOAH, Oksijen Konsantratörü, Sağlık Eğitimi, Uzun Süreli Oksijen
82
OP040 - KRONİK KALP YETERSİZLİĞİ OLAN HASTALARIN İLACA UYUM, DİYETE UYUM VE BİREYSEL İZLEM HAKKINDAKİ İNANÇLARININ İNCELENMESİ
Yrd. Doç. Dr. Nuray DAYAPOĞLU* Yrd. Doç. Dr. Esra Yıldız *Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü
Amaç: Bu çalışma, kalp yetmezliği tanısı almış hastaların ilaca uyum, diyete uyum ve bireysel izlem
hakkında inançlarının belirlenmesi amacıyla yapıldı.
Materyal ve Metot: Tanımlayıcı nitelikte olan bu araştırma, bir hastanenin kardiyoloji polikliniğine
başvuran 92 hasta (34 erkek, 58 kadın; ortalama yaş 62.10±12.37 yıl) ile yürütüldü. Veri toplama aracı olarak, sosyo-demografik bilgi formu ve kronik kalp yetersizliği (KKY) hastalarında İlaca Uyum Hakkındaki İnançlar Ölçeği (İUHİÖ), Diyete Uyum Hakkındaki İnançlar Ölçeği (DUHİÖ) ve Bireysel İzlem Hakkındaki İnançlar Ölçeği (BİHİÖ) kullanıldı. Verilerin analizi SPSS 18.00 istatistik paket programında değerlendirildi.
Bulgular: Araştırmaya katılan hastaların İUHİÖ’nin ilaç yarar alt boyutu puan ortalaması 17.59±3.28,
ilaç engel alt boyutu puan ortalaması 21.53±4.17 bulunurken, DUHİÖ’nin diyet yarar alt boyutu puan ortalaması 25.33±4.17, diyet engel alt boyutu puan ortalaması 12.69±3.83 olarak bulundu. BİHİÖ bireysel yarar alt boyutu puan ortalaması 18.90±4.42, bireysel engel alt boyutu puan ortalaması 33.55±8.21 olduğu saptandı.
Hastaların cinsiyeti ile DUHİÖ diyet yarar alt boyutu puan ortalamaları arasında ilişki olduğu (t: 2.28, p<.05) ancak eğitim durumları ile ölçek alt boyut puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamsız olduğu saptandı (p>.05). BİHİÖ’nin bireysel izlem engel alt boyut puanları ile İUHİÖ’nin ilaca uyum hakkındaki engel alt boyutu puan ortalamaları (r:246, p<.05). ve DUHİÖ’nin diyet engel alt boyutları arasında pozitif yönde ilişki saptandı (r:.527 p<.001). Aynı zamanda DUHİÖ’nin diyet yarar alt boyutları ve BİHİÖ bireysel izlem yarar alt boyutu arasında pozitif yönde ilişki olduğu saptandı (r:.450 p<.001)
Sonuç: Bu çalışma, kalp yetmezliği olan hastalarda kadın cinsiyetin diyete uyum da yarar algısının
daha fazla olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, bireysel izlem alt boyutun diyete uyumda etkili olduğu belirlenmiştir. Kalp yetmezliği hastalarının ilaç ve diyete uyumları ile bireysel izlemlerini değerlendiren daha fazla sayıda çalışmaya ihtiyaç vardır.
Anahtar Kelimeler: Kronik kalp yetersizliği, ilaç uyum, diyet uyum, bireysel izlem
OP041 - CERRAHİ HEMŞİRELERİNİN KATETER İLİŞKİLİ ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARINI ÖNLEMELERİNE İLİŞKİN UYGULAMALARI: BİR GÖZLEM ÇALIŞMASI
Sevilay ERDEN*, Sevban ARSLAN*, Derya GEZER**, Gülhan CÖMERT** *Ç.Ü.SBF, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği AD
**Ç.Ü Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi, Genel Cerrahi Kliniği
Giriş: Üriner Sistem Enfeksiyonları sağlık bakım ilişkili enfeksiyonlar arasında en sık rastlanan
enfeksiyon olmakla birlikte, bu enfeksiyonların yaklaşık %60-80’i katetere bağlı olarak gelişmektedir. Üriner kateter takılan hastaların yaklaşık %20-30' unda 7. günden sonra bakteriüri ya da candidüri gelişmekte, sonraki her gün %5 oranında bu risk artmaktadır. Diğer nozokomiyal infeksiyonların kaynağı da olabilen Kateter İlişkili Uriner Sistem Enfeksiyonları (KİÜSE)’nın önlenmesine ilişkin alınan önlemlerin morbidite ve mortalite oranlarını azaltacağı bilinmektedir. Bu çalışma genel cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin KİÜSE önlenmesine yönelik uygulamalarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç-Yöntem: Araştırma, 25 Mart-15 Nisan 2016 tarihleri arasında Adana’da bir üniversite hastanesinin genel cerrahi kliniklerinde çalışan 16 hemşire ile yapılmıştır. Veriler hemşirelerin sosyodemografik verilerini içeren anket formu ve gözlem formu aracılığıyla toplanmıştır. Gözlem formu KİÜSE’nın önlenmesine yönelik “Kateterin Yerleştirilmesi (10 uygulama)”, “Kateter
Bakımı (7 uygulama)” ve “İdrar Torbası Kullanımı (8 uygulama)” olmak üzere toplam 25 kanıta dayalı
uygulamadan oluşmaktadır. Veriler katılımlı gözlem yöntemi ile toplanmıştır. Hemşireler gözlem formundaki uygulamaları yaparken 3’er kez gözlenmiş ve yapılan her uygulamaya bir puan verilerek