İTALYA
ÜLKE RAPORU
10-9-2020
Adana Ticaret Odası
İçindekiler Sayfa No
1. İtalya Hakkında Genel Bilgiler 4
Coğrafi Konum 4
Siyasi ve İdari Yapı 4
Nüfus ve İstihdam 5
Doğal Kaynaklar 5
2. Genel Ekonomik Durum 6
3. İtalya Dış Ticareti 8
Genel Durum 8
İtalya'nın İhracatında Başlıca Ürünler 8
İtalya'nın İhracatında Öne Çıkan Ülkeler 9
İtalya'nın İthalatında Başlıca Ürünler 10
İtalya'nın İthalatında Öne Çıkan Ülkeler 11
4. Doğrudan Yabancı Yatırımlar 11
Doğrudan Yabancı Yatırımların Görünümü 11
Yabancı Yatırım Mevzuatı 12
5. Türkiye-İtalya Dış Ticareti 13
Genel Durum 13
Türkiye’nin İtalya'ya İhracatında Başlıca Ürünler 13
Türkiye’nin İtalya'dan İthalatında Başlıca Ürünler 14
Yatırım İlişkileri 15
6. Dış Ticaret Politikası ve Uygulamaları 16
Dış Ticaret Politikası 16
İthalat Rejimi 16
İhracat Rejimi 17
Gümrük Vergileri 17
İç Vergiler ve Oranları 17
7. Pazarın Özellikleri 18
Fikri, Sınai Mülkiyet Hakları 18
Dağıtım Kanalları 18
Tüketici Tercihleri 18
Satış Teknikleri ve Satışı Etkileyen Faktörler 19
Kamu İhaleleri 19
8. Önemli Sektörler 20
9. Adana-İtalya Dış Ticareti 22
Adana-İtalya İhracat Verileri 22
Adana-İtalya İthalat Verileri 23
Sonuç ve Değerlendirmeler 25
10. Kaynaklar 26
Tablolar İndeksi Sayfa No
Tablo 1-Başlıca Sosyal Göstergeler 4
Tablo 2-Temel Ekonomik Göstergeler 6
Tablo 3-İtalya Dış Ticareti 8
Tablo 4-İtalya'nın İhracatında Başlıca Ürünler 8
Tablo 5-İtalya'nın İhracatında Öne Çıkan Ülkeler 9
Tablo 6-İtalya'nın İthalatında Başlıca Ürünler 10
Tablo 7-İtalya'nın İthalatında Öne Çıkan Ülkeler 11
Tablo 8-Doğrudan Yabancı Yatırım İstatistikleri 12
Tablo 9-Türkiye-İtalya Dış Ticareti 13
Tablo 10-Türkiye'nin İtalya'ya İhracatında Başlıca Ürünler 13 Tablo 11-Türkiye'nin İtalya'dan İthalatında Başlıca Ürünler 14
Tablo 12-Adana-İtalya Dış Ticareti 22
Tablo 13-Adana-İtalya İhracat Verileri 22
Tablo 14-Adana-İtalya İthalat Verileri 23
Yönetici Özeti
Güneyinde ve batısında Akdeniz, doğusunda Adriyatik Denizi ve kuzeyinde Alp Dağları ile çevrelenmiş İtalya’nın, kuzeybatısında Fransa, kuzeyinde İsviçre ve Avusturya, kuzeydoğusunda Slovenya ile kara sınırı bulunmaktadır. Bunun yanında, İtalya toprakları içersinde iki ülke vardır: Katolik mezhebinin dini başkenti olan, Roma içerisindeki Vatikan Devleti (0,44 km2) ve Avrupa’nın yaşayan en eski cumhuriyeti olan ve Floransa’nın 100 km kadar batısında yer alan San Marino Cumhuriyeti (481 km2).
Çok partili ve parlamenter demokrasiyle işleyen bir cumhuriyet biçiminde yönetilen İtalya’da kuvvetler ayrılığı ilkesi uygulanmakta olup; çift meclisli bir yapı mevcuttur.
Dünyanın en düşük doğum oranına sahip ülkelerinden İtalya’da nüfus artışının nedeni dışarıdan gelen göçlerdir. Japonya ve Almanya’dan sonra dünyanın en yaşlı nüfusuna sahip ülkedir.
İtalya’nın önemli miktarda demir, kömür ya da petrol birikimi yoktur. Son yıllarda Po Vadisi ve açık deniz olan Adriyatik Denizi'nde makul miktarda doğal gaz rezervleri bulunmuştur. Üretim için ihtiyaç duyulan çoğu hammadde ve ülkenin enerji kaynaklarının %80'inden fazlası ithal edilmektedir. İtalya son on yılda, dünyanın en büyük yenilenebilir enerji üreticilerinden biri haline gelmiş ve Avrupa Birliği'nde Almanya'dan sonra ikinci, dünyada dokuzuncu sıradadır.
Avrupa Birliği’nin kurucu üyelerinden olan İtalya, Avrupa’nın 4., dünyanın 8. büyük ekonomisidir. İtalya ekonomisinde imalat sektörü çok güçlüdür. İmalat sektöründe son 30 yıldır Avrupa’nın 2., dünyanın 6.
büyük üreticisi, imalat sektörü ihracatında dünyada ticaret fazlası veren 5. ülkesidir. İnsani Gelişmişlik Endeksi’ne göre dünyada 189 ülke arasında 29. sırada olan İtalya, ‘İş Yapma Kolaylığı’ açısından 190 ülke arasında 58. sıradadır.
İtalya 2019 yılı dış ticareti hacmi 1 trilyon dolar seviyesinin üstünde gerçekleşmiştir. İtalya’nın ihracatında ve ithalatında AB üyesi ülkelerin payı %50’nin üzerindedir. İtalya, 2017 yılında doğrudan yabancı yatırım çeken ülkeler arasında 17,08 milyar dolar ile 21. sıradadır.
Türkiye’nin İtalya’ya yakın olması ve komşu olduğu pazarlara girebilmek için önemli bir merkez oluşturması Türkiye’yi, İtalya için önemli bir yatırım ve ticaret ortağı haline getirmekte olup; İtalya, Türkiye’nin AB üyeliğini destekleyen ülkelerin başında gelmektedir. Tekstil-konfeksiyon, deri, makine imalat, gıda işleme ve kimya sektörleri İtalyan firmalarının işbirliğine açık sektörlerdir. Bu bağlamda, iki ülke arasındaki ilişkiler birbirini tamamlar niteliktedir. Türkiye 2019 yılında İtalya’ya 9,3 milyar dolar tutarında ihracat; İtalya’dan 8,6 milyar dolar tutarında ithalat gerçekleşmiştir. Türkiye’nin 2018 yılındaki toplam yurt dışı yatırımında İtalya 9. sırada yer almaktadır. 2018’de Türkiye’ye gelen toplam yabancı yatırımdaysa İtalya 3. sıradadır.
Adana ilinin 2019 yılında İtalya’yla dış ticaret hacmi 105 milyon dolar olarak gerçekleşmiş; dış ticaret dengesinde Adana ili 8,8 milyon dolarlık cari fazla elde etmiştir.
1. İtalya Hakkında Genel Bilgiler1
Tablo 1-Başlıca Sosyal Göstergeler
Resmi Adı İtalya Cumhuriyeti Nüfus 60.359.546 (IMF 2019)
Dil İtalyanca
Yüzölçümü 301.338 km²
Başkenti Roma
Başlıca Şehirleri Milano, Napoli, Torino, Cenova, Palermo Yönetim Biçimi Parlamenter Demokrasi
Devlet Başkanı Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella Para Birimi Avro (€)
Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı
Üyesi Olduğu Başlıca Uluslararası Kuruluşlar: Avrupa Birliği (European Union - EU), Avrupa Birliği (European Union - EU), Dünya Ticaret Örgütü (World Trade Center - WTO), Birleşmiş Milletler (United Nations - UN), Avrupa Konseyi (Council of Europe), Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (North Atlantic Treaty Organization - NATO), Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund - IMF), Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (Organisation for Economic Co-operation and Development - OECD).
Coğrafi Konum
İtalya, Avrupa’nın güneyinden Akdeniz içlerine doğru kuzeybatı güneydoğu yönünde uzanan bir yarımada üzerinde yer alır. Güneyinde ve batısında Akdeniz, doğusunda Adriyatik Denizi ve kuzeyinde Alp Dağları ile çevrelenmiştir. Akdeniz’deki Sicilya ve Sardunya adaları ile yarımada çevresindeki irili ufaklı birçok ada İtalya’ya aittir. Kuzeyde, Lugano Gölü’nün İsviçre’de bulunan kısmında, göl kıyısında bulunan Campione kasabası da İtalya topraklarından tamamen ayrı bir durumda olmasına rağmen resmi olarak İtalya toprağıdır.
İtalya’nın, kuzeybatısında Fransa, kuzeyinde İsviçre ve Avusturya, kuzeydoğusunda Slovenya ile kara sınırı bulunmaktadır. Ayrıca kendi toprakları içerisinde bulunan iki bağımsız ülke ile de sınırı vardır. Bu ülkelerden biri Katolik mezhebinin dini başkenti olan, Roma içerisindeki Vatikan Devleti (0,44 km2), diğeri de Avrupa’nın yaşayan en eski cumhuriyeti olan ve Floransa’nın 100 km. kadar batısında yer alan San Marino Cumhuriyeti (481 km2)’dir.
Bu ülkelere ek olarak Adriyatik ülkelerinden Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ ve Arnavutluk’un, Akdeniz ülkelerinden Yunanistan, Tunus ve Malta’nın aralarında kara sınırı bulunmamasına rağmen İtalya’ya komşu ülke olduğu söylenebilir.
İtalya’nın kuzeyden güneye 1.150 km. boyunca uzanan bir coğrafyaya sahip olması nedeniyle iklim bölgeden bölgeye değişiklikler göstermektedir. Yazları kuzeydeki yüksek kesimler haricinde ülkenin hemen her yeri güneşlidir ve gün içindeki en yüksek sıcaklıklar 30 derece civarında gerçekleşmektedir. Kış aylarında ise sıcaklıklar bölgeden bölgeye değişmekte, Milano’da 0 iken, Roma’da +10, Sicilya ve Sardunya adalarında ise +20 olabilmektedir.
Siyasi ve İdari Yapı
İtalya'nın yönetim biçimi çok partili ve parlamenter demokrasi ile işleyen cumhuriyettir. İtalya'nın politikaları bu bağlamda oluşturulur. Yürütme erki, bakanlar kurulunun elindedir ve bu kurula ülkenin cumhurbaşkanı başkanlık eder. Yasama organı, ulusal meclis ve bakanlar kurulu tarafından ortaklaşa
1 T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/data/5efc842913b876f898f3c36d/%C4%B0TALYA-%C3%9Clke%20Profili.pdf
yürütülür. Yargı, yasama ve yürütme erklerinden bağımsızdır. İtalya 2 Haziran 1946'dan bu yana demokratik cumhuriyet olarak yönetilmektedir. Bunun öncesinde ülkede bulunan kraliyet sistemi, halkoylaması sonucu kaldırılmıştır. İtalyan Anayasası ise 1 Ocak 1948 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
İtalyan Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı (İtalyanca: Presidente della Repubblica) her yedi yılda bir ulusal meclis ve az sayıda bölgesel temsilci tarafından seçilir. İtalya'da cumhurbaşkanları tarafsız bir biçimde ülkenin birlik ve bütünlüğü simgelemekle yükümlüdürler ve daha önceleri İtalya krallarına verilen hakların büyük bölümünü elinde bulundururlar. Cumhurbaşkanı, yasama, yürütme ve yargı erklerinin ortasında tüm bunların işlerliğini sağlamakla görevlidir. Yöneticileri atamak, yargıya başkanlık etmek ve ülke ordusunun başkomutanı olmak gibi görevleri de yürütmektedir. Seçim ile iş başına gelmiş partiler içinden çıkacak başbakanı da cumhurbaşkanı atar ve başbakana kabineyi kurma görevi verir. Kabinenin onaylanması ulusal mecliste yürütülen güven oylamasına bağlıdır.
İtalya'da iki meclisli sistem uygulanmaktadır ve bu meclisler halk tarafından oylama yöntemiyle seçilir. Halk meclisinde 630 sandalye varken, senatodaki sandalye sayısı 315'tir. Senatoda bunun yanı sıra az sayıda, ömür boyu katılım hakkına sahip olan temsilci de yer alır. İtalya'da halk meclisine katılacak temsilcileri seçmek için yapılan oylamalara 18 yaşını doldurmuş olan her İtalyan vatandaşı katılabilir. Ancak senato üyelerini seçerken oy kullanma yaşı alt sınırı 25 olarak belirlenmiştir. Her iki meclis de 5 yıllık süreler için seçilir. Ancak cumhurbaşkanının bazı olağanüstü hâllerde meclisi feshetme hakkı vardır. İtalyan Parlamentosu'nun kendine özgü (sui generis) özelliklerinden biri de İtalya'nın kalıcı olarak yurt dışında yaşayan İtalyan vatandaşlarına da temsil hakkı vermesidir.
İtalya, 20 adet bölgeye ayrılmıştır (çoğul: regioni, tekil regione). Bunların beş tanesi, yerel sorunları çözmek için yasalar uygulayabilmelerine izin veren özerk statüye sahiptir; Aosta Vadisi, Friuli-Venezia Giulia, Sardinya, Sicilya, Trentino-Alto Adige/Südtirol. Ülke toplam 96 il (province) ve 8.047 komüne (comuni) bölünmüştür.
Nüfus ve İstihdam
Nüfus artışı olmasına rağmen İtalya, dünyanın en düşük doğum oranına sahip ülkelerinden birisidir. Aslında ülkenin nüfus artışı dışarıdan gelen göçlerle gerçekleşmektedir. Bunun yanında İtalya, Japonya ve Almanya’dan sonra dünyanın en yaşlı nüfusuna sahip ülkesidir ve nüfusun yaşlanması devam edecektir.
2010- 2030 arasında çok yaşlı nüfusun (80+) % 56 artması beklenmektedir.
2019 yılında 60 milyonu geçen nüfusun 23 milyondan fazlası işgücü olarak ve işsizlerin işgücüne oranı da
%10,3 olarak tahmin edilmektedir. 2010 yılında ülkedeki göçmenlerin toplam nüfusa oranı % 7 iken 2030 yılında ikiye katlanarak toplam nüfus içinde %13,6’ya ulaşması beklenmektedir. Nüfusun %3,9'u tarımda,
%28,3'ü sanayide ve %67,8'i hizmetler sektöründe istihdam edilmektedir. İtalya, nitelikli ve Eurozone ortalamasının altında düşük ücretli teknik işgücüne sahip bir ülkedir.
Doğal Kaynaklar
1970'lerin başında İtalya, pirit (Toskana, Maremma'dan), asbest (Balangero madenlerinden), florit (Sicilya'da bulunur) ve tuzun büyük bir üreticisiydi. Aynı zamanda, alüminyum (Gargano'dan), kükürt (Sicilya'dan), kurşun ve çinkoda (Sardunya'dan) kendi kendine yeterli olan İtalya bu konumunu 1990'ların başından itibaren kaybetmiştir. Ülkenin önemli miktarda demir, kömür ya da petrol birikimi yoktur.
Özellikle Po Vadisi ve açık deniz olan Adriyatik Denizi'nde makul miktarda doğal gaz rezervleri son yıllarda keşfedilmiş olup, ülkenin en önemli mineral kaynağını oluşturmaktadır.
İtalya, dünyanın önde gelen pomza, pozzolana ve feldspat üreticilerinden biridir. İtalya'nın iyi bilinen bir diğer maden kaynağı olan mermer, özellikle de Toskana'daki Massa ve Carrara ocaklarından çıkan dünyaca
ünlü beyaz Carrara mermeridir. Üretim için ihtiyaç duyulan çoğu hammadde ve ülkenin enerji kaynaklarının
%80'inden fazlası ithal edilmektedir (katı yakıtların %99,7'si, petrolün %92,5'i, doğal gazın %91,2'si ve elektriğin %13'ü). İthalata olan bağımlılık nedeniyle, İtalyanlar elektrik için AB ortalamasından yaklaşık %45 daha fazla ödeme yapmaktadır.
İtalya 1980'lere kadar dört nükleer reaktör işletilmiş ancak, 1986'daki Çernobil felaketinden sonra, yapılan referandumla Hükümet, mevcut nükleer santralleri kapatmış ve devam eden projeleri de durdurmuştur.
Ancak, yurt dışındaki nükleer enerji programına çalışmaya devam eden ulusal enerji şirketi Enel, halihazırda İspanya'da (Endesa aracılığıyla) yedi ve Slovakya'da (Slovenské elektrárne aracılığıyla) yedi nükleer reaktör işletmekte ve 2005'te Fransa'da bir nükleer reaktör için Électricité de France ile bir anlaşma yapmış bulunmaktadır. Bu anlaşmalarla İtalya, nükleer güce erişmeyi ve reaktörleri İtalyan topraklarına yerleştirmeden tesislerin tasarım, inşaat ve işletilmesine doğrudan katılımı başarmıştır.
Son on yılda İtalya, dünyanın en büyük yenilenebilir enerji üreticilerinden biri haline gelmiş ve Almanya'dan sonra Avrupa Birliği'nin ikinci büyük ve dünyadaki dokuzuncu üreticisi ülke olmuştur. Ülke aynı zamanda güneş enerjisinde de dünyanın beşinci en büyük enerji üreticisidir. Yenilenebilir kaynaklar, İtalya'da üretilen tüm elektriğin %27,5'ini oluşturmaktadır (%12,6 su gücü, %5,7 güneş, %4,1 rüzgâr, %3,5 biyoenerji ve %1,6 jeotermal kaynaklar). Ulusal enerji talebinin geri kalanı fosil yakıtlarla (%38,2 doğal gaz, %13 kömür, %8,4 petrol) ve ithalatla karşılanmaktadır.
2. Genel Ekonomik Durum2
Tablo 2-Temel Ekonomik Göstergeler
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
GSYİH (Cari Fiyatlar -
SAGP- milyar $) 2158,2 2197,64 2249,11 2329,69 2405,5 2454,81 2244,77 2399,06 GSYİH Büyüme (Sabit
Fiyatlar - %) -0,01 0,78 1,29 1,67 0,8 0,3 -9,13 4,83
Kişi Başına Düşen GSYİH'daki Değişim Oranı (Cari Fiyatlar- SAGP- %)
-0,45 0,76 1,51 1,8 0,97 0,51 -8,94 5,05
Tüketici Fiyat
Enflasyonu (ort, %) 0,23 0,11 -0,05 1,33 1,24 0,63 0,24 0,66 İşsizliğin Toplam
İşgücüne Oranı (%) 12,61 11,92 11,67 11,27 10,63 9,95 12,7 10,5 Nüfus (Milyon) 60.783 60.796 60.666 60.589 60.484 60.360 60.233 60.108 Devletin Genel Net
Borçlanmasının GSYİH'ya Oranı (%)
-2,95 -2,55 -2,4 -2,45 -2,2 -1,64 -8,34 -3,47
Cari Ödemeler Dengesinin GSYİH'ya Oranı (%)
1,9 1,42 2,59 2,58 2,49 2,96 3,05 3,05
Kaynak: IMF
Avrupa’nın 4. dünyanın 8. büyük ekonomisi olan İtalya, Avrupa Birliği’nin kurucu üyesidir. Ülke aynı zamanda ABD, Almanya, İngiltere, Fransa, Kanada, Japonya ve Rusya ile birlikte G8 adı verilen sanayileşmiş ülkeler grubuna dahildir.
İtalya güçlü ekonomik yapısını, diğer sanayileşmiş ülkelere oranla daha çok aile şirketi olan ve bu aileler tarafından yönetilen, sanayi grupları içerisinde bir araya gelmiş olan küçük ve orta ölçekli firmalara borçludur. Bu firmalar çeşitli kapital ve tüketim ürünleri kategorilerinde uzmanlıklar geliştirmişlerdir. Büyük
2 T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/data/5efc842913b876f898f3c36d/%C4%B0TALYA-%C3%9Clke%20Profili.pdf
ölçekli firmalar ise daha çok Kuzey ve Orta İtalya’da toplanırken Güney İtalya’da daha çok tarım ve turizm alanında faaliyet gösteren küçük işletmeler faaliyet göstermektedir.
İtalya ekonomisinde imalat sektörü çok güçlüdür. İmalat sektöründe son 30 yıldır Avrupa’nın 2., dünyanın 6. büyük üreticisi, imalat sektörü ihracatında dünyada ticaret fazlası veren 5. ülkesidir. Ana sanayiler arasında otomotiv, gemi yapımı, kimyasallar, mobilya, giyim ve tekstil, deri eşya ve ayakkabı, gıda prosesi, seramik ürünler, parçalar ve makineleri sayılabilir.
İtalyan ekonomisinin bir diğer gücü ise “sanayi bölgeleri” olarak adlandırılan ve aynı sektörde, her biri üretim aşamalarının başka bir dalında uzmanlaşmış birçok firmanın sıkı ekonomik ilişkiler içerisinde bir arada bulunduğu alanların gelişimidir. Bugün İtalya’da 200’den fazla sanayi bölgesi mevcuttur. Ülke çok çeşitli ihracat yapısına sahip olup, belli başlı sektörlerdeki global rekabet gücü, know-how üstünlüğü ve yenilikçilik “Made in Italy” markasını oluşturmuştur.
2020 yılında sabit fiyatlara ve satın alma gücü paritesine göre, 2 trilyon dolar olacağı tahmin edilen GSYİH’nın 2021 yılında 2 trilyon dolar olması beklenmektedir (IMF-2020).
İtalya, 2020 yılı itibariyle 194 ülke arasında dünyanın 14. büyük ekonomisidir (IMF-2020).
2020 yılında sabit fiyatlara göre %9,1 oranında azalması beklenen GSYİH’nın, 2021 yılında %4,8 oranında artacağı tahmin edilmektedir (IMF-2020).
Sabit fiyatlara ve satın alma gücü paritesine göre Kişi Başına Düşen Milli Gelirinin 2020 yılında %9 oranında azalacağı tahmin edilen ülkenin 194 ülke arasında KBDMG'ini en çok artıran 177. ülke olması beklenmektedir (IMF-2020).
2018 yılı verilerine göre ülkenin GSYİH'sı içinde tarım sektörünün payı %2, sanayinin %22 ve hizmetler sektörünün %66’dır (Dünya Bankası-2019).
2020 yılında %0,2 olan tüketici fiyatlarına göre yıllık ortalama enflasyon oranının 2021 yılında %0,7 olacağı tahmin edilmektedir (IMF-2020).
Ülkedeki işsiz sayısının toplam işgücüne oranının 2020 yılında %13 olacağı ve işsizliğin yüksek olduğu ülkeler arasında 21. sırayı alacağı tahmin edilmektedir (Dünya Bankası-2019).
2020 yılında %3 oranında fazla vereceği tahmin edilen cari ödemeler dengesinin GSYİH'ya oranının, 2021 yılında da %3 oranında fazla vermesi beklenmektedir (IMF-2020).
2020 yılında %-8 olacağı tahmin edilen devletin genel net borcunun GSYİH'ya oranının, 2021 yılında %-3 olması beklenmektedir (IMF-2020).
İtalya, 2018 yılında 24 milyar dolar ile doğrudan yabancı yatırım çeken ülkeler arasında 17. sıradadır (UNCTAD).
2016-2018 döneminde toplam doğrudan yabancı yatırım miktarı 121 milyar dolar olan İtalya, 2018 yılında 431 milyar dolarlık toplam yabancı sermaye stoğu ile dünyada 18. sıradadır (UNCTAD).
2019 yılında 1 milyar varil kanıtlanmış ham petrol rezervine sahip İtalya, 69 ülke arasında 46. sıradadır (ABD-EIA).
2018 yılında 158 bin varil/gün'lük ham petrol üretimi ile 126 ülke arasında 39. sıradadır (ABD-EIA).
2019 yılında 2 trilyon feet3 kanıtlanmış doğalgaz rezervine sahip İtalya, 92 ülke arasında 63. sıradadır (ABD- EIA).
İnsani Gelişmişlik Endeksine göre dünyada 189 ülke arasında İtalya 29. sıradadır (UN-2018).
Ekonomik Serbestlik Endeksine göre İtalya, dünyada 180 ülke arasında 74. sıradadır. (The Heritage Foundation-2020).
Küresel Rekabetçilik açısından dünyadaki 141 ülke arasında İtalya 30. sıradadır (World Economic Forum- 2019).
İş Yapma Kolaylığı açısından İtalya, dünyada 190 ülke arasında 58. sıradadır (Dünya Bankası-2019).
3. İtalya Dış Ticareti3 Genel Durum
İtalya’nın ihracatına bakıldığında ağırlıklı olarak makine, nakliye ekipmanı, metal ve kimyasallar gibi orta düzey teknoloji gerektiren ürünlerin olduğu görülmektedir. Bunun yanında gıda ve içecek, tekstil, kıyafet, deri, ayakkabı, seramik gibi İtalyan küçük ve orta ölçekli işletmelerinin belkemiğini oluşturan emek yoğun ürünler de İtalya’nın ihracatında önemli yer tutmaktadır.
İtalya’nın ihracatında AB üyesi ülkelerin payı 2001’den beri düşmekteyse de bu oran halen %50’nin üstündedir. Almanya, İtalya’nın ihracatında birinci sırada yer almaktadır.
Ülkenin ithalat kalemlerinin başında ise ham petrol, petrol yağları ve gazları, otomotiv ve oto yan sanayi ürünleri, kimyasallar, ilaçlar, mineraller ve demir dışı metaller, makineler ve ekipmanları gelmektedir.
İtalya’nın ithalatında AB ülkelerinin payı % 60 civarındadır. Almanya, İtalya’nın ithalatında da birinci sırada yer almaktadır.
Tablo 3-İtalya Dış Ticareti (Bin Dolar)
YILLAR İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE
2015 456.988.626 410.933.398 867.922.024 46.055.228 2016 461.667.625 406.670.670 868.338.295 54.996.955 2017 507.430.236 453.583.034 961.013.270 53.847.202 2018 549.906.996 503.581.134 1.053.488.130 46.325.862 2019 532.683.665 473.562.250 1.006.245.915 59.121.415 Kaynak: ITC Trade Map
İtalya’nın İhracatında Başlıca Ürünler
2019 yılında; dozlandırılmış ilaçlar, otomobiller, karayolu taşıtları için aksam ve parçalar, petrol yağları, deri ve kösele bavul, çanta, kılıf, aşı, serum vb. ürünler, musluk, batarya, vana ve valfler, dış tabanı kauçuk yüzü deriden ayakkabılar, mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları, üzüm şarabı ve üzüm şırası, mücevherat, bulaşık yıkama ve kurutma makineleri İtalya’nın ihracatını en çok gerçekleştirdiği ürünler olmuştur.
Tablo 4-İtalya’nın İhracatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar)
GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019
İhracattaki Payı (%)
(2019)
2018-2019 Yıllarındaki Değişimi
(%) 3004 Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere
hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) 18.233.465 19.426.289 24.125.864 4,53 24 9999 Tarifenin başka yerinde belirtilmeyen mallar 10.147.198 10.762.170 16.119.210 3,03 50
8703 Otomobiller 18.065.854 17.028.145 14.783.167 2,78 -13
8708 Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar 13.765.164 15.371.607 14.437.100 2,71 -6 2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde
edilen yağlar 14.396.907 16.348.753 13.899.271 2,61 -15
4202 Deri ve köseleden sandık, bavul, valiz, evrak
çantası, seyahat eşyası, kılıf vb. 7.458.894 8.668.608 10.317.296 1,94 19
3 T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/data/5efc842913b876f898f3c36d/%C4%B0TALYA-%C3%9Clke%20Profili.pdf
Tablo 4-devamı
GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019
İhracattaki Payı (%)
(2019)
2018-2019 Yıllarındaki Değişimi
(%) 3002 İnsan kanı, hayvan kanı, serum, aşı, toksin vb.
ürünler 6.344.052 7.385.512 8.394.271 1,58 14
8481 Musluk, batarya, vana ve valfler 7.579.696 8.246.521 8.077.748 1,52 -2
6403
Dış tabanı kauçuktan, plastik maddeden, tabii veya terkip yoluyla elde edilen köseleden ve yüzü deriden olan ayakkabılar
7.717.167 8.155.206 7.974.632 1,5 -2
9403 Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları 7.225.189 7.891.732 7.377.339 1,38 -7 2204 Taze üzüm şarabı (kuvvetlendirilmiş şaraplar
dahil) ve üzüm şırası 6.784.779 7.369.929 7.202.699 1,35 -2
7113
Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden)
6.954.262 7.064.579 7.180.983 1,35 2
8422
Bulaşık, şişe vb. yıkama ve kurutma makineleri, şişe, kutu çuval vb. doldurma, etiketleme makineleri, ambalaj vb. makineler
6.358.801 7.128.578 6.684.145 1,25 -6
8479 Kendine özgü bir fonksiyonu olan diğer makineler
ve mekanik cihazlar 5.518.969 5.985.009 5.725.830 1,07 -4
8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 5.324.435 5.630.780 4.877.229 0,92 -13 8411 Turbo jetler, turbo propellerler ve diğer gaz
türbinleri 3.861.126 3.511.441 4.514.521 0,85 29
6907
Seramikten döşeme veya kaplama karoları ve kaldırım taşları; seramikten mozaik küpler ve benzerleri (bir mesnet üzerinde olsun olmasın);
bitirme seramikleri
4.598.532 4.672.942 4.381.368 0,82 -6
8413 Sıvılar için pompalar (ölçü tertibatı olsun
olmasın) ; sıvı elevatörleri 4.248.324 4.515.803 4.232.936 0,79 -6 7108 Altın (platin kaplamalı altın dahil) (işlenmemiş
veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde) 2.091.204 2.274.625 4.004.461 0,75 76
8419
Isı değişikliği yoluyla (özellikle ısıtma, pişirme, kavurma, damıtma, rektifiye etme, steril hale koyma, pastörize etme, etüvleme, kurutma, buharlaştırma, kondanse etme veya soğutma gibi) maddelerin işlenmesi için makineler ve tesis veya laboratuvar cihazları ...
4.139.820 4.064.230 3.879.181 0,73 -5
TOPLAM İHRACAT 507.430.236 549.906.996 532.683.665 100 -3 Kaynak: ITC Trade Map
İtalya’nın İhracatında Öne Çıkan Ülkeler
İtalya’nın 2019 yılında gerçekleştirdiği ihracatta en büyük pay Almanya, Fransa, ABD, İsviçre ve Birleşik Krallık’a aittir. Türkiye, İtalya’nın ihracatında %1,8’lik payla 12. sıradadır.
Tablo 5-İtalya’nın İhracatında Öne Çıkan Ülkeler (Bin Dolar)
Sıra Ülke 2017 2018 2019
İhracattaki Payı (%)
(2019)
Değişim (%) (2018-2019)
1. Almanya 63.318.719 68.756.281 65.055.850 12,2 -5
2. Fransa 52.354.391 57.523.690 55.776.883 10,5 -3
3. ABD 45.684.759 50.118.654 51.041.709 9,6 2
4. İsviçre 23.295.001 26.445.185 29.193.048 5,5 10
5. Birleşik Krallık 26.195.222 28.124.184 27.891.601 5,2 -1
6. İspanya 26.279.763 28.599.151 26.897.312 5 -6
7. Belçika 15.239.361 15.723.064 15.742.249 3 0
Tablo 5-devamı
Sıra Ülke 2017 2018 2019
İhracattaki Payı (%)
(2019)
Değişim (%) (2018-2019)
8. Polonya 14.292.780 16.093.017 14.873.323 2,8 -8
9. Çin 15.239.908 15.513.610 14.544.839 2,7 -6
10. Hollanda 11.863.044 13.781.216 13.254.198 2,5 -4
11. Avusturya 10.758.403 12.111.371 11.487.551 2,2 -5
12. Türkiye 11.424.866 10.375.700 9.329.286 1,8 -10
13. Rusya 8.987.781 8.942.305 8.863.697 1,7 -1
14. Japonya 7.404.924 7.639.885 8.664.417 1,6 13
15. Romanya 8.405.944 9.172.701 8.447.293 1,6 -8
TOPLAM İHRACAT 507.430.236 549.906.996 532.683.665 100 -3 Kaynak: ITC Trade Map
İtalya’nın İthalatında Başlıca Ürünler
İtalya’nın 2019 yılında en fazla ithalatını gerçekleştirdiği ürünler; otomobiller, petrol yağları, dozlandırılmış ilaçlar, petrol gazları, aşı, serum vb. ürünler, telefon cihazları, karayolu taşıtları için aksam ve parçalar, otomatik bilgi işlem makineleri, manyetik ve optik okuyucular, altın, demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri olmuştur.
Tablo 6-İtalya’nın İthalatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar)
GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019
İthalattaki Payı (%)
(2019)
2018-2019 Yıllarındaki Değişimi
(%)
8703 Otomobiller 31.215.061 32.477.141 30.289.412 6,4 -7
2709 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden
elde edilen yağlar (ham) 26.123.354 32.571.120 29.131.881 6,15 -11 3004 Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere
hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) 15.171.513 16.156.920 16.756.987 3,54 4 2711 Petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar 15.610.663 19.459.398 16.627.060 3,51 -15 3002 İnsan kanı, hayvan kanı, serum, aşı, toksin
vb. ürünler 7.175.133 9.456.780 9.253.487 1,95 -2
8517
Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar
8.636.982 9.512.316 8.851.779 1,87 -7
2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden
elde edilen yağlar 7.667.238 10.031.582 8.399.930 1,77 -16
8708 Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar 8.585.386 8.976.564 8.168.338 1,72 -9 9999 Tarifenin başka yerinde belirtilmeyen mallar 6.665.041 5.594.575 6.160.429 1,3 10
8471
Otomatik bilgi işlem mak. bunlara ait birimler; manyetik veya optik okuyucular, verileri koda dönüştüren ve işleyen mak.
5.334.821 5.543.752 5.181.340 1,09 -7
7108
Altın (platin kaplamalı altın dahil)
(işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde)
3.606.307 4.056.681 5.176.505 1,09 28
2933 Sadece azotlu heterosiklik bileşikler 2.899.795 3.699.321 3.712.257 0,78 0 7208 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde
ürünleri (genişlik >= 600 mm) 3.398.366 3.933.977 3.595.419 0,76 -9 4202 Deri ve köseleden sandık, bavul, valiz, evrak
çantası, seyahat eşyası, kılıf vb. 2.895.836 3.502.765 3.517.013 0,74 0 7403 Rafine edilmiş bakır ve bakır alaşımları
(ham) 3.481.798 3.803.395 3.486.091 0,74 -8
9018 Tıpta, cerrahide, dişçilikte ve veterinerlikte
kullanılan alet ve cihazlar 3.247.309 3.496.176 3.481.610 0,74 0 8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 3.319.158 3.460.377 3.100.382 0,65 -10
Tablo 6-devamı
GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019
İthalattaki Payı (%)
(2019)
2018-2019 Yıllarındaki Değişimi
(%)
6403
Dış tabanı kauçuktan, plastik maddeden, tabii veya terkip yoluyla elde edilen köseleden ve yüzü deriden olan ayakkabılar
2.763.655 3.097.338 3.036.341 0,64 -2
7219 Paslanmaz çelikten yassı hadde mamulleri
(genişliği 600 mm. veya fazla olanlar) 2.698.584 3.034.487 2.784.552 0,59 -8 3901 Etilen polimerleri (ilk şekillerde) 2.677.961 2.883.651 2.603.859 0,55 -10
TOPLAM İTHALAT 453.583.034 503.581.134 473.562.250 100 -6 Kaynak: ITC Trade Map
İtalya’nın İthalatında Öne Çıkan Ülkeler
2019 yılında İtalya’nın en çok ithalat gerçekleştirdiği 5 ülke Almanya, Fransa, Çin, Hollanda ve İspanya olmuştur. Türkiye, İtalya’nın 2019’da ithalat yaptığı ülkeler arasında %2,2’lik payla 13. sırada yer almaktadır.
Tablo 7-İtalya’nın İthalatında Öne Çıkan Ülkeler (Bin Dolar)
Sıra Ülke 2017 2018 2019
İthalattaki Payı (%)
(2019)
Değişim (%) (2018-2019)
1. Almanya 74.294.043 82.968.375 77.947.886 16,5 -6
2. Fransa 39.622.640 43.291.591 41.015.803 8,7 -5
3. Çin 32.153.346 36.510.901 35.457.957 7,5 -3
4. Hollanda 25.673.176 26.822.734 25.764.662 5,4 -4
5. İspanya 24.159.569 24.537.418 24.010.955 5,1 -2
6. Belçika 20.047.181 22.799.986 21.811.861 4,6 -4
7. ABD 16.952.614 18.860.719 19.034.008 4 1
8. Rusya 13.951.093 17.694.456 16.039.784 3,4 -9
9. İsviçre 12.682.595 12.960.054 12.257.624 2,6 -5
10. Birleşik Krallık 13.048.692 13.314.685 11.929.355 2,5 -10
11. Polonya 11.174.214 11.567.784 11.194.381 2,4 -3
12. Avusturya 10.562.395 11.379.057 10.663.057 2,3 -6
13. Türkiye 9.377.000 10.684.529 10.591.897 2,2 -1
14. Romanya 7.441.904 8.586.586 8.073.282 1,7 -6
15. Çekya 7.354.680 7.968.368 7.619.009 1,6 -4
TOPLAM İTHALAT 453.583.034 503.581.134 473.562.250 100 -6 Kaynak: ITC Trade Map
4. Doğrudan Yabancı Yatırımlar4
Doğrudan Yabancı Yatırımların Görünümü
2018 yılında %18 olacağı tahmin edilen ülkedeki toplam yatırımların GSYİH'ya oranının, 2019 yılında %17,7 ve 2024 yılında %18,4 olması beklenmektedir (IMF-Nisan 2019). İtalya, 2017 yılında 17,08 milyar dolar ile doğrudan yabancı yatırım çeken ülkeler arasında 21. sıradadır (UNCTAD).
İtalya Ekonomik Kalkınma Bakanlığı bünyesindeki İtalyan Yatırım Ajansı-Invest in Italy, bugün dünyanın 9 yerinde bulunan tanıtım ofislerinin ilkini İstanbul'da yerleşik İtalya Ticaret Ofisi'ni (ICE-ITA) 2015 yılında açmış, bunu Londra, New York, Singapur, Tokyo, Dubai, San Francisco, Pekin ve Hong Kong izlemiştir.
4 T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/data/5efc842913b876f898f3c36d/%C4%B0TALYA-%C3%9Clke%20Profili.pdf
İtalya, Almanya'dan sonra Avrupa'nın ikinci, dünyanın da 8. en büyük imalatçısıdır. Ayrıca G- 20 ülkeleri arasında imalat sanayi ticaretinde fazla veren beşinci ülkedir. Makine üretiminde yine Almanya'dan sonra ikinci, ilaç sanayiinde de Avrupa'nın üçüncü en büyük üreticisidir.
Tablo 8-Doğrudan Yabancı Yatırım İstatistikleri (Haziran 2020)
Veriler 2015a 2016a 2017a 2018a 2019a 2020b 2021b 2022b 2023b 2024b Ülkeye Giren
DYY (milyar $) 13,3 25,7 11,1 39,6 29,2 19 23,7 26,1 26,9 27,7 Ülkeye Giren
DYY( % GSYİH) 0,7 1,4 0,6 1,9 1,5 1,1 1,2 1,3 1,2 1,2
Ülkeye Giren DYY (Gayrisafi Sabit Sermaye Yatırımlarındaki Payı, %)
4,3 8 3,2 10,6 8,1 6,3 7,2 7,1 6,5 6,3
Ülkeden Çıkan
DYY -15,7 -14,1 -11,8 -39,8 -27,6 - -30,4 -26,8 -28,1 -29,5 -31
Net DYY -2,4 11,6 -0,7 -0,2 1,6 -11,4 -3 -2 -2,6 -3,3
DYY Stoğu 460,4 469,3 546,5 554 573,6 592,6 616,4 642,5 669,4 697,1 Kişi Başına DYY
Stoğu ($) 7,601 7,736 9,007 9,138 9,474 9,802 10,21 10,662 11,129 11,615 DYY Stoğu (%
GSYİH) 25,1 25 27,8 26,6 28,7 33,5 31,8 30,9 30,2 29,8
Ülkeye Giren DYY Açısından Dünyadaki Payı (%)
0,41 0,98 0,55 4,93 2,72 1,83 2,2 2,33 2,31 2,31
DYY Stoğu Açısından Dünyadaki Payı (%)
1,75 1,67 1,82 1,73 1,68 1,79 1,8 1,8 1,81 1,81
Kaynak: The Economist Intelligence Unit a: gerçekleşen, b: tahmini
Devlet yardımları yoğunlukla İtalya içerisinde nispi olarak az gelişmiş olan, AB kriterlerine göre birinci derecede öncelikli olarak nitelenen (Objective 1) altı coğrafi bölgede yoğunlaşmaktadır (Basilicata, Calabria, Campania, Puglia, Sardegna and Sicilia). Ayrıca, Abruzzo, Molise ve Orta ve Kuzey İtalya’da bulunan kalkınma ihtiyacı içerisindeki (Objective 2) bazı özel bölgeler yardımlardan öncelikle yararlanmaktadır.
Yabancı Yatırım Mevzuatı
İtalya'da pek çok yabancı firma ürünlerinin dağıtım ve pazarlaması için yatırım yapmaktadır. İhracat doğrudan aracısız yapılabildiği gibi, İtalya pazarında ürünlerin sunumu, bağımsız acente ve komisyoncular ya da yetkili acente ve distribütörler aracılığıyla yapılmaktadır. Ayrıca, yabancı firmaların şube ya da temsilcilik ofisi açması, ortak yatırım (joint venture), %100 yabancı sermayeli şirket veya bağlı ortaklık (subsidiary) oluşturmaları mümkündür.
İtalyan teşvik sistemi, devlet yardımları alanındaki AB müktesebatına ve bu çerçevedeki normlara uygun olarak yürütülmekte ve daha çok İtalya içerisindeki az gelişmiş bölgelere ve KOBİ’lerin desteklenmesine yöneltilmiş bulunmaktadır. Ancak, AR-GE ve şirketlerin uluslararasılaşma faaliyetleri gibi bir takım özel amaçlar için uygulanan destek mekanizmaları da sistem içerisinde önemli yer tutmaktadır.
Teşvik sistemi içerisinde sağlanan destekler çoğunlukla “yumuşak krediler (soft loan)”, program ve projeler kapsamında verilen uzun vadeli düşük faizli kredi imkanlarında oluşmakta, az sayıdaki hibe şeklindeki destekler özelikle az gelişmiş bölgelerdeki firmaların yatırım harcamalarına, KOBİ’lere ve uluslararası
promosyon faaliyetlerinin desteklenmesi için meslek örgütleri, Odalar ve ihracat konsorsiyumlarına yönelik olarak kullandırılmaktadır.
İtalyan hükümeti serbest girişim ve serbest ticareti teşvik etmektedir. Ayrıca yabancı yatırımlar için bir kayıt ya da ön izin sistemi bulunmamakta ancak şirketlerin kuruluş faaliyet alanı ve şirket türlerine göre yatırılması gereken minimum nominal sermaye miktarı belirlenmiş bulunmaktadır.
Banka ve sigorta şirketleri ile hisse senedi, yatırım aracı kuruluşlarının AB Direktifleri ile belirlenen kriter ve koşulları karşılaması zorunludur. Yabancı yatırımcılar mevcut teşvik mekanizmalarından yararlanabilmekte ancak bunun için anonim (s.p.a) veya (s.r.l) limitet şirket statüsünde örgütlenmiş olmaları gerekmektedir.
Serbest Bölgeler: İtalya’da sadece iki adet serbest ticaret bölgesi bulunmaktadır. Bunlar Venedik Limanı ve Trieste Limanı’dır.
5. Türkiye-İtalya Dış Ticareti5 Genel Durum
Türkiye’nin AB üyeliğini destekleyen ülkelerin başında gelen İtalya, Türkiye’nin en önemli ticaret ortaklarından biridir. Türkiye’nin İtalya’ya yakın olması ve komşu olduğu pazarlara girebilmek için önemli bir merkez oluşturması Türkiye’yi, İtalya için önemli bir yatırım ve ticaret ortağı haline getirmektedir.
Avrupa Birliğinin en gelişmiş ekonomileri arasında yer alan İtalya ile Türkiye arasındaki ilişkiler birbirini tamamlar niteliktedir. Tekstil-konfeksiyon, deri, makine imalat, gıda işleme ve kimya sektörleri İtalyan firmalarının işbirliğine son derece açıktır. Bu sektörlerin yanı sıra ambalaj, madencilik, mobilya, otomotiv yan sanayi, elektronik, güvenlik sistemleri, mücevherat, haberleşme, mühendislik, lojistik, metal işleme, gemi inşa, enerji, ulaştırma, çevre projeleri, savunma sanayi, sağlık, finansal hizmetler ve turizm sektörleri de işbirliği potansiyeline sahiptir.
Tablo 9-Türkiye-İtalya Dış Ticareti (Bin Dolar)
YILLAR İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE
2015 6.887.778 10.641.582 17.529.360 -3.753.804 2016 7.583.132 10.220.724 17.803.856 -2.637.592 2017 8.473.629 11.306.054 19.779.683 -2.832.425 2018 9.560.597 10.155.669 19.716.266 -595.072 2019 9.284.652 8.609.569 17.894.221 675.083 Kaynak: ITC Trade Map
Türkiye’nin İtalya’ya İhracatında Başlıca Ürünler
Tablo 10-Türkiye’nin İtalya’ya İhracatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar)
GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019
8703 Otomobiller 1.718.744 1.708.191 1.394.783
0802 Diğer kabuklu meyveler (taze/kurutulmuş) (kabuğu
çıkarılmış/soyulmuş) 388.626 347.681 589.112
8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 612.022 606.158 584.948 7208 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri
(genişlik >= 600 mm) 361.517 801.898 523.542
2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen
yağlar 14.023 74.657 453.307
8708 Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar 284.657 303.127 274.688 8702 On veya daha fazla kişi taşımaya mahsus motorlu
taşıtlar 147.624 207.562 246.010
5T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/data/5efc842913b876f898f3c36d/%C4%B0TALYA-%C3%9Clke%20Profili.pdf
Tablo 10-devamı
GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019
8701 Traktörler 100.389 181.862 195.379
9999 Tarifenin başka erinde belirtilmeyen mallar 198.449 165.069 164.631 8418 Buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu ve
dondurucu cihazlar ve ısı pompaları 121.638 106.394 109.934
4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 102.582 111.485 109.640
5205
Pamuk ipliği (dikiş ipliği hariç) (ağırlık itibariyle pamuk oranı >=%85 ve perakende olarak satılacak hale getirilmemiş)
105.845 108.465 96.078
6006 Diğer örme mensucat 96.645 92.531 95.460
6109 Tişörtler, fanilalar, atletler, kaşkorseler ve diğer iç
giyim eşyası (örme) 95.247 94.396 94.638
7413 Bakırdan demetlenmiş teller, kablolar, örme halatlar
ve benzerleri (elektrik için izole edilmiş olanlar hariç) 94.604 117.949 91.587 7210 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri,
genişlik ≥600 mm (kaplanmış) 17.275 40.276 90.556
6204
Kadınlar ve kız çocuklar için takım elbiseler, takımlar, ceketler, blazerler, elbiseler, etekler, pantolon etekler, pantolonlar, askılı ve üst ön parçalı tulumlar, kısa pantolonlar ve şortlar (yüzme kıyafetleri hariç)
84.537 85.264 89.051
7209
Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri (genişliği 600 mm. veya daha fazla, soğuk
haddelenmiş, kaplanmamış)
66 46.431 88.072
8450 Ev veya çamaşırhane tipi yıkama makinaları (yıkama ve
kurutma tertibatı bir arada olanlar dahil) 91.129 87.265 87.413
6004
Eni 30 cm.yi geçen, ağırlık itibariyle % 5 veya daha fazla elastomerik iplik veya kauçuk iplik içeren örme veya kroşe mensucat (60.01 Pozisyonundakiler hariç)
104.607 81.957 84.469
TOPLAM İHRACAT 8.473.629 9.560.597 9.284.652
Kaynak: ITC Trade Map
Türkiye’nin İtalya’ya ihracatı 2019 yılında 9,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Bir önceki yıla göre 276 milyon dolar seviyesinde bir azalma gerçekleşmiştir.
Türkiye 2019 yılında İtalya’ya en çok otomobiller, kabuklu meyveler, eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar, demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri, toplu yolcu taşıtları, traktörler, buzdolapları, dondurucular, kauçuktan dış lastikler ihraç etmiştir.
Türkiye’nin İtalya’dan İthalatında Başlıca Ürünler
Tablo 11-Türkiye’nin İtalya’dan İthalatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar)
GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019
8708 Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar 605.778 524.883 416.653 2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen
yağlar 600.102 611.740 300.972
7113 Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden
veya kıymetli metallerle kaplama metallerden) 254.401 261.440 267.709 8803 88.01 ve 88.02 Pozisyonlarındaki hava taşıtlarının
aksam ve parçaları 195.245 230.257 265.952
3004 Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere
hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) 213.097 223.524 247.856
8407 Kıvılcım ile ateşlemeli içten yanmalı doğrusal veya
döner pistonlu motorlar (patlamalı motor) 130.553 153.085 225.173
8481 Musluk, batarya, vana ve valfler 257.459 206.337 216.893
8408 Sıkıştırmayla ateşlemeli içten yanmalı pistonlu
motorlar (dizel ve yarı dizel) 317.304 270.339 185.976
8479 Kendine özgü bir fonksiyonu olan diğer makinalar ve
mekanik cihazlar 173.677 183.868 119.385
Tablo 11-devamı
GTİP ÜRÜNLER 2017 2018 2019
8422
Bulaşık, şişe vb. yıkama ve kurutma makinaları, şişe, kutu çuval vb. doldurma, etiketleme makinaları, ambalaj vb. makinalar
197.981 167.572 118.207
8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 193.733 91.387 112.310
9999 Tarifenin başka yerinde belirtilmeyen mallar 27.745 2.842 93.523 7208 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri
(genişlik >= 600 mm) 54.732 50.260 92.300
8419
Isı değişikliği yöntemi ile maddeleri işlemek için cihazlar, elektrikli olmayan şofbenler veya depolu su ısıtıcıları
122.950 109.975 90.000
8903 Yatlar ve diğer eğlence ve spor tekneleri; kürekli
kayıklar ve kanolar 491.054 174.968 87.936
8413 Sıvılar için pompalar (ölçü tertibatı olsun olmasın) ve
sıvı elevatörleri 112.724 109.099 85.728
3002 İnsan kanı, hayvan kanı, serum, aşı, toksin vb. ürünler 51.371 57.886 85.040
8483
Transmisyon milleri (kam milleri ve krank milleri dahil) ve kranklar; yatak kovanları ve mil yatakları; dişliler ve dişli sistemleri; bilyalı ve makaralı vidalar; ...
87.486 88.510 84.530
8421
Santrifüjler (santrifüj kurutma makinaları dahil);
sıvıların veya gazların fiItre edilmesine veya arıtılmasına mahsus makina ve cihazlar
68.688 72.007 81.988
8536
Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik devrelerinin anahtarlanmasına veya korunmasına veya elektrik devresine veya elektrik devresinden bağlantı yapmaya mahsus elektrik teçhizatı ...
111.636 89.693 81.138
3920
Plastiklerden diğer plakalar, levhalar, filmler, folyo ve şeritler (gözeneksiz) (diğer maddelerle takviye
edilmemiş, tabaka tabaka tertiplenmemiş veya benzeri şekillerde birleştirilmemiş, mesnetsiz)
90.111 77.775 74.834
TOPLAM İTHALAT 11.306.054 10.155.669 8.609.569
Kaynak: ITC Trade Map
Türkiye’nin İtalya’dan ithalatı 2019 yılında 8,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Bir önceki yıla göre 1,5 milyar dolar seviyesinde bir azalma gerçekleşmiştir. Türkiye 2019 yılında İtalya’dan en çok; karayolu taşıtları için aksam ve parçalar, petrol yağları, mücevherat, hava taşıtları aksam ve parçaları, dozlandırılmış ilaçlar, patlamalı motorlar, musluk, batarya, vana, valfler ile dizel ve yarı dizel motorlar ithal etmiştir.
Yatırım İlişkileri
Türkiye'nin 2018 yılında yurt dışına gerçekleştirdiği 4 milyar dolar değerindeki toplam yurt dışı doğrudan yatırımda, İtalya 32 milyon dolar ve %0,8 pay ile 9. sıradadır (TCMB). 2018 yılında yurt dışından Türkiye'ye gelen 6 milyar dolar değerindeki toplam doğrudan yatırımda ise İtalya, 509 milyon dolar ve %8,5 pay ile 3.
sıradadır (TCMB).
Türkiye’deki İtalyan firmaların sanayi sektöründe ağırlıklı olarak gıda, hazır giyim, kimyasal ürünler, elektrik- elektronik, makine imalatı, mobilya, demir-çelik, otomotivde; hizmet sektöründe ise ticaret, turizm, haberleşme, bankacılık ve yatırım finansmanı üzerine yoğunlaştıkları görülmektedir.
Türkiye’de kayıtlı şirketlerin İtalya’da 50’den fazla ortaklık veya iştiraki bulunmaktadır. Özellikle Kuzey İtalya’da Türk vatandaşlarına ait çok sayıda işletme faaliyet göstermektedir. Bununla birlikte, söz konusu işletmeler, diğer Avrupa ülkelerindeki işletmelere kıyasla daha küçük ölçekli yapıdadır.
6. Dış Ticaret Politikası ve Uygulamaları6 Dış Ticaret Politikası
1 Ocak 1958 tarihinden bu yana AB üyesi olan İtalya (kurucu üye) Avrupa Birliği'nin (AB) Ortak Ticaret Politikasını benimsemiş ve AB'nin Ortak Gümrük Tarifesini uygulamaya koymuştur. Buna bağlı olarak AB ve AB Gümrük Birliği üyesi ülkelerden İtalya’ya yapılan ithalat gümrük vergisinden muaftır. AB dışı ülkelerden ithal edilen ürünler için AB'nin ortak gümrük tarifeleri uygulanmaktadır. AB'ye üye ülkelerden yapılan ithalatta izin ve miktar sınırlaması yoktur.
Avrupa Birliği Ortak Dış Ticaret Politikası
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler arasında tesis edilen Gümrük Birliği çerçevesinde üye ülkeler, üçüncü ülkelerden ithalatta ortak kurallar uygulamaktadır.
Bu çerçevede, ticaret politikası münhasıran Avrupa Birliği’nin yetki alanına girmekte ve “Ortak Ticaret Politikası (OTP)” olarak adlandırılmaktadır. OTP, ortak gümrük tarifeleri; çok taraflı, bölgesel ve ikili ticaret anlaşmaları; üçüncü ülkelere uygulanan tek taraflı tavizler ve ticari savunma araçlarını kapsamaktadır. OTP çerçevesinde, mal ticaretinin yanı sıra hizmetler, ticaretle bağlantılı fikri mülkiyet hakları ve doğrudan yabancı yatırımlar AB’nin münhasır yetki alanında yer almaktadır.
Bu doğrultuda:
AB üyesi ülkelerce ortak gümrük tarifesi ve ticari savunma araçları uygulanmaktadır. (Gümrük vergileri ve ürünler üzerindeki ticari savunma araçları)7
Ayrıca, AB tarafından üçüncü ülkelere karşı yürütülen ve tamamlanan damping, sübvansiyon ve korunma önlemleri soruşturmaları da mevcuttur. (Korunma önlemleri soruşturmaları)8
AB, ikili ticaret anlaşmaları bağlamında aktif bir ticaret politikası izlemektedir. AB tarafından yeni nesil Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) ile mal ticaretinin yanı sıra, hizmetler, kamu alımları, fikri mülkiyet hakları, sürdürülebilir kalkınma gibi ticaret ile ilgili alanları da içeren kapsamlı STA’lar müzakere edilmekte ve akdedilmektedir. (AB’nin STA’ları hakkında detaylı bilgi)9
AB, Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) kapsamında Gelişme Yolundaki Ülke ve En Az Gelişmiş Ülkelere (EAGÜ) belirli dönemler için geçerli olacak şekilde tek taraflı olarak vergi tavizleri sağlamaktadır. Halihazırda uygulanan GTS Rejimi, düşük ve düşük orta gelirli ülkeler için gümrük tariflerini tamamen ya da kısmen kaldıran Standart GTS Rejimi; sürdürebilir kalkınma ve iyi yönetişimin sağlanmasını teşvik etmek üzere GTS Rejimi ekinde sayılan Uluslararası Konvansiyonları onaylamaları ve uygulamaları şartıyla gelişmekte olan ülkeler için tarifeleri sıfırlayan GTS + ve silah ve mühimmat hariç olmak üzere en az gelişmiş ülkelerden gelen diğer malların vergisiz ve kotasız olarak AB pazarına girmesine imkan tanıyan Silahlar Hariç Her Şey (Everything But Arms-EBA) düzenlemelerini içermektedir. (Güncel GTS yararlanıcısı ülkelerin listesi)10
İthalat Rejimi
AB dışı ülkelerden yapılan sanayi ürünleri ithalatında bazı istisnaların haricinde İtalya, serbest ticaret politikasını izlemektedir. Bu istisnalardan biri, bazı ülkelerden daha önceden belirlenmiş ürünlerin ithalatında miktar kısıtlamaları ve kontrol önlemleri uygulanmasını içermektedir. Bu tür kısıtlamalara konu olan ürünler arasında tekstil ürünleri, eldiven, ayakkabı, porselen, cam ve seramik mamuller, çelikten
6T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/data/5ebd2e9313b876cbbc36524c/%C4%B0talya%20Pazar%20Bilgileri.pdf
7https://ec.europa.eu/taxation_customs/dds2/taric/taric_consultation.jsp?Lang=en
8https://trade.ec.europa.eu/tdi/index.cfm
9https://ec.europa.eu/trade/policy/countries-and-regions/negotiations-and-agreements/
10https://ec.europa.eu/trade/policy/countries-and-regions/development/generalised-scheme-of- preferences/
