d) Yayma i leminden sonra petri kutular 10 – 15 dakika bekletilir ve daha sonra inkübasyona al n r. Bekletmede amaç besiyerinin inokulumu absorblamas n n sa lanmas d r.
e) nkübasyon 37oC’ta 24 veya 48 saattir. Say m dökme plak yönteminde oldu u gibi yap l r. Mikroorganizma say lar n n belirlenmesinde ekimler 0,1’er ml yap l rsa, bulunan de erler seyreltim faktörü yan nda 10 ile çarp larak örne in gram veya mililitresindeki mikroorganizma say s olarak belirtilir(kob/gr).
f) Analizden sonra ekim yap lm tüm malzeme otoklavda sterilize edilir. Daha sonra bu malzeme y kan r veya at l r.
1.2.4. Koloni Say m ve Koloni Say c s n n Kullan m
nkübasyon sonunda petri kutular nda say m h zla yap lmal d r. Herhangi bir nedenle inkübasyon sonras nda say m yap lamayacaksa petri kutular +4oC’ta en fazla 24 saat depolanabilir.
Her koloniyi bir tek mikroorganizma olu turur. Koloni say m için 30 – 300 aras nda koloni geli en plaklar tercih edilir. Ayn dilüsyondan ekim yap lan 2 – 3 plakta say m yap larak ortalamas al n r.
Elde edilen ortalama canl say ait oldu u dilüsyonun 1cm3ündeki canl hücre say s n verir. Petri plaklar nda geli mi bütün kolonilerin say lmas gerekir.
Resim 1.8: Koloni say c s
Koloni say c s alttan ayd nlatmal , karelere bölünmü tablas ve büyüteci olan bir araçt r ve u ekilde kullan l r;
a) Koloni say c s n n kareler bölünmü tablas na petri kutusu yerle tirilir.
b) Ayd nlatma dü mesi aç l r.
c) Büyüteci ile incelenerek tüm koloniler say l r.
Koloni say c s ndaki i aretli kareler toplam kareler alan n n 1/5’ine e ittir. Bu nedenle i aretli karelerde say lan koloni adedi 5 ile çarp l r.
Resim 1.9: Kolonilerin görünümü
Örnek:
Toplam i aretli karelerdeki bakteri say s 42 bulunmu tur. Bu say y 5 ile çarparsak 42 x 5 = 210 koloni bulunmu tur.
Bir petri kutusunun ve koloni say c s n n panosunun daire çap 9 cm’dir.Alan ise 64 cm2dir. Bu durumda koloni say c s pano alan nda 64 kare vard r.
Resim 1.10: Koloni say c s ndaki i aretli kareler
Koloni say m nda u noktalar n göz önünde tutulmas gerekir;
a) Koloni say m nda, e er koloni say c s yoksa kolayl k elde etmek için petri kutular alt yüzden bir cama yazar kalemle 4 veya 8 e it k sma ayr larak say labilir. Bulunan say 4 veya 8’le çarp l r.
b) Üreyen 350’den fazla ve 10’dan veya 5’den a a da olan koloniler genellikle hesaba kat lmamaktad r.
c) Ayn dilüsyondan paralel olarak ekilen petri kutular ndaki mikrop kolonileri her dilüsyon için az çok birbirine yak n say da olmal ve en fazla birbirinin iki kat n a mamal d r. Aksi halde ya fazla miktarda ekim yap lm t r veya pipet s v ya fazla dald r lm ve pipetin d kenarlar nda da agar yüzeyine mikrop geçmi tir.
d) Petri kutular na ekim yap lmadan önce kullan lacak dilüsyonlar tekrar iyice kar t r lmal d r.
e) Say ma kat lan 3 ayr dilüsyona ait petri kutular ndan birinde anormal say da ( çok fazla ya da az ) koloni varsa o petri kutusu hesaba kat lmaz. Böyle durumlar görülüyorsa ya say mda ya da ekimlerde hata yap lm t r. lem tekrar edilmelidir.
f) Son üç dilüsyondan 3’er petri kutusuna yap lan ekimlerde üreyen koloniler say larak her dilüsyon için ortalama bulunur ve buradan, orijinalindeki ortalama mikrop say s hesaplan r.
1.2.5. Koloni Say s n Hesaplama
Kat besiyerinde yap lan say m sonuçlar n n verilmesinde koloni olu turan birim esas al n r. Koloni say s hesapland ktan sonra sonuç, kat g dalarda kob/g ( örnek: 3,5 x 102 veya 350kob/g ), s v g dalarda ise kob/ml ( örnek: 3,2 x 101 veya 32kob/ml ) olarak verilir.
Sonuçlar iki ekilde hesaplanabilir;
1) kob/g (ml) = ki paralel pla n ortalamas x Dilüsyon faktörü
Örnek; s v bir g da örne inde aerobik bakteri say s belirlenmek isteniyor. 10-1 , 10-5 dilüsyonlar nda koloni say s >300 olarak bulunmu tur.
Dilüsyon 10-2 10-3 10-4 10-5
Birinci Paralel 300 240 38 20
kinci Paralel 250 202 52 24
Toplam 550 442 90 44
Ortalama 275 221 45 22
Tablo 1.1: S v g da örne inde toplam ve ortalama koloni say lar
10-2 dilüsyonundaki koloni say s yakla k 30 – 300 aras nda oldu undan hesaplamalar bu plaklar üzerinden yap l r. kob/ml = ki paralel pla n ortalamas x Dilüsyon faktörü
= 275 x 102
=27,500 olarak hesaplan r.
2.) kob/g (ml) = Koloni say c s ndaki i aretli karelerdeki say m sonucu x 5 x Dilüsyon faktörü
Örnek; koloni say c s yla i aretli karelerde 45 adet koloni say lm t r. Dilüsyon faktörü ise