Sultanların Aşkı Romanında Ana Çizgileriyle Vaka

Sultanların Aşkı romanında Sultan II. Selim’in ve Sultan III. Murat’ın Venedikli güzellere duydukları aşk konu edilmiştir. Ancak aralarında bir fark vardır. Sultan Murat bir çocuk sahibi olarak haseki olan Safiye’ye büyük bir aşkla bağlıyken, Sultan Selim bir şehzade veremeyen bu nedenle de cariye olmaktan öteye geçememiş olan Bedia’yı çok sevmiştir.

Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman’ın oğlu olmakla beraber onun liderlik vasıflarını taşımayan, memleket işlerinden ziyade aşk meşk işleriyle meşgul olan bir padişahtır. Bu nedenle de devlet işleriyle Kanuni Sultan Süleyman zamanından beri vezir olan Sokulu Mehmet Paşa ilgilenir. Onun her konuda söz sahibi olması makamında gözü olanları rahatsız eder. Onu makamından etmek için türlü düzenbazlıklara başvururlar. İşte tam da Sokullu’nun bu zor zamanlarında ona, Kanuni Sultan Süleyman’ın en iyi adamları, dostları, cengâverleri Kadırgalı Hasan ve arkadaşları yardım ederler.

Kadırgalı Hasan ve arkadaşları bir görev için Venedik’e gittiklerinde, Venedik müşavirinin güzel baldızı Barletta’yı kaçırıp İstanbul’a getirirler. Hasan yüzlerce güzel kızın arasında yitip gitmemesi için onu Sultan Selim’in haremine değil de Mihrimah Sultan’a cariye olarak hediye eder.

Sultan Selim, kardeşi Mihrimah Sultan’ı ziyareti esnasında Bedia adını alan Venedikli güzele âşık olur ve onu haremine alır. Bu andan itibaren de Haseki Nurbanu Sultan ile Bedia arasında mücadeleler başlar. Nurbanu Sultan her yolu denemesine rağmen Sultan Selim’i Bedia’dan uzaklaştıramaz. Bedia, Sultan Selim’in aşkıyla, kendisine gösterdiği ilgiyle çok mutludur. Bedia’nın tek bir üzüntüsü vardır. O da, dünyaya bir şehzade getirip haseki olamayışıdır. Talihsiz Bedia bu yüzden ne saray işlerinde söz sahibi olabilmiştir ne de tahtta bir hak iddia edebilecek, saltanat için mücadele edebilecek bir konuma gelebilmiştir. Sultan Selim öldüğünde de yapayalnız

∗ Romanın incelenmesinde, Tülbentçi, Feridun Fazıl, Sultanların Aşkı, İnkılâp Kit., İstanbul, 1952 , 1.baskı kullanılmıştır.

kalan Bedia Valide Nurbanu Sultan’ın hışmından kurtulmak için saraydan kaçmak ve saklanmak mecburiyetinde kalmıştır. Bu kaçışta ona Kadırgalı Hasan yardım etmiştir.

Kadırgalı Hasan, Bedia’yı yerinden yurdundan edip yabancı bir memlekete getirdiği ve başına bu dertleri açtığı için vicdan azabı çekmektedir. Gizliden gizliye de onu sevmiştir. Sultan Selim öldüğünde Nurbanu Sultan’ın onu yaşatmayacağını bildiği için hemen harekete geçerek onu saraydan kaçırmıştır. Yıllar önce yaptığı hatayı telafi etmek için Bedia’yı Venedik’e göndermeye karar vermiştir. Bu sırada birbirlerine duydukları sevgiyi itiraf etmeleri neticesinde Bedia İstanbul’da kalmıştır.

Sultan Selim’in tahtta olduğu zaman oğlu şehzade Murat da Manisa’dadır.

Haseki Safiye Sultan’a duyduğu aşkın büyüklüğü İstanbul’a kadar ulaşmıştır. Bedia’nın da bir Safiye Sultan olması beklenirken Sultan Selim’in ölümü ile Bedia’nın saadetli ömrü sona ermiştir.

Sultan Murat, babasının ölümü üzerine Osmanlı tahtına oturur. Ancak bir parçasını, gülünü, çiçeğini, Safiye’sini Manisa’da bırakmıştır. Bundan dolayı hasret çekmekte, sürekli kederlenmektedir. Valide Nurbanu Sultan, Murat’ın bu halini gördükçe nam salmış, Murat’ı avucu içine almış bu hasekiye haset etmeye başlar.

Safiye Sultan saraya geldikten sonra Valide Nurbanu Sultan’ın korkularını gerçekleştirir. Haremi, sarayı ve padişahı hâkimiyeti altına alır. Padişaha yakın olan, güzel olan ve onu elinden alabilecek cariyeleri Valide Sultan’a danışmadan saraydan uzaklaştırır. Hatta öyle ileri gider ki, Valide Sultan’ın emrinde çalışın Canfeda Kalfa’yı dahi Eski Saray’a gönderme cüretini gösterir. Haseki Safiye Sultan bunları yaptıkça, Nurbanu Sultan da görümcesi Mihrimah Sultan ve kızları Esmihan Sultan, Gevherhan Sultan ve Şah Sultan ile birleşip Safiye Sultan’a karşı güç birliği oluşturur. Padişahı ondan soğutmak, saraydaki nüfuzunu kırmak için birçok yol denerler. Özellikle Mihrimah Sultan’ın çabalarıyla padişaha birçok güzel cariye sunulur, onlar vasıtasıyla Safiye Sultan’ı unutturmaya çalışılar. Bu amaçlarında kısmen başarılı da olurlar. Çünkü Sultan Murat her ne kadar Safiye’yi çok seviyorsa da güzel ve genç kızlarla vaktini geçirip Safiye’yi aramamaya, sormamaya başlar.

Valide Sultan neredeyse bütün saray halkını cömertçe hediyeler dağıtarak tarafına çekmiş ve Safiye Sultan’a karşı ittifak oluşturmuştur. Safiye ise eli açık olamadığından Manisa’dan beri en yakın yardımcısı olan Raziye Kalfa’yı da Nurbanu

Sultan’a kaptırır. Nurbanu Sultan, Raziye Kalfa sayesinde Safiye Sultan’ı kapana kıstırmayı başarır. Raziye Kalfa Sultan Murat’ı etkilemeyi başaran Sırrıcan ve Şah Huban adlı cariyeleri Sultan Murat’a sunmuştur. Nurbanu Sultan bu cariyeleri saraya yerleştirir ve Safiye’nin onları saraydan atamayacak kadar güçsüzleştiğini görerek daha da hırslanır. Safiye Sultan’ın Eski Saray’a gönderdiği Canfeda Kalfa’yı tekrar saraya getirir. Safiye, oynanan oyunlar karşısında ayakta durmak, Sultan Murat’ı elinde tutmak için çaba sarf etse de bunlar boş çırpınışlardan ibaret kalır. Çünkü Valide Sultan, Mihrimah Sultan ve kalfalar, hep birlikte Sultan Murat’ın etrafında ağ örüp onu kımıldayamaz, sözlerinden dışarı çıkamaz hale getirmişlerdir. Safiye Sultan’ı arada bir hatırlayıp onu özlese de etrafındaki güzeller bir anda onu bu düşüncelerden uzaklaştırırlar.

Sultan Murat, her gün yeni yeni güzellerle birlikte olur, içki içip eğlenir. Bu durumun sonunda hastalığa yakalanır. Hastalıktan Şeyh Şüca’nın uydurma rüyası ile kurtulur. Şeyh Şüca Safiye Sultan’ın destekçisidir. Fakat padişah onun sözlerine ve rüyalarına çok itibar ettiğinden Valide Nurbanu Sultan onu rahat bırakmaz. Kendi emriyle padişahın huzuruna çıkar. Rüyasında onu hastalıktan kurtaracak olan kişinin adının “c” harfi ile başlayan biri olduğunu söylemesini emretmiştir. Bunun ardından Valide Nurbanu Sultan padişahın karşısına Canfeda Kalfa’yı çıkarır. Padişah da rüyanın gerçekleştiğine kanaat getirir. Canfeda’nın sunduğu güzel cariyeler sayesinde hastalıktan kurtulduğuna inanır. Bu kızlarla meşgul olurken de Safiye Sultan’ı iyice ihmal eder.

Safiye Sultan kendisini yok etmek isteyenlere karşı boş durmaz. Mihrimah ve Şah Sultanların ölümü üzerine güç kaybeden Valide Sultan’a galebe çalmak için, Canfeda ve Raziye Kalfaları kendi tarafına çeker. Canfeda’nın yardımlarıyla, Sultan Murat, unuttuğu hasekisine yeniden hasret duymaya başlar. Onu görmeyi ister. Bu kavuşmadan sonra, yıllar geçse de, aralarına güzel cariyeler girse de Safiye Sultan’ın hep aynı yerde, aynı sevgiyle kaldığını görür.

2.1.2. Sultanların Aşkı Romanında Haseki Safiye Sultanın Diğer