2. BÖLÜM
2.1.1.3. Alparslan TürkeĢ’in Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi’ne Genel
CKMP‟nin 22–23 ġubat 1964 tarihinde yapılan kongresinde Alparslan TürkeĢ‟e yakınlığıyla bilinen altmıĢtan fazla kiĢi partiye girmiĢ ve parti içinde Alparslan TürkeĢ‟in etkinliği artmaya baĢlamıĢtır. Haziran ayında yapılacak kongrenin hemen öncesinde ise yine “14‟ler”den Mustafa Kaplan, Fazıl Akkoyunlu, ġefik Soyuyüce,
Numan Esin ve Münir Köseoğlu da parti üyesi olmuĢlardır97. Alparslan TürkeĢ ve
92
Jacob M. Landau, Türkiye’de Sağ ve Sol Akımlar, Çev: Erdinç Baykal, (Ankara, Turhan Kitabevi, 1979), s. 295.
93
Hulusi Turgut, TürkeĢ’in Anıları ġahinlerin Dansı, (Ġstanbul, ABC Yayınları, 1995), s. 388-389.
94
Esasen partiye katılım kararından haberleri olmayan Ahmet Er, Numan Esin, Mustafa Kaplan tesadüfen olayın içinde yer almıĢlardır. Bkz: Ahmet ER, Hatıralarım (27 Mayıs’tan 12 Eylül’e), (Ankara,
Alternatif Yayınları, 2000), s. 140-141.
95
16 Ekim 1958‟de, TKP‟nin CMP‟ne katılmasıyla kurulan CKMP‟nin 18–20 Kasım 1959 tarihleri arasında yapılan kongresinde CMP lideri Osman BölükbaĢı genel baĢkanlığa seçilmiĢ, Osman
BölükbaĢı‟nın 13 Haziran 1962‟de 29 Milletvekili ile birlikte CKMP‟den ayrılmasının ardından Ġstanbul Milletvekili Ahmet Oğuz genel baĢkanlık görevine getirilmiĢtir.;Landau, a. g. e. , s. 296.; Milliyet, (31 Mart 1965).
96
Metin Turhan, Bilinmeyen Yönleriyle Alparslan TürkeĢ, (Ġstanbul, Bilgeoğuz Yayınları, 2009), s. 7.
97
Mustafa Çalık, Siyasi Kültür ve Sosyolojinin Bazı Kavramları Açısından MHP Hareketi
31
dokuz arkadaĢının CKMP‟ye girmesinden sonra Orhan Kabilay, Orhan Erkanlı ve Ġrfan Solmazer CHP‟ye, Muzaffer Karan ise Türkiye ĠĢçi Partisi‟ne girmiĢtir. Böylece 14‟lerin aktif siyasete baĢlamasıyla parçalanmaları da birlikte olmuĢtur. Ancak 14‟lerin 10‟unun Alparslan TürkeĢ ile hareket etmesi Alparslan TürkeĢ‟in 14‟ler üzerindeki
tesirinin ne kadar fazla olduğunu göstermektedir98
.
Türk siyasetinde çok önemli bir yeri olan, CKMP 7. Olağanüstü Büyük Kongre‟sini 30 Temmuz 1965 tarihinde 1230 delegenin katılımıyla Ankara‟da, Büyük
Sinema Salonunda yapmıĢtır.99
Alparslan TürkeĢ ve Hasan Dinçer arasındaki genel baĢkanlık yarıĢında hâkimiyet, kongreye hazırlıklı gelen Alparslan TürkeĢ taraftarlarının elindeydi. Alparslan TürkeĢ‟i destekleyen guruplar arasında Türkçüler Derneği, Türk
Ocakları ve Üniversiteliler Kültür Derneği‟ne mensup gençler vardı100
. CKMP genel baĢkanlık yarıĢında Alparslan TürkeĢ ile birlikte hareket eden Genel BaĢkan Vekili Mustafa Kepir, kongreyi 1230 delegenin katılımı ile açtığını ilan ettikten sonra kongre baĢkanlığı için adayları tespit etmiĢtir. Kongre baĢkanlığına Alparslan TürkeĢ Gökhan Evliyaoğlu‟nu, Hasan Dinçer ise Faruk Küreli‟yi aday göstermiĢ ve yapılan seçimler sonucunda Gökhan Evliyaoğlu seçimi kazanmıĢtır. BaĢkan Vekilliklerine ise Hasan Dinçer‟in adayı Faruk Küreli ile yine Alparslan TürkeĢ taraftarı olarak bilinen Ġsmail Hakkı Yılanlıoğlu seçilmiĢtir.
Kongrede Alparslan TürkeĢ ve Ahmet Tahtakılıç, CKMP genel baĢkanlığına adaylığını açıklamıĢlardır. CKMP genel baĢkanlığına aday olması beklenen Hasan
Dinçer, Ahmet Tahtakılıç lehine adaylıktan çekilmiĢtir101. Alparslan TürkeĢ 689 oy
alarak genel baĢkan olurken, Ahmet Tahtakılıç 516 oy almıĢtır102
.
98
E. Semih Yalçın, Türk Milliyetçiliği’nin Hizmetkârı Alparslan TürkeĢ, (Aydın, Aydın Türk Ocakları Yayınları, 2000) , s. 72. 99 Milliyet, (01 Ağustos 1965). 100 ÖZNUR, Ülkücü…C.1, s. 98. 101 Tercüman, (01 Ağustos 1965). 102
Hürriyet, (01 Ağustos 1965);Tercüman, (01 Ağustos 1965) gazetesine göre ise TürkeĢ 699, Tahtakılıç 512 oy almıĢtır.
32
Alparslan TürkeĢ‟in CKMP‟nin genel baĢkanı olması ile beraber, milliyetçilik
fikri partileĢmiĢ,103
CKMP milliyetçi camianın özellikle de aydınlarının ilgisini üzerine
toplamıĢtır104
.
Kongreden sonra yapılan ilk toplantıda Muzaffer Özdağ Genel Sekreterlik görevine getirilmiĢ, diğer eski subaylar da yönetim kademesinde yer almıĢtır. Alparslan TürkeĢ‟in genel baĢkan olmasının ardından Cumhuriyet Senatörü Suat Hayri Ürgüplü‟nün kurmuĢ olduğu koalisyon hükümetinde yer alan dört CKMP‟li bakandan Milli Savunma Bakanı Hasan Dinçer, Köy ĠĢleri Bakanı Seyfi Öztürk, TBMM BaĢkan Vekili Nurettin Ok, Ahmet Oğuz, Veli BaĢaran, Mehmet Kesen ve Cumhuriyet Senatörü Rasim Hancıoğlu 4 Ağustos 1965 tarihinde CKMP Genel Ġdare Kuruluna müĢterek bir mektup göndererek; “TürkeĢ‟in liderliği altında partinin totaliter ve
maceracı bir hüviyet aldığı” iddiasıylaCKMP‟den istifa etmiĢlerdir105
.
Alparslan TürkeĢ genel baĢkan olduktan sonra parti programına Dokuz IĢık106
olarak nitelenen ilkeler eklenmiĢtir. Dokuz IĢık, partiye yeni bir hareket ve eylem
programı vermiĢtir107
.
Alparslan TürkeĢ genel baĢkan olduktan sonra CKMP ilk sınavını 1965
seçiminde vermiĢtir108
. CKMP 1965 Milletvekilliği Genel Seçimlerinde 48 ilde109
seçime girmiĢ ve % 2,2 oy oranı ile 11 milletvekilliği110
kazanmıĢtır. CKMP‟den milletvekili seçilen isimler Ģunlardır: Alparslan TürkeĢ, Kemal Çıracıoğlu, Ahmet
103
Turgay Uzun, Ġttihat ve Terakki’den Günümüze Siyasi Partiler, (Ankara, Orion yayınları, 2010), s. 233. 104 YALÇIN, Türk… , s. 82. 105 ERER, a. g. e. , s. 148-149. 106
Milliyetçilik, Ülkücülük, Ahlakçılık, Ġlimcilik, Toplumculuk, Köycülük, Hürriyetçilik ve ġahsiyetçilik, GeliĢmecilik ve Endüstri ve Teknikçilik ilkelerinden oluĢan Dokuz IĢık hakkında ayrıntılı bilgi için Bkz: Alparslan TürkeĢ, Dokuz IĢık, (Ankara, Berikan Yayınları, 2000).
107
SENCER, a. g. e. , s. 355.
108
Zeki ÖZDEMĠR, 1965-1969 Yılları Arasında Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi ve Milliyetçi
Hareket Partisi, Gazi Üniversitesi SBE, Ankara, 2007, s. 107. 109
CKMP 1965 Milletvekilliği Genel Seçimleri‟nde katıldığı iller: Adana, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Balıkesir, Bilecik, Bursa, Çorum, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzurum, EskiĢehir, Gaziantep, Giresun, Hatay, Ġstanbul, Ġzmir, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, KırĢehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Mardin, Muğla, MuĢ, Niğde, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Tunceli, UĢak, Yozgat ve Zonguldak‟tır.
110
CKMP‟nin 1965 Milletvekilliği Genel Seçimleri‟nde milletvekili çıkardığı iller: Ankara, Ağrı, Afyon, Ġstanbul, Kastamonu, Mardin (2), MuĢ, Niğde, Sinop ve Sivas‟tır.
33
Tahtakılıç, Ġsmail Hakkı Yılanlıoğlu, Kemal Aytaç, Cevat Odyakmaz, Cemal Karahan,
Mehmet Altınsoy, Rıfat Baykal, Fuat Uluç, Muzaffer Özdağ111
.
Seçimlerden sonra CKMP açısından önemli bir diğer olay ise 1966 yılında Alparslan TürkeĢ‟in CumhurbaĢkanı adayı olmasıdır. CKMP 28 Mart 1966 tarihinde
yapılan CumhurbaĢkanlığı seçiminde Alparslan TürkeĢ‟i aday olarak göstermiĢ,112
Cevdet Sunay‟ın CumhurbaĢkanı seçildiği bu seçimde Alparslan TürkeĢ 11 oy almıĢtır113
.
5 Haziran 1966 yılında yapılan Cumhuriyet Senatörü seçimlerinde ise CKMP sadece Niğde ilinden Arif Kudret Bayhan‟ı Cumhuriyet Senatörü olarak çıkarmayı baĢarmıĢtır. Parti içi siyasetteki en önemli olay ise Alparslan TürkeĢ‟le anlaĢmazlığa düĢen Ġstanbul Milletvekili Ahmet Tahtakılıç‟ın partiden istifasıdır.
CKMP‟nin 24-25 Kasım 1967 yılında yapılan 8. Büyük Kongresi‟nde yeniden genel baĢkanlığa seçilen Alparslan TürkeĢ partiye tamamen hâkim olmuĢtur. Alparslan TürkeĢ ve arkadaĢlarının katılımı ve Alparslan TürkeĢ‟in genel baĢkan seçilmesi ile parti yeni vizyon arayıĢına girmiĢtir. 1968 yılında partinin gençlik kollarının yanında
fakültelerde “Ülkü Ocakları”114
da kurulmaya baĢlanmıĢ, bu ocaklar sayesinde taĢradan
gelen gençlerin partiye katılımı sağlanmıĢtır115
.
111
Resmi Gazete, (19 Ekim 1965).
112
TURHAN, a. g. e. , s. 18.
113
Cumhuriyet, (29 Mart 1966).
114
Ülkü Ocakları, Türk-Ġslâm Ülküsü „nü, ülkücülüğü ve Türk milliyetçiliğini savunan bir gençlik teĢkilatlanmasıdır. 1968 yılında üniversitelerde yükselen komünizm ve sol hareketlere karĢı olarak kurulmaya baĢlanmıĢtır. Milli, Ġslami, antiemperyalist bir düĢünceye sahip olan Ülkü Ocakları, ilk kez Ankara Üniversitesi Hukuk, Dil, Tarih ve Coğrafya ve Ziraat Fakültelerinde milliyetçi gençler tarafından fikir kulübü olarak kurulmuĢtur. Kurulan ilk Ülkü Ocağı, 18 Mart 1966‟da CKMP Gençlik Kolları tarafından kamuoyuna açıklanmıĢtır. 1968 yılından itibaren her üniversitede bir Ülkü Ocağı Ģubesi kurulmaya baĢlanmıĢtır. Ayrıntılı bilgi için Bkz: Metin TURHAN, “Ülkü Ocakları” (1968- 1980), (Bilgeoğuz Yayınevi, 1. Baskı, Ġstanbul, 2010).
115
Tanıl Bora ve Kemal Can, Devlet Ocak Dergâh (12 Eylül’den 1990’lara Ülkücü Hareket), (9. Baskı, Ġstanbul, ĠletiĢim Yayınları, 2009), s. 58.
34
2.1.1.4 Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi’nden Milliyetçi Hareket