Danışmanların Verdiği İşlerle İlgili Araştırma Görevlilerine Güvenmesine İlişkin Araştırma Görevlisi Görüşleri

Danışmanların verdiği işlerle ilgili araştırma görevlilerine güvenmesine ilişkin araştırma görevlisi görüşleri Tablo 19’da sunulmuştur.

Tablo 19. Danışmanların Verdiği İşlerle İlgili Araştırma Görevlilerine Güvenmesine İlişkin Araştırma Görevlisi Görüşleri

Kategoriler Katılımcılar N

Güvendiği için sorumluluk verir [K4, 23, 2], [E2, 25, 1], [E1, 25, 1], [K3, 28, 1], [K12, 28, 2]

5 Sorumluluk vermesi güvendiği

anlamına gelmez

[E5, 25, 2] 1

Verdiği işe göre güveni değişir [E6, 26, 1], [K7, 40, 1] 2

Tablo 19 incelendiğinde araştırma görevlileri, onlara güvendiği için danışmanlarının kendilerine sorumluluk verdiğini, danışmanın güveninin verdiği işe göre değiştiğini ve sorumluluk vermesinin araştırma görevlisine güvendiği anlamına gelmeyeceğini belirtmiştir. Aşağıda verilen birebir alıntılar araştırma görevlilerinin bu duruma ilişkin görüşlerini sunmaktadır.

Danışmanlarının onlara güvendiği için sorumluluk verdiğini ve işe çok karışmadıklarını düşünen araştırma görevlileri vardır.

85

“Güvendiğini düşünüyorum ki güvendiği için verdiğini düşünüyorum.. güvenmeseydi vermezdi herhalde.” [K4, 23, 2]. “Mentorum bence bana güvenir güvenmese zaten çok vermezdi diye düşünüyorum.” [E2, 25, 1]. “Bana güveni tamdır. Daha önce hiç güçlendirme yapmamıştım hocam bu işi nasıl yapacağız dediğim zaman öğrenirsin dedi işi direkt verdi, ben hiç bilmiyordum öğrendik keza.” [E1, 25, 1]. “Güveniyor ki sürece pek dahil olmuyor ama aralarda da yeri geldiği zaman sorular sorabiliyoruz hocam şu olsa olur mu? Olur ya da olmaz deyip veya bir toplanıp, konuşup, istişare edip yine konuşup danışıp aynı şekilde yol alınabilir dediği gibi.” [E2, 25, 1]. “Şunu yapacaksın diyor ve söylediğini unutuyor ondan sonra nasıl olsa yapılacak ben bunun arkasından koşmayayım şeklinde güveni tamdır. Üniversitenin bilgi sistemi var. Bu sistemde kendimize özel bilgilerin de mesela maaş bilgilerinin falan da olduğu aynı zamanda üniversite içinde bir sürü bir şeyin de yapıldığı bir sistem o sistemin şifresini bana verecek kadar güveni tamdır.” [K3, 28, 1]. “İşin üstesinden gelebileceğimi düşünerek buna ilişkin güvendiği için sorumluluk verir.” [K12, 28, 2].

Bir araştırma görevlisi, danışmanının sorumluluk vermesinin ona güvendiği anlamına gelmediğini belirtmiştir.

“Sorumluluk verir de sorumluluğu vermesi güven belirtisi anlamına hiç gelmeyebilir. Bu aslında hocaya sorulması gereken bir soru. Olabilir de olmayabilir de ben ona bir şey diyemem o kesinlikle açık uçludur. “ [E5, 25, 2].

Verilen işe göre danışmanının güveninin değiştiğini belirten araştırma görevlileri vardır. “O biraz da yapılan işle bağlantılıdır. Yapılan deneysel çalışmaysa fiziki koşullar zorsa kendisinden ziyade benim yapmamı bana güvenirdi, iyi olacağını ümit ederdi ki çoğu zaman da öyle olurdu ama verdiği iş zor bir İngilizce literatür veya zor bir İngilizce makale ise durum bazen tabi değişiyordu. O verdiği işin zorluğuna göre inancı.” [E6, 26, 1]. “Verdiği işe göre güveni değişir bu bir denemedir. Mentor ilerlemeye ya da gerilemeye göre iş verir ya da vermez. Danışman her zaman balık vermeyecektir menteden bazı işleri yapmasını süreç içinde bekleyecektir. Özellikle doktora aşamasında mentesine seninle çalışamayacağız kendine başka bir hoca bul diyenler de var sonuçta mentenin başarısızlığı mentorun başarısızlığı demek hiçbir mentor da bunu istemez.” [K7, 40, 1].

Bir araştırma görevlisi suistimal dışında her türlü sorumluluğu yerine getirebileceğini belirtmiştir.

86

“Şöyle suistimal dışı her şey. Oradaki mihenk taşı suistimaldir. Bu genel olarak üniversitelerin problemidir. Birisi keyfine çanta taşıttırır öbürü de çanta taşır ama hocanın eli hasarlı diye taşır. İkisi de çanta taşıyor diye suistimal mi? Yo, birinde suistimal, diğerinde değil. İki uçlu. Biri elektrik faturasını yatıttırır diğeri de yatıttırır ama birinin ihtiyacı vardır, biri keyfine anlatmak istediğim bu.” [E5, 25, 2].

4.6.3 Danışmanlarından Aldıkları Dönütlere İlişkin Araştırma Görevlisi Görüşleri

Danışmanlarından aldıkları dönütlere ilişkin araştırma görevlisi görüşleri Tablo 20’de sunulmuştur.

Tablo 20. Danışmanlarından Aldıkları Dönütlere İlişkin Araştırma Görevlisi Görüşleri

Kategoriler Katılımcılar N

Yapıcı eleştiriler [K4, 23, 2], [K7, 40, 1], [K9, 25, 1], [E1, 25, 1], [E6, 26, 1], [K12, 28, 2], [E5,25,2]

6

Kırıcı eleştiler [K12, 28, 2], [E8, 29, 3] 2

Takdir edilme [E2, 25, 1], [E5, 25, 2] 2

Olumsuz eleştiriler [K3, 28, 1], [E11, 27, 1], [K12, 28, 2] 3

Davranış diliyle dönüt [E11, 27, 1] 1

Eksikler mutlaka belirtilmeli [E2, 25, 1], [K3, 28, 1], [K12, 28, 2] 3

Tablo 21 incelendiğinde araştırma görevlileri, danışmanlarından en çok düzeltmeye yönelik, kırıcı olmayan eleştiriler aldıklarını düşünmektedirler. Ayrıca eksiklerin kesinlikle belirtilmesi gerektiği düşünen araştırma görevlileri de bulunmaktadır. Aşağıda araştırma görevlilerinin, danışmanlarından aldıkları dönütlere ilişkin görüşlerinden alınan birebir alıntılar bulunmaktadır.

Danışmanlarından yanlışları düzeltmeye dönük olumlu eleştiriler aldıklarını belirten araştırma görevlileri vardır.

“İstediği gibi yapamadığımda onu düzeltmemi ister… zamana yayıyoruz, şu zamanda bitirelim o zaman diyor.” [K7, 40, 1]. “Çoğu zaman hocanın istediği gibi yapamamış oluyorum ilk sefer yaptığım bir işte, bana nasıl yapmam gerektiğini söyler tekrar yapmam için süre verir. Kızmaz yani adam şeker gibi adam.” [E1, 25, 1]. “Yaptığım işleri beraber değerlendirirdik. Hocamın verdiği işleri onun istediği gibi yapabilmek bazen belki de çoğu zaman zor olurdu, en iyi yaptığı şey hocanın kendi yaptığı gibidir bazen öyle zorluklarla karşılaşıyorduk. İstediği gibi yapamadığımda olmamış, bunu bir daha değerlendirelim, bunu bir daha getir derdi. Çok nadir de olsa sert söylediği

87

zamanlar da olmuştur o anki durumuyla alakalı.” [E6, 26, 1]. “Burası olmamış burada eksik olan şu, şunu ilave et, şunu çıkar diyor. Beğendiğini çok övücü sözlerle değil ama bu olmuş diyor, şımartmamak için herhalde hani kötü değil ama şımarma sen yine.” [K9, 25, 1]. “Ben şöyle bir tek kağıt bile göstersem onunla alakalı hemen mutlaka değerlendirmesini yapar.” [K4, 23, 2]. “Objektif olarak bazen yaptığım şeyle ilgili doğru yapmışsın, üstüne şunları da eklersen daha iyi olur. Yanlış yaptıysam da yine güzellikle, yıkıcı eleştiri değil de düzeltmeye yönelik verir.” [K12, 28, 2]. “Geri bildirimlerde bulunur hatta gerekiyorsa birlikte çalışır. Yaptığımda takdir eder. Yapmadığımda, o işin benim için önemi üzerinde durur yapıldığındaki kazanımlardan bahseder yapmam için elinden gelen maddi manevi desteği sağlar.” [E5,25,2].

Danışmanları ya da eski danışmanları tarafından kırıcı bir şekilde eleştirildiğini düşünen araştırma görevlileri bulunmaktadır.

“Yeri geldiği zaman beni övüyor yeri geldiği zamanda ağzına geleni söylüyor. Sıkıntılı yani asistanlık süreci bazen sıkıntılı geçebiliyor.” [E8, 29, 3]. "..başka hocalarda gördüğüm şeylerden birisi yapamamışsın git, yap, gel ama neyi yapacağınızı bilmiyorsunuz. Neyin yanlış olduğunu bilmeyince de neyi düzelteceğim o zaman en büyük sıkıntı o.” [K12, 28, 2].

İşler istendiği gibi olmadığında danışmanlarından olumsuz eleştiriler alan araştırma görevlileri vardır.

“Hocam istediği gibi olmadığında yapmadın, etmedin, bak sana söylemiştim bakmamışsın şeklinde der.” [K3, 28, 1]. “Onun istediği gibi yapamadığımda ses tonu yükselebilir. Ses tonu yükseldiği zamanda ben hemen direkt girip dururum yani üstüne gitmem.” [E11, 27, 1]. “Yapamadığımda daha öncelerde başka hocalarla da çalışma fırsatı bulmuştum genellikle o hocalardan şöyle tepkiler almıştım yani bunu da .. eğer uygun olursa literatüre geçmesini isterim “yapamamışsın, olmamış, kafan çalışmıyor mu bunu söyleyen hocalar var (gülme), bunu da bilmiyorsan hiçbir şey bilmiyorsun demektir” ya da şöyle bir şeyi yanlış yaptığım zaman git götür, doğrusunu yap gel fakat herhangi bir düzeltme yok. Kesinlikle bir yol gösterme yok.” [K12, 28, 2]. Bir araştırma görevlisinin, danışmanından sözlü bir şekilde dönüt almadığını fakat danışmanının davranışlarından ne demek istediğini anladığını belirtmesi dikkat çekicidir.

“Geri bildirimde bulunmadı ama duruşu ve davranışları onu geri bildirim olarak bana sunuyor zaten. Sözler kifayetsiz, sen sus davranışların göstersin. “ [E11, 27, 1]. Eksiklerin söylenmesini istemeyen araştırma görevlileri bulunmaktadır.

88

“Fırçayı hak ettiysek de bekleriz yani. Fırçalamaz ama ben hak ettiğimi düşünürsem fırça atmasını isterim çünkü görevimizi yerine getirmemiş oluruz yani.” [E2, 25, 1]. “Yaptığım işlerle ilgili çok fazla geri bildirimde bulunur. Aslında hocanın yapması gereken de bu. Bunu yapmayan hocalarda sıkıntı çıkıyor.” [K3, 28, 1]. “Yapmışsın evet bunun şu kısımları doğru ama şunları düzeltirsen daha iyi olur gibi. O da kişinin motivasyonunu ve özgüvenini artırdığı için gelişmemize olumlu yönde katkı sağlar.” [K12, 28, 2].

İşleri güzel yaptıklarında danışmanlarından takdir aldığını belirten araştırma görevlileri vardır.

“İş düzeltmeye ihtiyaç duyulmadığında da söyler, eline sağlık der. İyi de kötü de dönüt verir. Kötüyü direkt sen çok kötü yapmışsın bu işi, sana yakışmamış demez ama üstü kapalı da olsa yanlış olduğunu, düzeltilmesi gerektiğini, eksikliklerini söyler.” [E2, 25, 1]. “Bitirdiğimde hoşuna giderse çok güzel olmuş eline sağlık gibi geri dönüşler yapar.” [E1, 25, 1]. “Yapıcı ya zaten kırıcı olduğu yok benim için yaşamadım öyle bir şey. Kırıcı değildir aslında o algı problemidir tamamen. Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.” [E5, 25, 2].

Bir araştırma görevlisinin eleştirilerin az ama yoğun bir şekilde olmasının daha etkili olacağını belirtmesi dikkat çekicidir.

“Benim hocam biraz fazla geri dönüş yapıyor şurası olmamış burası olmamış der. Geri bildirim insanın canını bazen sıkıyor biraz daha az olsa iyi olur... Geri bildirimler daha az ama daha yoğun olursa daha iyi olur.” [K3, 28, 1].

4.7 MENTORLUĞUN KARİYER FONKSİYONLARINDAN DESTEKLEME