Avukatların Hukukî Meselelerde Uzman Görüşü Verme Tekeli

Uygulamada hukukî konularda hukukçu uzmandan rapor alın-masında avukatlık meslek tekelinin ihlâl edilmemesinde gerekli has-sasiyetin gösterilmediği görülmektedir. 1136 sayılı Avukatlık Kanu-nu’nun⁶¹“Yalnız Avukatların Yapabileceği İşler” başlıklı 35. madde-sinde şu amir hüküm yer almaktadır:

“Kanun işlerinde ve hukukî meselelerde mütalaa vermek, mah-keme, hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzu-runda gerçek ve tüzel kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak, adlî işlemleri takip etmek, bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek, yalnız baroda yazılı avukatlara aittir”.

Bu hükme paralel olarak, Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Ka-nunu Yönetmeliğinin⁶² “Yalnız Avukatların Yapabileceği İşler” başlık-lı 14. maddesinde şu hükme yer verilmiştir:

“Dava açmaya yeteneği olan herkes kendi davasına ait evrakı düzenleyebilir, davasını bizzat açabilir ve işini takip edebilir.

Kanun işlerinde ve hukuki meselelerde mütalaa vermek, mah-keme, hakem ve yargı yetkisini taşıyan diğer organlar huzurunda ger-çek ve tüzel kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak, adli işlemleri takip etmek, bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek yalnız baroda ka-yıtlı avukatlar tarafından yapılabilir.

Yukarıda belirtilen konularda, avukatlar dışında hiç kimse ev-rak düzenleyemez ve takipte bulunamaz. Bu konularda iş takibi yapa-maz”.

Görüldüğü gibi Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesi ve Avukat-lık Kanunu Yönetmeliğinin 14. maddesinde, hukukî meselelerde

mü-Hague 2004, s. 117-135), s. 130-131; Niemi, Johanna: Finland (International En-cyclopedia of Laws Civil Procedure, Vol. 2, Alphenaan den Rijn 2010), s. 201-121.

61 RG 07.04.1969, Sa. 13168.

62 RG 19.06.2002, Sa. 24790.

talâa vermek ve adlî işlemleri takip etmek⁶³, bu işlere âit bütün evrakı düzenlemek, yalnızca baro levhasında yazılı avukatlara hasredilmiş ve avukatlara özgü tekel niteliğinde olan tipik avukatlık faaliyetleri arasın-da sayılmıştır⁶⁴. Baro levhasında yazılı bulunmayanlar, şahıslarına ait olmayan dava evrakı düzenleyemez, icra işlemlerini takip edemez, avu-katlık unvanını taşıyamaz ve hukukî meselelerde mütalâa vermek de dâhil olmak üzere avukatlara ait diğer yetkileri kullanamazlar (Av.K.

m. 63, 1). Bu yasağa aykırı eylemde bulunanlara, Cumhuriyet savcısı

63 “Davacı vekili, davalının trafik kazası geçirmiş şahıslara ulaşarak sigorta şirketle-rinden olan alacaklarını 45 gün içinde tahsil etmeyi, bu süreçte herhangi bir ücret almamayı, sonrasında ise %20 oranında bir bedel almayı taahhüt ettiğini, ‘’www...

com’’ adresli internet sitesi ile de bu hizmetlerini yayınladığını, davalının eyle-minin Avukatlık Kanunu’nun 35, 63. maddelerine aykırı olduğunu ileri sürerek, haksız rekabetin tespitini, önlenmesini, hükmün ilanını talep etmiştir. -Davalı ve-kili, müvekkili şirketin gerçek ve tüzel kişiler ile sigorta şirketlerine danışmanlık hizmetleri veren, sorumluluk sigortası kapsamında kişilerin uğradıkları zararın giderilmesi için sigorta şirketleri nezdinde girişimde bulunan bir şirket olduğunu, avukatlara ait yetkilerin kullanılmadığını, internet sitesindeki bilgileri dava dışı ta-sarım şirketinin bilgileri haricinde yayınladığını, sonrasında kaldırıldığını savuna-rak davanın reddini talep etmiştir. -Mahkemece, Türk hukuk sisteminde hukuki konular itibariyle danışmanlık şirketlerinin kurulmasına olanak bulunmadı-ğı, bu kapsamındaki işlerin avukatlara özgülendiği, davalı şirkete ait internet sitesinde süreç tamamlandığında ne kadar ücret ödeneceği veya tazminattan bu ücretin mahsup edilip edilmeyeceğinin belirsiz ve 3. kişileri yanıltıcı nitelikte ol-duğu, Avukatlık Kanunu 35. madde kapsamında kalan bir kısım hizmetlerin de 3 kişilere ücretsiz olarak sunulmasının vaadedildiği, bu vaadlerin ve tanıtımların reklam yasağı kapsamında kaldığı gerekçesi ile davanın kabulü ile www...com.tr sitesi üzerinden yaptığı yayın itibariyle davalı şirketin her türlü sigorta kapsamında kalan kazalarda vatandaşlara kaza nedeniyle doğan tazminatı tahsil etmeyi ve bu iş sonuçlanıncaya kadar hiçbir ücret almamayı taahhüt etmek suretiyle yürüttüğü faaliyet bakımından internet sitesinin “hizmetlerimiz” başlığı altındaki yayınla-rının haksız rekabet niteliğinde olduğunun tespitine, davalı şirketin internet sitesinden bu ibareleri çıkartması, yayınlarını düzeltmesi suretiyle haksız re-kabetin önlenmesine, hükmün ilanına karar verilmiştir. -Kararı davalı vekili temyiz etmiştir. -Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve davalının haksız rekabet oluşturan eyleminin bir hükme bağlanmasında davacının hukuki yararının bulunmasına göre, da-valı vekilinin temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir” (11. HD 01.04.2015, 219/4572: KBİBB).

64 Arslan/Yılmaz/Taşpınar Ayvaz s. 138; Çelikoğlu, Cengiz Topel: Medeni Usul Hukukunda Avukatın Delil Toplaması, 2. B Ankara 2012, s. 99; Gökcan, Hasan Tahsin: Açıklamalı Avukatlık Yasası, Avukatların Görev Suçları, Özel Soruşturma Usulü, Hukuki Sorumluluk, Ankara 2009, s. 675; Güner, Semih: Avukatlık Hu-kuku, Ankara 2015, s. 163; Sugurtekin Özkan, Meral: Avukatlık HuHu-kuku, İzmir 2006, s. 19; Sungurtekin Özkan, Meral: Avukatlık Mesleği, Avukatın Hak ve Yü-kümlülükleri, İzmir 2012, s. 50-51.

tarafından beşyüz Türk Lirasından ikibin Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir (Av.K. m. 63, 2).

Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesi ve Avukatlık Kanunu Yö-netmeliğinin 14. maddesinde düzenlenen avukatlık tekeli kapsamına giren hukukî meselelerde mütalâa verme işinin, özel kanun hükümle-riyle başka meslek mensuplarına verildiği de görülmektedir⁶⁵. Örneğin 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Mü-şavirlik Kanunu’nun⁶⁶2. maddesinde, muhasebecilik ve malî müşavirlik mesleğinin konusu arasında, gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve iş-letmelerin muhasebe, finans, mâlî mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili konularda müşavirlik yapmak, bu konularda, belgelerine dayanı-larak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, malî tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak sayılmıştır. Ancak 3568 sayılı Kanunun bu hükmü, serbest muhasebeci mâlî müşavir ve yeminli mâlî müşavirlerin her hukukî konuda mütalâa vermesine izin verme-mekte, sâdece işletmelerin muhasebe, finans, mâlî mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili konularda müşavirlik yaparak hukukî mütalâa vermesine imkân tanımaktadır.

Dolayısıyla, 1136 sayılı Avukatlık Kanununda yer verilen avu-katlık tekeli sebebiyle, serbest muhasebeci mâlî müşavir ve yeminli mâlî müşavirlerin, muhasebe, finans, mâlî mevzuat ve bunların uygu-lamaları ile ilgili konular dışında kalan hukukî meselelerde mütalâa vermesi yasak olup, bu konularda mütalâa veren bir mâlî müşavirin, görüşünde uzmanlık alanı dışında taşmamaya, raporunda ve çağrıldığı takdirde mahkeme veya hakem heyeti önündeki duruşmada yapacağı sözlü açıklamaları sırasında, hukukî değerlendirmelerde bulunama-ya ihtimam göstermesi gerekir. Serbest muhasebeci mâlî müşavir ve yeminli mâlî müşavir, vereceği uzman görüşünde, kendisinden görüş bildirmesi istenen, teşebbüs ve işletmelerin muhasebe, finans, mâlî mevzuat ve bunların uygulamaları (örneğin bilânço tahlili, muhasebe ve ticarî defter kayıtlarının incelemesi ve izahı)ile ilgili konularla sınırlı kalarak diğer hukukî meselelerde mütalâa vermekten imtina etmelidir.

65 Sungurtekin Özkan-Avukatlık Hukuku s. 21; Sungurtekin Özkan-Avukatlık Mesleği s. 52.

66 RG 13.06.1989, Sa. 20194.

IV- Üniversite Öğretim Üyelerinin Uzman Görüşü Vermesi