İletişimin Temel Kavramları
Özellikle 1960 sonrası dönemde kapitalist toplumlarda ortaya çıkan değişimleri/dönüşümleri ifade etmek üzere çeşitli kavramlaştırmalar ortaya konulmuştur.
Örneğin:
Küresel köy Marshall McLuhan
Sanayi sonrası toplum Daniel Bell
Teknokratik çağ Zbigniew Brzezinski
Enformasyon toplumu Yoneji Masuda
Ağ toplumu Manuel Castells
Kapitalist toplumda meydana gelen değişmeler, bir sanayi toplumundan enformasyon toplumuna geçiş biçiminde
değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmede özellikle Daniel Bell’in The Coming of Post-Industrial Society isimli kitabı etkili olmuştur.
Daniel Bell
Bell’in hem sanayi sonrası
toplum hem de onun ardından enformasyon toplumu
kavramlaştırmalarının ortaya çıkışında iki önemli çalışma vardır:
Fritz Machlup ve Marc Porat’ın ABD’deki enformasyon
ekonomisinin büyüklüğüne ilişkin yaptığı çalışmalar.
Daniel Bell
Manuel Castells, sanayi sonrası toplumun dinamikleri üzerine düşünür. Bu düşünce çabasının merkezine ise enformasyonel ekonominin gelişimini koyar.
Bu yeni ekonominin temel özelliği, kişiye özel üretimde bilgi ve teknoloji uygulanmasının ekonomik başarı için yegane etmen olmasıdır.
Castells’e göre rekabet artık emek maliyetleri gibi eski
göstergelerle ölçülmez. Bunun yerine teknoloji düzeyi daha uygun bir rehberdir.
Manuel Castells
Casttels’e göre, 1970’lerde ABD’de enformasyonel
teknolojinin hızlı bir biçimde gelişmesi, ekonomik durgunluğun ardından sermayenin yeniden yapılanmasını sağlamıştır.
Castells, daha bilgi temelli ve daha az hiyerarşik yapıların ortaya çıkmasına olanak sağlayan enformasyonalizmin
kuruluşlara artan bir esneklik kazandırdığını belirtir. Böylece, yeni teknoloji sayesinde büyük yapılar hem mevcut piyasa koşullarına hızlı biçimde karşılık vermek ve aynı zamanda ölçek ekonomilerinden de yararlanmak için düşünümsel girdilere ağırlık verirler.
Manuel Castells
Yeni teknoloji, büyük yapıların etkinliklerini küresel çapta eşgüdümlü olarak yürütmelerine de olanak verir.
Bu nedenle, sanayicilik ekonomik büyümeyi odağa alırken, enformasyonalizm daha çok bilginin gelişimi ve ağların
yaratımıyla ilgilidir.
Manuel Castells
Nick Stevenson (2008). Medya Kültürleri, Sosyal Teori ve Kitle İletişimi. (Çev.) Göze Orhon ve Barış Engin Aksoy.
Ankara: Ütopya.
Yararlanılan kaynaklar
