• Sonuç bulunamadı

II. BÖLÜM

8.6. DÖNEM 6―AMERIKA BIRLESIK DEVLETLERI’NDE SANAYIIN

Bu dönemde teknolojik gelişmelerle beraber Amerika’nın büyük bir sanayi kal- kınmasına girdiği ve bu durumun etkileri değerlendirilmiştir. Sanayileşme ile beraber büyük iş alanlarının doğduğu, bununla bağlantılı olarak Amerikalılara yeni iş imkân-larını açtığının altı çizilmesine rağmen sanayi kalkınmasının yeni sorunları da berabe-rinde

getirdiği açıklanmıştır. Sanayileşmenin çevreye olan etkisi analiz edilmiştir. Daha önceki dönemlerde ele alınan kentleşme bu dönemde ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Şe-hirleşme ile beraber farklı grupların Amerika’ya göç etmesi, kıtada farklı grupların ço-ğalmasına da zemin hazırlamıştır. Tarım alanında yaşanan ekonomik gelişmelerin do-ğurmuş olduğu tepkiler analiz edilmiştir. Ekonomik kalkınmanın patronlarla işçiler ara-sındaki gerilimi arttırması değerlendirilmiştir. Tüm bu yaşanan sosyal ve ekonomik ge-lişme ve çatışmanın politik alanda da çeşitli siyasal oluşumların ortaya çıkmasına nasıl zemin hazırladığı da değerlendirilmiştir.

Büyük yatırımlar, ağır endüstri ve makineli tarımın Amerikalılar üzerindeki et-kisi incelenmiştir. Büyük yatırımcıların kârlarını azamileştirmek için başvurduğu yön-temlere değinilmiştir. Farklı iş organizasyonlarının karşılaştırmalı incelenmesi, büyük yatırımcıların kariyerleri ve günümüzdeki yatırımcıların gerilemesinin geçmiştekilerle karşılaştırılmalı incelenmesi değerlendirilmiştir.

Bu dönemde hızlı sanayileşmenin ve coğrafi faktörlerin ülkenin farklı bölgele-rinde farklı şehirlerin oluşumunu nasıl etkilediği, tarım bölgelerinden şehirlere göç edenlerin şehir hayatına nasıl adapte oldukları, şehirleşmenin yaşam koşullarını ve eko-nomik fırsatları nasıl etkilediği, politik güçlerin bu şartlarda nasıl güçlendiği ve bu güçlenmenin farklı gruplar tarafından nasıl algılandığı ve son olarak da şehirleşme ile beraber ortaya çıkan sosyal, politik ve ekonomik sorunlarla nasıl baş edildiği açıklan-mıştır.

Bu dönemde teknolojik gelişmelerin ve coğrafi faktörlerin çiftçilik, madencilik üzerindeki etkisi, göçlerle birlikte sınırlara yerleşenlerle çiftçiler ve madenciler arasında yaşanan çatışmalar, federal hükümetin kuraklık gibi karşılaştıkları çeşitli problemlerle nasıl baş ettiği, ticari tarımın ülkenin farklı bölgelerinde üretim, finans ve ulaşım gibi konularda nasıl farklılık gösterdiği, Batı eyaletlerinde çiftçilik ve madencilikte cinsiyet ve etnik farklılık ve çiftçilik organizasyonun önemi üzerinde durulmuştur.

Bu dönemde sanayileşme ile beraber 1870-1900 yılları arasında doğal kaynak-ların tüketimi, kirlilik ve şehirleşmenin çevrede oluşturduğu sorunlar ele alınmıştır. Bu duruma tepki olarak ortaya çıkan çevreci hareketler açıklanmıştır.

Göçlerle beraber ülkeye gelen farklı grupların analiz edilmesi, bu grupların kar- şılaştıkları sorunlar, kıtaya katkıları analiz edilmiştir. Katolikler ve Yahudilerin çevre- lerindeki farklılaşma ve ayrımlara karşı geliştirmiş oldukları tepkiler değerlendirilmiştir.

Bu dönemde Sosyal Darwinizm, ırk ilişkileri, eşit haklar için yapılan mücade-leler ele alınmıştır. Sosyal Darwininzm’in ne olduğu, bu fikre karşı gelenlerin düşünce-leri, kıtanın farklı bölgelerindeki Afrika kökenli Amerikalılar, Asya kökenli Amerika-lılar ve diğer farklı etnik gruplara karşı yapılan sosyal, ekonomik ve politik ayrımcılık ve durum karşısında bu grupların eşit haklar elde etmek için yapmış oldukları mücade-leler analiz edilmiştir.

Farklı sosyal seviyedeki yeni kültürel hareketlerin Amerikan yaşamını nasıl et- kilediği incelenmiştir. Bölgesel sanatçı ve yazarların bu dönemdeki Amerikan yaşamını nasıl tasvir ettikleri, Amerikan toplumunun farklı sosyal gruplarında gerçekleştirilen et- kinlikler, popüler kültürün şekillenmesi ve gelişmesinin nedenleri ve son olarak Vikto- rianizm ve etkileri açıklanmıştır.

Bu dönemde ‘Đkinci Sanayi Devrimi’ olarak adlandıracağımız süreçte işçi ha- reketlerinin yükselişi ve politik meselelerin sosyal ve ekonomik alanda yaşanan deği- şimlere yansımaları değerlendirilmiştir. Sanayileşme ile beraber çalışma koşullarını ağırlaşması karşısında işçilerin göstermiş olduğu tepkileri, ülkenin farklı bölgelerinde cinsiyet, ırk, etnik yapı ve yeteneklerin iş durumunu nasıl etkilediği ve bunlara ek olarak sanayide çocukların çalıştırılmasının sebep ve sonuçları analiz edilmiştir. Bu dönemde ulusal işçi sendikalarının yükselişi, eyalet ve federal hükümetlerin yaşanan çatışmalar karşısındaki tavrı analiz edilmiştir. Ondokuzuncu Yüzyıl’ın sonlarında Amerika’nın karşılaşmış olduğu sosyal, siyasal ve ekonomik problemlerle nasıl mücadele ettiği, De- mokrat ve Cumhuriyetçiler’in sivil reformlara, para politikaları, vergilendirme ve iş ha- yatını düzenlemesiyle ilgili olarak ne gibi yöntemler geliştirdikleri, 1873-1879 ve 1893- 1897 yılları arasında yaşanan ekonomik bunalımlar karşısında hükümet, yatırımcılar ve işçilerin nasıl mücadele ettiği, bu dönemdeki popülizmin siyasal, sosyal ve ekonomik kaynakları açıklanmıştır. 1896 seçimlerinin sonuçları ve bu seçimlerin Amerikan yaşa- mındaki önemi analiz edilmiştir. Popülizmin başarı ve başarısızlıkları da değerlendiril- miştir. Bu dönemde federal hükümetin ve ordunun Kızılderililere karşı izlemiş olduğu

politikalar değerlendirilmiştir. Ayrıca, bu dönemde yerli Amerikalıların hayatta kalma-ları için başvurdukları çeşitli stratejiler değerlendirilmiştir.

Bu dönemde Amerika’nın topraklarını genişletmesinin neticesinde patlak veren Amerika-Đspanya Savaşı’nın sebep ve sonuçları değerlendirilmiş, genişlemeci politikayı tetikleyen faktörler ele alınmıştır.