Projenin yürütücüsü Kayseri OSB Müdürlüğü’dür. Proje sahibi kuruluş Kayseri Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü olup, sorumluluk alanındaki bölgede sanayinin uygun görülen alanlarda yapılanmasını sağlamak, çarpık sanayileşme ve çevre sorunlarını önlemek, kentleşmeyi yönlendirmek, kaynakları rasyonel kullanmak, bilgi ve bilişim teknolojilerinden yararlanmak, sanayi türlerinin belirli bir plan dahilinde yerleştirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla 29 Mart 1973 tarih ve 7/6177 sayılı kararnamesinin Resmi Gazete’de yayınlanmasıyla hayata geçmiş bir hizmet birimidir. Ayrıca 4562 Sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu ile Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği de Müdürlüğün çalışmalarını düzenleyen diğer yasal prosedürlerdir.
Yatırıma konu olan tesisin, Kayseri OSB Müdürlüğü yönetimi tarafından veya Kayseri OSB Müdürlüğü ortaklığı ile kurulacak bir tüzel kişiliğe sahip şirket tarafından gerçekleştirilmesi önerilmektedir. Bu konuda raporun bir önceki bölümünde gerekli açıklamalar verilmiştir.
Yatırımın kurulacak tüzel kişiliğe sahip bir anonim şirket tarafından gerçekleştirilmesi halinde, Kayseri’deki diğer yatırımcıların ve paydaşların da yatırımdan pay alması sağlanabilir. Bu alternatifin en önemli avantajı, yatırımın mali yükünün paydaşlar tarafından paylaşılması, finansman açısından daha az düzeyde dış kaynağa ihtiyaç duyulması, paydaşların yatırımı daha fazla sahiplenmesi ve işletme aşamasında daha fazla desteklenmesi anlamına gelmektedir. Üstelik konusunda yetkin kişilerden oluşan profesyonel bir yönetim ekibinin işin başına getirilmesi ile daha hızlı yol almak mümkün olabileceği gibi denetim ve hesap verilebilirlik gibi birçok konuda daha şeffaf bir yönetim tarzı ortaya konulabilecektir.
Kayseri OSB Müdürlüğü bünyesinde bulunan hizmet birimleri;
Proje Yönetimi
Endüstriyel Tasarım Merkezi (ETM)
Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü
Çevre Yönetim Müdürlüğü
Doğalgaz İşletme Müdürlüğü
Elektrik İşletme Müdürlüğü
Ruhsat & Proje Müdürlüğü
Harita & İmar Müdürlüğü
Makine İkmal & Satınalma Müdürlüğü
Mali İşler Müdürlüğü Hizmetleri
Su İşletme Müdürlüğü
Fen İşleri Müdürlüğü
İtfaiye Müdürlüğü
olup, her türlü hizmeti sunabilecek düzeyde teknik altyapıya sahiptir. Özellikle proje yönetimi biriminde geliştirilmek istenen proje konularının kurgulanması, planlanması ve fizibiliteleri yapılmakta ve hayata geçirilmesi için etkin metodolojiler kullanılarak kullanıcıların hizmetine sunulmaktadır.
Kayseri OSB Müdürlüğü bünyesinde devam eden ve aktif halde kullanımda olan diğer projeler de şunlardır :
Kayseri OSB Solar Park (Türkiye’nin en büyük (51 Mwp) Güneş Enerji Santrali)
Kayseri Endüstriyel Tasarım Merkezi,
Evsel ve Endüstriyel Atıksu Arıtma
Kayseri Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi
Bölüm | 10 Sayfa | 164 Kayseri OSB Müdürlüğü ile birlikte yatırım projesinin oluşumunda yer alabilecek diğer potansiyel kuruluşlar da şunlardır :
a. Orta Anadolu Kalkınma Ajansı (ORAN)
Kayseri, Sivas ve Yozgat illerini kapsayan Orta Anadolu Kalkınma Ajansı (ORAN) 25.01.2006 tarih ve 5449 sayılı “Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun”un 3.
maddesine dayanılarak T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı’nın koordinasyonunda, 25.07.2009 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2009/15236 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulmuştur. Son olarak Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkındaki 4 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yeniden düzenlenmiş olan Ajanslar, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyetlerine devam etmektedir.
Orta Anadolu Kalkınma Ajansı tüm teknik ve mali kaynakları ile yatırımcılara Kayseri, Sivas ve Yozgat illerinde doğru yatırımı gerçekleştirmede destek vermektedir. ORAN Kalkınma Ajansının temel amacı bölgenin çok boyutlu kalkınması için gerekli altyapının hazırlanmasıdır.
b. Mimarsinan Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 12 Şubat 1998 tarihli ve 1202 sayılı yazıları ile Kayseri Valisi başkanlığında Kayseri Sanayi Odası ve Mimarsinan Belediyesi‘nin 5 kişilik müteşebbis temsilcileri ile kurulmuştur. Mimarsinan Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü de Kayseri OSB Müdürlüğü gibi ilgili yasal statüye sahiptir.
c. İncesu Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü
15 Nisan 2000 tarihinde yayınlanan OSB Kanunu gereğince İncesu OSB 11.04.2001 tarihinde, 4562 sayılı OSB Kanununa göre kuruluşu yenilenmiş ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca 124 sicil numarası ile tescil edilerek özel tüzel kişilik kazanmıştır. Diğer OSB’lerde olduğu gibi kanun ve yönetmeliklerle tariflenmiş yasal statülere sahiptir.
d. Kayseri Sanayi Odası
Kayseri Sanayi Odası 1966 yılında kurulmuştur. Kurumun işleyiş ve prosedürü 5174 Sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’na tabidir.
Odalar; üyelerinin müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, mensuplarının birbirleri ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslekî disiplin, ahlâk ve dayanışmayı korumak ve bu Kanunda yazılı hizmetler ile mevzuatla odalara verilen görevleri yerine getirmek amacıyla kurulan, tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır.
Kayseri Sanayi Odası; ASPİLSAN, Kayseri Dünya Ticaret Merkezi, Kayseri OSB, İncesu OSB, Mimarsinan OSB, Kayham, Kayseri AŞ, Teknopark ve USAİV iştirakleri söz konusudur.
e. Kayseri Ticaret Odası
Kayseri Ticaret Odası 1903 yılında kurulmuştur. Kurumun işleyiş ve prosedürü aynen Kayseri Sanayi Odası’nda olduğu gibi 5174 Sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’na tabidir. Kayseri Dünya Ticaret Merkezi, Erciyes Teknopark A.Ş., Gümrük ve Turizm İşletmeleri Tic.
A.Ş., Aspilsan A.Ş., Kayseri Büyükşehir Enerji A.Ş., Kayseri Ticaret Odası Turizm İşletmeleri A.Ş., ABİGEM Avrupa Birliği İş Geliştirme Merkezi A.Ş. gibi kuruluşlara iştirakleri söz konusudur.
f. Kayseri Büyükşehir Belediyesi
Kayseri'de ilk belediye teşkilatı 1869 yılında kurulmuştur. 14 Aralık 1988 tarih ve 20019 sayılı resmi gazetede yayınlanan 3508 sayılı yasa ile Kayseri Belediyesi, Büyükşehir Belediyesi statüsüne alınmış ve aynı yasa ile Melikgazi ve Kocasinan isimli iki belediyenin kurulması kararlaştırılmıştır. Bu yasanın mali hükümleri 1 Ocak 1989 tarihinde, diğer hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yasanın geçici 1. maddesinde Melikgazi ve Kocasinan Belediye’leri seçimlerinin ilk Genel Mahalli İdareler Seçimi ile birlikte yapılması öngörüldüğünden 26 Mart 1989 seçim tarihine kadar Büyükşehir Belediyesi 3030 sayılı yasada yazılı ilçe ve büyükşehir belediyelerine ait yetkileri kullanmıştır. 23 Temmuz 2004 tarihinde yürürlüğe giren 5216 sayılı Büyükşehir Belediyeleri Kanunu ile Kayseri Büyükşehir
Bölüm | 10 Sayfa | 165 Belediyesi'nin sınırları yeniden düzenlendi. Daha önce 2 metropol ilçeden oluşan Kayseri Büyükşehir Belediyesi, 5 merkez ilçe ve 19 alt kademe belediyesinden müteşekkil hale gelmiştir. 30 Mart 2014 yerel seçimleriyle birlikte, 6360 sayılı Kanun ile Kayseri Büyükşehir Belediyesi sınırları il mülki sınırına çıkmıştır.
10.2. Proje Organizasyonu ve Yönetim (Karar Alma Süreci, Yapım Yöntemi vb.)
Projenin faaliyet hayatına başlamasına kadarki süreçte Proje Yürütücüsü/Yöneticisi kuruluş Kayseri Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü olup, tüm tarafların etkin şekilde katılımı ve verimlilikle birlikte şeffaf bir sürecin yürütülmesi adına projenin faaliyet hayatına geçeceği zamana kadar görev üstlenecek olan Geçici Danışma ve Denetleme Kurulu (GDK) oluşturulacaktır. Bu kurul Kayseri OSB Müdürlüğü adına projenin planlanmış adımlarını oluşturulan CPM/PERT (Kritik Yol Metodu/Program Değerlendirme ve Gözden Geçirme Tekniği) karması bir proje yönetimi metodolojisine göre yürütmesini sağlayacaktır. Planlanmış uygulama dönemlerinde üst yürütücü olan Kayseri OSB Müdürlüğü’ne süreç hakkında bilgilendirmeler yapacak ve alınan kararları uygulamaya geçirecektir.
Yatırım konusunun ülkemizin 2023 hedeflerine katkı sağlaması amaçlanmakta ve ithal ikame etkisi oluşturması beklenmekte olup, teslim tarihi aşağı yukarı bellidir. Teslim tarihi belli olan projelerde CPM/PERT yöntemi kullanılması önerilmektedir.
Bir işin mümkün olan en ucuz maliyetle ve en kısa sürede tamamlanması için faaliyetlerin planlanmasında kullanılan yönteme Kritik Yol Metodu (CPM) denir. Bu metod ile; proje süreci boyunca yapılacak olan tüm faaliyetler listelenerek aşamalara ayrılır ve deneyimlere dayanılarak tahmini bir süre ile terminlendirilir ve bir iş/zaman çizelgesine (gannt chart) aktarılır. Bu çizelgede her aşamanın/faaliyetin diğer faaliyetler ile bağlantısı gerekli işgücü, sorumluluklar, malzeme, alet edevat vb. ile birlikte gösterilir. Planlamalarda verilen süreler için iyimser, kötümser ve en olası süre olarak 3 ayrı tahminlendirme işlemi yapılır. Kötümserler için ayrıca risk analizi uygulanarak alternatif çözümler üretilir (B planı, C planı gibi).
Yatırımın planlanan sürede tamamlanabilmesi için yüklenici firma (YF) da işin ortağı olarak proje planlama ve yönetim sürecine dahil edilir. Detay iş zaman planları, belirlenmiş genel iş zaman programıyla uyumlu olacak şekilde yüklenici firmadan talep edilecektir. Planan işlerin/faaliyetlerin her birine ait terminler, tamamlandığına dair test ve kabul şartları, bütçesi, gerekli ekipman ve/veya ihtiyaçlar ayrı ayrı olarak tanımlanacak, her bir faaliyet tamamlandığında ilgili teknik komisyon ve hizmet satın alımı ile yaptırılabilecek bağımsız denetçi kuruluşlara kontrol ettirilerek kabulleri gerçekleştirilecektir.
Ayrıca yukarıda da belirtildiği gibi özellikle TDI imalatına yönelik çalışmalar hakkında ülkemizde herhangi bir yatırım örneğinin bulunmaması, tüm know-how’ın yurtdışı kuruluşlarda yer alması yatırım aşamasından önce konunun daha detaylı şekilde araştırılması konusunda dikkatli olunmasını gerektirmektedir. Bu aşamada detaylı bir çalışmanın yapılması, çok daha teknik düzeyde etüd edilmesi ve geniş katılımlı bir mühendislik ekibinin tesise yönelik proseslerin ait teknik çizim ve mühendislik hesaplarının yapılmasıyla netleştirilmesini gerektirmektedir. Bu yüzden tesisin gerçek kapasitesinin net olarak ne olacağı yatırım öncesi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin Kapasite Raporlarının Düzenlenmesi Usul ve Esasları Yönetmeliği'ne göre düzenlenecek daha detaylı tesis mühendislik çalışması ile teyid edilmesinde fayda görülmektedir.
Bölüm | 10 Sayfa | 166
10.3. Proje Uygulama Programı (Termin Planı)
Proje uygulama planının aşağıdaki gannt tablosunda verilen şekliyle gerçekleşmesi öngörülmüştür.
Raporun kabulünün sonrasında, proje sahibi kuruluş tarafından (Kayseri OSB Müdürlüğü) yatırıma yönelik değerlendirmeler yapılacaktır. Bu değerlendirmelerde, yatırım kararı en önemli kritik adımların başında gelmektedir. Raporda belirtilen riskler ve diğer faktörler göz önünde bulundurarak yatırım yapılmasına yönelik karar Kayseri OSB Müdürlüğü tarafından verilecektir.
Yatırım kararının alınmasının ardından teşviklerden yararlanabilme durumu ve olası tesis alanı için hazırlık çalışmaları yine Kayseri OSB Müdürlüğü tarafından araştırılacaktır. Tesisin Kayseri’de bulunan OSB alanları dışında, tarım arazilerinin kullanımına engel oluşturmayacak, ulaşım altyapısı uygun olan bir bölgeden seçilmesi gerekmekte olup, OSB sınırları içerisinde inşaası uygun değildir. Bu nedenle mevcut OSB’ler dışında bir alanın tahsis edilmesi gerekecektir.
Tesis yeri seçiminin belirlenmesiyle birlikte kamu teşvik ve desteklerinden faydalanma durumlarının araştırılması ve yeterli teşviğin sağlanması da önemli ve kritik adımlar arasındadır. Yatırım bütçesinin yüksek olması ve yatırım konusunun kritikliği, bu tür bir yatırımın kamu desteği olmadan gerçekleştirilebilmesini riskli hale getirebilecektir. Bu yüzden çalışmaların başında kamu teşviklerinden yararlanma durumlarının netleştirilmesi gerekmektedir.
Bu aşamaların tamamlanmasıyla birlikte yapım/yatırım çalışmalarının planlanması, yürütülmesi, teşvik desteklerden faydalanılması, yüklenici firmaların seçimi gibi birçok önemli faaliyetin yürütülmesine yönelik kararların alınabilmesi amacıyla Geçici Yapım İşleri Danışma ve Denetim Kurulu (GDK) tespit edilecektir.
GDK’nın üyeleri, proje ortağı adayı potansiyeli olan kamu ve özel kuruluşların yönetiminden seçilecek kişilerden oluşacaktır.
GDK’nın oluşturulmasıyla birlikte tesis yeri için ÇED raporlarının hazırlatılması ve inşaat izinlerinin tesisin planlama, tasarım ve inşaasını üstlenecek olan yüklenicinin belirlenmesi çalışmalarına geçilecektir. Bu konuda yerli ve/veya yabancı kuruluşlar arasından gerek referans ve gerekse de teknik yeterliliğe sahip yüklenicinin seçilmesi çok önemlidir. Gerek TDI ve gerekse de poliollerle ilgili yeterli know-how ‘a sahip olan yüklenicilerle çalışılması bu aşamada en önemli konuların başında gelmektedir. Yeterlilik şartlarını sağlayan yüklenici firmanın (mühendislik firması) tespiti ve ihalenin yapılmasından sonra, yüklenici firmadan reel iş planlarını, malzeme ve işçilik tedariklerini sağlayacak alt yüklenicilerini belirlemesi istenecek ve mimari planlar, proses planları, makine ve ekipmanlar, tesise ait çelik/betonarme konstrüksiyon planlarını ve peysaj işlerini hazırlaması istenecektir.
Tesisin planlaması ve inşaasına yönelik çalışmaların devam ettiği takvimle paralel şekilde işletmenin tüzel kişiliği için bir anonim şirket kuruluşu gerçekleştirilecektir. Mevcut durum analizi çalışmasında proje ortağı olmak isteyen firmalar, Kayseri ilinde bulunan ve katılımcı olması muhtemel kuruluşlarla (Sanayi Odası, Ticaret Odası, vb) paylaşımlar yapılarak ortaklığa davet edilecektir. Nihai haliyle ortaklık yapısı belirlenen tüzel kişilik için tescil çalışmaları başlatılarak şirket kurulumu gerçekleştirilecektir.
Tesisin inşaasına yönelik çalışmalar devam ederken bununla eşzamanlı şekilde şirketin organizasyon yapısında yer alan ve tüzel kişiliğin (şirketin) işleyişinden sorumlu olacak Danışma ve Denetleme Kurulları tespit edilerek atamaları yapılacaktır. Ataması yapılarak göreve başlayan Danışma ve Denetleme Kurulu, İşletmeyi aktif şekilde yönetiminden sorumlu olacak İcra Kurulu ve Genel Müdür ile işletme yönetim ekibi belirleyecek ve atamalarını yapacaktır. Bu sayede tesisin inşaa çalışmaları devam ederken, diğer taraftan da yönetim ve organizasyon yapısı oluşturulmuş olacaktır.
Yönetim ekibinin belirlenmesi beraberinde alt ekiplerin de tespiti gerektirmektedir. Bu aşamada departman sorumluları, yardımcı personeller, planlama, üretim ve bakım ekipleri ile idari fonksiyonlardan sorumlu alt ekiplerin de tespiti yapılarak atanacak ve eğitimlerine başlanacaktır. Bu aşamada bir taraftan tanıtım ve tutundurma çalışmalarının da planlaması İcra Kurulu ve Genel Müdürlük organizasyonu ile hayata geçirilecektir.
Tesisin inşasının tamamlanmasıyla birlikte devreye alma ve deneme üretimleri gerçekleştirilecektir. Tesis kısım kısım ve küçük uygulama adımları ile devreye alınacak, her aşamada ortaya çıkabilecek sorunlar için gerekli revizyonlar yapılacaktır. Gerek TDI ve gerekse de poliollerin üretimiyle ilgili her aşamanın eksiksiz şekilde tamamlanmasıyla tüm tesisin devreye alma çalışmaları tamamlanmış ve üretime hazır hale getirilmiş olacaktır.
Bölüm | 10 Sayfa | 167 Tablo 108: Yatırım Uygulama İş Programı
K 2020: Kritik Süreç 2021KD 2022: Kritik Olmayan
Süreç 2023 Kayseri Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü GDK : Geçici Danışma ve Denetleme Kurulu YF : Yüklenici Firma DK : Danışma Kurulu
İY Kabul İşleri ve: İşletme Yönetimi
Bölüm | 11 Sayfa | 168