HAFTALIK RAPOR 28 Ekim 2013
TCMB Ekim ayı toplantısında faiz oranlarını değiştirmedi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bu ayki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faiz oranlarında herhangi bir değişikliğe gitmedi. TCMB’nin bu ayki toplantıda faiz oranlarını, zorunlu karşılıkları ve rezerv opsiyon katsayısını değiştirmeyeceği zaten bekleniyordu. Bu haftaki raporumuzda, TCMB’nin son PPK kararlarını inceleyeceğiz.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ekim ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında beklentilere paralel faiz oranlarında herhangi bir değişikliğe gitmeyerek politika faiz oranını %4.5’te, borç verme faiz oranını %7.75’te ve borç alma faiz oranını %3.5’te sabit bıraktı.
TCMB ayrıca, açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkânı faiz oranını da %6.75 olarak tuttu.
TCMB, geç likidite penceresi uygulaması çerçevesindeki borçlanma faiz oranını
%0, borç verme faiz oranını ise %10.25 seviyesinde sabit bıraktı. TCMB, Ekim ayı toplantısında faiz oranlarının yanı sıra zorunlu karşılık oranlarında ve rezerv opsiyon katsayısında (ROK) da bir değişiklik yapmadı.
Merkez Bankası’nın Ekim ayı toplantısının ardından yayımladığı nota baktığımızda bir önceki ay yayınlanan notla aynı olduğunu görüyoruz. Bu çerçevede TCMB, çekirdek enflasyon bir süre daha hedefin üzerinde seyredebilecek olmasına karşın enflasyonun önümüzdeki dönemde de düşmeye devam etmesinin beklendiğini söylerken, cari işlemler açığındaki kademeli iyileşme eğiliminin süreceğini belirtti. TCMB ayrıca, küresel para politikalarına dair belirsizliklerin yurt içine yansımalarını sınırlamaya çalıştıklarını yinelerken, bu amaçla Türk lirası likidite kompozisyonunda gereken ayarlamaların yapılmaya devam edeceğini de ekledi.
3 5 7 9 11 13
TCMB Faiz Oranları (%)
Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti Borç Verme
Borç Alma Politika Kaynak: TCMB
4 5 5 6 6 7 7 8 8
TCMB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti (%)
Kaynak: TCMB FED varlık alımlarının 2013 yılı bitmeden azaltılabileceğini açıkladı.
ABD'de bütçe krizi nedeniyle hükümet kapandı.
1.75 1.8 1.85 1.9 1.95 2 2.05 2.1
USD/TL
Kaynak: Bloomberg FED Açıklaması
ABD'de Hükümetin kapanması
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
2 ABD Merkez Bankası’nın (FED) Mayıs ayının sonunda varlık alımlarını piyasadaki beklentilerin aksine
2013 yılsonundan önce azaltmaya başlayabileceğini açıklamasının ardından gelişmekte olan ülkelerden başlayan fon çıkışı piyasa faizlerinin de yükselmesine neden oldu. FED’den gelen açıklamayla birlikte dolar uluslararası piyasada değerlenirken, gelişmekte olan ülke para birimleri de dolar karşısında değer kaybına uğradı. Söz konusu süreçte, Türkiye’de de piyasa faizleri yükseldi ve TCMB ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %7.45 seviyesine kadar yükselirken, USD/TL kuru 2 seviyesinin üzerine çıktı. Bu dönemde kurdaki ve faizlerdeki yükselişi dikkate alan TCMB, faiz koridorunun üst bandı olan borç verme faiz oranında Temmuz ve Ağustos aylarında olmak üzere toplamda 125 baz puanlık iki artırıma gitti. TCMB aynı zamanda TL’nin değerinin korunması için döviz satım ihaleleri düzenlerken, gerekirse zorunlu karşılıkların ve rezerv opsiyon katsayılarının kullanılabileceği sinyalini de verdi. Piyasada FED’in varlık alımlarını azaltmaya başlayacağı tarih olarak Eylül ayı fiyatlanıyordu. Ancak FED’in Eylül ayında ekonomik toparlanmanın istenen düzeyde olmadığını sebep göstererek varlık alımlarında azaltıma başlamaması faizlerde bir sakinleşmenin görülmesini sağladı. Ekim ayında ise ABD’de yaşanan bütçe kriziyle birlikte Hükümetin kapanması görünümü büyük ölçüde değiştirdi. Hükümetin 16 gün kapalı kalmasının ekonomiye verdiği zararın telafi edilebilmesi için FED’in varlık alımlarını azaltacağı tarihi erteleyeceği beklentileri kuvvetlenirken, bu beklentiler USD/TL kurunda ve faizlerde yeniden düşüş görülmesini sağladı. Böylece TCMB ağırlıklı ortalama fonlama faizi %6.07 seviyesine kadar geriledi.
TCMB Ekim ayı toplantısında piyasada hâkim olan beklentilere paralel olarak hiçbir politika aracında değişikliğe gitmedi. Ayrıca TCMB’nin toplantıya ilişkin yayımladığı notta yer alan vurguların da Eylül ayı toplantısı ile benzer bir yapıda olması TCMB’nin küresel ve yurtiçi ekonomik koşullarda belirgin bir değişiklik algılamadığını gösteriyor. Son dönemde piyasalarda volatilitenin artmasına neden olan ABD Merkez Bankası’nın para politikasına ilişkin belirsizlikler gündemdeki yerini koruyor. Son dönemde ABD’de bütçe ve borçlanma limiti konusunda yaşanan tartışmalar ve hükümetin 16 gün kapalı kalmasının büyüme üzerinde yaratacağı aşağı yönlü baskılar FED’in varlık alımlarını azaltmaya başlayacağı tarihi erteleyeceği konusundaki algılamaları artırıyor. Ayrıca dün açıklanan istihdam verilerinin de beklentilerden düşük bir artışa işaret etmesi FED’in varlık alımlarını azaltmaya 2014 yılı Mart ayında başlayabileceği beklentilerini artırdı. Oluşan bu ortam küresel piyasalarda risk algılamalarını düşürürken, gelişmekte olan ülkelere fon girişlerinde bir miktar artışı da beraberinde getirdi. TL’de azalan volatilite de TCMB’nin politikalarında bir değişikliğe gitmemesinde önemli etken oldu. 25 Ekim itibarıyla ortalama fonlama maliyetinin %6.22 seviyesinde olduğunu görüyoruz.
Piyasada FED’in varlık alımlarını azaltmaya başlayacağı tarihe ilişkin beklentilerin 2014 yılına ertelenmesi ve varlık alımlarının azaltılmaya başlansa bile bu sürecin yavaş gerçekleşeceği beklentileri faiz oranları ve kuru destekliyor. Önümüzdeki dönemde bu durumun değişmesi ve kurda bir değer kaybı görmemiz durumunda TCMB ilk aşamada likidite politikası ile ortalama fonlama maliyetini yukarı çekme yolunu seçebilecektir. TL’deki değer kaybı ve volatilitenin artması halinde ise zorunlu karşılıklar ve ROK’larda ayarlamalar diğer seçenekler olarak karşımıza çıkabilir. Önümüzdeki yıl ise FED’in çıkış stratejisine başlamasıyla birlikte piyasada volatilitenin artması halinde ek önlemler de gündeme gelebilecektir.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
3
Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti
28.10.2013 ABD Kapasite Kullanım Oranı (Eylül) 77.8 78.0
Bekleyen Konut Satışları (Eylül) 107.7 --
İtalya İş Dünyası Güveni (Ekim) 96.6 96.3
Japonya İşsizlik Oranı (Eylül) %4.1 %4.0
Perakende Satışlar (Eylül, y-y) %1.1 %1.9
29.10.2013 ABD Perakende Satışlar (Eylül, a-a) %0.2 %0.1
Case Shiller Konut Fiyat Endeksi (Ağustos, y-y) %12.4 %12.5
ÜFE (Eylül, a-a) %0.3 %0.2
Tüketici Güveni (Ekim) 79.7 76.0
Fransa Tüketici Güveni (Ekim) 85 86
İngiltere Para Arzı (Eylül) %0.70 --
Japonya Sanayi Üretimi (Eylül, a-a) -%0.9 %1.8
30.10.2013 Türkiye Tüketici Güven Endeksi (Ekim) 72.1 --
ABD Haftalık Mortgage Verileri 454.5 --
ADP Özel İstihdam (Ekim) 166 bin 154 bin
TÜFE (Eylül, a-a) %0.1 %0.2
ABD Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı (Ekim) %0.25 --
Euro Bölgesi İş Dünyası Güveni (Ekim) -0.20 -0.15
Almanya TÜFE (Ekim, öncül, a-a) %0.0 %0.0
İşsizlik Oranı (Ekim) %6.9 %6.9
Japonya PMI İmalat Endeksi (Ekim) 52.5 --
31.10.2013 Türkiye Dış Ticaret Dengesi (Eylül) 7 milyar $ 6.5 milyar $
ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları 350 bin 335 bin
Chicago PMI Endeksi (Ekim) 55.7 55.0
Euro Bölgesi TÜFE (Ekim, öncül) %1.1 %1.1
İşsizlik Oranı (Eylül) %12.0 %12.0
Fransa ÜFE (Eylül, a-a) %0.3 %0.2
İtalya TÜFE (Ekim, öncül, a-a) %1.8 %0.5
ÜFE (Eylül, a-a) %0.2 %0.1
İşsizlik Oranı (Eylül) %12.2 %12.2
Japonya Japonya Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı (Ekim) %0.10 --
01.11.2013 Türkiye PMI İmalat Endeksi (Ekim) 54 --
ABD PMI İmalat Endeksi (Ekim) 52.8 51.1
ISM İmalat Endeksi (Ekim) 56.2 55.0
Haftalık Veri Takvimi (28 Ekim – 01 Kasım 2013)
4 TÜRKİYE
Sektörler (Sabit Fiyatlarla)
Sektör Payları (%) (2013 II.Çeyrek)
2012 II.
Çeyrek 2012
III.
Çeyrek 2012
IV.
Çeyrek 2013 I.Çeyrek
2013 II.Çeyrek
Tarım 7.2 3.5 2.1 3.4 4.3 5.4
Sanayi 25.7 3.2 1.1 -0.1 1.6 3.4
İnşaat 6.0 -0.8 -0.8 1.5 5.9 7.6
Ticaret 13.5 0.6 -0.7 0.0 2.9 5.0
Otel.veLokantalar 1.6 3.6 1.6 7.4 15.5 14.9
Ulaş. ve Haber. 15.3 4.4 2.9 0.7 2.3 3.3
Mali Kur. 11.5 3.6 0.9 3.8 6.5 8.5
Konut Sah. 4.4 1.7 1.6 1.7 1.2 1.3
Eğitim 2.0 4.5 3.5 4.6 4.5 4.3
Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.2 5.3 4.7 5.3 4.0 4.6
Vergi-Süb. 8.7 1.5 0.9 0.9 1.5 5.3
GSYH 100 2.8 1.5 1.4 2.9 4.4
Kaynak: TÜİK
Türkiye Büyüme Oranı
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 4.4
-20 -15 -10 -5 0 5 10 15
1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1 2011Ç4 2012Ç3 2013Ç2
Reel GSYH (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
-5 0 5 10 15 20 25
2010-II 2010-III 2010-IV 2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III 2012-IV 2013-I 2013-II
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK
-20.0 -15.0 -10.0 -5.0 0.0 5.0 10.0 15.0
1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1 2011Ç4 2012Ç3 2013Ç2
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYH (ç-ç, %) Takvim Etkisinden Arın. GSYH (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
5 Harcama Bileşenleri
(Sabit Fiyatlarla)
Sektör Payları (%) (2013 II.Çey.)
2012 II.
Çey.
2012 III.
Çey.
2012 IV.
Çey.
2013 I.
Çey.
2013 II.
Çey.
Yer. Hanehalkı Tük. Har. 65.6 -1.2 -0.3 -0.4 3.1 5.3 Dev. Nihai Tük. Har. 10.6 4.4 5.5 8.5 7.6 7.4 Gay. Safi Ser. Oluş. 26.0 -4.3 -3.3 -1.7 2.3 3.7
Kamu Sektörü 5.1 4.0 6.8 21.8 83.9 36.7
Özel Sektör 20.9 -5.6 5.3 -6.8 -7.3 -2.0
Mal ve Hiz. İhracatı 27.3 23.2 14.4 6.7 5.6 1.2 Mal ve Hiz. İthalatı 30.9 -1.7 3.0 6.6 7.1 11.7
GSYH 2.8 1.5 1.4 2.9 4.4
Kaynak:TÜİK
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)
Sanayi Üretim Endeksi
-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5
-5 0 5 10 15 20
May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12 Şub.13 May.13 Ağu.13
Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)
Kaynak: TÜİK
İmalat Sanayi Üretim Endeksi
-10 0 10 20 30 40 50
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK
-4.00 -2.00 0.00 2.00 4.00 6.00 8.00 10.00 12.00 14.00 16.00 18.00
Haz.11 Ağu.11 Eki.11 Ara.11 Şub.12 Nis.12 Haz.12 Ağu.12 Eki.12 Ara.12 Şub.13 Nis.13 Haz.13 Ağu.13
3 Aylık Hareketli Ortalama (y-y, %)
Kaynak: TCMB
6 -60.00
-50.00 -40.00 -30.00 -20.00 -10.00 0.00 10.00 20.00 30.00 40.00 50.00
Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13
Ara Malı İmalatı (y-y, %)
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Sermaye Malı İmalati (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
Sektörler
Yıllık Değişim Oranı (%)
Ağustos Ayı
2012 2013
Petrol Ürünleri 7.8 -13.4
Tekstil -0.2 -0.3
Gıda 0.4 -0.8
Kimyasal Madde -4.6 0.1
Ana Metal Sanayi 6.8 -2.0
Metalik Olm. Diğ. Mineral -6.1 0.1
Taşıt Araçları -24.8 21.2
Elektrikli Teçhizat -5.7 2.9
Giyim -0.1 -4.4
Kaynak: TÜİK
Sektörel Sanayi Üretim Endeksi
0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000
Eyl.01 Mar.02 Eyl.02 Mar.03 Eyl.03 Mar.04 Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13
Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)
Kaynak: OSD, VakıfBank
Toplam Otomobil Üretimi
Beyaz Eşya Üretimi
700000 900000 1100000 1300000 1500000 1700000 1900000 2100000 2300000
Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Sanayi Ciro Endeksi
70.0 80.0 90.0 100.0 110.0 120.0 130.0 140.0 150.0 160.0 170.0
Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13
Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)
Kaynak:TÜİK
138.9
7 Kapasite Kullanım Oranı
55 60 65 70 75 80 85
Kapasite Kullanım Oranı (%)
Kaynak: TCMB
45 55 65 75 85 95
Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları
Yatırım Malları
Kaynak: TCMB
Toplam Sanayide Verimlilik Verilen İnşaat Ruhsatları
0.0 10,000.0 20,000.0 30,000.0 40,000.0 50,000.0 60,000.0 70,000.0 80,000.0 90,000.0
Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
PMI Endeksi
30 35 40 45 50 55
60 PMI Imalat Endeksi
Kaynak:Reuters
54.0 70
75 80 85 90 95 100 105 110
Çalışan Kişi Başına (3 Aylık) Çalışılan Saat Başına (3 Aylık)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
8 ENFLASYON GÖSTERGELERİ
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon
7.88
6.95 0
2 4 6 8 10 12 14
Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13
TÜFE (y-y, %)
Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)
Kaynak: TCMB
TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan)
-5.0 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0
Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13
ÜFE (y-y, %)
Kaynak: TCMB
6.22
0.00 5.00 10.00 15.00 20.00 25.00 30.00 35.00
Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13
Gıda Enerji Tüfe
Kaynak: TCMB
Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)
ÜFE Alt Sektörler (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi ÜFE
-10.0 -5.0 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0 35.0
Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13
Tarım Sanayi İmalat Sanayi
Kaynak:TCMB
-1 0 1 2 3
Gıda ve Alkolsüz İçecekler Ulaştırma Alkollü İçecekler ve Tütün Konut Lokanta ve Oteller Ev Eşyası
Giyim ve Ayakkabı Yıllık
Aylık
Kaynak: TCMB
500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300
100 120 140 160 180 200 220 240 260
Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13
BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg
9 Türk- İş Mutfak Enflasyonu
İTO Enflasyon Göstergeleri
5 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5
12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
Kaynak: TCMB
Enflasyon Beklentileri
-10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y-y,%) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y-y,%)
Kaynak:İTO
83.2
70 75 80 85 90 95 100
Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti
Kaynak: TÜİK
Tük. Güven Endeksi-Fiyat Beklentileri
-4 -2 0 2 4 6 8
Türk-İş Gıda Enflasyonu ( a-a, %)
Kaynak: Türk-İş
Reel Efektif Döviz Kuru
100 105 110 115 120 125 130
135 TÜFE Bazlı (2003=100)
Kaynak: TCMB
108.31
10 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
9.3 10.1
7.0 8.0 9.0 10.0 11.0 12.0 13.0 14.0 15.0 16.0 17.0
Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
19,000 21,000 23,000 25,000 27,000 29,000 31,000
Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13
İşgücü Arzı (kişi) İstihdam Edilenler (kişi)
Kaynak: TÜİK
35.0 37.0 39.0 41.0 43.0 45.0 47.0 49.0 51.0 53.0
Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13
İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
İşgücüne Katılım Oranı
42.0 44.0 46.0 48.0 50.0 52.0 54.0
0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0
Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13
Tarım Sanayi
İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen)
Kaynak: TÜİK
Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki Payı
0 20,000 40,000 60,000 80,000 100,000 120,000 140,000 160,000 180,000 200,000
Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13
İş Arayanların Sayısı (kişi)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
İşkur İstatistikleri
92 97 102 107 112 117
2005-I 2005-IV 2006-III 2007-II 2008-I 2008-IV 2009-III 2010-II 2011-I 2011-IV 2012-III 2013-II
Sanayi İstihdam Endeksi
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Sanayi İstihdam Endeksi (2010=100)
İşsizlik Oranı İşgücü Durumu
11 700
1,200 1,700 2,200 2,700 3,200 3,700 4,200 4,700
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)
Kaynak: TOBB
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı
85 90 95 100 105 110 115 120 125
Sanayi Sektörü Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri
12 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
-40 -20 0 20 40 60 80
Ağu.04 Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13
Tarım (y-y, %) Madencilik (y-y, %) İmalat (y-y, %)
Kaynak: TCMB *12 aylık toplam veriler kullanılmıştır.
İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi
0 5000 10000 15000 20000 25000
Ağu.03 Şub.04 Ağu.04 Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13
İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
İthalat
-60 -40 -20 0 20 40 60 80 100
Ağu.03 Şub.04 Ağu.04 Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13
Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %)
Kaynak: TCMB
İhracat*
Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı
-11000 -9000 -7000 -5000 -3000 -1000 1000 3000
-84000 -74000 -64000 -54000 -44000 -34000 -24000 -14000 -4000 6000
Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB
Kaynak:TCMB
-12000 -10000 -8000 -6000 -4000 -2000 0
Ağu.03 Şub.04 Ağu.04 Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
-20000 -10000 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Kaynak: TCMB
13 TÜKETİM GÖSTERGELERİ
-15 -10 -5 0 5 10 15 20
Reel Hanehalkı Tüketimi (y-y, %)
Kaynak: TCMB
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları
40 50 60 70 80 90 100 110 120 130
55.0 65.0 75.0 85.0 95.0 105.0
Tüketici Güven Endeksi
Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: TCMB
Krediler CNBC-e Güven Endeksleri
30 50 70 90 110 130 150
CNBC-e Tüketici Güven Endeksi
Kaynak: CNBC-e
0 10 20 30 40 50 60 70 80
Krediler (y-y, %)
Kaynak: BDDK
Bireysel ve Ticari Krediler
-5 5 15 25 35 45 55
Bireysel Krediler (y-y, %) Ticari Krediler (y-y, %)
Kaynak: BDDK
14 -60
-50 -40 -30 -20 -10 0
Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam-milyar TL)
Kaynak:TCMB
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları
Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku
Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge
-35 -15 5 25 45 65
Vergi Gelirleri (Nominal y-y, %) Vergi Gelirleri (Reel y-y, %)
Kaynak:TCMB, VakıfBank
-3 7 17 27 37 47 57
Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)
Kaynak:TCMB
300 350 400 450 500 550 600
Toplam Borç Stoku (milyar TL)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
60 80 100 120 140 160 180
200 250 300 350 400 450
İç Borç Stoku (milyar TL)
Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 150
200 250 300 350 400 450
Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam-milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam-milyar TL)
Kaynak:TCMB
15
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
-5 0 5 10 15 20 25
Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13
Reel Faiz Nominal Faiz
Kaynak:TCMB, VakıfBank 0
5 10 15 20 25 30 35 40 45
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili
TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz
Para Arzı
0 5 10 15 20 25 30 35
Ocak 2004 Mayıs 04 Eylül 04 Ocak 05 Mayıs 05 Eylül 05 Ocak 06 Mayıs 06 Ağustos 06 Aralık 06 Nisan 07 Ağustos 07 Aralık 07 Nisan 08 Ağustos 08 Aralık 08 Nisan 09 Ağustos 09 Aralık 09 Nisan 10 Ağustos 10 Aralık 10 Nisan 11 Ağustos 11 Aralık 11 Nisan 12 Ağustos 12 Aralık 12 Nisan 13 Ağustos 13 Borç Alma Faiz Oranı (%)
Borç Verme Faiz Oranı (%)
Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB 0
50 100 150 200 250
0 5 10 15 20 25 30
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
TCMB (milyar dolar-sol eksen) Kamu Sektörü (milyar dolar) Özel Sektör (milyar dolar)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
50000000 100000000 150000000 200000000 250000000
100000000 300000000 500000000 700000000 900000000 1.1E+09
Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13
M2 (bin TL) M3 (bin TL)
M1 (bin TL-sağ eksen)
Kaynak:TCMB
16 2013-IMF Beklentisi
(Ekim 2013)
Reel Büyüme (y-y,%)
Enflasyon (y-y,%)
Cari Denge /GSYH (%)
İşsizlik Oranı (%)
Borç St./GSYH (%)
Gelişmiş Ülkeler 1.2 1.4 0.1 8.1 107.7
Gelişmekte Olan Ülkeler 4.5 6.0 0.8 -- 34.7
Tüm dünya 2.9 3.7 -- -- --
ABD 1.6 1.2 -2.7 7.6 106.0
Euro Bölgesi -0.4 1.3 2.3 12.3 95.7
Almanya 0.5 1.6 6.0 5.6 80.4
Fransa 0.2 1.0 -1.6 11.0 93.5
İtalya -1.8 1.3 0.0 12.5 132.3
Macaristan 0.2 3.0 2.2 11.3 79.8
Portekiz -1.8 1.0 0.9 17.4 123.6
İspanya -1.3 1.3 1.4 26.9 93.7
Yunanistan -4.2 -1.8 -1.0 27.0 175.7
İngiltere 1.4 2.7 -2.8 7.7 92.1
Japonya 2.0 0.7 1.2 4.2 243.5
Çin 7.6 3.0 2.5 4.1 22.9
Rusya 1.5 6.2 2.9 5.7 14.1
Hindistan 3.8 9.0 -4.4 -- 67.2
Brezilya 2.5 5.9 -3.4 5.8 68.3
G.Afrika 2.0 5.7 -6.1 26.0 43.0
TÜRKİYE 3.8 8.0 -7.4 9.4 36.0
Reel Büyüme
(y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH*
(%)
Merkez Bankası Faiz
Oranı (%)
Tüketici Güven Endeksi
ABD 1.6 1.5 -3.09** 0.25 79.7
Euro Bölgesi -0.6 1.1 1.81 0.50 -14.50
Almanya 0.5 1.60 7.01 0.50 96
Fransa 0.40 1.00 -2.41 0.50 -20.40
İtalya -2.50 0.90 -0.53 0.50 97.30
Macaristan 0.50 1.40 1.07*** 3.60 -29.40
Portekiz -2.10 0.30 -1.55 0.50 -40.90
İspanya -1.60 0.30 -1.07 0.50 -17.50
Yunanistan -5.50 -1.00 -2.88 0.50 -72.20
İngiltere 1.60 2.70 -3.51 0.50 -10.00
Japonya 1.20 1.10 0.99 0.10 45.40
Çin 7.80 3.10 2.60 6.00 99.80
Rusya 1.20 6.10 4.02 8.25 --
Hindistan 4.40 10.75 -3.41** 7.50 --
Brezilya 3.28 5.86 -2.26 9.00 110.30
G.Afrika 2.00 6.00 -3.39** 5.00 -8.00
Türkiye 4.40 7.88 -6.0**** 4.50 72.10
Kaynak: Bloomberg, *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2012 verileridir.
**: 2011 verisi, ***: 2010 verisi, ****: VakıfBank hesaplaması
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler
Beklentiler