FRANSA ÜLKE RAPORU Adana Ticaret Odası

(1)

FRANSA

ÜLKE RAPORU

27-8-2020

Adana Ticaret Odası

(2)

İçindekiler Sayfa No

1. Fransa Hakkında Genel Bilgiler 4

Coğrafi Konum 4

Siyasi ve İdari Yapı 4

Nüfus ve İstihdam 5

2. Genel Ekonomik Durum 5

Ekonomik Yapı 5

Ekonomi Politikaları 5

Ekonomik Performans 5

Doğrudan Yabancı Yatırımlar 6

3. Dış Ticaret Politikası ve Vergiler 6

Dış Ticaret Politikası 6

Tarifeler ve Diğer Vergiler 6

Katma Değer Vergisi 6

Gümrük Vergilerinin Çeşitleri 7

Ürün Standartları ile İlgili Uygulamalar 7

4. Fransa Dış Ticareti 8

Fransa'nın İhracatında Başlıca Ürünler 9

Fransa'nın İhracatında Öne Çıkan Ülkeler 10

Fransa'nın İthalatında Başlıca Ürünler 10

Fransa'nın İthalatında Öne Çıkan Ülkeler 12

5. Türkiye-Fransa Dış Ticareti 12

Türkiye’nin Fransa'ya İhracatında Başlıca Ürünler 12

Türkiye’nin Fransa'dan İthalatında Başlıca Ürünler 13

İki Ülke Arasındaki Ticaret Altyapısını Düzenleyen Anlaşma ve Protokoller 15

6. Pazarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 15

7. Adana-Fransa Dış Ticareti 16

Adana-Fransa İhracat Verileri 17

Adana-Fransa İthalat Verileri 18

Sonuç ve Değerlendirmeler 20

8. Kaynaklar 21

(3)

Tablolar İndeksi

Sayfa No Tablo 1-Fransa Dış Ticareti

8 Tablo 2-Fransa'nın İhracatında Başlıca Ürünler

9 Tablo 3-Fransa'nın İhracatında Öne Çıkan Ülkeler

10 Tablo 4-Fransa'nın İthalatında Başlıca Ürünler

11 Tablo 5-Fransa'nın İthalatında Öne Çıkan Ülkeler

12 Tablo 6-Türkiye-Fransa Dış Ticareti

12 Tablo 7-Türkiye'nin Fransa'ya İhracatında Başlıca Ürünler 12 Tablo 8-Türkiye'nin Fransa'dan İthalatında Başlıca Ürünler

13 Tablo 9-İki Ülke Arasındaki Ticaret Altyapısını Düzenleyen Anlaşma ve Protokoller

15 Tablo 10-Adana-Fransa Dış Ticareti

17 Tablo 11-Adana-Fransa İhracat Verileri

17 Tablo 12-Adana-Fransa İthalat Verileri

18

(4)

Yönetici Özeti

543.945 km² yüzölçümü ile gerek Batı Avrupa’da gerekse Avrupa Birliği içerisindeki en büyük alana sahip ülke olan Fransa, altı ülke ile komşu olup, kuzeyinde Belçika ve Lüksemburg, doğusunda Almanya ve İsviçre, güneydoğusunda İtalya ve güneybatısında ise İspanya bulunmaktadır. 3427 km uzunluğundaki sahil şeridi, Akdeniz, Manş Denizi, Atlas Okyanusu ve Kuzey Denizi kıyılarından geçmektedir.

İki meclisli bir yasama sistemi olan Fransa’da ana yasama organı, Assemblée Nationale (Fransız Parlamentosu)’dir. Senato’nun yasama gücü sınırlıdır. Milletvekilleri 5 yıllık süre için doğrudan halkoyu ile seçilir. Senatörler ise Parlamento tarafından 9 yıllığına seçilir. Cumhurbaşkanı yürütmenin başı olup Bakanlar Kuruluna başkanlık eder.

2017 yılında 64,9 milyonluk nüfusuyla, Avrupa’da Almanya'dan sonra en çok nüfusa sahip olan ülkedir. En büyük kentsel yerleşim merkezi toplam ülke nüfusunun %16’sını barındıran Paris’tir. Paris’ten sonra en kalabalık kentler Marsilya, Lyon ve Nice’tir. Fransa’da Türk nüfusun toplam nüfus içerisinden aldığı payın

%4 olduğu tahmin edilmektedir. Ülkede okuma-yazma oranı %99 olup, işsizlik oranı %9,9 düzeyindedir.

Dünyanın en büyük ekonomileri arasında yer alan Fransa, 2015 yılı GSYİH sıralamasında 6. sırada yer almıştır. Aynı yıl, büyüme %1,2 olarak gerçekleşmiştir. 1990’lardan itibaren Fransa ekonomisinin başlıca sorunları sırasıyla, düşük büyüme hızı, özellikle delokalizasyon (uluslararası rekabet dolayısıyla üretim maliyetlerinin yüksek kalması nedeniyle fabrikalarının üçüncü ülkelere taşınması) nedeniyle artan işsizlik, bütçe açıkları ve sosyal güvenlik sistemindeki açıklar olmuştur.

Fransa, eğitimli işgücü, kaliteli altyapısı ve büyük pazarı dolayısıyla önemli ölçüde doğrudan yabancı sermaye çeken bir ülkedir. Ancak diğer gelişmiş ülkelere kıyasla düşük düzeyde Ar-Ge yatırımları, yüksek vergi yükü ve ağır bürokrasisi nedeniyle yabancı sermaye çekmede gerçek potansiyelini yakalayamamaktadır. Öte yandan Fransa, sanayi yatırımı için en çok yabancı sermayenin geldiği ülkeler arasında birinci sıradadır.

Fransa, 2019 yılında dünya ihracatında %3 payla 6., dünya ithalatında ise %3,3 payla 7. sıradadır. En çok ihracat gerçekleştirdiği ilk 5 ülke, Almanya, ABD, İtalya, İspanya, Belçika olup, toplam ihracatının %45’lik bölümünü bu ülkelere yapmıştır. En fazla ithalat gerçekleştirdiği ilk 5 ülke ise Almanya, Çin, İtalya, ABD ve Belçika olup, toplam ithalatının yaklaşık %45’lik bölümünü bu ülkelerden yapmıştır.

2019 yılında Türkiye, Fransa’ya 7,6 milyar dolar değerinde ihracat, Fransa’dan 6,3 milyar dolar değerinde ithalat gerçekleştirmiştir. Aynı yıl, Türkiye-Fransa ikili ticaret hacmi yaklaşık 14 milyar dolar seviyesindedir.

Adana ilinden Fransa’ya 2019 yılında 37,8 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Adana’nın Fransa’dan ithalatı ise 23,9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Böylelikle Adana, 2019 yılında Fransa’yla dış ticaretinde 13,8 milyon dolarlık cari fazla vermiştir.

(5)

1. Fransa Hakkında Genel Bilgiler¹ Coğrafi Konum

Fransa 543.945 km² yüzölçümü ile gerek Batı Avrupa’da gerekse Avrupa Birliği içerisindeki en büyük alana sahip ülkedir. Kara sınırları Avrupa ana kara ve İber Yarımadası’na bitişiktir. Kara suları ise Akdeniz’e, Atlas Okyanusu’na, Manş Denizi’ne ve Kuzey Denizi’ne dayanır. Sınırları 2.889 km uzunluğundadır. Fransa altı ülke ile komşu olup, kuzeyde Belçika ve Lüksemburg, doğuda Almanya ve İsviçre, güney doğuda İtalya, güney batısında ise İspanya bulunmaktadır. Fransa’nın 3427 km uzunluğundaki sahil şeridi, Akdeniz, Manş Denizi, Atlas Okyanusu ve Kuzey Denizi kıyılarından geçmektedir.

Birliğin diğer ülkelerinde bulunan önemli sanayi ve ticaret noktalarına ulaşım için ideal bir konumdadır.

Güneyden İtalya’nın sanayi merkezi olan Po ovasını, Kuzey Batıda İngiltere’deki sanayi merkezlerini, güneyden ise İspanya’nın Katalan bölgesinden güneydoğuda İtalya’nın ortasına kadar uzanan Akdeniz bölgesini birleştiren kavşakta yer almaktadır.

Ülke genelinde ılıman iklim hâkimdir. Bölgesel farklılıklar açısından üç iklim tipi ile karşılaşılır. Ülkenin batısında okyanus iklimi hüküm sürer. Bu iklim; ılık, nemli, bulutlu günleri fazla, güneşli günleri az her mevsimi yağışlı olarak karşımıza çıkar. Okyanus ikliminin en tipik bir şekli Fransa’nın batı kıyısını oluşturan Bretanya yarımadasında göze çarpar. Burada kışlar ve yazlar ılık geçer. Batıdan gelen okyanus rüzgârlarının etkisiyle her mevsim, fakat özellikle kışlar yağışlı geçer. Okyanusun geç ısınıp geç soğuması nedeni ile kış geç gelir (en soğuk ay Şubat). Aynı şekilde bu bölge yazın fazla ısınmaz, ısının en yüksek olduğu zaman ise Ağustos ayıdır. Okyanus iklim tipi biraz daha ılık şekilde Fransa’nın güneybatısında Biskay Körfezi kıyılarında da hissedilir. Fransa’nın doğu yarısında kara iklimi hâkim olup yazlar sıcak, kışlar soğuk geçer. En fazla yağış yaz aylarında görülür. Fransa’nın batısından doğusuna doğru kışların şiddeti artar. Fransa’nın güneydoğusunda Akdeniz iklimi hâkimdir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı geçer. Burada dağların kıyıya paralel olması nedeniyle Akdeniz iklimi ülkenin iç kesimlerinde fazla hissedilmemektedir. Bununla beraber Rhone Vadisi boyunca ve hatta Pirene Dağları’nın kuzeyindeki ovalarda yer yer bu iklimin etkisi görülür.

Ülkenin doğu ve güneyinde ise dağlık bölgeler bulunmakta olup, Alp Dağları’nda bulunan Mont Blanc tepesi 4810 metre yüksekliğiyle Batı Avrupa’nın en yüksek noktasıdır. Fransa’nın alçak bölgelerinden ise dört nehir geçmektedir: Kuzeyde Seine nehri, Batıya doğru akan Loire ve Garonne ve Cenevre Gölü’nden çıkarak Akdeniz’e dökülen Ren (Rhone) nehridir. Ülkedeki en alçak nokta Rhone Nehri deltası olup deniz seviyesinin 2 m. altındadır.

Seine nehri: Rouen – Le Havre limanına, Loire Nehri; Nantes – Saint Nazaire limanına, Garonne Nehri’nin Gironde adı verilen halicinde Bordeaux limanlarına açılır. Akdeniz’deki en büyük limanı Marsilya ise Rhone Irmağı ağzına pek uzak olmayan bir yerde, delta konumundaki bir bölgededir.

Siyasi ve İdari Yapı

Cumhurbaşkanı 5 yıllık bir süre için doğrudan seçilir. Ülkenin devamını sağlamakla yükümlü olup bu kapsamda Bakanlar Kuruluna başkanlık eder. Başbakanın atamasını yapar, dış ilişkiler ve savunmaya ilişkin en kritik konularda sorumluluğu üstlenir, uluslararası anlaşmaları imzalar ve orduyu yönetir. Başbakan ise gündeme ilişkin diğer konulardaki faaliyetleri yönlendirir.

Fransız Parlamentosu (Assemblée Nationale) Fransa'nın ana yasama organıdır. Milletvekilleri 5 yıllık süre için doğrudan halkoyu ile seçilir. Senatörler ise Parlamento tarafından 9 yıllığına seçilmektedir. Senato

1 T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/avrupa/fransa/ulke-profili/genel-bilgiler

(6)

seçimleri her 3 yılda bir yapılır ve her seçimde senatonun üçte biri yenilenir. Senato'nun yasama gücü sınırlıdır: Senato ile Parlamento arasında anlaşmazlık olması durumunda son söz Parlamento'ya aittir.

Parlamento'nun gündemini belirlemede hükümetin önemli rolü bulunmaktadır.

Nüfus ve İstihdam

Ülkenin nüfusu 2017 yılı için 64,9 milyondur. Avrupa'da Almanya'dan sonra en çok nüfusa sahip olan ülkedir. Nüfusun %77,4’ü kentlerde yaşamakta olup ülkenin en büyük kentsel yerleşim merkezi toplam ülke nüfusunun %16’sını barındıran Paris’tir. Paris’ten sonra en kalabalık kentler Marsilya, Lyon ve Nice’tir.

Ortalama yaşam süresi kadınlarda 84,5, erkeklerde 78’dir. Ülkenin genel yaş ortalaması 82’dir. Okuma yazma oranı %99’dur.

Ülkenin nüfus artışında ülkeye her yıl 150.000 kadar gelen göçmenlerin payı önemli bir yer tutmaktadır.

Gelen göçmenlerin büyük kısmı Fransız vatandaşlığına geçmektedirler. Göçmen nüfus içerisinde en büyük paya sahip olan gruplar ise sırasıyla Portekiz, Cezayir ve Fas kökenlilerdir. Fransa’da Türk nüfusun toplam nüfus içerisinden aldığı payın %4 olduğu tahmin edilmektedir. Ülkede işsizlik oranı %9,9 düzeyindedir.

2015 yılı başı itibarıyla ülkedeki işsiz sayısı 2.838.000 kişidir.

2. Genel Ekonomik Durum² Ekonomik Yapı

Fransa, dünyanın en büyük ekonomileri arasında yer almakta olup 2015 yılı GSYİH (Gayrisafi Yurt içi Hasıla) sıralamasında ABD, Çin, Japonya ve Almanya ve Birleşik Krallık'ın ardından 6. konumdadır. 2015 yılında büyüme 1,2 oranında gerçekleşmiştir. Aynı gerçekleşen GSYİH'sı 2,4 trilyon dolar olarak gerçekleşmiş, enflasyon 0 olmuştur.

Fransız ekonomisinin başlıca ekonomik sorunları sırasıyla, düşük büyüme hızı, özellikle delokalizasyon (uluslararası rekabet dolayısıyla üretim maliyetlerinin yüksek kalması nedeniyle fabrikalarının üçüncü ülkelere taşınması) nedeniyle artan işsizlik, bütçe açıkları ve sosyal güvenlik sistemindeki açıklardır.

Ekonomi Politikaları

İyi bir sosyal devlet olmanın sonucu olarak iş dünyası, yüksek düzeyde sosyal prim ve vergi ödemekte olup, işçilerinin haftalık çalışma süresini zorunlu olarak 35 saat ile sınırlandırmaktadır. Fransa özel sektörünün, bu yükler nedeniyle diğer gelişmiş ülkelere göre rekabet gücü azalmıştır. 35 saat uygulaması, 2002 yılında ilk defa gevşetilmiştir. 2007 yılının sonunda ise, fazla mesai yapan çalışanların (35 saatten fazla) gelirlerinden vergi indirimleri yapılmasına karar verilmiş ve fazla mesai teşvik edilmeye çalışılmıştır.

Fransa’da, iç ve dış talebin azalması ile işsizlik artmaya devam etmektedir. Hükümet, sorun yaşayan sektörlere ve firmalara destek olmak amacıyla çeşitli önlemler almaktadır. İnşaat ve otomotiv sektörlerine doğrudan ve dolaylı finansman yardımı yapılmakta olup, hükümetin temel yaklaşımı yatırımların arttırılarak büyümenin sağlanması şeklinde olmaktadır.

Ekonomik Performans

Ülke uzun dönemli notu 2016 yılı ilk yarısında uluslararası derecelendirme kuruluşlarınca AA olarak verilmiştir.

2T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/avrupa/fransa/ulke-profili/genel-ekonomik-durum

(7)

Doğrudan Yabancı Yatırımlar³

Fransa, eğitimli işgücü, kaliteli altyapısı ve büyük pazarı dolayısıyla önemli ölçüde doğrudan yabancı sermaye çeken bir ülkedir. Ancak diğer gelişmiş ülkelere kıyasla düşük düzeyde Ar-Ge yatırımları, yüksek vergi yükü ve ağır bürokrasisi nedeniyle yabancı sermaye çekmede gerçek potansiyelini yakalayamamakta, hatta Fransız firmaları Doğu Avrupa, Uzak Doğu, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’nın düşük vergi ve ucuz işgücünden yararlanmak için yurt dışına yatırım yapmaktadırlar.

Öte yandan Fransa sanayi yatırımı için en çok yabancı sermayenin geldiği ülkeler arasında birinci sıradadır.

İşçi verimliliğinde ise dünyada 4. sırada yer almaktadır.

Fransa’ya en çok doğrudan yabancı sermaye yatırımında bulunan ülkeler sırasıyla; Hollanda, İngiltere, ABD, Almanya, Belçika, İsviçre, İtalya, Japonya, İspanya ve Kanada’dır.

2002-2015 yılları arasında ülkeye 8.500 yeni yabancı yatırım gelmiş 380.000'in üzerinde iş imkanı yaratılmıştır. Fransa'da halen 20.000 yabancı şirket iş yapmakta ve 2 milyon kişi bu şirketlerde çalışmaktadır.

3. Dış Ticaret Politikası ve Vergiler⁴ Dış Ticaret Politikası

1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı gereğince 1 Ocak 1996 tarihinden itibaren Türkiye ile Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında sanayi ürünleri ticaretinde Gümrük Birliği uygulaması yürürlüktedir. Bu suretle gümrük vergileri sıfırlanmıştır.

Ayrıca, bazı istisnalar dışında (AB Ortak Tarım Politikasına dahil olmayan tarımsal ürünler, yaş meyve sebze ürünlerine ait toplam 11 adet tarife pozisyonu, iç ve kabuklu natürel fındık, domates salçaları ve diğer domates konservesi) AB ülkelerine Türkiye’den ithal edilen tarım ürünlerinde de gümrük vergileri tamamen kaldırılmış bulunmaktadır.

Tarifeler ve Diğer Vergiler

Fransa'ya diğer AB (27) ülkelerinden, Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi (EFTA)üyelerinden (Norveç, İzlanda, İsviçre, Liechtenstein) Andorra ve San Marino'dan ve Türkiye’den yapılan sanayi ürünleri ithalatı gümrük vergisinden muaftır. Diğer ülkelerden yapılan ithalatta Avrupa Toplulukları Birleştirilmiş Gümrük Tarifesi’ne (TARIC) göre ortak gümrük tarifesi uygulanmaktadır. AB’de yürürlükte bulunan gümrük vergilerine http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds/tarhome_en.htm adresinden ulaşmak mümkündür ancak burada yayınlanan veriler gösterge niteliğinde olup; ihracat öncesinde, ülkedeki Ticaret müşavirleri ve ithalatçınız aracılığı teyit edilmesi gerekmektedir. (2015)

İthalatta alınan vergilere KDV oranları dahil olmayıp KDV mal ülkeye girdikten sonra tahsil edilmektedir.

(Eylül 2015)

Fransa'nın ve diğer AB ülkelerinin Türk menşeli ürünlerine uygulamakta olduğu gümrük vergileri ile ilgili bilgiye http://ec.europa.eu/taxation_customs bağlantı adresinden ülke ismi olarak ‘Turkey -TR0052’ ve ürünün gümrük tarife kodu seçilerek ulaşılabilmektedir.Gümrük Birliği nedeniyle ülkemiz menşeli sanayi ürünlerine gümrük vergisi uygulanmamakta olup, bazı tarım ve gıda ürünlerine gümrük vergisi ve ayrıca miktar kısıtlaması ve/veya belirlenmiş tarihler arasında farklı oranda gümrük vergisi uygulanmaktadır.

Katma Değer Vergisi

Fransa'nın ve diğer AB ülkelerinin uygulamaya koyduğu yeni KDV oranları farklılık göstermektedir.

Fransa'da standart KDV oranı % 20’dir. En düşük oran %2,1 iken, % 5,5 ve %10 diğer indirimli oranlardır.

3T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/avrupa/fransa/ulke-profili/dogrudan-yabanci-yatirimlar

4T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/avrupa/fransa/ulke-profili/dis-ticaret-politikasi-ve-vergiler

(8)

ec.europa.eu/taxation_customs/resources/documents/taxation/vat/how_vat_works/rates/vat_rates_en.p df (Eylül 2015)

Gümrük Vergilerinin Çeşitleri

Bir ürünün ithalatında; ad valorem, spesifik veya bu ikisinin birleşiminden oluşan gümrük vergileri uygulanmaktadır.

-AD VALOREM VERGİ: İthalatta ürünün değeri üzerinden yüzdesel olarak tahsil edilen gümrük vergisi olarak tanımlanmaktadır.

Örnek: Vergiye tabi ithal değeri 100 € olan bir tarım ürününde %11,5 oranında ad valorem vergi uygulanması halinde, Gümrük vergisi= 100 €*0,115= 11,5 € dur. Bu çerçevede, ithalatçının 11,5 € gümrük vergisi ödemesi gerekmektedir.

-SPESİFİK VERGİ: Fiziksel birim (ton, adet, vb) üzerinden tahsil edilen gümrük vergisi olarak tanımlanmaktadır.

Örnek: Bir tarım ürünü ithalatında 25 €/100 kg spesifik vergi uygulanması halinde, ürünün birim fiyatı ne olursa olsun her bir ton için; Gümrük vergisi = 1000 Kg/ton*25 €/100 Kg = 250 €/ton gümrük vergisinin ithalatçı tarafından ödenmesi gerekmektedir.

-BİLEŞİK VERGİ: Ad valorem ve spesifik verginin birlikte uygulandığı gümrük vergisi uygulamasıdır.

Örnek: Bir tarım ürünü ithalatında %11,5 + 25 €/100 Kg şeklinde gümrük vergisi uygulanması halinde ve vergiye tabi ithal değerinin 100 € olması halinde; Gümrük vergisi = 100 €*0,115 + 1000 Kg/ton*25 €/100 Kg

= 11,5 € + 250 €/ton gümrük vergisinin ithalatçı tarafından ödenmesi gerekmektedir.

-KARIŞIK VERGİ: Ad valorem veya spesifik vergilerden herhangi birinin tercih edilebileceği uygulamalardır.

Örnek: Gümrük vergisi; %18,4, MIN 22 € - MAX 24 €/100 kg şeklinde ifade edilebilir. Bu durumda, gümrük vergisi %18,4 olarak belirlenmiş olmakla birlikte, ancak 22 ile 24 €/100 Kg arasında bulunması şartı getirilmiştir. Örneğin, ithal değerinin 1000 €/ton olması halinde, 1000*(184 /100)= 184 €/ ton ad valorem vergi doğmaktadır. Fakat minimum vergi 220 €/ton olarak belirlendiğinden, ithalatçının 220 €/ton gümrük vergisi ödemesi gerekecektir.

-TEKNİK VERGİ: Gümrük vergisinin, üretimde kullanılan belirli bir girdinin miktarına göre belirlenen türüdür.

Örnek: Gümrük vergisi; 1,19 €/ Kg laktik asit olarak belirlenebilir. 100 Kg’lık bir nihai üründe 2 Kg laktik asit kullanılması halinde; 2 Kg *1,19 €/Kg = 2,38 € laktik asitten ileri gelen vergi ödenecektir. Bazı durumlarda, teknik vergilere ilave olarak ad valorem veya spesifik vergilerde nihai ürün üzerinden tahsil edilebilmektedir.

Avrupa Birliği üyeleri üçüncü ülkelerden yapılan ithalatta ortak (aynı oranda) gümrük vergisi uygulanmakla birlikte Topluluk bazı üçüncü ülkelerle (MFN-En çok kayrılan ülke statüsü) yapmış olduğu tercihli ticaret düzenlemeleri çerçevesinde bazı tarım ürünlerinin ithalatında ülkelere ve ürünlere göre farklılaşan tercihli gümrük vergisi uygulamaktadırlar.

Ürün Standartları ile İlgili Uygulamalar

Fransa, ithal ürünlerde AB teknik mevzuatını uygulamaktadır. Söz konusu mevzuat, ürünlerin AB pazarına girişte tüketici sağlığı ve güvenliği ile çevrenin korunmasına ilişkin uyulması gereken zorunlulukları kapsamaktadır. Ürünlerin teknik mevzuata uygunluğu ithalat aşamasında kontrol edilebileceği gibi piyasa gözetimi yoluyla da denetlenebilmektedir.

(9)

Bu bölümde yer alan CE işareti, HACCP ve REACH uygulamaları hem AB içinde üretilen hem de AB’ye ithal edilen ürünleri kapsayan zorunlu sertifikasyon uygulamalarıdır. Bu suretle tarife dışı engellerden veya uygulanması zorunlu olmayan standartlardan farklı bir durum arz etmektedirler.

AB mevzuatı gereğince birçok makine, ekipman, elektrikli alet, oyuncak vb. ürünün İtalya’ya (veya herhangi bir AB ülkesine) ihracatı için üzerinde CE işareti bulunması zorunludur. AB ülkelerinde üretilen ürünlerin CE işaretli olarak piyasaya sunulmasından üretici sorumludur. AB pazarına ithal edilen ürünler içinse bu sorumluluğu ithalatçı yerine getirmek zorundadır. Bir başka deyişle, ithalatçı ithal ettiği ürünlerin AB normlarına uygun olduğunu garanti etmek zorundadır. Ancak bu yasal zorunluluk uygulamada kaçınılmaz olarak üçüncü ülke üreticilerine yüklenmektedir. Başka bir deyişle, eğer ürün CE işareti taşımıyor ise AB’deki ithalatçı bu zorunluluğu yerine getiremeyeceğinden söz konusu ürünü ithal etmeyecektir.

Gıda ürünleri için HACCP (Kritik Kontrol Noktalarında Tehlike Analizi Sistemi) zorunluluğu bulunmaktadır.

AB genelinde gıdalarla ilgili genel prensiplerin ve temel düzenlemelerin çerçevesini belirleyen EC 178/2002 sayılı düzenleme ile Gıda Yasası uygulanmaktadır. 2002 yılı içerisinde yürürlüğe giren bu düzenlemeyle, aynı zamanda, AB Gıda Güvenliği Otoritesi kurulmuş ve gıda güvenliği konusundaki uygulanması zorunlu prosedürler belirlenmiştir. Düzenleme genel olarak Genel Gıda Yasası olarak bilinmekte olup, gıdaların izlenebilirliği konusunda da düzenlemeleri içermektedir (Madde 18). Genel Gıda Yasası’nın belirlediği ana başlıklar Ocak 2005 tarihinde uygulamaya girmiştir.

AB genelinde pazara sunulan taze meyve ve sebze ürünlerinin kalite ve etiketlemelerine ilişkin pazarlama standartları Ortak Tarım Politikası çerçevesinde çıkartılan EC 2200/96 sayılı kararname ile 28 Ekim 1996 tarihinde belirlenmiştir. Bu yasayla, öngörülen standartlara sahip olmayan ürünler pazara sunulamamakta ve pazardan kaldırılmaktadır. AB pazarlama standart düzenlemeleri çerçevesinde kalite standartları belirlenmiş diğer ürünler arasında taze ve soğutulmuş balık (EC 2406/1996), yumurta (EC 1028/2006), zeytinyağı (EC 1019/2002) ile birlikte sert kabuklu meyveler arasında kabuklu fındık (EC 1284/2002) ve kabuklu ceviz bulunmaktadır.

1 Haziran 2007 tarihinde yürürlüğe giren REACH (Registration, Evaluation, Authorization and Restriction of CHemicals), kimyasalların kaydı, değerlendirilmesi, izni ve kısıtlanmasını öngören yeni bir AB düzenlemesidir. Zorunlu bir uygulama olan REACH, bir dizi AB Yönetmelik ve Tüzüğünü kapsamakta ve onları tek bir sistem altında toplamaktadır. Söz konusu mevzuata göre AB pazarına kimyasal madde, müstahzar veya bunları içeren eşya ihracatı yapmak isteyen firmalar REACH mevzuatına tabiidir. REACH hakkında detaylı bilgiye http://reach.immib.org.tr adresinden ulaşılabilir.

ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve GLOBALGAP sertifikası tüketici tercihleri açısından önem taşımaktadır.

4. Fransa Dış Ticareti⁵

Tablo 1-Fransa Dış Ticareti (Bin Dolar)

YILLAR İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE

2015 495.442.074 563.204.454 1.058.646.528 -67.762.380 2016 490.188.457 559.283.575 1.049.472.032 -69.095.118 2017 523.809.550 609.088.414 1.132.897.964 -85.278.864 2018 569.138.524 660.155.685 1.229.294.209 -91.017.161 2019 555.100.606 637.949.069 1.193.049.675 -82.848.463 Kaynak: ITC Trade Map

5 ITC Trade Map, https://www.trademap.org/

(10)

Fransa, 2019 yılında 555 milyar dolarla dünyanın en büyük 6. ihracatçısı; 638 milyar dolarlık ithalatıyla da dünyanın en büyük 7. ithalatçısı konumundadır. 2019 yılında dünya ihracatındaki payı %3, dünya ithalatındaki payı ise %3,3’tür. Fransa’nın dış ticaret dengesi, son yıllarda sürekli aleyhine olup, 2019 yılında da 83 milyar dolar seviyesinde dış ticaret açığı vermiştir.

Fransa’nın İhracatında Başlıca Ürünler

Fransa’nın 2019 yılı ihracatında, bir önceki yıla göre 14 milyar dolar seviyesinde bir azalma gerçekleşmiş olup; helikopterler, uçaklar vb. uzay araçları, dozlandırılmış ilaçlar, otomobiller, turbo jetler, turbopropellerler ve diğer gaz türbinleri, karayolu taşıtları aksam ve parçaları, taze üzüm şarabı ve üzüm şırası, makyaj-kozmetik müstahzarları, deri ve köseleden sandık, bavul, çanta ve petrol yağları, ihracatını en çok gerçekleştirdiği ürünler olmuştur.

Tablo 2-Fransa’nın İhracatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar)

GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019

İhracattaki Payı (%)

(2019)

2018-2019 Yıllarındaki Değişimi (%)

8802

Helikopterler, uçaklar vb.; uzay araçları (uydular dahil), uzay araçlarını fırlatıcı araçlar ve yörünge- altı araçları

44.042.801 43.631.392 43.972.282 7,92 1

3004

Tedavide veya korunmada

kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış)

24.549.544 25.474.508 26.164.290 4,71 3

8703

Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar (yarış arabaları dâhil)

22.217.341 25.222.787 23.598.397 4,25 -6

8411 Turbo jetler, turbopropellerler ve

diğer gaz türbinleri 12.532.867 16.208.647 18.875.859 3,4 16

8708 Karayolu taşıtları için aksam, parça ve

aksesuarlar 15.514.899 15.643.911 13.932.725 2,51 -11

9999 Tarifenin başka yerinde belirtilmeyen

mallar 12.594.221 13.472.558 12.178.217 2,19 -10

2204 Taze üzüm şarabı (kuvvetlendirilmiş

şaraplar dâhil) ve üzüm şırası 10.281.596 11.065.595 10.965.230 1,98 -1

3304

Güzellik, makyaj ve cilt bakımı için müstahzarlar (güneşlenme kremleri ve müst. dahil), manikür ve pedikür müstahzarları

8.587.841 9.602.371 9.976.713 1,8 4

8803 88.01 ve 88.02 Pozisyonlarındaki hava

taşıtlarının aksam ve parçaları 7.383.818 8.356.408 9.424.801 1,7 13 4202 Deri ve köseleden sandık, bavul, valiz,

evrak çantası, seyahat eşyası, kılıf vb. 6.655.180 7.736.648 8.629.819 1,55 12 2710 Petrol yağları ve bitümenli

minerallerden elde edilen yağlar 8.761.995 10.615.176 8.382.033 1,51 -21 8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu

taşıtlar 7.256.134 8.386.199 8.130.043 1,46 -3

8542 Elektronik entegre devreler 6.682.062 7.691.173 7.698.973 1,39 0 3002 İnsan kanı, hayvan kanı, serum, aşı,

toksin vb. Ürünler 5.451.675 6.526.795 7.499.439 1,35 15

7113

Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden)

5.013.992 5.815.988 6.592.297 1,19 13

2208

Etil alkol (alkol derecesi < %80, tağyir edilmemiş) ve damıtılarak elde edilmiş likör ve diğer alkollü içkiler

5.011.681 5.341.112 5.496.295 0,99 3

(11)

Tablo 2-devamı

GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019

İhracattaki Payı (%)

(2019)

2018-2019 Yıllarındaki Değişimi (%)

3303 Parfümler ve tuvalet suları 4.787.563 5.302.607 5.395.305 0,97 2

8536

Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik devresi teçhizatı (anahtarlar, röleler, sigortalar, fişler, kutular vb.)

4.508.063 4.834.009 4.683.998 0,84 -3

1001 Buğday ve mahlut 2.993.366 4.124.834 4.358.855 0,79 6

3808

Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları yok edici, sürgünleri önleyici, bitkilerin büyümesini düzenleyici ürünler

3.590.714 3.659.195 4.010.009 0,72 10

TOPLAM İHRACAT 523.809.550 569.138.524 555.100.606 100 -2 Kaynak: ITC Trade Map

Fransa’nın İhracatında Öne Çıkan Ülkeler

Fransa’nın 2019 yılında gerçekleştirdiği ihracatta en büyük pay Almanya, ABD, İtalya, İspanya ve Belçika’ya aittir. Fransa’nın bu 5 ülkeye ihracatı, toplam ihracatının yaklaşık %45’lik bölümünü oluşturmuştur. Türkiye, Fransa’nın ihracat gerçekleştirdiği ülkeler arasında, %1,2 payla 14. sırada yer almıştır.

Tablo 3-Fransa’nın İhracatında Öne Çıkan Ülkeler (Bin Dolar)

Sıra Ülke 2017 2018 2019 İhracattaki Payı

(%) (2019)

Değişim (%) (2018-2019)

1. Almanya 77.747.949 83.301.819 78.101.213 14,1 -6

2. ABD 38.374.905 45.310.826 47.097.319 8,5 4

3. İtalya 39.799.293 42.815.184 42.021.645 7,6 -2

4. İspanya 40.251.360 44.403.922 41.635.344 7,5 -6

5. Belçika 36.539.009 40.384.520 38.285.966 6,9 -5

6. Birleşik Krallık 35.368.023 38.719.974 37.679.993 6,8 -3

7. Çin 21.280.066 24.628.774 23.436.619 4,2 -5

8. İsviçre 17.752.656 18.911.803 19.912.046 3,6 5

9. Hollanda 19.200.091 20.902.838 19.619.007 3,5 -6

10. Polonya 10.316.002 11.712.208 11.410.790 2,1 -3

11. Singapur 7.642.444 9.717.343 9.720.219 1,8 0

12. Japonya 7.180.603 7.817.192 8.642.603 1,6 11

13. Portekiz 5.447.502 6.280.257 7.995.056 1,4 27

14. Türkiye 7.565.786 7.074.817 6.655.199 1,2 -6

15. Hong Kong 7.073.939 7.340.135 6.478.065 1,2 -12

TOPLAM İHRACAT 523.809.550 569.138.524 555.100.606 100 -2 Kaynak: ITC Trade Map

Fransa’nın İthalatında Başlıca Ürünler

Fransa’nın 2019 yılı ithalatında, bir önceki yıla göre 22 milyar dolar seviyesinde bir azalma gerçekleşmiş olup; otomobiller, ham petrol, petrol yağları, turbo jetler, turbopropellerler ve diğer gaz türbinleri, karayolu taşıtları için aksam ve parçalar, dozlandırılmış ilaçlar, petrol gazları, telefon cihazları, otomatik bilgi işlem makineleri, manyetik ve optik okuyucular, eşya taşımaya mahsus motorlu araçlar ve aşı, serum vb.

ürünler olmuştur.

(12)

Tablo 4-Fransa’nın İthalatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar)

GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019

İthalattaki Payı (%)

(2019)

2018-2019 Yıllarındaki Değişimi

(%) 8703

34.904.556 38.289.597 38.479.039 6,03 0

2709 Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli

minerallerden elde edilen yağlar) 23.853.234 28.462.368 24.446.306 3,83 -14 2710 Petrol yağları ve bitümenli

minerallerden elde edilen yağlar 18.849.408 24.385.453 23.919.881 3,75 -2 8411 Turbo jetler, turbo propellerler ve

diğer gaz türbinleri 13.038.844 15.318.044 17.144.117 2,69 12

aksesuarlar 15.285.148 17.623.372 16.623.361 2,61 -6

3004 Tedavide veya korunmada kullanılmak

üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) 14.735.483 15.447.094 15.718.575 2,46 2 8803 88.01 ve 88.02 Pozisyonlarındaki hava

taşıtlarının aksam ve parçaları 16.625.805 16.247.634 15.134.117 2,37 -7 2711 Petrol gazları ve diğer gazlı

hidrokarbonlar 12.694.140 16.315.414 13.476.992 2,11 -17

8517

Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar

12.946.870 12.826.221 11.792.058 1,85 -8

8471

Otomatik bilgi işlem mak. bunlara ait birimler; manyetik veya optik okuyucular, verileri koda dönüştüren ve işleyen mak.

9.474.075 9.613.261 9.405.816 1,47 -2

8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 6.372.909 7.593.216 7.194.525 1,13 -5 3002 İnsan kanı, hayvan kanı, serum, aşı,

toksin vb. Ürünler 6.432.966 7.386.063 7.067.855 1,11 -4

8802

Helikopterler, uçaklar vb.; uzay araçları (uydular dahil), uzay araçlarını fırlatıcı araçlar ve yörünge-altı araçları

7.259.943 4.515.374 5.416.449 0,85 20

7113

Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden)

4.389.478 4.789.657 5.205.673 0,82 9

9018 Tıpta, cerrahide, dişçilikte ve

veterinerlikte kullanılan alet ve cihazlar 4.533.603 4.670.596 5.069.977 0,79 9

8544

İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar

4.099.596 4.724.139 4.851.750 0,76 3

9403 Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve

parçaları 4.282.053 4.625.088 4.679.826 0,73 1

4202 Deri ve köseleden sandık, bavul, valiz,

evrak çantası, seyahat eşyası, kılıf vb. 3.925.035 4.337.191 4.462.313 0,7 3 8701 Traktörler (87.09 pozisyonuna giren

traktörler hariç) 3.090.942 3.611.219 3.855.500 0,6 7

6403

Dış tabanı kauçuktan, plastik maddeden, tabii veya terkip yoluyla elde edilen köseleden ve yüzü deriden olan ayakkabılar

3.714.357 3.852.306 3.839.183 0,6 0

TOPLAM İTHALAT 609.088.414 660.155.685 637.949.069 100 -3 Kaynak: ITC Trade Map

(13)

Fransa’nın İthalatında Öne Çıkan Ülkeler

2019 yılında Fransa’nın en çok ithalat gerçekleştirdiği 5 ülke Almanya, Çin, İtalya, ABD ve Belçika olmuştur.

Fransa’nın bu 5 ülkeden ithalatı, toplam ithalatının yaklaşık %45’lik bölümünü oluşturmuştur. Türkiye, Fransa’nın ithalat gerçekleştirdiği ülkeler arasında, %1,5 payla 12. sırada yer almıştır.

Tablo 5-Fransa’nın İthalatında Öne Çıkan Ülkeler (Bin Dolar)

Sıra Ülke 2017 2018 2019 İthalattaki Payı

(%) (2019)

Değişim (%) (2018-2019)

1. Almanya 97.246.356 102.372.677 94.996.855 14,9 -7

2. Çin 56.213.110 59.446.115 58.794.206 9,2 -1

3. İtalya 47.559.812 50.595.678 48.442.500 7,6 -4

4. ABD 39.906.433 41.588.406 42.745.580 6,7 3

5. Belçika 41.398.308 46.457.776 42.598.574 6,7 -8

6. İspanya 39.728.689 42.952.652 41.409.156 6,5 -4

7. Hollanda 28.228.114 29.766.241 28.277.259 4,4 -5

8. Birleşik Krallık 24.575.663 24.317.684 23.676.744 3,7 -3

9. İsviçre 16.678.645 17.624.953 16.449.438 2,6 -7

10. Polonya 11.506.266 12.766.314 13.143.527 2,1 3

11. Japonya 11.184.181 11.865.204 11.514.265 1,8 -3

12. Türkiye 8.469.847 9.468.454 9.776.916 1,5 3

13. Rusya 8.685.370 11.819.761 9.654.672 1,5 -18

14. Çekya 7.958.882 8.976.933 8.918.822 1,4 -1

15. İrlanda 7.578.521 7.812.178 8.493.644 1,3 9

TOPLAM İTHALAT 609.088.414 660.155.685 637.949.069 100 -3 Kaynak: ITC Trade Map

5. Türkiye-Fransa Dış Ticareti⁶

Fransa’yla dış ticaretinde Türkiye ihracatını sürekli olarak artırmaktadır. Türkiye, 2019 yılında 7,6 milyar dolar seviyesine gelen ihracatı ve bir önceki yıla göre yaklaşık 1 milyar dolar azalarak 6,3 milyar dolar seviyesine gerileyen ithalatıyla, önceki yıllarda aleyhine olan dış ticaret dengesini lehine çevirerek 1,3 milyar dolar cari fazla vermiştir.

Tablo 6-Türkiye-Fransa Dış Ticareti (Bin Dolar)

YILLAR İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE

2015 5.850.226 7.597.687 13.447.913 -1.747.461 2016 6.027.992 7.364.555 13.392.547 -1.336.563 2017 6.589.874 8.070.897 14.660.771 -1.481.023 2018 7.293.603 7.413.025 14.706.628 -119.422 2019 7.641.538 6.324.129 13.965.667 1.317.409 Kaynak: ITC Trade Map

Türkiye’nin Fransa’ya İhracatında Başlıca Ürünler

Tablo 7-Türkiye’nin Fransa’ya İhracatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar)

GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019

8703

1.472.844 1.619.898 1.806.940

8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 406.079 490.078 458.111 8708 Karayolu taşıtları için aksam, parça ve

aksesuarlar 343.813 397.426 392.477

8702 10 veya daha fazla kişi taşımaya mahsus

(sürücü dâhil) motorlu taşıtlar 269.210 249.895 332.690

6ITC Trade Map, https://www.trademap.org/

(14)

Tablo 7-devamı

GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019

6109 Tişörtler, fanilalar, atletler, kaşkorseler ve diğer

iç giyim eşyası (örme) 152.374 172.592 156.623

8528 Monitörler ve projektörler, televizyon alıcı

cihazları 150.035 181.327 146.714

8516 Elektrikli anında veya depolu su ısıtıcılar ve

daldırma tipi ısıtıcılar; ... 106.192 116.452 128.444

8701 Traktörler 122.206 131.574 121.363

6115

Külotlu çoraplar, taytlar, kısa ve uzun konçlu çoraplar, soketler (varis çorapları dâhil) ve patik çoraplar (örme)

113.582 118.062 120.104

8418 Buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu

ve dondurucu cihazlar ve ısı pompaları 105.107 124.128 119.516 802 Diğer kabuklu meyveler (taze/kurutulmuş)

(kabuğu çıkarılmış/soyulmuş) 112.128 70.522 105.978

8422

Bulaşık, şişe vb yıkama ve kurutma makineleri, şişe, kutu çuval vb doldurma, etiketleme makineleri, ambalaj vb makineler

62.553 78.249 99.304

6204

Kadınlar ve kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, elbise, etek, pantolon etek, vb.(yüzme kıyafetleri hariç)

86.765 93.080 95.380

8450

Ev veya çamaşırhane tipi yıkama makineleri (yıkama ve kurutma tertibatı bir arada olanlar dâhil)

99.178 92.015 90.128

6110 Kazak, süveter, hırka, yelek vb. eşya (örme) 87.293 90.488 89.062 2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde

edilen yağlar (ham yağlar hariç) ; ... 26.946 21.737 79.683

8536

Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik devresi teçhizatı (anahtarlar, röleler, sigortalar, fişler, kutular vb)

82.221 85.939 76.447

6203

Erkekler ve erkek çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, pantolon, tulum ve şort (yüzme kıyafeti hariç)

59.605 60.714 73.270

9403 Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları 49.726 63.599 71.871 6302 Yatak çarşafı, masa örtüleri, tuvalet ve mutfak

bezleri 87.193 76.410 67.722

TOPLAM İHRACAT 6.589.874 7.293.603 7.641.538

Kaynak: ITC Trade Map

Türkiye 2019 yılında Fransa’ya en çok ihraç ettiği ürünler; otomobiller, eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar, karayolu taşıtları aksam ve parçaları, tişörtler, fanilalar, atletler, monitörler, projektörler, elektrikli su ısıtıcıları, traktörler, külotlu çoraplar, taytlar, buzdolapları, dondurucular, kabuklu meyveler, bulaşık yıkama ve kurutma makineleri olmuştur.

Türkiye’nin Fransa’dan İthalatında Başlıca Ürünler

Tablo 8-Türkiye’nin Fransa’dan İthalatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar)

GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019

8703

406.443 337.013 389.530

aksesuarlar 478.568 460.460 371.664

7208

Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri (genişlik >= 600 mm) (sıcak haddelenmiş) (kaplanmamış)

262.131 195.107 254.090

(15)

Tablo 8-devamı

GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019

7204

Dökme demirin, demirin veya çeliğin döküntü ve hurdaları veya bunların eritilmesi ile elde dilmiş külçeler

220.897 259.129 226.597

7225 Diğer alaşımlı çelikten yassı hadde mamulleri

(genişliği 600 mm.veya daha fazla) 187.679 193.599 208.509

3002 İnsan kanı, hayvan kanı, serum, aşı, toksin vb.

Ürünler 119.049 119.580 206.227

8411 Turbo jetler, turbopropellerler ve diğer gaz

türbinleri 166.818 256.641 205.529

8802

Helikopterler, uçaklar vb; uzay araçları (uydular dâhil), uzay araçlarını fırlatıcı araçlar ve yörünge-altı araçları

743.924 658.789 194.495

3904 Vinil klorür veya diğer halojendenmiş

olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde) 145.833 122.318 146.368 3004 Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere

hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) 192.800 165.012 134.749

8537

Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, panolar, konsollar, kabinler, diğer mesnetler ve sayısal kontrol cihazları

105.980 108.793 94.045

8421

Santrifüjler (santrifüj kurutma makinaları dahil); sıvıların veya gazların fiItre edilmesine veya arıtılmasına mahsus makina ve cihazlar

54.530 42.587 87.243

3808

Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları yok edici, sürgünleri önleyici, bitkilerin büyümesini düzenleyici ürünler

80.299 110.908 83.134

8536

Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik devresi teçhizatı (anahtarlar, röleler, sigortalar, fişler, kutular vb)

116.846 105.182 82.672

9032 Otomatik kontrol ve ayar alet ve cihazları 93.234 74.015 80.923 8803 88.01 ve 88.02 Pozisyonlarındaki hava

taşıtlarının aksam ve parçaları 92.142 82.610 80.603

3811

Vuruntuyu önleyici, oksidasyonu durdurucu müstahzarlar, peptizan katkılar, aşınmayı önleyici katkılar, vb. müstahzarlar

88.487 88.020 74.838

3304

Güzellik veya makyaj müstahzarları ve cilt bakımı için müstahzarlar (ilaçlar hariç) (güneş kremleri veya güneşlenme müstahzarları dahil); manikür ve pedikür müstahzarları

66.676 71.379 67.313

8545

Elektrik işlerinde kullanılan kömür elektrotlar, kömür fırçalar, lamba kömürleri, pil kömürleri ve grafit veya diğer kömürden diğer eşya (metalli veya metalsiz)

15.469 51.534 66.967

8413 Sıvılar için pompalar (ölçü tertibatı olsun

olmasın) ; sıvı elevatörleri 67.096 74.057 63.116

TOPLAM İTHALAT 8.070.897 7.413.025 6.324.129

Kaynak: ITC Trade Map

Türkiye 2019 yılında Fransa’dan en çok otomobiller, kara taşıtları için aksam ve parçalar, demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri, dökme demirden elde edilmiş külçeler, aşı serum vb., turbo jetler, helikopterler, uçaklar, vinil klorür, dozlandırılmış ilaçlar, elektrik kontrol, dağıtım panoları ithal etmiştir.

(16)

İki Ülke Arasındaki Ticaret Altyapısını Düzenleyen Anlaşma ve Protokoller

Tablo 9-İki Ülke Arasındaki Ticaret Alt Yapısını Düzenleyen Anlaşma ve Protokoller

Ticaret ve Ödeme Anlaşmaları 1946

Türkiye-Fransa 2000 Anlaşması 1998

Karma Ekonomik Komisyon (KEK) Kurulmasına İlişkin Protokol 1987 Türkiye-Fransa Arasındaki Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması 1989 Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması Parafe edilmiş

Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması 1990

Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı

Bunların yanı sıra Türkiye ile AB arasında imzalanmış olan ticari ve ekonomik anlaşmalar da Türkiye-Fransa arasında bu alandaki işleyişi belirleyici niteliktedir.

Diğer taraftan Türkiye ve AB’nin taraf olduğu Dünya Ticaret Örgütü anlaşması da taraflar arası ticaretteki uygulamalarda geçerlidir.

Türkiye’nin AB ülkeleri ile yapmış olduğu Gümrük Birliği Anlaşması çerçevesinde, kamu alımları ile ilgili özel bir anlaşmanın bulunmaması nedeniyle, girilecek kamu ihalelerinde AB'ye üye ülkelerden farklı bir muameleye maruz kalmanın mümkün olabileceği, göz önünde bulundurulması gereken önemli bir husustur.

6. Pazarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar⁷ Ticareti Etkileyen Kültürel Faktörler

Fransa’da ticari ilişkiler uzun vadeli plan ve programlar hedef alınarak kurulmaktadır. Fransızların iş ilişkilerini uzun zamana yaymaktadırlar. Fransız firmalarla temasa geçmek için uzun süre önceden randevu almak gerekmekte olup planlı hareket edilmesi iş ilişkisinde güven sağlamaktadır. Fransızlar ticari ilişkilerde olduğu gibi iş akış sürecinde ve iş yerlerinde iyi organize edilmiş ve planlanmış şekilde çalışmayı tercih etmektedirler.

Fransa’daki iş adamları ticari ilişkilerinde risk almak istememektedirler. Yapılan araştırmalar Fransız iş adamlarının belirsizlikten kaçınma eğilimi içinde olduklarını göstermektedir. Fransızlar işbirliği içerisine girecekleri iş ortaklarını tanıyıp güvenmeleri için zamana ihtiyaç duyarlar. İş birliğine girmeyi planladıkları muhtemel ortaklarının çalışma ortamını ve koşullarını yerinde görüp izlemek ise güven kazanılması ve pekiştirilmesinde ayrıca önemli bir rol oynamaktadır.

Ayrıca, firmalar/müşteriler ile yakın ilişki ve temas içinde olunması Fransızların tercih ettiği bir davranıştır.

Fransızlar ölçülü olmak kaydıyla samimiyete değer vermektedir. Ancak, iş görüşmeleri analitik, eleştirel ve mantıklı konuşma ve fikirler paralelinde geçmektedir. Uygulanması planlanan bir proje tüm ayrıntıları ile birlikte incelenmektedir.

Fransız iş kültüründe ticari ilişkiler ancak otoriteye sahip en yüksek mevkideki kişilerin onay vermesi halinde başlayabilmektedir. İş görüşmelerinin aracı kimseler ile yapılmadığının bilinmesi ticari ilişkilerin gerçekleşmesi açısından önemlidir. Ayrıca, ülkede yerleşmiş kültürel normlardan sapılması ticari hayatta kabul görmeyen bir davranıştır.

Fransa’da fuarlara devamlı katılım da gerek yeni iş bağlantılarının yapılması gerekse mevcut ilişkilerin pekiştirilmesinde verimli sonuçlar vermektedir. Buna ek olarak Fransa'nın Afrika bağlantılarının da, özellikle fuarlar aracılığıyla firmalarımıza fırsatlar sunduğu gözlenmektedir.

7T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/avrupa/fransa/ulke-profiliisadamlarinin-pazarda-dikkat-etmesi-gereken-hususlar

(17)

Pasaport ve Vize İşlemleri⁸

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının ve Türkiye’de ikamet eden üçüncü ülke vatandaşlarının Fransa’ya yapacakları seyahatlere ilişkin işlemler Fransa Konsolosluğu ve Fransa Büyükelçiliği tarafından yürütülmekte ve vize işlemleri konusunda karar verme yetkisi sadece Fransa Konsolosluğu’na ve Fransa Büyükelçiliği’ne aittir. Fransa'ya seyahat edecek olan Umuma Mahsus (Bordo) Pasaport hamili Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, ülkeye giriş yapabilmek için Fransa Konsolosluğu’na vize başvurusunda bulunmakla yükümlüdür.

Türkiye Cumhuriyeti Hususi (Yeşil) Pasaport, Hizmet (Gri) Pasaportu ve Diplomatik (Siyah veya Kırmızı) Pasaport hamili olan kişiler Fransa’ya yapacakları 180 günde 90 gün ile sınırlı seyahatleri için Fransa Konsolosluğu’na vize başvurusu yapmak zorunda değildir.

Fransa, Schengen Bölgesi Üye Devletlerinden biridir. Schengen Bölgesi’ne üye olan ülkeler arasında serbest dolaşım hakkı bulunduğu gibi Schengen vizesi sahibi kişiler de bu bölgeye üye olan tüm ülkeler arasında serbest dolaşım hakkına sahip olmaktadır. Ancak Schengen kuralları gereği, Schengen vizesi sahibi kişiler, seyahatlerini vizesine sahip oldukları Schengen ülkesinden başlatmak zorundadır.

Ulaşım

Fransa’daki tüm büyük şehirlerde havaalanı bulunmaktadır. Türk Hava Yolları’nın İstanbul’dan Paris, Lyon ve Nice’e direkt uçuşları bulunmaktadır. Hava yolu ulaşımı bakımından Fransa çok merkezi bir konumdadır.

Bu yüzden birçok büyük firmanın Fransa’ya direkt uçuşları vardır.

Ayrıca, Fransa içerisinde birçok şehre normal tren seferlerinin yanı sıra hızlı tren seferleri ile ulaşım sağlanabilmektedir.

Resmi Tatiller ve Çalışma Saatleri

Fransa’da çalışma saatleri sabah 08:30-09:00 saatleri arasında başlamaktadır. Mesai bitiş saati ise 18:30- 19:00 saatleridir. Öğle arası ise iki saat sürmektedir. Başkent Paris’te öğle yemeği saati 13:00 iken diğer şehirlerde 12:30’dur.

İş görüşmeleri için uygun görülen saatler ise 11:00-15:30 olarak öngörülmektedir. Ayrıca resmi çalışma saatlerinin haftalık 35 saate indirilmesi sonrasında, genellikle eğitim ve paskalya tatillerinde 14-16 günlük periyotlar ile kısa çalışma haftası uygulanmaktadır. Mağazalar ve alışveriş merkezleri pazartesiden cumartesi gününe kadar 09:00’da açılıp 19:00’da kapanmaktadır.

Ülkede birçok resmi tatil günü bulunmaktadır. Fransa’daki resmi tatil günlerine ilişkin ayrıntılı bilgiyi http://www.tatil-gunleri.com/country/France_64.htm adresinden elde edebilirsiniz.

Yerel Saat

Fransa’daki yerel saat Türkiye yerel saatinin 1 saat gerisindedir.

Telefon Kodları

Fransa’nın uluslararası telefon kodu + 33’tür.

7. Adana-Fransa Dış Ticareti⁹

Fransa, Adana’nın dış ticaretinde cari fazla verdiği ülkelerden bir tanesidir. 2019 yılında Adana’nın Fransa’ya ihracatı bir önceki yıla göre yaklaşık 21 milyon dolar azalarak 37,8 milyon dolar seviyesine, ithalatı da bir önceki yıla göre 7 milyon dolar artarak 23,9 milyon dolar seviyesine gelmiştir. Adana, 2019 yılında Fransa’yla dış ticaretinde 13,8 milyon dolarlık cari fazla vermiştir.

8Kocaeli Ticaret Odası, Fransa Ülke Raporu, Mayıs 2019,http://koto.org.tr/images/upload/df606939ed41602a1ca102b72026a35f.pdf

9Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)