DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
4. Bulgular ve Yorum
4.2 Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algılarına Yönelik Bulgular
Öğretmenlerin örgütsel adalete yönelik algı düzeyleri Tablo 4.9’da sunulmuştur. Tablo 4.9
Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algılarının Ortalamaları
N Ort Ss Min. Max.
Etkileşimsel Adalet 842 3,756 0,973 1,000 5,000
İşlemsel Adalet 842 3,592 1,033 1,000 5,000
Dağıtımsal Adalet 842 3,627 0,994 1,000 5,000
Örgütsel Adalet Genel 842 3,675 0,954 1,000 5,000
Tablo 4.9’a bakıldığında, öğretmenlerin “etkileşimsel adalet” düzeyi yüksek (3,756±0,973); “işlemsel adalet” düzeyi yüksek (3,592±1,033); “dağıtımsal adalet” düzeyi yüksek (3,627±0,994); “örgütsel adalet genel” düzeyi yüksek (3,675±0,954); olduğu görülmektedir.
Araştırmaya katılan öğretmenlerin cinsiyetlerine göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasına ilişkin veriler Tablo 4.10’da sunulmuştur.
Tablo 4.10
Öğretmenlerin Örgütsel Adalet AlgılarınınCinsiyete Göre Farklılaşması
Grup N Ort Ss t p
Etkileşimsel Adalet Erkek 330 3,792 1,009 0,868 0,386
Kadın 512 3,733 0,950
İşlemsel Adalet Erkek 330 3,622 1,059 0,676 0,499
Kadın 512 3,573 1,017
Dağıtımsal Adalet Erkek 330 3,659 1,049 0,748 0,463
Kadın 512 3,606 0,958
Örgütsel Adalet Genel Erkek 330 3,708 0,997 0,813 0,417
Kadın 512 3,653 0,926
Araştırmaya katılan öğretmenlerin cinsiyetlerine göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasını incelemek için t- testi yapılmıştır. Tablo 4.10’da sunulan test sonuçları incelendiğinde; öğretmenlerin etkileşimsel adalet, işlemsel adalet, dağıtımsal adalet ve genel örgütsel adalet algısınıncinsiyetlerine göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık göstermediği belirlenmiştir(p>0.05).
Araştırmaya katılan öğretmenlerin medeni durumlarına göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasına ilişkin veriler Tablo 4.11’de sunulmuştur.
Tablo 4.11
Öğretmenlerin Örgütsel Adalet AlgılarınınMedeni Duruma Göre Farklılaşması
Grup N Ort Ss t p
Etkileşimsel Adalet Evli 681 3,769 0,946 0,815 0,454
Bekar 161 3,700 1,082
İşlemsel Adalet Evli 681 3,600 1,010 0,468 0,663
Bekar 161 3,558 1,130
Dağıtımsal Adalet Evli 681 3,644 0,991 1,033 0,302
Bekar 161 3,554 1,007
Örgütsel Adalet Genel Evli 681 3,687 0,934 0,795 0,427
Bekar 161 3,621 1,038
Araştırmaya katılan öğretmenlerin medeni durumlarına göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasını incelemek için t- testi yapılmıştır. Tablo 4.11’de sunulan test sonuçları incelendiğinde; öğretmenlerin etkileşimsel adalet, işlemsel adalet, dağıtımsal adalet ve genel örgütsel adalet algısınınmedeni durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık göstermediği belirlenmiştir(p>0.05).
Araştırmaya katılan öğretmenlerin yaşlarına göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasına ilişkin veriler Tablo 4.12’de sunulmuştur.
Tablo 4.12
Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algılarının Yaşa Göre Farklılaşması
Grup N Ort Ss F p Etkileşimsel Adalet 1) 22-30 190 3,869 0,982 1,362 0,253 2) 31- 40 392 3,696 0,988 3) 41 - 50 206 3,766 0,945 4) 50 üzeri 54 3,757 0,930 İşlemsel Adalet 1) 22-30 190 3,705 1,102 1,213 0,304 2) 31- 40 392 3,538 1,037 3) 41 - 50 206 3,574 0,983 4) 50 üzeri 54 3,657 0,935 Dağıtımsal Adalet 1) 22-30 190 3,714 1,012 1,271 0,283 2) 31- 40 392 3,560 0,999 3) 41 - 50 206 3,679 0,983 4) 50 üzeri 54 3,611 0,927
Örgütsel Adalet Genel 1) 22-30 190 3,781 0,986 1,326 0,265
2) 31- 40 392 3,614 0,961
3) 41 - 50 206 3,687 0,926
4) 50 üzeri 54 3,691 0,881
Araştırmaya katılan öğretmenlerin eğitim durumlarına göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasını incelemek için ANOVA testi yapılmıştır. Tablo 4.12’de sunulan test sonuçları incelendiğinde; Öğretmenlerin etkileşimsel adalet, işlemsel adalet, dağıtımsal adalet ve genel örgütsel adalet algısınıneğitim durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık göstermediği belirlenmiştir (p>0.05).
Araştırmaya katılan öğretmenlerin kıdemlerine göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasına ilişkin veriler Tablo 4.13’de sunulmuştur.
Tablo 4.13
Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algılarının Kıdeme Göre Farklılaşması
Grup N Ort Ss F p Fark
Etkileşimsel Adalet 1) 1-4 131 4,031 0,907 3,706 0,003 1 > 2 5 > 2 1 > 3 1 > 4 5 > 4 1 > 6 2) 5-9 187 3,649 1,011 3) 10-14 174 3,687 1,033 4)15-19 145 3,661 0,918 5) 20-24 104 3,915 0,928 6) 25 Yıl ve üzeri 101 3,689 0,935 İşlemsel Adalet 1) 1-4 131 3,924 0,988 4,062 0,001 1 > 2 1 > 3 1 > 4 1 > 6 2) 5-9 187 3,477 1,089 3) 10-14 174 3,546 1,060 4)15-19 145 3,444 0,985 5) 20-24 104 3,681 0,973 6) 25 Yıl ve üzeri 101 3,578 0,987 Dağıtımsal Adalet 1) 1-4 131 3,834 0,994 2,341 0,040 1 > 2 1 > 3 1 > 4 2) 5-9 187 3,555 0,994 3) 10-14 174 3,562 0,995 4)15-19 145 3,494 1,014 5) 20-24 104 3,742 1,005 6) 25 Yıl ve üzeri 101 3,675 0,918
Örgütsel Adalet Genel 1) 1-4 131 3,950 0,912 3,634 0,003 1 > 2
5 > 2 1 > 3 1 > 4 5 > 4 1 > 6 2) 5-9 187 3,574 0,985 3) 10-14 174 3,614 0,991 4)15-19 145 3,554 0,917 5) 20-24 104 3,801 0,920 6) 25 Yıl ve üzeri 101 3,652 0,908
Araştırmaya katılan öğretmenlerin kıdemlerine göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasını incelemek için ANOVA testi yapılmıştır. Test sonucunda bulunan farklılıkların hangi gruptan kaynaklandığını incelemek için tamamlayıcı Scheffe testi uygulanmıştır. Tablo 4.13’de sunulan test sonuçları incelendiğinde;
Öğretmenlerin etkileşimsel adaletalgısının branşlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır(F=3,706; p=0,003<0.05).Kıdemi 1-4 yıl olanların etkileşimsel adalet algıları, kıdemi 5-9 yıl, 10-14 yıl, 15-19 yıl ve 25 yıl ve üzeri olanların etkileşimsel adalet algısından yüksek bulunmuştur. Kıdemi 20-24 yıl olanların etkileşimsel adalet algıları, kıdemi 5-9 yıl ve 15-19 yıl olanların etkileşimsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Öğretmenlerin işlemsel adaletalgısının branşlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır(F=4,062; p=0,001<0.05). Kıdemi 1-4 yıl olanların işlemsel adalet algıları, kıdemi 5-9 yıl, 10-14 yıl, 15-19 yıl ve 25 yıl ve üzeri olanların işlemsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Öğretmenlerin dağıtımsal adaletalgısının branşlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır(F=2,341; p=0,040<0.05).Kıdemi 1-4 yıl olanların dağıtımsal adalet algıları, kıdemi 5-9 yıl, 10-14 yıl ve 15-19 yıl olanların dağıtımsal adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Öğretmenlerin genel örgütsel adaletalgısının branşlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır (F=3,634; p=0,003<0.05).Kıdemi 1-4 yıl olanların genel örgütsel adalet algıları, kıdemi 5-9 yıl, 10-14 yıl, 15-19 yıl ve 25 yıl ve üzeri olanların genel örgütsel adalet algısından yüksek bulunmuştur. Kıdemi 20-24 yıl olanların da genel örgütsel adalet algıları, kıdemi 5-9 yıl olanların genel örgütsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Araştırmaya katılan öğretmenlerin eğitim durumlarına göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasına ilişkin veriler Tablo 4.14’de sunulmuştur.
Tablo 4.14
Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algılarının Eğitim Durumuna Göre Farklılaşması
Grup N Ort Ss F p Fark
Etkileşimsel Adalet 1) Lisans Tamamlama 36 4,022 0,620 2,474 0,085
2) Lisans 684 3,765 0,985
3) Yüksek Lisans 122 3,626 0,977
İşlemsel Adalet 1) Lisans Tamamlama 36 3,898 0,734 2,555 0,078
2) Lisans 684 3,599 1,045
3) Yüksek Lisans 122 3,463 1,028
Dağıtımsal Adalet 1) Lisans Tamamlama 36 4,078 0,568 6,139 0,002 1 > 2
1 > 3 2 > 3
2) Lisans 684 3,638 1,003
3) Yüksek Lisans 122 3,433 1,003
Örgütsel Adalet Genel 1) Lisans Tamamlama 36 3,999 0,603 3,554 0,029 1 > 3
2) Lisans 684 3,684 0,964
3) Yüksek Lisans 122 3,529 0,959
Araştırmaya katılan öğretmenlerin eğitim durumlarına göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasını incelemek için ANOVA testi yapılmıştır. Test sonucunda bulunan farklılıkların hangi gruptan kaynaklandığını incelemek için tamamlayıcı Scheffe testi uygulanmıştır. Tablo 4.14’de sunulan test sonuçları incelendiğinde;
Öğretmenlerin dağıtımsal adaletalgısının branşlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır (F=6,139; p=0,002<0.05). Eğitim durumu lisans tamamlama olanların dağıtımsal adalet algıları, eğitim durumu lisans ve yüksek lisans olanların dağıtımsal adalet algısından yüksek bulunmuştur. Eğitim durumu lisans olanların dağıtımsal adalet algıları da eğitim durumu yüksek lisans olanların dağıtımsal adaletalgısından yüksek bulunmuştur.
Öğretmenlerin genel örgütsel adaletalgısının branşlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır (F=3,554; p=0,029<0.05). Eğitim durumu lisans tamamlama olanların genel örgütsel adalet algısının, eğitim durumu yüksek lisans olanların genel örgütsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Öğretmenlerin etkileşimsel adalet ve işlemsel adaletalgısının branşlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık göstermediği belirlenmiştir (p>0.05).
Araştırmaya katılan öğretmenlerin kurumlarına göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasına ilişkin veriler Tablo 4.15’de sunulmuştur.
Tablo 4.15
Öğretmenlerin Örgütsel Adalet AlgılarınınÇalıştığı Kuruma Göre Farklılaşması
Grup N Ort Ss F p Fark
Etkileşimsel Adalet 1) Anaokulu 34 4,013 0,996 5,293 0,000 2 > 3
1 > 4 2 > 4 1 > 5 2 > 5 2) İlkokul 165 4,022 0,887 3) Ortaokul 217 3,741 1,007 4) Lise 220 3,640 0,992 5) Mesleki Lise 206 3,640 0,939
İşlemsel Adalet 1) Anaokulu 34 4,029 0,985 8,356 0,000 1 > 3
2 > 3 1 > 4 2 > 4 1 > 5 2 > 5 2) İlkokul 165 3,924 0,913 3) Ortaokul 217 3,560 1,103 4) Lise 220 3,474 0,998 5) Mesleki Lise 206 3,415 1,022
Dağıtımsal Adalet 1) Anaokulu 34 3,971 0,976 10,628 0,000 1 > 3
2 > 3 1 > 4 2 > 4 1 > 5 2 > 5 2) İlkokul 165 4,007 0,842 3) Ortaokul 217 3,617 1,027 4) Lise 220 3,466 0,983 5) Mesleki Lise 206 3,449 0,998
Örgütsel Adalet Genel 1) Anaokulu 34 4,007 0,963 8,053 0,000 1 > 3
2 > 3 1 > 4 2 > 4 1 > 5 2 > 5 2) İlkokul 165 3,989 0,854 3) Ortaokul 217 3,656 0,996 4) Lise 220 3,547 0,942 5) Mesleki Lise 206 3,525 0,932
Araştırmaya katılan öğretmenlerin kıdemlerine göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasını incelemek için ANOVA testi yapılmıştır. Test sonucunda bulunan farklılıkların hangi gruptan kaynaklandığını incelemek için tamamlayıcı Scheffe testi uygulanmıştır. Tablo 4.15’de sunulan test sonuçları incelendiğinde;
Öğretmenlerin etkileşimsel adaletalgısınınkurumlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır (F=5,293; p=0,000<0.05). Çalıştığı kurum anaokulu olanların etkileşimsel adalet algısının, çalıştığı kurum lise ve meslek lisesi olanların etkileşimsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Çalıştığı kurum ilkokul olanların etkileşimsel adalet algısının, çalıştığı kurum ortaokul, lise ve meslek lisesi olanların etkileşimsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Öğretmenlerin işlemsel adaletalgısınınkurumlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır (F=8,356; p=0,000<0.05). Çalıştığı kurum anaokulu olanların işlemsel adalet algısının, çalıştığı kurum ortaokul lise ve mesleki lise olanların işlemsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.Çalıştığı kurum ilkokul olanların işlemsel adalet algısının, çalıştığı kurum ortaokul, lise ve mesleki lise olanların işlemsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Öğretmenlerin dağıtımsal adaletalgısınınkurumlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır (F=10,628; p=0,000<0.05). Çalıştığı kurum anaokulu olanların dağıtımsal adalet algısının, çalıştığı kurum ortaokul, lise ve mesleki lise olanların dağıtımsal adalet algısından yüksek bulunmuştur.Çalıştığı kurum ilkokul olanların dağıtımsal adalet algısının, çalıştığı kurum ortaokul, lise ve mesleki lise olanların dağıtımsal adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Öğretmenlerin genel örgütsel adaletalgısınınkurumlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır(F=8,053; p=0,000<0.05). Çalıştığı kurum anaokulu olanların genel örgütsel adalet algısının, çalıştığı kurum ortaokul,lise ve mesleki lise olanların genel örgütsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.Çalıştığı kurum ilkokul olanların genel örgütsel adalet algısının, çalıştığı kurum ortaokul,lise ve mesleki lise olanların dağıtımsal adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Araştırmaya katılan öğretmenlerin branşlarına göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasına ilişkin veriler Tablo 4.16’da sunulmuştur.
Tablo 4.16
Öğretmenlerin Örgütsel Adalet AlgılarınınBranşa Göre Farklılaşması
Grup N Ort Ss F p Fark
Etkileşimsel Adalet 1) Anaokulu Öğretmeni 34 4,013 0,996 6,445 0,000 2 > 3 2 > 4 2) Sınıf Öğretmeni 139 4,050 0,877 3) Kültür Öğretmeni 578 3,686 0,982
4) Meslek Dersi Öğretmeni 91 3,656 0,961
İşlemsel Adalet 1) Anaokulu Öğretmeni 34 4,029 0,985 10,149 0,000 1 > 3
2 > 3 1 > 4 2 > 4
2) Sınıf Öğretmeni 139 3,953 0,908
3) Kültür Öğretmeni 578 3,506 1,040
4) Meslek Dersi Öğretmeni 91 3,423 1,037
Dağıtımsal Adalet 1) Anaokulu Öğretmeni 34 3,971 0,976 12,447 0,000 1 > 3
2 > 3 1 > 4 2 > 4
2) Sınıf Öğretmeni 139 4,042 0,792
3) Kültür Öğretmeni 578 3,532 1,008
4) Meslek Dersi Öğretmeni 91 3,466 1,011 Örgütsel Adalet Genel 1) Anaokulu Öğretmeni 34 4,007 0,963 9,699 0,000 1 > 3 2 > 3 1 > 4 2 > 4 2) Sınıf Öğretmeni 139 4,019 0,837 3) Kültür Öğretmeni 578 3,594 0,960
4) Meslek Dersi Öğretmeni 91 3,539 0,947
Araştırmaya katılan öğretmenlerin branşlarına göre örgütsel adalet algılarının farklılaşmasını incelemek için ANOVA testi yapılmıştır. Test sonucunda bulunan farklılıkların hangi gruptan kaynaklandığını incelemek için tamamlayıcı Scheffe testi uygulanmıştır. Tablo 4.16’da sunulan test sonuçları incelendiğinde;
Öğretmenlerin etkileşimsel adaletalgısının branşlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır (F=6,445; p=0,000<0.05). Branş sınıf öğretmeni olanların etkileşimsel adalet algıları, branşı kültür öğretmeni ve meslek dersi öğretmeni olanların etkileşimsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Öğretmenlerin işlemsel adaletalgısının branşlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır (F=10,149; p=0,000<0.05). Branşı anaokulu öğretmeni olanların işlemsel adalet algıları, branşı kültür öğretmeni ve meslek dersi öğretmeni olanların işlemsel adalet algısından yüksek bulunmuştur. Branşısınıf öğretmeni olanların işlemsel adalet algıları, branşı kültür öğretmeni ve meslek dersi öğretmeni olanların işlemsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.
Öğretmenlerin dağıtımsal adaletalgısının branşlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır (F=12,447; p=0,000<0.05). Branşı anaokulu öğretmeni olanların dağıtımsal adalet algıları, branşı kültür öğretmeni ve meslek dersi öğretmeni olanların dağıtımsal adalet algısından yüksek bulunmuştur. Branşısınıf öğretmeni olanların dağıtımsal adalet algıları,
branşıkültür öğretmeni ve meslek dersi öğretmeni olanların dağıtımsaladalet algısından yüksek bulunmuştur.
Öğretmenlerin genel örgütsel adaletalgısının branşlarına göre istatistiksel olarak anlamlıfarklılık gösterdiği saptanmıştır (F=9,699; p=0,000<0.05). Branşı anaokulu öğretmeni olanların genel örgütsel adalet algıları, branşı kültür öğretmeni ve meslek dersi öğretmeni olanların genel örgütsel adalet algısından yüksek bulunmuştur. Branşısınıf öğretmeni olanların genel örgütsel adalet algıları, branşı kültür öğretmeni ve meslek dersi öğretmeni olanların genel örgütsel adalet algısından yüksek bulunmuştur.