2. BÖLÜM
2.1.1.4. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi’nden Milliyetç
Alparslan TürkeĢ ve arkadaĢları, partinin adının ve ambleminin değiĢtirilmesi fikrini, CKMP‟de siyasete girdikleri günden itibaren, kendi çalıĢma grubu içerisinde zaman zaman dile getirmiĢlerdir. Bu değiĢim isteğinin arka planında, partiye yeni bir heyecan ve dinamizm kazandırma isteği yatmaktadır. Parti, gençlerin ilgisini çekmesi için rahat telaffuz edilebilen, kolayca akılda kalabilecek bir isim ve amblem arayıĢı
içerisine girmiĢtir116
.
Alparslan TürkeĢ, yaptığı açıklamada yapılması planlanan büyük kongrede CKMP‟nin adının değiĢtirilmesi konusunda bazı çalıĢmaların yapıldığını ve Genel Ġdare Kurulunun bu konuda birkaç isim üzerinde durduğunu dile getirmiĢtir. Parti ismi olarak CKMP yerine, “9 IĢık Partisi”, “Milli Hareket Partisi” veya “Milliyetçi Köylü Partisi”, “Mili Hareket Partisi”, “Milli UyanıĢ Partisi”, “ÇalıĢanlar Partisi”, “Emek Partisi”,
“Köylü ĠĢçi Partisi” gibi isimler üzerinde durulmuĢtur117
.
8 ġubat 1969 Cumartesi günü yapılan CKMP‟nin son kongresi Ülkü Ocakları‟nın Adana‟da büyük bir yürüyüĢ düzenlemesi ile baĢlamıĢtır. Ülkü Ocağı mensubu gençlerin önünde “9 IĢık”ı simgeleyen dokuz motosikletli genç ile üç hilalli büyük bir bayrağın ardında mehter takımının çaldığı marĢlarla, hepsi mavi gömlek giymiĢ gençler yürümüĢtür. 16 genç, 16 Türk devletini simgeleyen flamalar taĢırken, Ülkü Ocaklı gençlerin elinde “Tanrı Türk‟ü Korusun” yazılı bir pankart
bulunmaktaydı118
.
Alparslan TürkeĢ, açılıĢ konuĢmasında Adana Kongresi‟nin bir dönüm noktası niteliği taĢıdığını ifade ederek kongreyi Ergenekon Destanı ile özdeĢleĢtirip siyasal hareketlerini Ergenekon‟dan çıkıĢ olarak nitelediği konuĢmasında Ģunları ifade etmiĢtir:
116
DURAL, a. g. e. , s. 408.
117
Hürriyet, (19 Ağustos 1968);Hürriyet , (13 Ocak 1969).
118
35
Olağanüstü Kurultayımız, milli tarihimizin yeni safhasında ve millet hayatında müstesna bir mevki taĢıyacak, Türkiye‟nin Ģanlı geleceği için yeni bir baĢlangıç olacaktır. Toroslar‟ın eteğinde, bu kutsal topraklar üzerinde tekeyyün eden irade yeni bir Ergenekon müjdeliyor119
.
Parti içerisinde isim üzerinde ortak bir görüĢ olmadığı için Adana‟da yapılan CKMP‟nin olağanüstü genel kongresinde Partinin adı ve amblemi üzerine çıkan tartıĢmalar çok Ģiddetli olmuĢtur. Bu yaĢanan tartıĢmaların asıl sebebinin ideolojik çekiĢmeden kaynaklandığını belirten Rıza Müftüoğlu partide Hüseyin Nihal Atsız önderliğindeki “Bozkurtçular” ve bunlara destek veren Muzaffer Özdağ önderliğindeki “Milliyetçi-Toplumcular” ile Alparslan TürkeĢ‟in desteklediği “Üç Hilalciler” olmak üzere üç akımın olduğunu vurgulamıĢtır.
Kongre‟de KürĢat Özkan, Abdülhaluk Çay, Mustafa Ok ve Ufuk ġehri gibi isimler tarafından temsil edilen “Atsızcılar”, partinin ambleminin “Bozkurt” ve isminin de “Ulusal Birlik Partisi” olmasını istemiĢlerdir. Buna mukabil, Alparslan TürkeĢ‟in de destek verdiği ve Osman Yüksel Serdengeçti‟nin önderliğini yaptığı “Üç Hilalciler” hem Türklüğü hem de Ġslamiyet‟i simgelediği düĢünülen “Üç Hilal”in amblem olarak benimsenmesi taraftarıydılar. Kongrede “Biz Osmanlı‟nın torunlarıyız, amblem Üç Hilal olacak. Bu partide üç hilal düĢmanlarına yer yok” Ģeklinde bir konuĢma yapan
Osman Yüksel Serdengeçti‟nin120
baĢını çektiği akımın istediği olmuĢtur. Alparslan TürkeĢ, Dündar TaĢer, Kamil Turan ve Muzaffer Özdağ‟ın müĢterek imzaları ile kongre baĢkanlığına bir önerge verilerek, CKMP adının “Milliyetçi Hareket Partisi” Ģeklinde değiĢtirilmesi istenmiĢ, önergenin kabul edilmesi ile CKMP‟nin adı MHP olmuĢtur. Ancak Atsızcıların parti amblemi olarak önerdikleri Bozkurt amblemi göz ardı edilmemiĢ ve partinin gençlik örgütünü oluĢturan Ülkü Ocakları‟nın amblemi olarak kabul edilmiĢtir121.
Alparslan TürkeĢ‟e göre Bozkurt‟un parti amblemi olarak benimsenmesi,
119
FEYĠZOĞLU, a. g. e. , s. 58.
120
Osman Yüksel Serdengeçti AP‟den ihraç edildikten sonra 1968 yılında CKMP‟ye katılmıĢtır. Özellikle Adana Kurultayında partinin ismi ve amblemi tartıĢmalarında ön plana çıkmıĢtır. Serdengeçti hakkında detaylı bilgi için Bkz: Hakkı Öznur, Ülkücü Hareket C.6 (Portreler Ülkücü Hareketin Fikri Ve Siyasi
GeliĢiminde Yer Alan Ġsimler), (Ankara, Alternatif Yayınları, 1999), s. 103-191. 121
Hürriyet, (10 ġubat 1969).; Ahmet B. Karabacak, Üç Hilalin Hikâyesi, (Ġstanbul, Bilgeoğuz Yayınları, 2011), s.72-74.; Hüseyin Yaman, “DeğiĢim ve Süreklilik Ekseninde MHP”, Seta Analiz Dergisi, S:5, ġubat-2009, s. 6.; Hayati Bice, Ülkücü Hareket Üzerine Notlar, (Ankara, Bizim Büro Basımevi, 2004), s. 34.
36
MHP‟yi faĢistlik suçlamalarıyla karĢı karĢıya bırakacaktı. Parti ismi ve amblemi Türklüğü ve Ġslamiyet‟i aynı potada birleĢtiren Üç Hilal yapılarak hem ırkçılık suçlamalarının önüne geçilecek hem de Atsızcılarla da Milliyetçi Hareketin yollarının ayrılması sağlanacaktı. Alparslan TürkeĢ‟in düĢündüğü gibi baĢta Hüseyin Nihal Atsız olmak üzere çoğu Türkçü ile bu dönemden sonra yollar ayrılmıĢtır. Türkçülerin
MHP‟den tasfiye süreci 1970 yılların ortalarına kadar devam etmiĢtir122
.
MHP kongreden sonra yeni bir isim yeni bir amblem ile ilk seçimlerine 1969
yılında katılmıĢtır123. 1969 Milletvekili Genel Seçimleri‟ne katılan MHP seçimlerde % 3
oy alarak sadece Adana ilinden Alparslan TürkeĢ‟i meclise göndermeyi baĢarmıĢtır124
.
2.1.2 12 Marttan 12 Eylüle kadar Milliyetçi Hareket Partisi
1969 seçimlerinden sonra Adalet Partisi (AP) iktidarında ülkedeki tansiyonun yavaĢ yavaĢ yükseldiği görülmüĢ sonuçta 12 Mart 1971‟de Genel Kurmay BaĢkanı ve Kuvvet Komutanları, CumhurbaĢkanı ve Meclis BaĢkanlarına ortak bir muhtıra vererek “12 Mart Rejimi” diye anılan dönemi baĢlatmıĢlardı.
Muhtıradan bir ay sonra MHP 10. Büyük Kongresi‟ni toplamıĢtır125
. Bu kongrede Alparslan TürkeĢ yeniden genel baĢkanlığa seçilirken Dündar TaĢer, Necati Uslu ve Nusret Van‟da genel baĢkan yardımcılıklarına seçilmiĢlerdir.
1970‟li yılların baĢında MHP içerisinde fikir ayrılıkları baĢ göstermiĢti. 11 Mart 1971 tarihinde Alparslan TürkeĢ‟in çok eski iki arkadaĢı Muzaffer Özdağ ve Rıfat Baykal MHP‟den “Partinin Atatürk ilke ve inkılâplarından uzaklaĢıp, irticai bir
görünüm sergilediği gerekçesiyle” istifa ettiklerini bildirmiĢlerdir126
.
MHP‟nin bu ilk yıllarında Türklük ve Ġslamiyet konusundaki fikir ayrıkları
122
DURAL, a. g. e. , s. 409.
123
Türk siyasetinde YozlaĢma ve ArayıĢ Sürecinde MHP, (Ankara, MHP Yayınları, 2002), s. 37.
124
Resmi Gazete, (20 Ekim 1969).
125
MHP CKMP‟nin devamı olan bir parti olması sebebiyle kongrelerine 10. Büyük Kongre ile baĢlamıĢtır.
37
sadece Alparslan TürkeĢ‟in lideri bulunduğu 14‟lerin büyük bir kısmının partiden ayrılmalarına sebebiyet vermemiĢti. Alparslan TürkeĢ çocuklarının isim, kendisinin de
fikir babası olan Nihal Atsız‟la127
da yollarını ayırmıĢtı.
Alparslan TürkeĢ Sabah Gazetesi yazarı Hulusi Turgut‟a verdiği röportajda bu ayrılığı Ģöyle açıklamıĢtır:
…Ötüken Dergisinde, Atsız iki yazı yayınladı. Irkçılığın, Türkçülüğün ve Turancılığın birbirinden ayrılmaz olduğunu söyledi. Tabii, ırkçılığı her zaman ret ettiğim, karĢı çıktığım, doğru bulmadığım için beni eleĢtiriyor benim Türkçülükten ayrılıp, Ģeriatçılık ve dinciliğe kaydığımı söyleyip, suçlamalarda bulunuyordu. Atsız‟ın yayınladığı bu yazılar, ülkücü gençler arasında tartıĢmalara yol açtı. Bunlar Türkçü ve Müslümancı diye gruplara ayrıldılar. Atsız Bey, “Müslümanlık, Arap‟ın dinidir. Türklerin milli dini ġamanizm‟dir” diyordu. Bu arada Kızıltoprak‟ta Ġstanbul ġamanistler Derneği diye bir dernek kurdular. ġimdi bunları kabul etmeye, hoĢ görmeye imkan var mı? Bunu ben kabul etmediğimden dolayı, bana hücum ettiler128.
1971-1973 yılları arasında Türk siyasi hayatında partiler üstü hükümetlerin oluĢtuğu görülmektedir. GeliĢtirilen formüle göre CHP‟den istifa ederek, partiler üstü bir baĢbakan olarak görevlendirilen Nihat Erim 5‟i AP‟li, 3‟ü CHP‟li, 1‟i MHP‟li 8 siyasetçi ile kabineyi kurmuĢtur. Nihat Erim, ikinci hükümetini 11 Aralık 1971 günü kurmuĢ ancak bu kurulan hükümet 22 Mayıs 1972 tarihine kadar yalnızca 5 ay devam
edebilmiĢtir. Nihat Erim‟in istifasından sonra Ferit Melen129
ve Naim Talu
hükümetleri130
kurulmuĢtur.
Naim Talu hükümeti bir geçiĢ hükümetidir. AP ve Cumhuriyetçi Güven Partisi (CGP) koalisyonundan oluĢan ve hedefi ülkeyi genel seçimlere götürmek olan bir hükümettir. Bu dönemde muhalefette ise CHP‟nin yanı sıra Milli Selamet Partisi (MSP), DP, Türkiye Birlik Partisi (TBP) , MP ve MHP vardı.
14 Ekim 1973 tarihinde yapılan Milletvekilliği Genel Seçimlerinde; CHP oyların % 33‟ünü alarak 185 milletvekilliği çıkartmıĢtır. Bu seçimlerde; AP % 30, DP % 12, MSP % 12, CGP % 5, TBP % 1, MP % 0,6 ve Bağ. % 3 oranında oy almıĢlardır. MHP
ise oy oranını % 3,4‟e131, milletvekili sayısını da birden üçe yükseltmiĢtir. MHP
127
Hüseyin Nihal Atsız hakkında detaylı bilgi için Bkz: ÖZNUR, Ülkücü…C.6, s. 5-103.
128 TURGUT, a. g. e. , s. 409-411. 129 Milliyet, (23 Mayıs 1972). 130 Milliyet, (16 Nisan 1973). 131
38
listesinden milletvekili seçilenler; Adana ilinden Alparslan TürkeĢ, Ankara ilinden
Mustafa Kemal Erkovan ve Yozgat ilinden Ali Fuat Eyüboğlu‟dur132
. 1969 Milletvekilliği Genel Seçimlerinde sadece 1 milletvekili çıkaran ÇKMP‟nin isim değiĢikliğinden sonra katıldığı 1973 Milletvekilliği Genel Seçimlerinde vekil sayısını arttırmasının arkasındaki sebeplerden bir tanesi de MP‟nin Genel BaĢkanı Osman BölükbaĢı‟nın 1972‟de genel baĢkanlık ve aktif siyasetten çekilmesi ile MP‟nin,
sahipsiz kalan oylarına MHP‟nin sahip çıkmasından kaynaklanmaktadır133. Aynı tarihte
yapılan Cumhuriyet Senatosu seçimlerinde ise % 2.83 oy134
alan MHP, Cumhuriyet Senatörü çıkaramamıĢtır.
10 Haziran 1973 yılında Alparslan TürkeĢ‟in yeniden genel baĢkan seçildiği 11.
kongrede Gün Sazak, Faruk Akkülah, Nuri Leflef, Necati Uslu Genel BaĢkan Yardımcısı olarak belirlenmiĢtir.
1973 yılının son ayında yapılan Mahalli Ġdareler Genel Seçimi‟nde ise MHP % 1,3 oy alarak Zeytinbeli (Adana), Dogar (Afyon), Huzurkent (Ġçel), Polat (Malatya) ve
Doğanyol (Malatya) Belediye BaĢkanlıklarını kazanmıĢtır135
.
26 Ocak 1974‟te Bülent Ecevit‟in baĢkanlığındaki CHP ile MSP koalisyon hükümeti Kıbrıs BarıĢ Harekâtı‟nı baĢlatmıĢtır. Alparslan TürkeĢ bu konuda yaptığı açıklamada hükümete tam destek vererek: “Türk Silahlı Kuvvetlerin bugün yine Doğu Akdeniz‟de barıĢı tesis etmek, hukukun üstünlüğünü sağlamak amacıyla Kıbrıs‟a
çıktığını” belirtmiĢtir136
.
Kıbrıs BarıĢ Harekâtı sonrasında koalisyon ortakları arasında çıkan anlaĢmazlık Bülent Ecevit‟in istifasıyla sonuçlanmıĢtır. Bu istifadan sonra güvenoyu alamamasına rağmen Sadi Irmak yeni hükümet kurulana kadar ülkeyi yönetmiĢtir. Nihayet 31 Mart 1975‟te Demirel baĢkanlığında kurulan Adalet Partisi (AP), Milli Selamet Partisi (MSP), Cumhuriyetçi Güven Partisi (CGP) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) dörtlüsünden oluĢan birinci “Milliyetçi Cephe Hükümeti” 218‟e karĢı 222 oyla 132 BORA, a. g. e. , s.60. 133 SENCER, a. g. e. , s.418. 134
Resmi Gazete, (31 Ekim 1973). 135 ÖZNUR, Ülkücü…C.1, s.325.
136
39
güvenoyu almıĢtır. I. Milliyetçi Cephe Hükümetine ortak olduğunda sadece üç
milletvekiline sahip olmasına rağmen, MHP‟ye iki bakanlık137
verilmesi, MHP‟nin siyasal gücünü ve devlet içindeki yerini sağlamlaĢtırma, amaçlarına katkıda
bulunmuĢtur138
. 1975 Mayısında MHP 12. Büyük Kongresi‟ni toplamıĢ ve Alparslan
TürkeĢ yeniden genel baĢkanlığa seçilmiĢtir. 1975 yılında altı il için yapılan ara seçimlerinde AP beĢ milletvekili, CHP ise bir milletvekili çıkarmıĢ MHP ise milletvekili çıkaramamıĢtır.
1970‟li yılların sonlarına doğru geldiğimizde ülkede hem ekonomik hem de sosyal durum bozulmaya baĢlamıĢtı. Enflasyon yukarı tırmanırken, terör olaylarında artıĢ görülmekteydi. 1 Mayıs 1977‟de Ġstanbul Taksim‟deki kutlamalarda 37 kiĢinin ölümü ve birçok kiĢinin yaralanması anarĢi olaylarının tırmandığının en önemli delilidir. Terör olaylardaki artıĢ 1977 seçimlerinin dört ay öne alınmasına sebep olmuĢtur. 1977 Milletvekilliği Genel Seçimlerinde MHP % 6,4 oranında oy alarak milletvekili sayısını
da 16‟ya çıkarmıĢtır139
.
1977 yılında MHP 13. Büyük Kongresi‟ni toplamıĢtır. Alparslan TürkeĢ‟in genel baĢkanlığa yeniden seçildiği bu kongrede Gün Sazak, Ali Fuat Eyyüboğlu, Tahsin Ünal ve Ġhsan Karaçam Genel BaĢkan Yardımcılığına seçilmiĢtir.
1975 yıllarında Muhsin Yazıcıoğlu ve onun gibi Türk-Ġslam çizgisinde olan ülkücülerin ocaklarda görev alması ve söylemlerin değiĢmesi MHP‟de değiĢim yaĢanmasına sebep oldu. MHP‟de yaĢanan bu dönüĢüm oylarının artmasına sebep olmuĢtur. MHP‟nin bu dönemde kullandığı “Hira Dağı Kadar Müslüman, Tanrı Dağı Kadar Türk”, “Kanımız Aksa da Zafer Ġslam‟ın”, “Çağrımız Ġslam‟da DiriliĢedir”,
“Kavgamız Vurguncu Düzenedir140” gibi sloganlar partinin oy tabanını geniĢletmiĢtir.
Özellikle bu dönem çıkan Nizamı Âlem Dergisi milliyetçi düĢünce ile Ġslami
137
Bu Bakanlıklar ve sahipleri Ģöyledir: Alparslan TürkeĢ: BaĢbakan Yardımcısı ve Mustafa Kemal Erkovan: Devlet Bakanı.
138
ġEN, a. g. t. , s. 527.
139 BORA, a. g. e. , s. 62.; Tevfik Çavdar, Türkiye’nin Demokrasi Tarihi (1950’den Günümüze), (3.
Baskı, Ankara, Ġmge Kitapevi, 2004), s. 245.
140
Bu sloganları Muhsin Yazıcıoğlu, Burhan Kavuncu ve Lütfi ġehsuvaroğlu beraber tespit etmiĢtir. Yine bu dönemde Muhsin Yazıcıoğlu Ülkü Ocaklarının fikri ve ideolojik bakıĢını değiĢtiren çalıĢmalar yapmıĢtır. “Eller kalem değil silah tutmalı” sözü de yine bu dönem Muhsin Yazıcıoğlu tarafından söylenmiĢtir.
40
düĢüncenin tek bayrak altında toplanması için çok önemli görev üstlenmiĢtir. Dönemin Ülkü Ocakları BaĢkanı olan Muhsin Yazıcıoğlu bu sloganlarla beraber hareket içerisinde Ġslami söylemi ön plana çıkarmıĢtır. Bu dönemde Muhsin Yazıcıoğlu; Nihal Atsız, Dündar TaĢer ve Alparslan TürkeĢ çizgisine, Necip Fazıl, Nurettin Topçu, Seyyid Ahmet Arvasi, Erol Güngör ve Hoca Ahmet Yesevi‟yi koyarak hareketin Ġslami tonunu
arttırmıĢtır141. Bu değiĢimin yansıması olarak Orta ve Doğu Anadolu‟da MSP tabanının
MHP‟ye kaydığını görülmektedir142
.
MHP‟nin, 1977 Milletvekilliği Genel Seçimlerinde % 6.43 oy alarak meclise gönderdiği milletvekilleri Ģunlardır: Alparslan TürkeĢ (Adana), Ġhsan Karaçam (Ankara), Necati Gültekin (Ankara), Mehmet Irmak (Çorum), M. Tahir ġaĢmaz (Elazığ), Nevzat Kösoğlu (Erzurum), Cengiz Gökçek (Gaziantep), Turan Koçal (Ġstanbul), Mehmet Doğan (Kayseri), Agâh Oktay Güner (Konya), Ġhsan Kabadayı (Konya), Mehmet Yusuf ÖzbaĢ (KahramanmaraĢ), Sadi Somuncuoğlu (Niğde), Ali
Gürbüz (Sivas), Faruk Demirtola (Tokat) ve Ali Fuat Eyüboğlu (Yozgat)143
.
Seçim sonuçlarına göre hükümeti kurma görevi CHP Genel BaĢkanı Bülent Ecevit‟e verilmiĢtir. Ecevit‟in kurduğu azınlık hükümeti güvenoyu alamayınca 22 Temmuz 1977‟de AP, MSP ve MHP‟den oluĢan II. Milliyetçi Cephe Hükümeti kurulmuĢtur. Bu defa MHP kabinede beĢ bakanlık elde etmiĢtir. MHP‟nin bakanları Ģunlardır; Alparslan TürkeĢ Devlet Bakanı ve BaĢbakan Yardımcısı, Sadi Somuncuoğlu Devlet Bakanı, Agâh Oktay Güner Ticaret Bakanı, Cengiz Gökçek Sağlık Bakanı, Gün Sazak Gümrük ve Tekel Bakanı.
Hükümetlerin çok sık değiĢtiği bu dönemde II. Milliyetçi Cephe Hükümeti
gensoru144 ile düĢürülen ilk hükümet unvanını almıĢtır. Daha sonra Bülent Ecevit‟in
kurmuĢ olduğu hükümet Bülent Ecevit‟in istifasıyla sonuçlanmıĢ ve Süleyman
141Remzi Çayır, Alperenlerin Davası, (2. Baskı, Ankara, Akçağ yayınları, 2015), s. 25. 142
Arslan Tekin, Muhsin BaĢkan, (Ġstanbul, Kariyer Yayıncılık, 2014), s. 122-124.
143
ÖZNUR, Ülkücü…C.1, s. 437.
144
1977 yılında Altan Öymen, CHP grubu adına “içte ve dıĢta güvenliği sağlayamadığı, cephecilik anlayıĢıyla ulusal birliğimizi zedelediği, Türkiye'nin geliĢmesini engellediği, halk çoğunluğunu yoksulluğa sürüklediği ve T.C. Devletini Anayasanın belirlediği kurallardan ve çerçeveden uzaklaĢtırmaya çalıĢtığı iddiasıyla” dönemin BaĢbakanı Süleyman Demirel hakkında gensoru önergesi verdi. Önerge kabul edildi ve Süleyman Demirel BaĢbakanlığındaki Ġkinci Milliyetçi Cephe hükümeti düĢürüldü. Milliyet, 6 Ocak 1978.
41
Demirel‟in azınlık hükümeti kurulmuĢtur. Bu hükümetin kurulmasında MSP ve
MHP‟nin büyük desteği söz konusudur145.
1977 yılının sonunda yapılan Mahalli Ġdareler Seçiminde ise % 6,7 oy alarak oyunu yükselten MHP Bingöl, Elazığ, Çankırı, Yozgat ve Erzincan Belediye
BaĢkanlığının yanında 51 ilçe Belediye BaĢkanlığı kazanmıĢtır146.
MHP, 1979 yılında kurulan AP azınlık hükümeti içinde -verdiği desteğe rağmen- yer bulamamıĢ, bir tecrit sürecinin içine girmiĢtir. Bu süreçte 14. Olağan Kongresi‟ni yapan MHP kısmı yapılan senatör seçimlerinde bir senatör çıkarmıĢtır. Bu dönemde MHP‟nin oyunda herhangi bir değiĢiklik olmamıĢtır.
2.1.3 12 Eylül Darbesi ve Milliyetçi Hareket Partisi
12 Eylül 1980 Darbesi ile birlikte Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ülke yönetimine el konulmuĢtur. Yapılan açıklama ile yasama ve yürütme yetkilerinin Milli Güvenlik Komitesi (MGK) tarafından kullanılacağı, kısa zamanda bakanlar kurulu kurularak yürütme yetkisinin bu kurula bırakılacağı, her kademedeki siyasi faaliyetlerin durdurulduğu, parti baĢkanlarının can güvenliğini sağlamak amacı ile TSK‟nin koruma ve gözetiminde belirli yerlerde ikamete tabi tutulacağı, parlamento ile hükümetin feshedildiği belirtilmiĢtir.
12 Eylül'ün diğer siyasi hareketler gibi Ülkücü Hareket‟i de suçlu sandalyesine oturtması; tabanın, ordu ve devlet katında “saygın” bir yerinin bulunduğunu düĢündüğü Alparslan TürkeĢ'in yargılanması ve ceza alması, ülkücülerin cezaevlerinde iĢkence görmeleri, bir kısmının idam edilmesi ülkücü harekette önce bir Ģok etkisi yaratmıĢ, daha sonra yanıldıkları, kandırıldıkları ve “yüz üstü bırakıldıkları” düĢüncesi tabanda çeĢitli sorgulamalara yol açmıĢtır. YaĢanan bu Ģok ve “ortada kalma” hissiyatı ülkücü
145
E. Semih Yalçın, “Milliyetçi Hareket Partisinin Türk Siyasi Hayatına Girişi ve Etkileri”,Ülkü
Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı Genel Merkezi Eğitim Programı Yayınları, Ankara, 2012, s. 90-95. 146
42
hareketteki ilk ciddi eleĢtirileri beraberinde getirmiĢ, bu eleĢtirilerin dozu ve yaygınlığı
giderek artmıĢ, hatta “TürkeĢ bile” sorgulanır hale gelmiĢtir147
.
12 Eylül rejimi, Milliyetçi Hareket tarihinde ciddi bir kırılmaya ve dönüĢüme yol açmıĢtır. Bu dönüĢüm sonunda Milliyetçi Hareket, kendini “devletin sahibi olarak” gören anlayıĢı terk etmek zorunda kalmıĢtır. Bu dönemde cezaevinde Ġslamcı bir kimlik benimseyen MHP kadroları, Parti içindeki Türkçü akımı ve Alparslan TürkeĢ‟i
eleĢtirmeye baĢlamıĢlardır148
.
29 Nisan 1981 tarihinde ise MHP hakkında “Anayasal düzenin, cumhuriyetçilik ve demokrasi ilkelerine aykırı olarak devletin tek bir kiĢi tarafından yönetilmesi amacına yönelik değiĢtirilmesine zor yoluyla kalkıĢmak; Türkiye ahalisini birbiri aleyhine silahlandırarak toplu kıyıma yönlendirmek, toplu kıyıma neden olmak, bu cürümlere katılmak; TCK‟nin 149 ve 146. maddelerinde yazılı cürümleri, iĢlemek için silahlı cemiyet oluĢturmak” vb. iddialar sebebiyle askeri savcılık tarafından kamu davası açılmıĢtır.
MHP ve Ülkücü KuruluĢlar Davası 5 yıl, 11 ay, 8 gün sürmüĢ, 333 duruĢmaya sahne olmuĢ ve 7 Nisan 1987‟de neticelenmiĢtir. Ankara 1 Numaralı Askerî Mahkemesinde görülen 392 sanıklı davada MHP lideri Alpaslan TürkeĢ‟e 11 yıl, 1 ay, 10 gün hapis cezası verilmiĢtir. 9 Nisan 1985 yılında yapılan duruĢma ile TürkeĢ ve 20
arkadaĢı dört buçuk ay tutukluluğun ardından tahliye edilmiĢlerdir149. Bu süreçte
partinin genel idare kurulu üyelerinin tamamı beraat ederken beĢ MHP‟li sanık hakkında idam cezası verilmiĢtir.
MGK ülkedeki siyasi faaliyetleri yasakladığını bildiren bir yazı yayımlamıĢtır. Ülkede faaliyet gösteren siyasi parti liderlerine gönderilen bu yazıda:
“Türk Silahlı Kuvvetleri, ülke bütünlüğünü korumak, milli birlik ve beraberliği sağlamak, muhtemel bir iç savaĢı ve kardeĢ kavgasını önlemek Devlet
147
Özgür Bayraktar , “Lider, TeĢkilat, Doktrin „in Ġflası: Ülkücü Harekette 1980 Sonrası DönüĢüm, Bölünme ve Ġç ÇatıĢma”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik AraĢtırmalar Dergisi, S. 17 (28), 2015, s. 35.
148
Tanıl Bora, “MÇP/MHP”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 15, Ġstanbul, ĠletiĢim Yayınları, 1995, s. 1276-1277.
149
43
otoritesini ve varlığını yeniden tesis etmek ve demokratik düzenin iĢlemesine mani olan sebepleri ortadan kaldırmak maksadıyla, ülke yönetimine el koymuĢtur. Parlamento ve Hükümet feshedilmiĢ, siyasi faaliyetler durdurulmuĢtur. Emniyet içinde evinizden havaalanına götürülecek, oradan uçakla (Hamzakoy/Gelibolu'ya) (Uzunada/Ġzmir) gideceksiniz”150 denilmiĢtir.
Bülent Ecevit ve Süleyman Demirel eĢleriyle birlikte aynı uçakla Hamzakoy'a, Necmettin Erbakan ise Uzunada‟ ya götürülmüĢtür. MHP Lideri Alparslan TürkeĢ ise evinde bulunamadığı için Milli Güvenlik Konseyi, 13 Eylül'de bir bildiri ile teslim olmaması halinde suçlu duruma düĢeceğini belirtmiĢ bunun üzerine MHP lideri Alparslan TürkeĢ 14 Eylül'de Ankara Merkez Komutanlığına teslim olmuĢ ve Uzunada‟
ya gönderilmiĢtir151
.
Necmettin Erbakan ve Alparslan TürkeĢ'in “geçici süreyle ikametleri” 9 Ekim 1980, Süleyman Demirel ve Bülent Ecevit'in de 11 Ekim 1980 tarihlerine kadar
sürmüĢtür152
.