G‹R‹fi
Psikotrop ilâçlara ba¤l› kilo al›m›, psikiyatrik teda-viye uyumsuzlu¤un en önemli nedenlerinden birisi-dir. Birçok ilâç (antidepresanlar, antipsikotikler ve duygudurum düzenleyiciler) kilo al›m› ile iliflkili bu-lunmufltur (Tablo 1). Bununla birlikte az say›da psi-kotrop ilâç (bupropion, topiramat, psikostimülanlar, izokarboksazid) kilo kayb› ile iliflkilidir (Vanina ve ark. 2002). Ayr›ca psikiyatrik hastalarda genel popü-lâsyona oranla obezite s›k görülmektedir (Brady 1989). Kilo al›m›n›n diyabetes mellitus, koroner arter hastal›¤› gibi ciddi sa¤l›k problemlerinin geliflmesine katk›da bulundu¤u bilinmektedir (Umbricht 1996, Ka-wachi 1999).
Antipsikotikler içerisinde düflük potensli birinci kuflak antipsikotikler ve ikinci kuflaktan da olanzapin ve klozapin’in s›kl›kla kilo al›m› ile iliflkili oldu¤u bil-dirilmifltir (Holden ve Holden 1970, Allison 1999, Schatzberg ve Nemeroff 1998). Hâttâ öyle ki, kloza-pin’in y›lda 100.000 flizofrende 492 intihar vak’as›n›
önledi¤i, bununla birlikte 416 metabolik nedenli ölü-me yol açt›¤› spekülasyonunda bulunulmaktad›r (Sussman 2001). Düflük potensli antipsikotiklerde özellikle klorpromazin’in kilo al›m›na yol açt›¤› iyi bi-linmektedir. Olanzapin ile yap›lm›fl çal›flmalarda bir y›ll›k süre içerisinde ortalama 12 kg’l›k kilo oldu¤u görülmüfltür (Beasley 1997, Tran ve ark. 1997, Sachs 1999, Song 1997). Bununla birlikte, ayn› ilâçla alt› ay-l›k dönemde ortalama 2 kg’ay-l›k art›fl bildiren çal›flma da bulunmaktad›r (Bernstein 1988). Ketiapin ve risperi-don’un hafif veya orta düzeyde kilo al›m›na yol açt›¤› bildirilmifltir. Ketiapin tedavisinin bafllang›ç aylar›nda ortalama 1-4 kg’l›k kilo al›m› oldu¤u bildirilmifltir (Bo-rison ve ark. 1996). Risperidon ile yap›lm›fl geriye dö-nük bir çal›flmada 112 haftal›k bir dönemde ortalama 1.7 kg kilo al›m› oldu¤u belirtilmifltir (Sachs 1999). Ziprasidon ve aripiprazol’ün di¤er ikinci kuflak antip-sikotik ilâçlara göre daha az oranda kilo al›m›na yol açt›¤› bildirilmektedir. ‹ki Uçlu Bozukluk hastalar›nda antipsikotik ilâçlar›n kilo al›m› üzerine etkilerini ince-* Doç. Dr., Gaziantep Üniversitesi T›p Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dal›, Gaziantep, Türkiye
** Arfl. Grv. Dr. Gaziantep Üniversitesi T›p Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dal›, Gaziantep, Türkiye. *** Uzm. Dr. Avukat Cengiz Gökçek Devlet Hastanesi, Dâhiliye, Gaziantep, Türkiye.
E-posta: drmehmetyumru@yahoo.com
ÖZET
Kilo al›m›, psikiyatrik tedaviye karfl› uyumsuzlu¤un en önemli nedenlerinden birisidir. Obesite psi-kiyatrik hastalar aras›nda genel popülâsyona oranla s›k karfl›lafl›lan bir durumdur. Birçok psikotrop ilâc›n kilo al›m› üzerindeki etkileri iyi bilinmektedir. Bununla birlikte, karfl› farmakoterapötik yak-lafl›mlar konusunda bilgiler yetersizdir. Bu alanda yap›lm›fl küçük örneklemli, kontrolsüz çal›flmalar bulunmaktad›r. Bu çal›flmada psikiyatrik tedaviye ba¤l› kilo al›m› ve karfl› farmakoterapötik yakla-fl›mlar› inceleyen çal›flmalar›n derlenmesi amaçlanm›flt›r.
Anahtar Kelimeler: kilo al›m›, farmakoterapi, psikotropik ilâçlar ABSTRACT
PHARMACOTHERAPEUTIC APPROACHES TO PSYCHIATRIC TREATMENT INDUCED WEIGHT GAIN Weight gain is one of the most important noncompliance factors in psychiatric treatments. Obe-sity in psychiatric patients is more prevalent than the general population. Much of the psychotro-pic drugs’ effects are known to cause obesity. However, less is known about the counter-pharma-cotherapeutic approaches. Small-sampled, un-controlled studies have been done in this area. In this study, it is aimed to review the studies defining the weight gain due to psychiatric treatments and counter-pharmacotherapeutic approaches.
New/Yeni Symposium Journal • www.yenisymposium.net 36 Ocak 2007 | Cilt 45 | Say› 1 leyen bir çal›flmada 10 haftal›k sürede klozapin ile
4.45 kg, olanzapin ile 4.15 kg, risperidon ile 2.10 kg ve ziprasidon ile 0.04 kg kilo al›m› oldu¤u görülmüfltür (Mc Intrye 2002). Klozapin ve olanzapin benzer flekil-de 5HT2C (serotonin), 5HT2A (serotonin), H1 (hista-min) ve M1 (muskarinik) reseptörlerini D2 (dopa(hista-min) reseptörlerinden daha fazla oranda etkilemektedir. Bu etki profilinin (özellikle 5HT2C ve H1) bu ilâçlara ba¤-l› kilo aba¤-l›m›nda etkili olabilece¤i bildirilmektedir (Lu-ef ve ark. 2002). Risperidon’un bu iki ilaca oranla da-ha az oranda 5HT2C ve H1 reseptörlerini etkilemesi bu ilâçlara oranla daha az kilo al›m›na yol açmas› ile iliflkili olabilir. 5HT2C, H1 ve M1 reseptörlerinin bera-berce blokaj› ifltah art›fl›na ve ya¤ hücrelerinde ifllev bozuklu¤una yol açt›¤› düflünülmektedir (Schmidt AW ve ark. 1998).
Antidepresan ilâçlar aras›nda amitriptilin, mirta-zapin ve fluoksetin hâriç SSG‹ (Seçici Serotonin Geri-al›m ‹nhibitörleri) kilo Geri-al›m› ile iliflkili bulunmufltur. Mirtazapin ve amitriptilin belirgin flekilde kilo al›m›-na yol açmaktad›r. Fluoksetin ile 832 hasta üzerinde yap›lm›fl plasebo kontrollü bir çal›flmada kilo al›m› ile iliflkili olmad›¤› gösterilmifltir (Tollefson ve ark. 1994). Literatürdeki SSG‹ ile iliflkili kilo al›m›n›n incelendi¤i çal›flma ve olgu sunumlar›n›n derlendi¤i bir çal›flma-da SSG‹nin de¤iflik oranlarçal›flma-da kilo al›m› ile iliflkili ol-du¤u görülmüfltür (Ferguson 2001). Antipsikotiklere benzer flekilde antidepresanlara ba¤l› kilo al›m›nda da 5HT2C ve H1 reseptörlerinin etkili oldu¤u görülmek-tedir. 5HT2C seçici antagonizmas›na sâhip bir ilâç ifl-tah ve g›da al›m›n› art›rmaktad›r (Bickerdike ve ark. 1999). Trisiklik antidepresanlar özellikle H1 reseptörü üzerinden kilo al›m›na yol açmaktad›r.
Duygudurum düzenleyiciler içerisinde de özellik-le valproat baflta olmak üzere lityum ve karbamaze-pin kilo al›m›na yol açmaktad›r (Sachs 1999, Davis ve ark. 1994, Lampl ve ark. 1991). Bu grup içerisinde yer alan topiramat kilo kayb› ile iliflkili bulunmufltur. Valproat’›n ya¤ asidlerinin beta oksidasyonunda azal-maya yol açarak ve serum leptin düzeylerini artt›ra-rak kilo al›m›na yol açt›¤› bildirilmifltir (Sussman ve Ginsberg 1999, Verrotti ve ark. 1999). Lityum’a ba¤l› kilo al›m›nda ise ilâca ba¤l› susuzluk ve a¤›z kurulu-¤u nedeniyle al›nan yüksek kalorili s›v›lar ve lityum’a ba¤l› geliflen hipotiroidinin sorumlu olabilece¤i belir-tilmektedir (Vendsborg ve ark. 1976).
Dekstramfetamin, fenfluramin gibi psikostimülan-lar kilo kayb›na yol açmaktad›r ve obesite tedavisinde kullan›labilir olarak de¤erlendirilmifltir (Physicians’ Desk Reference 2000). Benzodiazepinler genellikle ki-lo üzerinde etkili de¤ildirler. Ancak alprazolam ifltah
art›fl› ile iliflkili bulunmufltur (Evans ve ark. 1999). Bu yaz›da psikiyatrik tedaviye ba¤l› kilo al›m› ve karfl› farmakoterapötik yaklafl›mlar› inceleyen çal›fl-malar›n derlenmesi amaçlanm›flt›r.
YÖNTEM
2005 y›l›na kadar olan ve Medline’da yer alm›fl psi-kiyatrik tedavilere ba¤l› kilo al›m› ve tedavi yaklafl›mla-r› ile ilgili tüm çal›flmalar incelenmifltir. Bu konudaki kendi klinik çal›flmalar›m›z birlikte kaynaklar bölü-münde listelenen toplam 49 çal›flma de¤erlendirilmifltir.
PS‹KOTROP ‹LÂÇLARA BA⁄LI K‹LO ALIMININ TEDAV‹S‹
Psikotrop ilâçlara ba¤l› geliflen kilo al›m›n›n önlen-mesinde ilk olarak tedavi bafllang›c›ndan önce hasta-lara ilac›n yan etkileri konusunda bilgi verilmesi ve kilo al›m› yönünden takibe al›nmas› uygun olacakt›r. ‹deâl olan› kilo al›m›na neden olabilen ilâçlarla birlik-te diyet ve egzersiz program›na bafllan›lmas›d›r. Diyet ve egzersiz azâmi yarar sa¤lamaktad›r, bununla bir-likte ancak az say›da psikiyatrik hastada baflar›l› bir flekilde uygulanabilmektedir.
Biliflsel davran›flç› terapi ile haftada 0.5-0.7 kg ka-dar kilo verdirilebildi¤i bildirilmifltir (Umbricht ve ark. 2001). Psikotrop ilâç tedavisi gören 6 kiflilik flizof-ren hastada yap›lm›fl bu çal›flmada, vücut kitle indek-sinin (VK‹) ortalama 29.6’dan 25.1’e indi¤i bildirilmifl-tir.
Psikotrop ilâçlara ba¤l› kilo al›m›n›n tedavisinde öncelik diyet ve egzersiz olarak belirlenmifltir. ‹laç te-davisi VK‹ 30’un üzerinde veya 27 üzerinde ve bera-berinde diyabet, kardiyovasküler gibi risk faktörü olan hastalarda uygulanmaktad›r. Psikotrop ilâçlara ba¤l› kilo al›m›n›n tedavisinde FDA (Food and Drug Administration) taraf›ndan onay alm›fl ilâç bulunma-maktad›r. ‹lâç tedavisi bafllamadan önce yarar zarar iliflkisi iyi de¤erlendirilmelidir. ‹lâç tedavisinin amac› 3-6 ayl›k dönemde %5-10 kilo kayb› olmal›d›r. Bu ol-mad›¤› takdirde ilâç kesilebilir.
‹fltah azalt›c›lar
Santral sempatomimetik ve serotenerjik etkili ol-mak üzere ikiye ayr›lol-maktad›rlar. Sempatomimetik et-kili olanlar: Fendimetrazin, fentermin, mazindol di-etilpropion, amfetamin ve fenilproponalamin.
Serotenerjik ilâçlar: Fenfluramin ve deksfenflura-min.
Bu ilâçlar kötüye kullan›m riski nedeni ile öneril-memektedir.
Sibutramin seretonerjik ve noradrenerjik geri al›m inhibisyonu ile obezite tedavisinde FDA taraf›ndan
onay alm›fl iki ilâçtan birisidir. Bafllang›ç dozu 5-10 mg/gün olup maksimum 20 mg/gün’dür. Sibutramin kalb h›z› ve kan bas›nc›nda art›fla neden olabilmekte-dir. Vital bulgular rutin olarak izlenmeliolabilmekte-dir. Sibutrami-nin s›k görülen di¤er yan etkileri; a¤›z kurulu¤u, uy-kusuzluk, sinirlilik, kab›zl›kt›r. Sibutramin ile ilk dört haftada 1.8 kg kilo kayb› sa¤lanamazsa ya da klinik olarak anlaml› kan bas›nc› yüksekli¤i saptan›rsa ilâç kesilmelidir.
1047 hastada yap›lm›fl çok merkezli bir çal›flmada hastalar›n %35’i çal›flmay› tamamlayamam›flt›r. Ta-mamlayan 683 hastan›n %67’si 15 mg ile, %60’› 10 mg ile %5 kilo kaybederken plasebo kullananlar›n %20’sinde %5 kilo kayb› görülmüfltür (Weiss 2000). Se-rotonerjik psikotropik ilâçlarla birlikte kullan›mda se-rotonin sendromu aç›s›ndan dikkatli olunmal›d›r.
Orlistat FDA taraf›ndan yak›n zamanda onay al-m›fl lipaz veya ya¤ blokaj› yapan bir ilâçt›r. Orlistat psikotropik ilâç kullanan hastalarda sibutramin’e göre daha iyi bir seçenektir. Çünkü sistemik etkili olmad›-¤›ndan daha az risklidir. S›k görülen yan etkileri d›flk›-lamada art›fl, A ve E vitamin eksikli¤idir. Tedaviye mutlaka multivitamin tedavisi eklenmelidir.
Schwartz ve Beale’nin 13 psikotropik ilâç kullanan hastada yapt›klar› çal›flmada orlistat ile kilo al›m›nda %34.6’l›k azalma görülmüfltür (Schwartz ve Beale 2003).
Amantadin
Antiparkinson ilac› olan amantadin ile bu alanda yap›lm›fl çal›flma say›s› s›n›rl›d›r. Olanzapin tedavisi ile ortalama 7.3 kg alan 12 hastada yap›lm›fl bir çal›fl-mada 300 mg/gün amantadin kullan›m› ile 3-6 ayl›k dönemde ortalama 3.5 kg kilo kayb› oldu¤u bildiril-mifltir (Floris ve ark. 2001). Yak›n zamanda yap›lm›fl çift kör plasebo kontrollü bir çal›flmada olanzapin te-davisi gören 21 hastan›n 12’sine amantadin 9’una pla-sebo verilerek 3 ay boyunca takip edilmifl. Bu süre so-nunda amantadin alan grupta ortalama VK‹’de 0.07’lik azalma görülürken plasebo grubunda 1.24 ar-t›fl görülmüfltür (Karen ve ark. 2005).
Nizatidin
H2 reseptör antagonisti olup antipsikotiklere ba¤l› kilo al›m› tedavisinde çal›fl›lm›flt›r. 16 haftal›k çift kör plasebo kontrollü bir çal›flmada 300 mg/gün dozunda olanzapin tedavisine eklenmifltir. Nizatidin almayan grupta ortalama 5.5 kg’l›k kilo al›m› görülürken niza-tidin alan grupta ortalama 2.5 kg kilo art›fl› saptand›¤› bildirilmifltir (Breier ve ark. 2001). Kore’de yap›lm›fl bir çal›flmada olanzapin kullanan flizofrenili hastalar-da 8 haftal›k nizatidin kullan›m› ile ortalama 4.8 kg ki-lo kayb› görüldü¤ü bildirilmifltir (Chi-Un ve ark.
Tablo 1: Psikiyatrik ilâçlar›n kilo al›m› üzerine etkileri (1, 14, 16) 1. Kuflak antipsikotikler Klorpromazin ++++ Tiyoridazin ++ Flufenazin + Haloperidol + Perfenazin + Pimozid + Molindon -2. Kuflak antipsikotikler Klozapin ++++ Olanzapin +++ Ketiapin ++ Risperidon ++ Ziprasidon +/0 Aripiprazol +/0 3.Duygudurum dengeleyiciler Valproat ++++ Lityum +++ Karbamazepin ++ Gabapentin + Topiramat -4. Trisiklik antidepresanlar Amitriptilin ++++ ‹mipramin +++ Dezipramin +/0 Fenelzin + ‹zokarboksazid -5. SSG‹ ve di¤er antidepresanlar Mirtazapin +++ Sitalopram +/0 Fluoksetin -/0 Sertralin +/0 Trazodon + Fluvoksamin +/0 Paroksetin + Venlafaksin +/0 Bupropion -Nefazodon -6. Psikostimülanlar Dekstroamfetamin Fenfluramin -Metilfenidat -Pemolin -7. Di¤er ilâçlar Buspiron + Klonidin + Barbitüratlar Bilinmiyor Benzodiazepinler De¤ifliklik yapm›yor
Beta blokerler De¤ifliklik
yapm›yor
Naltrekson
-- = kilo kayb›, --/0= yok veya kilo kayb›, +/0= belirgin de¤il, + =az kilo al›m›, ++ = orta düzeyde kilo al›m›
+++=yüksek oranda kilo al›m›, ++++ = oldukça belirgin kilo al›m›
New/Yeni Symposium Journal • www.yenisymposium.net 38 Ocak 2007 | Cilt 45 | Say› 1 2003). Atmaca ve arkadafllar›n›n olanzapin tedavisi
alan hastalarda yapm›fl olduklar› 8 haftal›k, plasebo kontrollü, çift kör çal›flmada nizatidin tedavisi ile orta-lama 4.5 kg’l›k kilo kayb› görüldü¤ü bildirilmifltir (At-maca ve ark. 2003).
Atmaca ve arkadafllar›n›n yapm›fl oldu¤u 8 hafta-l›k, plasebo kontrollü, çift kör baflka bir çal›flmada ise ketiapin tedavisine ba¤l› kilo al›m›nda nizatidin’in ki-lo al›m›n› azaltmada etkili olmad›¤›n› saptam›fllard›r (Atmaca ve ark. 2004).
Naltrekson
Naltrekson opioid antagonisti olup kilo kayb›na neden olabilmektedir (Albers ve ark. 1998). Antidep-resan tedavi ile kilo al›m› görülen 8 bayan hastaya, 8 haftal›k pilot bir çal›flmada 50 mg/gün naltrekson, an-tidepresan tedaviye ek olarak verilmifl. 5 hasta kilosu-nu korurken, 2 hastada kilo kayb› görülmüfl bir hasta-da ise kilo al›m› oldu¤u belirtilmifltir (Morrison ve ark. 2002).
Topiramat
Topiramat di¤er duygudurum düzenleyicilerin ak-sine kilo kayb› ile iliflkili bulunmufltur. Topiramat hi-potalamusta gamma aminobutirik asit üzerinden etki etmekte ancak kilo üzerindeki etki mekanizmas› bilin-memektedir. Topiramat ile tedavi edilen baz› hastalar-da ifltah kayb›na yol açt›¤› görülmüfl ve karbonik an-hidraz enzimi üzerinde inhibitör etkili olabilece¤i dü-flünülmüfltür (Sussman ve Ginsberg 1999). Topiramat ile iliflkili kilo de¤ifliklikleri doz ile iliflkili görünmek-tedir. Doz iliflkisinin araflt›r›ld›¤› bir çal›flmada, düflük doz alan grupta 1.6 kg, yüksek doz alan grupta ise 6.5 kg kilo kayb› oldu¤u bildirilmifltir (Topiramate packa-ge insert 1998). Gupta ve ark. 5 olguda topiramat kul-lan›m› ile ortalama 10 kg kay›p bildirmifllerdir (Gupta ve ark. 2000). Vieta ve arkadafllar›n›n yapm›fl oldu¤u çal›flmada 19 hastan›n 6’s›nda (%32) kilo kayb› görül-müfltür (Vieta ve ark. 2003). Bununla birlikte Savafl ve ark.’n›n yapm›fl oldu¤u çal›flmada ise 15 hastan›n 13’ünde (%86.67) kilo kayb› görülmüfl olup 5.4 ayl›k süre içerisinde tüm hastalarda ortalama 4.6 kg kilo kayb› oldu¤u belirtilmifltir (Savafl ve ark. 2005).
Chengappa ve arkadafllar›n›n yapm›fl oldu¤u bir çal›flmada (Chengappa ve ark. 2001) %16-20.5 aras›n-da kilo kayb› oldu¤u belirtilirken, Savafl ve arkaaras›n-daflla- arkadaflla-r›n›n yapm›fl oldu¤u çal›flmada %1.3-16.1 aras›nda ki-lo kayb› görülmüfltür. Yak›n zamanda yap›lm›fl bir ça-l›flmada, 12 duygudurum bozuklu¤u olan hastan›n 6-12 ayl›k izleminde risperidon ile kombine edilen topi-ramat’›n duygudurum düzenleyici etkisinin d›fl›nda anlaml› oranda kilo kayb›na yol açt›¤› bildirilmifltir (Kirov G ve Tredget J 2005). SSG‹ne ba¤l› kilo al›m›
olan anksiyete bozuklu¤u hastalar›nda, 10 hafta süre ile ortalama 135 mg/gün dozunda topiramat kullan›-m› sonucunda ortalama 4.2 kg kilo kayb› oldu¤u gö-rülmüfltür (Van Ameringen ve ark. 2002).
Metformin
Metformin oral antidiabetik ilâç olarak kullan›l-maktad›r. Metformin psikotropik ilâç kullanan pediat-rik hasta grubunda kilo al›m›n›n tedavisinde umut ve-ricidir. 12 haftal›k aç›k uçlu bir çal›flmada 10-18 yaflla-r› aras›nda antipsikotik kullan›m›na ba¤l› kilo al›m› olan 19 hasta üzerinde çal›fl›lm›flt›r. 15 hastada kilo kayb›, 3 hastada kilo al›m› oldu¤u bildirilmifltir (Mor-rison ve ark. 2002).
Fluoksetin
Fluoksetin’in de psikiyatrik tedavilere ba¤l› kilo al›m›n›n tedavisinde kullan›labilece¤ine iliflkin yay›n-lar bulunmaktad›r. Tedaviye dirençli depresyon hasta-lar›nda olanzapin ile birlikte kullan›m›nda olanzapine ba¤l› kilo al›m›n› azaltt›¤› belirtilmektedir (Perrone ve ark. 2004). Ayr›ca fluoksetin psikiyatrik ilâçlara ba¤l› olmayan obezite hastalar›nda da kullan›lm›fl ve kilo verdirici özelli¤i oldu¤u gösterilmifltir (Norris ve ark. 2005, Dolfing ve ark. 2005). Obezite tedavisinde, dep-resyonda kullan›lan 20 mg/gün dozundan daha yük-sek dozlarda kilo verdirici özelli¤i oldu¤u belirtilmek-tedir (Li ve ark. 2005).
SONUÇ
Psikotrop ilâç kullan›m›na ba¤l› kilo al›m›n›n teda-visinde az say›da ilâçla yap›lm›fl çal›flma mevcuttur. ‹fltah azalt›c›lar›n obesite tedavisinde kullan›m› ile il-gili yap›lm›fl çal›flma say›s› yeterli gözükse de psikot-ropik ilâç kullanan hasta grubunda yeterli çal›flma ya-p›lmad›¤› görülmektedir. Naltrekson, amantadin, flu-oksetin ve metformin ile ilgili çal›flma say›s› az, ayr›ca kilo verme üzerine belirgin etkili olduklar› yönündeki bilgi k›s›tl›d›r. Nizatidin’in daha çok olanzapin tedavi-sine ek olarak kullan›ld›¤› çal›flmalar mevcut olup bu hastalarda kilo verme yönünde etki etti¤i görülmekte-dir. Topiramat ile ilgili yap›lm›fl çal›flma verilerine ba-k›ld›¤›nda nizatidin’e benzer oranda kilo kayb›na ne-den oldu¤u görülmektedir. Psikiyatrik hastalardaki kilo kaybettirici etkileri aç›s›ndan en çok çal›fl›lm›fl ilâç topiramatt›r.
Giderek artan oranda kullan›ma giren psikotropik ilâçlar›n kilo al›m› üzerine olan etkileri iyi bilinmekte-dir. Hastalarda psikotrop ilâç tedavisi bafllamadan ve-ya kesmeden önce ve-yarar zarar iliflkisini iyi de¤erlen-dirmek birinci kofluldur. Kilo problemi olan hastalar-da di¤er psikotropik ilâçlara oranla hastalar-daha az kilo al›m›-na ya da kilo kayb›al›m›-na yol açt›¤› bilinen psikotrop
ilâç-lar›n tercih edilmesi daha uygun olacakt›r. Psikotrop ilâç kullan›m›na ba¤l› kilo al›m›n›n tedavisinde topi-ramat ve nizatidin ön plâna ç›kmakla birlikte bu alan-da alan-daha çok çal›flmaya ihtiyaç oldu¤u görülmektedir.
KAYNAKLAR
Allison D, Mentore J, Heo M, et al (1999) Antipsychotic-induced weight gain: a comprehensive research synthesis. Am J Psychiatry; 156: 1686-1696.
Atmaca M, Kuloglu M, Tezcan E, Ustundag B (2003) Nizatidine treatment and its relationship with leptin levels in patients with olanzapine-induced weight gain. Hum Psychopharma-col Clin Exp; 18: 457-461.
Atmaca M, Kuloglu M, Tezcan E, Ustundag B, K›l›ç N (2004) Ni-zatidine for the treatment of patients with quetiapine-indu-ced weight gain. Hum Psychopharmacol Clin Exp; 19: 37-40. Albers L, Hahn R, Reist C (1998-1999) Handbook of Psychiatric
Drugs. Laguna Hills, Calif: Current Clinical Strategies Pub-lishing.
Beasley C (1997) The safety of olanzapine. J Clin Psychiatry; 15: 19-21.
Bernstein J (1988) Psychotropic drug induced weight gain: mec-hanism and management. Clin Neuropharmacol; 11: 194-206.
Bickerdike HJ, Vickers SP, Dourish CT (1999) 5HT2c receptor modulation and the treatment of obesity. Diabetes Obes Me-tab; 1: 207-214.
Borison R, Arvanitis L, Miller B, et al (1996) ICI 204,636, an aty-pical antipsychotic: efficacy and safety in a multicenter, pla-cebo-controlled trial in patients with schizophrenia. J Clin Psychopharmacol; 16: 158-169.
Brady K (1989) Weight gain associated with psychotropic drugs. Southern Med J; 82: 611-617.
Breier A, Tanaka Y, Roychowdhury S et al. (2001) Nizatidine for the Prevention of Weight Gain During Olanzapine Treat-ment in Schizophrenia and Related Disorders: a Randomi-sed Controlled Double Blind Study. Presented at the Me-eting of the Colleges of Psychiatric and Neurologic Pharma-cists, 23-26 March. San Antonio, TX: 23-26.
Chengappa KNR, Levine J, Rathore D, Parepally H, Atzert R (2001) Long-term effects of topiramate on bipolar mood ins-tability, weight change and glycemic control: a case-series. Eur Psychiatry; 16: 186-190.
Chi-Un P, Jung K, Kung L, Chang L, Won-Myong B, Soo-Jung L, Chul L, In-Ho P (2003) Effect of nizatidine on olanzapine-as-sociated weight gain in schizophrenic patients in Korea: A pilot study. Hum Psychopharmacol Clin Exp; 18: 453-456. Davis R, Peters D, McTavish D (1994) Valproic acid: a reappraisal
of its pharmacological properties and clinical efficacy in epi-lepsy. Drugs; 47: 332-342.
Dolfing JG, Wolffenbuttel BH, ten Hoor-Aukema NM, Schweit-zer DH (2005) Daily high doses of fluoxetine for weight loss and improvement in lifestyle before bariatric surgery. Obes Surg; 15: 1185-1191.
Evans S, Foltin R, Fischman M (1999) Food “craving” and the acute effect of alprazolam on food intake in women with premenstrual dysphoric disorder. Appetite; 32: 331-349.
Ferguson JM (2001) SSRI Antidepressant Medications: Adverse Effects and Tolerability.
Prim Care Companion J Clin Psychiatry; 3: 22-27.
Floris M, Lejeune J, Deberdt W (2001) Effect of amantadine on weight gain during olanzapine treatment. Eur Neuropsyc-hopharmacol; 11: 181-182.
Gupta S, Masand PS, Frank BL, Lockwood KL, Keller PL (2000) Topiramat in Bipolar and Schizoaffective Disorders: Weight Loss and Efficacy. Prim Care Companion J Clin Psychiatry; 2: 96-100.
Holden J, Holden U (1970) Weight changes with schizophrenic psychosis and psychotropic drug therapy. Psychosomatics; 9: 551-561.
Karen A, Hongbin G, Jeffrey A, Joyce B, Diana O (2005) Double blind, placebo controlled investigation of amantadine for weight loss in subjects who gained weight with olanzapine. Am J Psychiatry; 162: 1744-1746.
Kawachi I (1999) Health consequences of weight gain. Therap Advan Psychoses; 7:1-3.
Kirov G, Tredget J (2005) Add-on topiramate reduces weight in overweight patients with affective disorders: a clinical case series. BMC Psychiatry; 5: 19.
Lampl Y, Eshel Y, Rapaport A, et al (1991) Weight gain, increased appetite, and excessive food intake induced by carbamaze-pine. Clin Neuropharmacol; 14: 251-255.
Li Z, Maglione M, Tu W, Mojica W, Arterburn D, Shugarman LR, Hilton L, Suttorp M, Solomon V, Shekelle PG, Morton SC (2005) Meta-analysis: pharmacologic treatment of obesity. Ann Intern Med; 142: 532-546.
Luef G, Abraham I, Haslinger M, Trinka E, Seppi K, Unterberger I, Alge A, Windisch J, Lechleitner M, Bauer G (2002) Polycys-tic ovaries, obesity and insulin resistence in women with epilepsy. A comparative study of carbamazepine and valpro-ic acid in 105 women. J Neurol; 249: 835-841.
Mc Intrye RS (2002) Psychotropic drugs and adverse events in the treatment of bipolar disorders revisited. J Clin Psychi-atry; 63: 15-20.
Morrison JA, Cottingham EM, Barton BA (2002) Metformin for weight loss in pediatric patients taking psychotropic drugs. Am J Psychiatry; 159: 655-657.
Norris SL, Zhang X, Avenell A, Gregg E, Schmid CH, Lau J (2005) Pharmacotherapy for weight loss in adults with type 2 diabetes mellitus. Cochrane Database Syst Rev; 1: 4096. Perrone JA, Chabla JM, Hallas BH, Horowitz JM, Torres G.
We-ight loss dynamics during combined fluoxetine and olanza-pine treatment. BMC Pharmacol. 2004; 4: 27.
Physicians’ Desk Reference (2000) Montvale, NJ: Medical Econo-mics Data Production Company.
Sachs G (1999) “Sanity versus vanity”: balancing the problem of weight gain and the benefits of psychotropic drugs. Therap Advan Psychoses; 7: 5.
Savafl HA, Savafl E, Selek S, Kaya MC, Bülbül F (2005) Diyet k›-s›tlamas› olmaks›z›n topiramat kullan›m›na ba¤l› kilo kayb›. Türkiye’de Psikiyatri. 2005; 3: 109-112.
Schatzberg A, Nemeroff C (1998) Textbook of Psychopharmaco-logy, 2nd Edition. Washington DC: American Psychiatric Press.
an-New/Yeni Symposium Journal • www.yenisymposium.net 40 Ocak 2007 | Cilt 45 | Say› 1 tipsychotic ziprasidone has a unique human receptor
bin-ding profile compared to other agents. Soc Neurosci Abst-ract; 24: 2177. 62: 1143-1149.
Schwartz TL, Beale M (2003) Psychotropic induced weight gain alleviated with orlistat. Psychopharmacol Bull; 37: 5-8. Song F (1997) Risperidone in the treatment of schizophrenia: a
meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Cli-nical Psychopharmacology; 11: 65-71.
Sussman N (2001) Review of atypical antipsychotics and weight gain. J Clin Psychiatry; 62: 5-12.
Sussman N, Ginsberg D (1999) Effect of psychotropic drugs on weight. Psychiatric Ann; 29: 580-594.
Tollefson G, Holman S, Saylor M, et al (1994) Fluoxetine, place-bo, and tricyclic antidepressants in major depression with and without anxious features. Journal of Clinical Psychiatry; 55: 50-59.
Topiramate (1998) Package insert. Ortho-McNeil Pharmaceuti-cals.
Tran P, Hamilton S, Kuntz A, et al (1997) Double blind compari-son of olanzapine versus risperidone in the treatment of schizophrenia and other psychotic disorders. Journal of Cli-nical Psychopharmacology; 17: 407-418.
Umbricht D, Flury H, Bridler R. Cognitive Behavior Therapy for weight gain. Am J Psychiatry 2001; 158: 971-972.
Umbricht D, Kane J (1996) Medical complications of new an-tipsychotic drugs. Schizophrenia Bulletin; 22: 475-483. Van Ameringen M, Mancini C, Pipe B, Campbell M, Oakman J
(2002) Topiramate treatment for SSRI-induced weight gain in anxiety disorders. J Clin Psychiatry; 63: 981-984. Vanina Y, Podolskaya A, Sedky K, Shahab H, Siddiqui A,
Muns-hi F, Lippmann S (2002) Body weight changes associated with psychopharmacology. Psychiatr Serv; 53: 842-847. Vendsborg P, Bech P, Rafaelson O (1976) Lithium treatment and
weight gain. Acta Psychiatr Scand; 53: 139-147.
Verrotti A, Basciani F, Morresi S, de Martino M, Morgese G, Chi-arelli F (1999) Serum leptin changes in epileptic patients who gain weight afterv therapy with valproic acid. Neurology; 53: 230-232.
Vieta E, Sanchez-Moreno J, Goikolea JM, Torrent C, Benabarre A, Colom F, Martinez-Aran A, Reinares M, Comes M, Corbella B (2003) Adjunctive topiramate in bipolar II disorder. World J Biol Psychiatry; 4: 172-176.
Weiss D (2000) How to help your patients lose weight: current therapy for obesity. Cleve Clin J Med; 67: 739-754.
