Danışman Seçiminin Araştırma Görevlisine Bırakılmasına İlişkin Araştırma Görevlisi Görüşleri Görevlisi Görüşleri

Danışman seçiminin araştırma görevlisine bırakılmasına ilişkin araştırma görevlisi görüşleri Tablo 12’de sunulmuştur.

Tablo 12. Danışman Seçiminin Araştırma Görevlisine Bırakılmasına İlişkin Araştırma Görevlisi Görüşleri

Kategoriler Katılımcılar N

Danışan- araştırma görevlisi uyumu sağlanır [E1, 25, 1], [K9, 25, 1],

[E10, 25, 1], [E6, 26, 1], [K14, 40, 2], [K7, 40, 1]

6

İlişki daha samimi olur [E2, 25, 1], [K13, 23, 2] 2

Akademik anlamda daha çok verim elde edilir [K14, 40, 2] 1

Danışmanlarını kendileri seçmeyenler sorun yaşardı [E8, 29, 3], [K14, 40, 2], [K12, 28, 2] 3 Araştırma görevlisi kendi seçim yapsaydı kendine

danışman bulamazdı

[K4, 23, 2] 1

Araştırma bulgularına göre araştırmaya katılan 14 araştırma görevlisinden 13’ü danışmanların araştırma görevlisi tarafından seçilmesi gerektiğini belirtmiştir. Araştırma görevlleri, danışmanlarını kendileri seçmeleri halinde danışman-araştırma görevlisi uyumunun sağlanacağını (n=6), ilişkinin daha samimi olacağını (n=2) ve akademik anlamda daha çok verim elde edileceğini (n=1) belirtmiştir. Danışamlarını kendileri seçmeyen araştırma görevlilerinin sıkıntı yaşabileceği (n=3) de araştırma görevlisi görüşleri arasındadır. Bir araştırma görevlisi ise danışman seçimini araştırma görevlilerini yapması durumunda danışmansız kalabilecek araştırma görevlileri olabileceğini belirtmiştir. Danışman seçiminin

65

araştırma görevlisine bırakılmasına ilişkin araştırma görevlisi görüşlerinden yapılan birebir alıntılar aşağıda sunulmuştur.

Araştırma görevlileri, danışmanları ile ilişkilerinin kendiliğinden başlaması halinde danışman- araştırma görevlisi uyumunun sağlanabileceğini düşünmektedir.

“İlişkinin kendiliğinden başlamasını isterdim. Sebebi hangi hocayla daha iyi anlaşabileceğimi düşünüyorsam onunla çalışırdım ya da anlaşıp anlaşamamam önemli değil hangi hocanın bilgisi benim için yeterlidir diyorsam benim için o.” [E1, 25, 1]. “Bir program çerçevesinde değil de kendiliğinden öğrencilerin ve hocanın bütünleşmesi şeklinin ben daha iyi olacağı kanaatindeyim. Öğrencinin, mentorunu seçtiği yöntem bence daha verimlidir.” [E6, 26, 1]. “Doğal süreçte iyi anlaştığımız, ortak konuları konuştuğumuz biri ile çalışmak daha kolay geliyor çünkü o zaman kişilik özelliklerinizin, çalışma biçiminizin, ilgilendiğiniz konuların uygun olup olmadığını görüyorsunuz o yüzden doğal süreç içinde gelişmesi daha iyi.” [K9, 25, 1]. “Kendiliğinden başlaması daha iyi olurdu çünkü tanıyarak insanlar daha iyi izlenim sahibi olabilirler. Öteki türlü ileride çıkacak olan problemi ortadan kaldırmak mümkün olmaz o yüzden başta tanıyıp gerçekten o mentorla mente arasındaki ilişki sağlam temeller üzerine oturtulabilir mi izlenimini edinmek daha mantıklı olur.” [E10, 25, 1]. “Kişi kiminle çalışabileceğini en iyi kendisi bilir bu yüzden mentorunu seçebilmeli ama bu karşılıklı tabi mentor da mentesini seçebilmeli bence böyle olursa daha uyumlu bir çalışma yakalanır.” [K7, 40, 1].

Danışmanları ile ilişkilerinin kendiliğinden başlamasının ilişkiye samimiyet katacağını düşünen araştırma görevlileri bulunmaktadır.

“Kendiğinden başlaması daha iyi, daha samimi oluyor. Resmi program içerisinde olursa daha sistemli olabilir ama samimiyet olmaz bence çünkü bu şekilde olduğu zaman 24 saat, 7/24 ulaşabiliyorsunuz bu da çok iyi bir şey en azından başınız sıkıştığı zaman, bir konuda bir görüş belirtmek istediğiniz zaman, danışmak istediğiniz zaman öbür türlü işte mesela haftada bir gün o güne saklarsınız ama bu şekilde her an ulaşabiliyorsunuz bence bu daha iyi.” [E2, 25, 1]. “Sonuçta resmi bir şey olduğunda ben bir kere rahat hissedemem kendimi… kendiliğinden başlayan şeyler daha samimi olur öbür türlü bir dayatma bir şey bir zorunluluk hissederim. “ [K13, 23, 2]. “Kendiliğinden başlamasını isterdim, tabi. Daha verimli olacağını düşünüyorum bu şekilde, her türlü anlamda birbiriyle yardımlı bazen olur ki bir mentorun da menteden danışacağı şeyler olur, o aşamaya gelmiş bir öğrenci de çünkü birlikte çalışma, birlikte akademik şeyler üretebilme seviyesindedir bir doktora öğrencisi kendim için

66

söylüyorum artık tez, sempozyum her türlü şeye birlikte gidebilirsiniz ama birbiri ile böyle bir iletişime geçemeyen bir birliktelikten bir verim alınamaz, ondan dolayı kendiliğinden, doğal bir süreçte gelişen, birbirini iyi tanıyan, birbirini destekleyen ve tamamlayan diye düşünüyorum.” [K14, 40, 2].

Bazı araştırma görevlileri, eşleşmede araştırma görevlilerinin fikrinin alınması gerektiğini belirtmiştir.

“Bize seçme şansı tanımadılar direkt biz çat diye atandık yani hocaya ama şöyle olsaydı biz bir dönem ders görsek ki çoğu üniversitede bu şekilde bir dönem ders görseydik ve o ders süresi içinde hocaları tanısaydık ve istediğimiz kişiyle çalışma imkanı bize sunulsaydı bu bence eşleşme daha isabetli olurdu ama böyle biz istemeden veya orada tepeden inme oradaki yöneticilerin istediği kişiyle çalışmak bu bence Türkiye’deki en büyük sorunlardan birisi yani çünkü ben kendi danışmanımı seçemiyorum ve şu anda da bu gitmiyor yani.” [E8, 29, 3]. “Uygun hocayı kendi özerk iradesiyle seçebilme özgürlüğü verilmesi gerekiyor insanlara en çok önemsediğim nokta bu..kişi kendisini tanıyıp daha sonra çalışabileceği bir hoca seçmesi gerekiyor tabi hocanın da onu kabul etmesi önemli.” [K12, 28, 2]. “Mesela benim kendi mentorumu seçmemde danışmanımı seçmemde her ne kadar enstitü bana bir çizelge verip istediğiniz isimleri yazın dese de üç isim yazdık ama üçünden birisi de değildi hoca. Ben üniversiteyi tanımadığım için rastgele bir hoca verilmişti ve ben tekrar bölüm başkanına gidip bu hocayı hiç tanımıyorum, hiçbir şekilde uyumsal, hakkında bilgi topladım aynı alanda çalışamayacağımızı gördüm değiştirebilir miyiz dediğimde hayır denildi bir denge gözetilmesi gerekiyormuş bu evet belki hocalık, yöneticilik açısından bir denge gözetilmesi gerekiyor hocalar arasında ama benim açımdan bir dezavantaj” [K14, 40, 2]. “Kendiliğinden başlaması daha iyi bence. Benim hocamla çalışma şeklim de öyle başladı.“ [K3, 28, 1].

Danışman-araştırma görevlisi ilişkisinin kendiliğinden başlamasının bazı sorunlara yol açabileceğini düşünen bir araştırma görevlisi bulunmaktadır.

“Eğer resmiyetten kalkarsa bu işler bunun önüne geçilmez yani nasıl olacak maalesef biz öyle her şeyi planlı, programlı yapabilen insanlar değiliz ancak böyle resmi çerçeve çizilecek bir şeye zorlanacağız ki onun üzerinden yapabilelim. Eğer gayri resmi şekilde yürütülseydi öyle herkes de bulamazdı yani (gülme) açıkta kalan insanlar olurdu dolayısıyla bu resmiyette fayda vardır diye düşünüyorum… Kararsız

67

kalırdı insan sonuçta boşta kalabilirdi ama şimdi birini seçmek durumundasınız ve gidip seçiyorsunuz.” [K4, 23, 2].

4.4 DANIŞMANLARIN YAPTIĞI MENTORLUK TÜRLERİNE İLİŞKİN