Akademik Girişimciliğe Başlama Hikâyeleri

Katılımcılar ile yapılan görüşmenin başlangıcında, hem onları tanıyabilmek için hem de ilerleyen aşamalarda daha üst düzey düşünmeyi gerektiren sorulara altyapı oluşturması bakımından onlara, akademik girişimciliğe nasıl adım attıkları sorulmuştur. Katılımcılardan alınan yanıtlar Tablo 26’da özetlenmiştir.

Tablo- 26: Katılımcıların Akademik Girişimciliğe Başlama Hikâyeleri

Akademik Girişimci

Girişimciliğe Başlama Hikâyeleri*

AG1 Doktora tezim aynı zamanda bir San-tez projesiydi. Bitince ortaya çıkan ürün ise, hem insan sağlığı için önemli, hem de dünyada sadece bir kaç ülkede üretilen bir üründü. Neden bu ürünü piyasaya kazandırmayalım diyerek, üç akademisyen birlikte Tekno-girişim sermayesine başvurduk ve teknopark bünyesinde firmamızı kurduk.

AG2 2004 yılında, hastane otomasyon programı geliştirmek ve yatak sistemlerinde değişiklik yapılması projeleriyle zaten il bünyesindeki resmi kurumlarla irtibat halindeydik. Teknokentin kurulması ile birlikte, bu programların yazılıma dönüştürülmesi amacıyla teknokent bünyesine katıldık. Ardından, TÜBİTAK ile 1512 projemiz oldu ve halen teknoparkta Ar-Ge faaliyetleri yürütmekteyiz.

AG3 Taşların işlenmesiyle ilgili bir makine tasarlıyorduk. İş bitince bir baktık ki, dünyada olmayan farklı bir makine çıktı ortaya. Buna patent almak için başladık. Sonra ticari bir ürüne dönüştürelim dedik, zaten TÜBİTAK tarafından desteklenmiştik ve böylede teknokent firmamızı kurduk.

AG4 KOSGEB’den destek aldığımız bir projemiz vardı. Daha önce teknokentte bulunan akademisyen arkadaşlarımızdan, firma kurulumu ve prosedürler ile ilgili bilgi aldık ve biz de teknokentte faaliyetimize başladık.

AG5 Dışa bağımlı olduğumuz ve sık kullandığımız katalizörlerin daha etkin ve aktif olanlarını sentezleyerek piyasaya sunmak ve bir de gelen danışmanlık tekliflerini değerlendirmek amacıyla teknokentte firmamızı kurarak faaliyetlere başladık.

AG6 Daha önce bilimsel birçok projede bulunmuştuk. Yaptığımız araştırmalarda, dünyada hizmet kalitesini ölçen bir yazılım olmadığını fark ettik ve bunu yapabilir miyiz diye düşündük. KOSGEB’den destek alarak teknokentte faaliyetimize başladık ve hizmet kalitesini ölçen yazılımımızı geliştirdik.

AG7 Esnaf bir aileden geldiğimizden, daha önce de girişimcilik deneyimlerimiz olmuştu. Malzeme teknolojisinden faydalanarak cihaz geliştirme amacıyla yazdığımız proje ile desteklendik. 2015’de teknokentte firma kurarak, yoğun Ar-Ge gerektiren yüksek bütçeli çalışmamıza başladık.

AG8 Doktora sürecinde danışmanımız, makale yerine proje yazmamızı istemişti. Biz de o dönemde, görsel şifreleme ve şifrelerin geleceğiyle ilgili bir kitap bölümünden etkilendik ve bunu yazmaya karar verdik. Projemiz kabul aldı ve firmamızı kurduk.

AG9 Ziraat fakültesinden 6 akademisyen, kendi uzmanlık alanlarımızı bir tek yazılım programı ile birleştirebilir miyiz düşüncesiyle yola çıktık. Bu zamana kadar yapılmamış bir düşünceydi. Zaten hepimiz danışmanlık yapan akademisyenlerdik. Projemiz kabul alınca firmamızı kurduk.

AG10 Uzun yıllardır özel sektörde çalışmış ve birçok projenin içerisinde yer almıştık. Rüzgâr enerjisi ve insansız hava araçları üzerine projelerimiz vardı. Uçak imalatı sürecimiz oldu bir dönem ancak yatırımcı bulamadık. Şu an da görev yaptığımız üniversite bünyesinde bu faaliyetlerin oluşması ile biz de davet aldık. Şimdi üniversite üzerinden projelerimizi yürüterek, teknokentte faaliyetlerimizi sürdürüyoruz.

AG11 Uzun yıllar klasik akademisyenliği sorgulayarak, akademisyenin işini daha farklı yapması gerekliliğine inanıyorduk. Doktora sürecinde, değerli kimyasallarla ilgili edindiğimiz bilgi üzerine, Doçentlikten sonra bu alana eğilerek, sağlıklı kimyasal boyalar üzerine çalışmaya başladık. Projemiz ve firmamız bu alana yönelik olarak faaliyetlerine devam etmektedir.

AG12 Gıda mühendisliğindeki doktora çalışması ile bir ürün elde etmiştik. Hem ülkemizde, hem de dünya çapında ödüller alan bu çalışmanın rafta kalmasını istemediğimiz için, yabancı bir yatırım desteği ile de firmamızı kurarak Ar-Ge faaliyetlerine başladık.

AG13 Doktora çalışmamızı geliştirerek, tıp ve yazılım alanına hitap eden bir ürün tasarladık. O zaman 1512 BIGG diye adlandırılan TÜBİTAK programından destek alarak firmamızı kurduk.

AG14 2007 yılında Bologna süreci çerçevesinde üniversitemiz için kalite yönetim sistemi geliştirmek üzere bir koordinatörlük kurmuştuk. 3-3,5 yıllık bir çalışma sonucu, Türkiye’de bir ilk olan kalite yönetim sistemini, üniversitemize kazandırdık. Sonra bu çalışmalar boşa gitmesin diye, farklı üniversitelere de uygulayabilmek amacıyla KOSGEB’den destek alarak faaliyetlerimize başladık.

AG15 Özel sektörden akademisyenliğe transfer olarak, çok uzun yıllar sanayi ile iç içe çalışmalar yürütmüş ve birçok projede yer alarak Ar-Ge faaliyetlerinde bulunmuştuk. Teknoparkta kurduğumuz ilk firmamız kapandı. Şimdi ikincisinde, Ar-Ge, butik krem

gibi ürünler ve danışmanlık faaliyetlerimizi yürütmekteyiz.

AG16 25 senedir akademisyenlik yaptığımızdan, zaten uzun zamandır yapmak istediğimiz projelerimiz vardı. Teknokent kurulunca Tekno-girişim projesi yazarak başvurduk ve kabul aldık. Ar-Ge projesi ile başladık ancak, şu an bir de, e-ticaret projesi yürütüyoruz.

AG17 Sanayi Bakanlığından Tekno-girişim projesi ile kurulmuş bir firmaya, danışmanlık ve hisse devri yoluyla ortak olduk. Faaliyetlerimiz bu kapsamda devam etmektedir.

AG18 Bilimsel araştırmaya dayalı akademik projelerimiz vardı. Bunlardan muhtemel bir ürün çıkmasına yönelik TÜBİTAK 1512 programına başvurduk, kabul alınca da teknokentte firmamızı kurduk ve faaliyetlere başladık.

AG19 Gemi mühendislerinin kullanabileceği bir cihaz projesi ile TÜBİTAK’ın 1512 programına başvurduk ve reddedildik. Sonra ürünümüze güvendiğimiz için, patent başvurusu yaptık, ardından TÜBİTAK’a tekrar başvurduk ve kabul aldık. Teknokentte faaliyetlerimiz bu şekilde başlamış oldu.

* Katılımcıların yanıtlarından özetlenerek oluşturulmuştur.

Yukarıdaki ifadelerden de anlaşılacağı gibi, her bir katılımcının kendine özgü bir başlangıç öyküsü olsa da, bütününe bakıldığında bazı benzerlikler görülmektedir. Örneğin; doktora çalışmasını geliştirmek ve ürüne dönüştürmek amacıyla bu faaliyetler içerisine girişilmesinin yanı sıra, tamamen yeni bir şey üretme veya akademisyenliği yenilikçi yorumlayarak bu faaliyetlere girişme durumu da göze çarpmaktadır. Bunun haricinde, tesadüfi olarak mevcut çalışma konularının ender rastlanan çıktılara dönüşmesi, akademisyenleri bu faaliyetlerin içerisine çekmiştir. Öte yandan, özel sektörde deneyimi olmuş veya akademisyenliği sürecinde de sanayi ile iç içe çalışmış akademisyenlerin, bu tip faaliyetlere yöneldikleri görülmektedir.