Sorunun Çözümü İçin Gelecekte Yapılması Gerekenler

Bu başlık altında, kız çocuklarının eğitime daha fazla katılımı konusunda neler yapılabileceğiyle ilgili düşüncelere ulaşılmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, Devletin yapmış

olduğu kitap yardımı, ŞNT desteği, taşımalı sistem ve yatılı okullarda barındırma desteklerini yeterli buluyor musunuz? Ek olarak neler yapılabilir? sorusuna cevap

144

Maarif Müfettişi, yapılanlara ek olarak, okullar velilere tanıtılabilir, servis personeline ve yatılı okul personeline eğitim verilebilir demektedir. “Şu anda bütün imkânlar seferber edilmiş durumda, ancak servisler ve okul ortamı güvenli hale getirilebilir. Servis personeline eğitim verilebilir. Öğrenci velilerini okulda misafir ederek okul ortamını görmeleri sağlanabilir” (Müfettiş, 42). Kanaat önderi Emin, eğitimin kalitesine vurgu yaparak “…Bence devlet ölçme değerlendirmeyi iyi yaparsa ve iyi öğrenci yetiştirirse, her kes çocuğunu okula gönderir. Devletin bu konuda yeni adımlar atması lazım” (Emin, 51, Kanaat Önderi).

Serdar (48, Öğretmen); “Başarılı öğrencilere burs verilebilir. Takdir getiren öğrenciye ayda 100 lira teşekkür getirene 75 lira gibi. Geçmişte çocuğunu okula göndermeyen velilerin yeşil kartlarının iptal edileceği yönünde söylentiler çıktı, tabi bunlarda etkili ama bence ödül daha etkili.” Cezai müeyyide yerine, ikna yönteminin daha etkili olduğu, önceki çalışmalardan (HKO, TEDP) ve kız çocuklarının okullaştırılmasıyla ilgili çeşitli illerde yapılan faaliyetlerden anlaşılmaktadır.

Serdar öğretmenle yaptığımız görüşme içerisinde şöyle bir fikir gelişmiştir: Öğretmenin ortaokul son sınıftaki öğrencinin ailesini ziyaret etmesi, derinlemesine görüşmesi, gözlem yapması ve ailenin çocuğu okula göndermeme sebeplerini tam olarak öğrenerek, buna yönelik çözümler getirmeye çalışması gibi bir çalışma mümkün olabilir mi? Örneğin, her öğretmene 4-5 öğrenci verip bunları ziyaret etmesi ailelerini ikna etmesi istenebilir. Öğretmenin aileye yaptığı her ziyaret için, bir-iki saat ek ders ücreti verilebilir. Böylece öğretmen yaptığı işin karşılığını alacak ve çocukların eğitime devamlarına katkıda bulunacaktır. Serdar “bu iş için öğretmenin köyde yaşaması lazım, bizim öğretmenlerimiz şehre gidip geliyor. Birde bireysel farklılıklar var, hepsini okula yine kazandıramayabilir” şeklinde çekincelerini belirtmiştir. Kanaatimizce öğretmen köyde kalmasa da haftada bir iki gün ders bitiminde, boş derslerinde veya öğle arasında bu ziyaretleri yapabilir. Bu öneriyi daha sonra değişik eğitimcilerle paylaştığımızda uygulanabilir olduğu ifade edilmiştir. MEB’in bu tarz bir çalışma yürütmesi, öğrenci oranlarını artıracaktır kanaatindeyiz.

Okul Müdürü 1 (28); “ŞNT (Şartlı Nakit Transferi) için velinin sigortalı olmaması gerekiyor, bizim velilerin çoğunun sigortası var. Yeşil kartlılar ŞNT’yi alabiliyor. Kızların eğitime kazandırılması için sunumlar, toplantılar yapılsa, aile ziyaretleri olabilir, bunlar çok etkili oluyor. Diyanet de böyle bilgilendirmeler yapabilir. ŞNT’nin limiti

145

yükseltilebilir, ayrıca sigortalı olan fakir ailelere de verilmeli, çünkü adam mevsimlik işçi veya inşaat işçisi birkaç ay sigortası var diye yararlanamıyor. Zaten okula gitmeyen çocukların bir kısmı da bunların çocuklarıdır. Taşıma sistemini, uzak ve ulaşımı güç köyler için yeniden düşünmek lazım, buralarda yatılı okul seçeneğini devreye sokmak lazım. Çünkü bu şekilde çocuklara çok zor oluyor.” Köylerde eğitim- bilinçlendirme amaçlı toplantılar yapılabilir. Taşımanın kış şartlarında bazı uzak köyler için çok zor olduğuna dair görüşlere taşımalı eğitim bölümünde yer vermiştik. Kanaatimizce taşımalı sistemin bazı köyler için yeniden gözden geçirilmesi ve çok iyi planlanması gerekmektedir.

Erdal (30, Öğretmen); “Liseler daha da yaygınlaştırılabilir” demektedir. Büyük köylere, merkezi köylere ortaöğretim kurumları inşa edilerek, buralara taşımalı eğitim yapılabilir. Devlet tarafından verilmekte olan eğitim yardımlarını ve desteklerini anlattığımız İmam; “Bu yardımlar çok umut verici ama asıl ilgilenilmesi gereken husus çocukları okuldan nasıl daha istifadeli duruma getiririz. İlim ve bilgi kabiliyetlerinin keşfi konularında” (İmam 2, 25, Merkez). Bu noktada eğitimin kalitesini geliştirme ve çocukların ilgilisini artırmaya yoğunlaşılması ve çözüm geliştirilmesi gerekmektedir. İmam 3 (23, Merkez), verilmekte olan yardımlar için, “Yeterli değil, eğitime devamı ve verimliliği sağlamak için eğitim sistemi iyileştirilmeli ve öğretmenlerin kalitesi arttırılmalıdır” şeklinde görüşlerini ifade etmektedir.

Odak grup görüşmesi katılımcılarından biri, verilen desteklere ek olarak; “Maddi durumu iyi olmayanların velilerine bir miktar maddi destekte bulunulabilir” (Odak Grup, EML, 11) demektedir. Kadri ise; “Sosyal yardımlaşma vakfında dosyası olmayanlara herhangi bir eğitim yardımı verilmiyor. Devlet (fakir olanlara) ek olarak, burs verebilir, burs verirse veli çocuğunu gönderir. Elbise alamıyor, ayakkabı alamıyor. Köyde hayvancılık yapıyor parası yok. Kalem defter tarzı kırtasiye yardımında bulunabilir. Ders kitabı veriliyor ama veliler kendi imkânlarıyla birçok ek kaynak kitap alıyor (Kadri, 48, Muhtar).

Bu başlık altında, verilen desteklere ve sağlanan imkânlara ek olarak; devlet, eğitimciler ve gönüllüler neler yapabilir konusu irdelenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla liselerin ve pansiyonların değişen şartlarının tanıtımı, taşıma servisi ve yatılı okul personeline eğitim verilmesi, eğitimin kalitesinin artırılması, başarılı öğrencilere burs verilmesi, cezai müeyyide yerine ikna yöntemini kullanan çalışmalar yapılması, kısa süreli işlerde çalışan sigortalılara da ŞNT desteğinin sağlanması, kızların okula kazandırılması

146

için toplantılar, sunumlar, aile ziyaretleri vb. kampanyalar yapılması önerilmiştir. Ayrıca, taşıma sisteminin yeniden gözden geçirilmesi ve ulaşımı güç olan yerlerde kaldırılması, çocukların ilgi alanlarının tespitinin doğru yapılması, öğretmenlerin eğitimine önem verilmesi, fakir çocukların ailelerine maddi destekte bulunulması gibi öneriler de, gelecekte yapılması gereken işler arasında yer almıştır.