Sanayi Sektöründe Elektrik Tüketimi

Sanayi sektöründe elektrik tüketimi sanayileşmenin ölçümünde kullanılan önemli kriterlerden birisidir. 2014 yılında Erzincan ilinde elektrik tüketimi, 326 bin MWh iken, Erzincan Türkiye elektrik tüketiminin %0.2’sini, TRA1 Bölgesinin de %23.2’sini oluşturmaktadır.

Tablo 67 : Erzincan,TRA1 Bölgesi ve Türkiye Toplam Elektrik Tüketimi (MWh) Yıllar Erzincan TRA1 Bölgesi Türkiye Erzincan/

TRA1 Erzincan/

Erzincan’da toplam elektrik tüketimindeki artış, Türkiye’nin ve TRA1 Bölgesinin üstünde gerçekleşmiştir. 2010-2014 döneminde Erzincan’da toplam elektrik kullanımı %22.8 oranında artarken, TRA1 Bölge’sinde %11.4 ve Türkiye’de %20.5 oranında artış kaydetmiştir.

Tablo 65 verilerinden hareketle özet bir değerlendirme yapabilmek amacıyla, herhangi bir şekilde (aday, potansiyel ya da olgun) kümelenme özelliği gösteren sektörler, kümelenme özelliği gösterdiği katsayılara göre (büyüklük, baskınlık, uzmanlaşma) aşağıda verilmiştir.

Erzincan ilinde olgun küme bulunmadığından tabloda yer almamaktadır.

Tablo 66: Erzincan ili İmalat Sanayi Sektörlerinin Kümelenmesi Hangi Katsayılara

Göre Hangi Kritere Göre Sektörler

Potansiyel Küme

Büyüklük ve

Uzmanlık İşyeri Sayısı

İstihdam 1.Işınlama, elektro medikal ve elektro terapi ile ilgili cihazların imalatı.

Baskınlık ve

Uzmanlık İşyeri Sayısı 1.Sebze ve meyvelerin işlenmesi ve saklanması 2.Fırın ve unlu mamuller imalatı 3. Diğer gıda maddelerinin imalatı 4.İçeceklerin imalatı 5.Ağaç, mantar, kamış ve örgü malzeme ürünü imalatı 6.Çimento, kireç ve alçı imalatı 7. Beton, çimento ve alçıdan yapılmış eşyaların imalatı 8.Taş ve mermerin kesilmesi, şekil verilmesi ve bitirilmesi 9.Aşındırıcı ürünlerin ve başka yerde sınıflandırılmamış metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı 10. Metal yapı malzemeleri imalatı 11. Fabrikasyon metal ürünlerin, makinelerin ve ekipmanların onarımı.

İstihdam 1.Sebze ve meyvelerin işlenmesi ve saklanması 2. Fırın ve unlu mamuller imalatı 3.Ağaçların biçilmesi ve planyalanması 4. Ağaç, mantar, kamış ve örgü malzeme ürünü imalatı 5. Beton, çimento ve alçıdan yapılmış eşyaların imalatı 6. Değerli ana metaller ve diğer demir dışı metallerin imalatı 7.Metal yapı malzemeleri imalatı 8. Fabrikasyon metal ürünlerin, makinelerin ve ekipmanların onarımı.

Aday Küme

Büyüklük İşyeri Sayısı

İstihdam

Baskınlık İşyeri Sayısı 1.Plastik ürünlerin imalatı

İstihdam 1.Kürk hariç, giyim eşyası imalatı 2. Basım ve basım ile ilgili hizmet faaliyetleri 3. Diğer fabrikasyon metal ürünlerin imalatı.

Uzmanlık İşyeri Sayısı 1.Etin işlenmesi ve saklanması ile et ürünlerinin imalatı 2.Süt ürünleri imalatı 3.Hazır hayvan yemleri imalatı 4. Ağaçların biçilmesi ve planyalanması 5.Kilden inşaat malzemeleri imalatı 6. Değerli ana metaller ve diğer demir dışı metallerin imalatı 7. Işınlama, elektro medikal ve elektro terapi ile ilgili cihazların imalatı 8. Mobilya imalatı 9.Tıbbi ve dişçilik ile ilgili araç ve gereçlerin imalatı.

İstihdam 1.Etin işlenmesi ve saklanması ile et ürünlerinin imalatı 2.Süt ürünleri imalatı 3. Öğütülmüş tahıl ürünleri, nişasta ve nişastalı ürünlerin imalatı 4.Hazır hayvan yemleri imalatı 5.İçecek İmalatı 6. Ateşe dayanıklı (refrakter) ürünlerin imalatı 7.Kilden inşaat malzemeleri imalatı 8. Çimento, kireç ve alçı imalatı 9.Aşındırıcı ürünlerin ve başka yerde Sınıflandırılmamış metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı 9.Ana demir ve çelik ürünleri ile ferro alaşımların imalatı 10. Çeliğin ilk işlenmesinde elde edilen diğer ürünlerin imalatı 11. Kablolamada kullanılan teller ve kablolar ile gereçlerin imalatı 12.Elektrikli aydınlatma ekipmanlarının imalatı 13.Ev aletleri imalatı 14. Genel amaçlı makinelerin imalatı 15. Demir yolu lokomotifleri ve vagonlarının imalatı 16.Başka yerde sınıflandırılmamış imalatlar.

Kaynak: Tablo 65 verileri

Tablo incelendiğinde bir önceki bölümde net satışlara göre yapılan kümelenme analizine benzer sonuçlar görülmektedir.Net Satışlara göre yapılan kümelenme analizinde Aday ve Potansiyel sektör olarak ortaya çıkan Gıda, İçecek, Ağaç Ürünleri, Kauçuk ve Plastik, Mineral, Ana Metal, Metal Eşya ve Kurulum ve Onarım sektörlerine ek olarak Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin imalatı içinde yer alan “Işınlama, elektro medikal ve elektro terapi ile ilgili cihazların imalatının” büyüklük ve uzmanlık değerlerine göre potansiyel küme içinde yer aldığı görülmektedir. Aday kümenin içinde de benzer sektörlerin yanında istihdamda baskınlık kriteri açısından Kürk Hariç Giyim Eşyası İmalatı ile Basım ve Basım İle İlgili Hizmet Faaliyetleri yer almaktadır. Uzmanlık kriteri açısından ise aday kümenin içinde işyeri sayısına göre Işınlama, Elektro Medikal ve Elektro Terapi ile İlgili Cihazların İmalatı ve Tıbbi ve Dişçilik İle İlgili Araç ve Gereçlerin İmalatı diğer sektörlerin yanında yer alırken, istihdam sayısına göre Elektrikli Teçhizat İmalatı ile Demir Yolu Lokomotifleri ve Vagonlarının İmalatı mevcut sektörlere eklenmektedir.

2.3.2.4 Sanayi Sektöründe Elektrik Tüketimi

Sanayi sektöründe elektrik tüketimi sanayileşmenin ölçümünde kullanılan önemli kriterlerden birisidir. 2014 yılında Erzincan ilinde elektrik tüketimi, 326 bin MWh iken, Erzincan Türkiye elektrik tüketiminin %0.2’sini, TRA1 Bölgesinin de %23.2’sini oluşturmaktadır.

Tablo 67 : Erzincan,TRA1 Bölgesi ve Türkiye Toplam Elektrik Tüketimi (MWh) Yıllar Erzincan TRA1 Bölgesi Türkiye Erzincan/

TRA1 Erzincan/

Erzincan’da toplam elektrik tüketimindeki artış, Türkiye’nin ve TRA1 Bölgesinin üstünde gerçekleşmiştir. 2010-2014 döneminde Erzincan’da toplam elektrik kullanımı %22.8 oranında artarken, TRA1 Bölge’sinde %11.4 ve Türkiye’de %20.5 oranında artış kaydetmiştir.

Aşağıda yer alan tabloda ise kişi başı elektrik tüketimleri yer almaktadır. Buna göre Erzincan’da kişi başı elektrik kullanımı 1,458 KWh iken TRA1 Bölgesinde 1,317 KWh ve Türkiye’de ise 2,669 KWh düzeyindedir. Erzincan ili kişi başı elektrik tüketiminde Türkiye’nin gerisinde iken TRA1 Bölgesi illerine göre ise daha yüksek tüketim değerine sahiptir.

Tablo 68: Erzincan,TRA1, Türkiye Kişi Başı Elektrik Tüketimi (KWh) Yıllar Erzincan TRA1 Bölgesi Türkiye

2010 1,180 1,182 2,334

Erzincan ili elektrik tüketimi içinde sanayinin payı , 2014 yılı itibarıyla, %24.6’dır. 2010-2014 yılları arasındaki dönemde Erzincan’da sanayi sektöründeki elektrik tüketim artışı, Türkiye’nin ve TRA1 Bölgesinin çok üstünde gerçekleşmiştir. Bu dönemde sanayi sektöründeki elektrik tüketiminde artış, Erzincan’da %66.9 iken, TRA1 Bölgesinde %38.4, Türkiye genelinde ise %23.3 olarak gerçekleşmiştir.

Tablo 69: Sanayi Elektrik Tüketimi (MWh) Yıllar Erzincan TRA1 Bölgesi Türkiye Erzincan/

TRA1 Erzincan/

Kişi başına düşen sanayi elektriği tüketim düzeyi incelendiğinde, 2014 yılında Erzincan’da kişi başı sanayi elektriği tüketiminin 358 KWh olduğu görülürken, TRA1 Bölgesinde 368 KWh ve Türkiye’de ise 1,258 KWh olduğu görülmektedir. Erzincan kişi başı sanayi elektriği tüketiminde bölge ortalamasına yakın iken, Türkiye ortalamasının bir hayli altında yer almaktadır.

Tablo 70: Kişi Başı Sanayi Elektriği Tüketimi (KWh) Yıllar Erzincan TRA1 Bölgesi Türkiye

2010 213 265 1,076

Son olarak sanayi elektriği tüketiminin toplam elektrik tüketimi içerisindeki payına bakarak ilin sanayileşme düzeyi hakkında ipuçları bulunabilir. Bu bağlamda aşağıdaki tabloda sanayi elektriği tüketiminin toplam elektrik tüketimi içerisindeki payları verilmektedir. Buna göre Erzincan’da toplam elektrik tüketimi içerisinde sanayinin payı 2014 yılında %24.6 düzeyindedir. İlde yıllar itibarıyla sanayinin payı dalgalanmalar kaydetmiştir. TRA1 Bölgesi toplam elektrik tüketiminden sanayinin aldığı pay %27.9 düzeyinde iken Türkiye’de ise %47 düzeyindedir.

Tablo 71: Sanayi Elektriği Tüketiminin Toplam Elektrik Tüketimi İçindeki Payı (%) Yıllar Erzincan TRA1 Bölgesi Türkiye

2010 18.1 22.5 46.1

Sonuç olarak Erzincan hem toplam elektrik tüketimi içinde sanayi elektriği tüketiminde hem de kişi başı sanayi elektrik elektriği tüketiminde Türkiye’nin altında değerlere sahiptir. Ancak 2010-2014 döneminde hem toplam elektrik hem de sanayi elektriği kullanımda dönem artışı bakımından Türkiye’den daha yüksek bir artış göstermiştir. Bu durum son yıllarda Erzincan sanayi sektörünün atılım yapmaya, ekonomi içinde payını artırmaya çalıştığının bir göstergesi olarak algılanabilir.

Aşağıda yer alan tabloda ise kişi başı elektrik tüketimleri yer almaktadır. Buna göre Erzincan’da kişi başı elektrik kullanımı 1,458 KWh iken TRA1 Bölgesinde 1,317 KWh ve Türkiye’de ise 2,669 KWh düzeyindedir. Erzincan ili kişi başı elektrik tüketiminde Türkiye’nin gerisinde iken TRA1 Bölgesi illerine göre ise daha yüksek tüketim değerine sahiptir.

Tablo 68: Erzincan,TRA1, Türkiye Kişi Başı Elektrik Tüketimi (KWh) Yıllar Erzincan TRA1 Bölgesi Türkiye

2010 1,180 1,182 2,334

Erzincan ili elektrik tüketimi içinde sanayinin payı , 2014 yılı itibarıyla, %24.6’dır. 2010-2014 yılları arasındaki dönemde Erzincan’da sanayi sektöründeki elektrik tüketim artışı, Türkiye’nin ve TRA1 Bölgesinin çok üstünde gerçekleşmiştir. Bu dönemde sanayi sektöründeki elektrik tüketiminde artış, Erzincan’da %66.9 iken, TRA1 Bölgesinde %38.4, Türkiye genelinde ise %23.3 olarak gerçekleşmiştir.

Tablo 69: Sanayi Elektrik Tüketimi (MWh) Yıllar Erzincan TRA1 Bölgesi Türkiye Erzincan/

TRA1 Erzincan/

Kişi başına düşen sanayi elektriği tüketim düzeyi incelendiğinde, 2014 yılında Erzincan’da kişi başı sanayi elektriği tüketiminin 358 KWh olduğu görülürken, TRA1 Bölgesinde 368 KWh ve Türkiye’de ise 1,258 KWh olduğu görülmektedir. Erzincan kişi başı sanayi elektriği tüketiminde bölge ortalamasına yakın iken, Türkiye ortalamasının bir hayli altında yer almaktadır.

Tablo 70: Kişi Başı Sanayi Elektriği Tüketimi (KWh) Yıllar Erzincan TRA1 Bölgesi Türkiye

2010 213 265 1,076

Son olarak sanayi elektriği tüketiminin toplam elektrik tüketimi içerisindeki payına bakarak ilin sanayileşme düzeyi hakkında ipuçları bulunabilir. Bu bağlamda aşağıdaki tabloda sanayi elektriği tüketiminin toplam elektrik tüketimi içerisindeki payları verilmektedir. Buna göre Erzincan’da toplam elektrik tüketimi içerisinde sanayinin payı 2014 yılında %24.6 düzeyindedir. İlde yıllar itibarıyla sanayinin payı dalgalanmalar kaydetmiştir. TRA1 Bölgesi toplam elektrik tüketiminden sanayinin aldığı pay %27.9 düzeyinde iken Türkiye’de ise %47 düzeyindedir.

Tablo 71: Sanayi Elektriği Tüketiminin Toplam Elektrik Tüketimi İçindeki Payı (%) Yıllar Erzincan TRA1 Bölgesi Türkiye

2010 18.1 22.5 46.1

Sonuç olarak Erzincan hem toplam elektrik tüketimi içinde sanayi elektriği tüketiminde hem de kişi başı sanayi elektrik elektriği tüketiminde Türkiye’nin altında değerlere sahiptir. Ancak 2010-2014 döneminde hem toplam elektrik hem de sanayi elektriği kullanımda dönem artışı bakımından Türkiye’den daha yüksek bir artış göstermiştir. Bu durum son yıllarda Erzincan sanayi sektörünün atılım yapmaya, ekonomi içinde payını artırmaya çalıştığının bir göstergesi olarak algılanabilir.

Özetle;

Erzincan ili sanayi sektörünün GSYİH içindeki payı son yıllarda özellikle 2004-2014 döneminde önemli oranda artış göstermiştir. 2004 yılında GSYİH içinde %12.9 olan sanayinin payı, 2014 yılında %25.2 düzeyine ulaşmıştır.

Erzincan son yıllarda özellikle altın madeni arama çalışmaları ile birlikte maden yataklarının değerlendirilmesi, tarımsal ürünlerin işlenmesi ve öne çıkan inşaat sektörü ile birlikte mobilya, hazır beton gibi imalat sektörlerinin gelişimi ile sanayi sektörünün payının artmaya başladığı bir ekonomiye dönüşmeye başlamıştır .

Erzincan ilinde sanayi sektörü, Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya yaptığı katkı açısından 81 il içinde 56.

sıradadır. TRA1 bölgesi ise 26 bölge arasında 24. sıradadır .Erzincan ili, Türkiye sanayi GSYİH’sının %0.2’sini üretmektedir. İlin kişi başı sanayi GSYİH değeri 5,785 TL olmuştur, Türkiye geneli için bu değer 7,469 TL. dir.

Erzincan ilindeki şirketler aktif büyükleri açısından Türkiye genelinde 56. sırada, net satışlar açısından 55. sıradadır.

İl imalat sanayiinde ikili kırılımda Ağaç ürünleri sektörü, Ana metal ve Metal Eşya sektörü aday küme olarak öne çıkarken, Gıda sektörü, İçecek sektörü, Kauçuk ve plastik sektörü, Mineral sektörü, Kurulum ve Onarım sektörleri ise potansiyel küme özelliği göstermektedir.

Erzincan ili imalat sanayinde üçlü kırılımda istihdam açısından 8 alt sektör potansiyel küme, 10 sektör aday kümeye özelliği göstermektedir.

Erzincan kişi başı sanayi elektriği tüketiminde bölge ortalamasına yakın iken, Türkiye ortalamasının bir hayli altında yer almaktadır.