DANIŞMANLIK SÜRECİNDE KARŞILAŞILAN ZORLUKLARA İLİŞKİN ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ GÖRÜŞLERİ

Danışmanlık sürecinde yaşanan zorluklara ilişkin araştırma görevlisi görüşleri Tablo 33’de gösterilmiştir.

Tablo 33. Danışmanlık Sürecinde Karşılaşılan Zorluklara İlişkin Araştırma Görevlisi Görüşleri

Kategoriler Katılımcılar N

Uygun danışman bulma [K12, 28, 2], [K14, 40, 2] 2

Zaman [K9, 25, 1], [E5, 25, 2], [K14, 40, 2], [K4, 23, 2] 4

Uzaklık [K7, 40, 1], [E5, 25, 2], [K4, 23, 2] 3

Geri plana atılma [K9, 25, 1] 1

Danışmandan kaynaklı [E2, 25, 1], [K3, 28, 1], [E11, 27, 1] 3

Yalnız kalma [K3,28,1], [K7, 40, 1] 2

İşlerle alakalı [E1, 25, 1], [E10, 25, 1] 2

Yeni bir danışmana alışma [E11, 27, 1] 1

Belirsizlikler [E8, 29, 3] 1

Danışan fikirlerinin önemsenmeyişi [K13, 23, 2] 1

Eğitim harici konular [E6, 26, 1] 1

Tablo 33 incelendiğinde araştırma görevlileri en çok zaman, uzaklık ve danışmandan kaynaklı zorluklarla karşılaşılabileceğini düşünmektedir.

Araştırma görevlileri kendilerine uygun danışman bulmanın zorluğunu ve gönüllü seçimin olmayışının sıkıntılara sebep olduğunu belirtmişlerdir.

“Kendinize uygun hocayı bulmak, en önemlisi o…30-40 tane arkadaşımı sayabilirim araştırma görevlisi, danışman hocam çok iyi, gerçekten onunla olduğum için çok şanslıyım, her şeyi öğreniyorum diyen 3 kişiden fazla değildir… Baştan seçim ve

124

süreçte ona göre başta içinize sinerek olduysa bir şeyler devamında da öyle gidiyor ama içinize sinmeyerek olduysa yeri geliyor tezden tiksiniyorsunuz, kendi tezinizden bile tiksinebilirsiniz veya alandan tiksinebilirsiniz çünkü gözünüzde alanın hocası o, tezi onunla yapıyorsunuz, çalışmayı onunla yapıyorsunuz.” [K12, 28, 2]. “Zorluklar yine birebir gönüllü, seçimin olmayışından kaynaklı.” [K14, 40, 2].

Danışmanları ile görüşmelerinde zaman konusunda sıkıntılar yaşadıklarını belirten araştırma görevlileri vardır.

“Bazen daha çok yardıma ihtiyacımız oluyor ama işte ayıracak zamanı olmuyor hocanızın.” [K9, 25, 1]. “İki kişinin zamanının olmaması, yakınsın zamanın yok bir de böyle bir sıkıntı olabilir. Hoca çok yoğun ulaşamıyorsun bir türlü, ulaşıyorsun zaman ayıramıyor sıkıntı.” [E5, 25, 2]. “…Hiçbir zaman danışmanlık süreci gel bu bir saat içinde görüşelimle benim anlayışımla bitmiyor, bitmemesi gerekiyor. Yeri geliyor 3 saat, 5 saat; 1 saat ayırmanız gereken vakti 5 saat ayırmış olabiliyorsunuz yeri geliyor kendinizi erteleyebiliyorsunuz çok öyle örnekler gördüğüm için söyleyebiliyorum. Bakıyorsunuz hoca o kadar çok vaktini ayırmış ki kendi işlerini unutmuş bunların hepsi fedakarlık kendi gelişimine, puan açısından baktığınız zaman bir faydası yok ama tabi ki insan her öğrendiği şeyle gelişir bu ayrı bir şey ama pragmatik açıdan düşündüğünüz zaman ona öyle bir faydası yok ama yine de hocanın vakit ayırması gerekiyor. “ [K14, 40, 2]. “Çok yoğun bir hocaysa size vakit ayıramayabilir o da çok büyük bir sıkıntı. Mesela bazı arkadaşlardan duyuyoruz yazdıklarımı okumadı, okuyamadı bile falan gibi o hoş olmuyor.” [K4, 23, 2].

Danışmanları ile aynı yerde çalışmayan araştırma görevlileri, danışmanlarına uzak olmalarını bir zorluk olarak görmektedirler.

“Uzakta oluşum bir zorluk, uzaktasınız her an hocam ben geldim gibi bir şey olmadı olmadığı için bunun dezavantajları çok oldu, sonuçta çok daha fazla yayın, çok daha fazla çalışma yapılabilirdi ve ben hep uzakta kaldım birçok şeye ondan sonra beraber aynı yerde olsaydık birçok şeyden faydalanabilirdim” [K7, 40, 1]. “Mesela birisi İstanbul’da bu zordur yani külfet, git gel sıkıntı.” [E5, 25, 2]. “Mesafe. Normal olanı öğrencisinin yakınında olur o benim özel durumumla alakalı.” [K4, 23, 2]

Danışmanı ile aynı ortamda çalışan bir araştırma görevlisi yapılan işlerde geri plana atıldığını belirtmiştir.

125

“Eğer mentorunuzla aynı yerde çalışıyorsanız sen nasıl olsa hep buradasın diye diğer öğrencilerden daha geri plana atılabiliyorsunuz yani diyelim hepinizin aynı anda savunmaya girmesi lazım ya da hepinizin aynı anda rapor teslim etmesi lazım ya sen hep buradasın seninkine yarın da bakarız falan gibi bir durum oluyor.” [K9, 25, 1]. Araştırma görevlileri, danışmanlardan kaynaklı zorluklar olduğunu düşünmektedir.

“Eğer hocanız zorsa gerçekten zorlanırsınız çünkü istediği şeylerin sınırı olmayabilir bazen veya sınırı olsa da baya bir üsteleyip sizi zorlayabilir.” [E2, 25, 1]. “Hocamın çok bilgi yüklemesi.” [K3, 28, 1]. “…Mentorunuz iyiyse ilerliyor iyi değilse sizi başka bir üniversiteye, başka bir yere sevk edebiliyor.” [E11, 27, 1].

Araştırma görevlileri zaman zaman yalnız kaldıklarını düşünmektedir.

“Bazen bir cam fanusun içindeymiş gibi olabiliyoruz. Başkalarının sorunlarını duymuyoruz… Bazen bu çalışma ortamında yaşananlar insanı yalnızlaştırıyor, ben bu şekilde olmasını istemiyorum dediğim zamanları da biliyorum, daha iyi çalışma koşulları aradığım zaman da oluyor aramadığım zaman da oluyor iyi ki buradayım dediğim zaman da oluyor günden güne değişiklik gösteren bir şey bu.” [K3, 28, 1]. “…Yalnız kalıyorsunuz yalnız kalmak hoş olmuyor tabi ki bir çalışma ortamında, bu ekip çalışması bir anlamda, ekip çalışmasında yalnız kaldığında üretemiyorsun. Biliyor olabilirsin ama sonuçta tecrüben yok onun gibi bir şey.” [K7, 40, 1].

Araştırma görevlileri verilen işlerle alakalı zorluklar olduğunu belirtmiştir.

“Zorluk şöyle bir sürü angarya iş yapıyorsunuz, bunu severek yaptığınız zaman sıkıntı olmuyor ama ben başka bir hocayla çalışıyor olsaydım ve şu andaki hocamın verdiği aynı işleri vermiş olsaydı bunları bir yük olarak görüp zorluk çekebilirdim ama şu andaki hocamın verdiği işleri ben bir yük olarak görmüyorum o yönden de çok zorluk çekmiyorum.” [E1, 25, 1]. “…bir başarıyı elde edebilmek için çok fazla çabalamak gerekiyor kimi az, kimi çok. Bir menteye de bekleyen böyle bir durum söz konusu dolayısıyla mentor da menteden böyle bir yol izlemesi gerektiğini istediğinde bu mente için ilk aşamada bir kaygı ya da bir korku, böyle bir çabanın gösterilmesi adına gözünü korkutan bir durum oluşturabilir.” [E10, 25, 1].

Bir araştırma görevlisi alışma sürecinin zor olduğunu belirtmiştir.

“İlk alışma evresi zorluktur. Ben farklı bir ortamdan o ortama geliyorum, o ortamda kendisiyle tanışıyorum, farklı bir mentordan geliyorum, farklı bir insanla tanışıyorum…” [E11, 27, 1].

126

Bir araştırma görevlisi çalışmada yaşanan belirsizlikler ve danışacak kişileri bulmada zorluklar yaşandığını belirtmiştir.

“Kesinlikle çalışmalardaki belirsizlikler en büyük sıkıntı ve bunu danışacak bir kişi bulamamam benim karşılaştığım sıkıntılar bunlar…yenilikçi bir şey istiyorsanız zaten olmayan bir şey çalışmanız lazım ama çevrenizde kesinlikle bu şekilde o çalıştığınız konularda kesinlikle bilgisi olan kişilerin olması lazım ve kanaatimce danışacak bir kişi bulamıyorsanız o konuya girmemek kesinlikle. Danışacağınız veya o konuda problemini çözmeye çalışacağınız kimseyi bulamıyorsunuz kendi başınıza literatürden çıkarmaya veya yurtdışındaki hocalarla irtibata geçmeye çalışıyorsunuz.” [E8, 29, 3]. Danışman ile araştırma görevlileri arasında karşılıklı çıkar ilişkisine dayalı bir ilişki olduğunu düşünen bir araştırma görevlisi bulunmaktadır.

“Danışmanlar kesinlikle asistanlardan faydalanıyor, karşılıklı çıkar ilişkisi var eğer yükselmeye muhtaçsa kesinlikle asistan istiyorlar ama yükselmeye muhtaç değilse mesela profesörse örnek veriyorum bir yük olarak görüyor herkes öyle değildir tabi ki de kendi bölümümde gördüğüm bu şekilde yani yükselmeye muhtaç olanlar asistan istiyor, istemeyenler ise muhtaç olmayanlar ise yük olarak görüyor yani kendisine.” [E8, 29, 3].

Bir mente fikirlerinin mentorlarca önemsenmemesinin zorluklara sebep olabileceği belirtilmiştir.

“Mentenin görüşlerini danışman önemsemiyorsa mentoru bu bir zorluktur ya da aynı dili konuşmuyorlarsa akademik anlamda..” [K13, 23, 2].

Bir araştırma görevlisi, danışmanlık sürecinde yaşanılan zorlukların eğitim harici konularda olmasını üzücü bulmaktadır.

“Zorlukların eğitim ve öğrenme alanında olmasını arzu ederiz yoksa eğitimini güzelce tamamlamış, bütün birikimleri sağlamış bir öğrencinin hocalık yolunda sıkıntılarla karşılaşması üzücü. “ [E6, 26, 1].

127

4.18 DANIŞMANLIK SÜRECİNDE KARŞILAŞILAN ZORLUKLAR İÇİN