BORCU YOKTUR TALEBİNİN ALINMASI VE İLGİLİ Bİ- Bİ-RİMLERCE YAPILAN İŞLEMLER

İhaleye katılmaya isteklilerin sosyal güvenlik prim borcu olmadığına iliş-kin belgeyi işyerinin kayıtlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’nden veya Sosyal Güvenlik Merkezi’nden alması, bu belgenin; ilgili müdürlükçe aynı işverene ait Türkiye genelini kapsayacak şekilde yapılacak araştırma neticesinde düzenlenmesi ve ihale tarihi itibarıyla olan durumu göstermesi

gerekmektedir. Aynı isteklinin başka yerlerdeki işyeri sicil kayıtlarına ilişkin sosyal güvenlik prim borcu bulunduğunun idarelerce tespit edilmesi halinde 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca ihaleye katılma yeterlilik şart-larını oluşup oluşmadığına bakılacaktır.

Sosyal güvenlik prim borcu olmadığına ilişkin olarak; gerçek kişi istek-lilerin 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna prim borcu olmadığına dair belge, tüzel kişi isteklilerin ise 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna sosyal gü-venlik prim borcu olmadığına dair belge vermeleri yeterli olmaktadır. Tüzel kişi isteklilerin ortağı olan gerçek kişilerin 5510 sayılı Kanunun 4 üncü mad-desinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında prim borcu olmadığına ilişkin belgenin ayrıca ibraz edilmesine gerek bulunmamaktadır.

IX- SONUÇ

Ülkemiz kamu hukukunda Türkiye›nin veya kendi ülkesinin mevzuat hü-kümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunmamak iha-lelere katılmak için önkoşul olarak belirlenmiş olup, ihaleye girmek isteyen işverenlerden ihaleye başvuru sürecinde sunması istenilen belgelerinden biri de ihale tarihi itibariyle Sosyal Güvenlik Kurumu’na ve kendi ülkesinin mev-zuatına göre “kesinleşmiş prim borcu olmadığına dair yazı”dır.

Sosyal güvenlik hukukuna bakıldığında “sosyal güvenlik prim borcu” kav-ramının Sosyal Güvenlik Kurumu’nun tüm alacaklarını kapsamamakta olduğu görülür. Buna göre; 5510 sayılı Kanununa tabi işverenler yönünden sigorta pri-mi, sosyal güvenlik destek primi ve işsizlik sigortası primini, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’na göre sandık iştirakçisi çalıştıran kurum ve kuruluşlar yönünden kesenekler ve kurum karşılıklarını, 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Ka-nunu’na tabi sigortalılar açısından ise primler ile bunlara bağlı gecikme cezası, gecikme zammı, faiz ve diğer fer’ileri “sosyal güvenlik prim borcunu” oluşturur.

“Kesinleşmiş prim borcu” kavramı ise sosyal güvenlik hukukumuzda ge-rek borçların nitelikleri gege-rekse de tutarları açısından yazımızda ayrıntılı ola-rak açıkladığımız üzere ayrıca düzenlemeye tabi tutulmuş bir kavramdır. Bu kapsamda ihaleye girecek olan işverenin tüzel kişi olması durumunda ihale tarihi itibariyle Türkiye genelinde borç aslı ve fer’ilerinin toplamından oluşan

borçlarının (alt işveren borçları hariç) sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmaması halinde SGK’dan “borcu yoktur yazısı” ala-bilmesi mümkündür. İşverenin alt işvereninin de bulunması halinde ise, alt iş-verenlerinden kaynaklanan toplam borcunun sigorta primine esas aylık ka-zancın üst sınırının 6 katını aşıp aşmadığı değerlendirilir, aşmaması halinde SGK’dan ihale heyetine ibraz edilecek yazıyı alabilmesi söz konusu olur.

İhaleye girecek olan işverenin gerçek kişi, çalıştırdığı sigortalılardan do-layı da işveren, olması halinde ise, “kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu”-nun değerlendirmesinde, ihale tarihi itibariyle işverenin 4/1-(b) kapsamında çalışmasından doğan sigorta primine esas aylık kazancın alt sınırının 3 katını aşmayan borçları ile çalıştırdığı sigortalılardan doğan sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmayan (alt işveren borçlarının ise sigorta primine esas aylık kazancının üst sınırının 6 katını aşmayan) sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunların fer’ileri toplamından oluşan borçlarının, bulunması halinde SGK’dan ihale tarihi itibariyle borcu yoktur yazısı alabilmesi mümkündür.

KAYNAKÇA

Çolak, Mahmut (2012) “İhaleye Katılmada Kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Prim Borcundan Anlaşılması Gerekenler”, Yaklaşım Dergisi, 20,240 (2012).

Esen, Bünyamin (2013) “Sosyal Güvenlik Hukukunda ‘Prim Borcu’ ve

‘Kesinleşmemiş Prim Borcu’ Kavramları”, Yaklaşım Dergisi, 20, 245 (2012).

Kamu İhale Kurumu (04.03.2009) Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği, Ankara: Resmi Gazete, (27159 sayılı).

Kamu İhale Kurumu (04.03.2009) Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yö-netmeliği, Ankara: Resmi Gazete, (27159 sayılı).

Kamu İhale Kurumu (04.03.2009) Mal Alım İhaleleri Uygulama Yönet-meliği, Ankara: Resmi Gazete, (27159 sayılı).

Kamu İhale Kurumu (04.03.2009) Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yö-netmeliği, Ankara: Resmi Gazete, (27159 sayılı).

Kamu İhale Kurumu (22.08.2009) Kamu İhale Genel Tebliği, Ankara:

Resmi Gazete, (27327 sayılı).

Sosyal Güvenlik Kurumu (01.10.2007) “4734 sayılı Kamu İhale Kanu-nuna Göre Verilecek Borcu Yoktur Yazıları” konulu 2007-75 sayılı Ge-nelge, Ankara: Sosyal Güvenlik Kurumu.

Sosyal Güvenlik Kurumu (16.01.2009) “İhalelere Katılmak Üzere

Dü-zenlenecek Olan Yazılar” konulu 2009/13 sayılı Genelge, Ankara: Sosyal Güvenlik Kurumu.

Sosyal Güvenlik Kurumu (27.09.2008) Serbest Muhasebeci Mali Mü-şavirler ile Yeminli Mali MüMü-şavirlerce İşyeri Kayıtlarının İncelenmesi Hakkında Yönetmelik, Ankara: Resmi Gazete, (27010 sayılı).

T.C. Yasalar (10.09.1983) 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, Ankara:

Resmi Gazete, (18161 sayılı).

T.C. Yasalar (14.09.1971) 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, Ankara: Resmi Gazete, (13956 sayılı).

T.C. Yasalar (16.06.2006) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, Ankara: Resmi Gazete (26200 sayılı).

T.C. Yasalar (18.07.1953) 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usu-lü Hakkında Kanun, Ankara: Resmi Gazete, (8469 sayılı).

T.C. Yasalar (20.05.2006) 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanu-nu, Ankara: Resmi Gazete (26173 sayılı).

T.C. Yasalar (20.10.1983) 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu, Ankara: Resmi Gazete, (18197 sayılı).

T.C. Yasalar (22.01.2002) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, Ankara:

Resmi Gazete (24648.sayılı)

T.C. Yasalar (22.01.2002) 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanu-nu, Ankara: Resmi Gazete, (24648 sayılı).

T.C. Yasalar (29.07.1964) 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu, Ankara:

Resmi Gazete, (11779 sayılı).