Erzincan İmalat Sanayi Profili

Sanayi Sicil Belgeli İşletmeler Açısından Erzincan:⁶

Türkiye genelinde sanayi işletmelerinin önemli kısmı başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde yer almaktadır. Sanayi işletmelerinin %24’ü İstanbul, %10’u Bursa, %8’i Ankara,

%5’i İzmir, %5’i Konya ve %5’i Kayseri’de yer almaktadır.

Bölgeler bazında değerlendirildiğinde ise, sanayi işletmelerinin %43’ünün Marmara,

%20’sinin İç Anadolu, %13’ünün Ege, %9’unun Akdeniz, %8’inin Karadeniz, %4’ünün Güneydoğu Anadolu, %3’ünün Doğu Anadolu Bölgesinde olduğu görülmektedir.

6 Bu alt bölüm Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayınlanan 81 İl Sanayi Durum Raporu’ndan

Erzincan İlinde sanayi siciline kayıtlı sanayi işletmesi sayısı 398 olup, Türkiye genelindeki işletmelerin %0.2 gibi oldukça düşük bir kısmını oluşturmaktadır. Erzincan, sanayi işletme sayısı açısından, diğer Doğu Anadolu bölgesi illeri arasında Malatya (%29.85) ve Erzurum’dan (%15.38) sonra 3. sırada gelmekte olup Doğu Anadolu bölgesi illeri sanayi işletmelerinin

%11.42’lik bölümüne sahiptir.

Tablo 59: Erzincan İlindeki Sanayi İşletmeleri Sayısının Sektörel Dağılımı Sektör

no. Sektör adı %

10 Gıda Ürünlerinin imalatı 18

16 Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri İmalatı (Mobilya hariç); Saz, Saman ve Benzeri Malzemelerden Örülerek Yapılan Eşyaların İmalatı

16

25 Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı( Makine ve Teçhizat Hariç) 16

31 Mobilya İmalatı 11

23 Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 11

22 Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı 5

24 Ana Metal Sanayii 3

08 Diğer Madencilik ve Taş Ocakçılığı 3

07 Metal Cevherleri Madenciliği 2

18 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması 2

35 Elektrik, Gaz, Buhar ve Havalandırma Sistemi Üretimi ve Dağıtımı 2

28 Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Ekipman İmalatı 1

Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Erzincan ili imalat sanayiinde alt sektörler itibarıyla” unlu mamuller ve öğütülmüş tahıl ürünleri”, hayvancılıkla ilgili olarak “ çiftlik hayvanları için hazır yem imalatı” ve “süthane işletmeciliği ve peynir üretimi” sektörleri ile madencilik ön plana çıkmaktadır. Özellikle “Kum ve çakıl ocaklığı”, ”Tuz Üretimi”, “Uranyum ve toryum cevherler hariç, demir içermeyen metal cevherlerin madenciliği” önde gelen alt sektörlerdir.

Sanayi sicil verilerine göre, Erzincan ilinde kayıtlı işletmelerde çalışan personel sayısı toplam 4,525 kişidir.

Ar-Ge birimi bulunan firma sayısı 14 ve çalışan sayısı 60 kişidir ancak toplam personelin %1’i AR-Ge’de çalışmaktadır. Kalite Kontrol birimi bulunan firma sayısı 40 ve çalışan sayısı 111 iken kalite kontrol birimde istihdam edilenlerin oranı %27’dir.

Genel olarak, herhangi bir sektör aynı anda ancak ve ancak bir kriterin yer aldığı satırda yer alabilir, buna karşın farklı kriterlerde farklı katsayılar bazında olgun küme, potansiyel küme ya da aday küme içinde yer alabilir.

Tablo 58’de TRA1 Bölgesi’nde farklı kriterlerde hiçbir sektörün üç yıldız alamadığı ve bölgede

“olgun küme” özelliği taşıyan sektör olmadığı görülmektedir

TRA1 Bölgesi’nde iki yıldız alarak “baskınlık ve uzmanlık” kriterine göre “potansiyel küme”

niteliği taşıyan sektörler şöyle sıralanabilir: Ağaç, Ağaç ürünleri, Kauçuk &Plastik, Mineral Ürünler, Metal Eşya, Mobilya, Diğer İmalatlar sektörleri işyeri sayısına göre; Gıda, Kauçuk

&Plastik, Mineral Ürünler, Mobilya istihdama göre; Gıda, Mineral ürünler sektörleri ciro kriterine göre; potansiyel küme özelliği göstermektedirler.

“Aday küme” özeliği gösteren (tek yıldız alan) sektörlere bakıldığında, Baskınlık kriterine göre tek yıldız alarak aday küme olan sektörler; Gıda, Giyim Eşyası sektörleri işyeri sayısına göre; Metal Eşya sektörü ise istihdama göre tek yıldız alarak aday küme olmuşlardır.

Uzmanlık kriterine göre tek yıldız alan sektörler İçecek, Temel Eczacılık, Elektrikli Teçhizat sektörleri işyeri sayısına göre; Ağaç, Ağaç Ürünleri, Basım Yayın, Diğer İmalatlar sektörleri istihdam kriterine göre; İçecek, Ağaç, Ağaç ürünleri, Basım Yayın, Temel Eczacılık, Mobilya sektörleri de ciro kriterine göre aday küme olmuşlardır.

2.3.2.3.3. Erzincan İmalat Sanayi Profili

Sanayi Sicil Belgeli İşletmeler Açısından Erzincan:⁶

Türkiye genelinde sanayi işletmelerinin önemli kısmı başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde yer almaktadır. Sanayi işletmelerinin %24’ü İstanbul, %10’u Bursa, %8’i Ankara,

%5’i İzmir, %5’i Konya ve %5’i Kayseri’de yer almaktadır.

Bölgeler bazında değerlendirildiğinde ise, sanayi işletmelerinin %43’ünün Marmara,

%20’sinin İç Anadolu, %13’ünün Ege, %9’unun Akdeniz, %8’inin Karadeniz, %4’ünün Güneydoğu Anadolu, %3’ünün Doğu Anadolu Bölgesinde olduğu görülmektedir.

6 Bu alt bölüm Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayınlanan 81 İl Sanayi Durum Raporu’ndan

Erzincan İlinde sanayi siciline kayıtlı sanayi işletmesi sayısı 398 olup, Türkiye genelindeki işletmelerin %0.2 gibi oldukça düşük bir kısmını oluşturmaktadır. Erzincan, sanayi işletme sayısı açısından, diğer Doğu Anadolu bölgesi illeri arasında Malatya (%29.85) ve Erzurum’dan (%15.38) sonra 3. sırada gelmekte olup Doğu Anadolu bölgesi illeri sanayi işletmelerinin

%11.42’lik bölümüne sahiptir.

Tablo 59: Erzincan İlindeki Sanayi İşletmeleri Sayısının Sektörel Dağılımı Sektör

no. Sektör adı %

10 Gıda Ürünlerinin imalatı 18

16 Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri İmalatı (Mobilya hariç); Saz, Saman ve Benzeri Malzemelerden Örülerek Yapılan Eşyaların İmalatı

16

25 Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı( Makine ve Teçhizat Hariç) 16

31 Mobilya İmalatı 11

23 Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 11

22 Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı 5

24 Ana Metal Sanayii 3

08 Diğer Madencilik ve Taş Ocakçılığı 3

07 Metal Cevherleri Madenciliği 2

18 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması 2

35 Elektrik, Gaz, Buhar ve Havalandırma Sistemi Üretimi ve Dağıtımı 2

28 Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Ekipman İmalatı 1

Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Erzincan ili imalat sanayiinde alt sektörler itibarıyla” unlu mamuller ve öğütülmüş tahıl ürünleri”, hayvancılıkla ilgili olarak “ çiftlik hayvanları için hazır yem imalatı” ve “süthane işletmeciliği ve peynir üretimi” sektörleri ile madencilik ön plana çıkmaktadır. Özellikle “Kum ve çakıl ocaklığı”, ”Tuz Üretimi”, “Uranyum ve toryum cevherler hariç, demir içermeyen metal cevherlerin madenciliği” önde gelen alt sektörlerdir.

Sanayi sicil verilerine göre, Erzincan ilinde kayıtlı işletmelerde çalışan personel sayısı toplam 4,525 kişidir.

Ar-Ge birimi bulunan firma sayısı 14 ve çalışan sayısı 60 kişidir ancak toplam personelin %1’i AR-Ge’de çalışmaktadır. Kalite Kontrol birimi bulunan firma sayısı 40 ve çalışan sayısı 111 iken kalite kontrol birimde istihdam edilenlerin oranı %27’dir.

Erzincan ilinde bulunan sanayi işletmelerinin %75’i mikro ölçekli, %22’si küçük ölçekli, %2’si orta ölçekli, %1’i ise büyük ölçekli işletmelerdir.

Personel sayısı açısından büyük ölçekli işletmeler maden işletmeciliği alanında (altın) Çiftay İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş ve Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret İliç İşletmesi, fabrikasyon metal ürünleri imalatı alanında Netlon Mutfak Araçları Turizm Sanayi ve Ticaret, gıda ürünleri imalatında Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ, Erzincan Şeker Fabrikası ve yol inşaatı alanında Kızılırmak İnşaat Ticaret ve Sanayi AŞ İliç tesisleri olarak sayılabilir.

Sanayi Kapasite Raporları Açısından Erzincan:

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından tüm Türkiye’de sanayi sektörlerindeki işletmelerin kapasite bilgileri toplanmakta ve istatistiki olarak yayınlanmaktadır. Buna göre 2015 yılı itibarıyla TOBB bilgi sisteminde Türkiye’de 72,433 kapasite raporu ve rapor bildiren işletmelerde 2,947,254 çalışan mevcuttur. Erzincan ilinde ise 133 kapasite raporu ve 4,261 çalışan bulunmaktadır. Türkiye’de en fazla kapasite raporu sırasıyla İstanbul, Bursa, Ankara, İzmir, Konya, Gaziantep ve Kocaeli’nde bulunmaktadır.

Tablo 60: Erzincan ili Kapasite Raporlarındaki İlk 5 Faaliyet ve Ürün (2015)

Sıra Kodu İlk 5 Faaliyet Rapor Sayısı

1 08.12 Çakıl ve kum ocaklarının faaliyetleri; kil ve kaolin çıkarımı 16

2 23.63 Hazır beton imalatı 12

3 35.11 Elektrik enerjisi üretimi 11

4 08.11 Süsleme ve yapı taşları ile kireç taşı, alçı taşı, tebeşir ve kayağantaşı

(arduaz kayrak taşı) ocakçılığı 9

5 07.29 Diğer demir dışı metal cevherleri madenciliği 7

Sıra Kodu İlk 5 ürün Rapor Sayısı

1 23.63.10.00.00 Hazır beton 12

2 35.11.10.72.00 Hidroelektrik (hidroelektrik santralleri tarafından üretilen) 10

3 08.12.12.30.02 Mıcır 9

4 56.29.19.00.01 Sözleşme esasına dayalı diğer yiyecek hizmetleri (Yemek fabrikaları

ve toplu yemek mutfakları) 6

5 31.01.12.00.00 Ahşap mobilyalar, bürolarda kullanılan 4

Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Girişimci Bilgi Sistemi İstatistikleri

Girişimci Bilgi Sistemi Verileri Açısından Erzincan:

T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sanayi Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olan Girişimci Bilgi Sistemi projesi kapsamında farklı kamu kurum ve kuruluşların idari kayıtlarında bulunan işletmelere ait ekonomik faaliyetlere ilişkin veriler, ortak standartlar

işletmelerin tutulduğu sanayi sicil kayıtlarına göre çok daha fazla işletmeyi kapsaması ve bu işletmelerin net satışlarını ve aktif büyüklüklerini de vermesi bakımından daha işlevsel ve güvenilir niteliktedir. Buna göre Girişimci Bilgi Sistemi kayıtlarına göre Türkiye’de imalat sanayide 197 bin işletmede 3.5 milyon kişi istihdam edilmektedir. Bu işletmelerin toplam net satışları ve aktif büyüklükleri yaklaşık olarak 1 trilyon TL düzeyinde olup tüm sektörlerin toplamından %25 pay almaktadırlar. Erzincan imalat sanayinde ise 2014 yılı itibarıyla Girişimci bilgi Sistemi veri tabanına imalat sanayiinde 242 işletme kayıtlı olup, bu işletmelerde çalışan sayısı toplam 2,186 kişidir. İlin imalat sanayi net satışlar tutarı 429 milyon TL, imalat sanayiindeki işyerlerinin aktif büyüklüğü de 658 milyon TL’dir. İmalat sanayindeki işletmelere ait net satış tutarı, il genelindeki tüm sektörlere ait net satışların

%6.4’ünü oluştururken, imalat sanayiindeki firmalara ait aktif büyüklüğü de il genelindeki tüm firmalara ait aktif büyüklüğünün %7.9’unu teşkil etmektedir.

Net Satışlara Göre Büyüklük, Başatlık, Uzmanlık ve Kümelenme Analizi:

Erzincan ilinde yapılan satışlar/cirolar bakımından ilk sırada gıda ürünleri imalatı gelmektedir.

Gıda sektörünü sırasıyla, Mineral ürünlerin imalatı, Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı ile Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı izlemektedir.

Tablo 61: Erzincan İmalat Sanayi İşyerleri Göstergeleri (2014)

NACE REV2 İşyeri

sayısı Çalışan

Sayısı Net

Satış Aktif

Toplam

10 - Gıda Ürünlerinin İmalatı 80 854 161,188,446 191,010,900

11 - İçeceklerin İmalatı 4 * 28,845,145 *

13 - Tekstil Ürünlerinin İmalatı 6 23 3,294,947 5,781,237

14 - Giyim Eşyalarının İmalatı 2 12 * *

16 - Ağaç, Ağaç Ürünleri, Mantar Ürünleri İmalatı 20 104 15,836,275 18,395,712

17 - Kağıt Ve Kağıt Ürünlerinin İmalatı 3 38 4,074,094 *

18 - Kayıtlı Medyanın Basılması Ve Çoğaltılması 7 67 2,295,570 3,245,210

20 - Kimyasalların Ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı 2 * * *

22 - Kauçuk Ve Plastik Ürünlerin İmalatı 13 70 41,930,892 64,407,950

23 - Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 27 339 68,904,192 175,231,943

24 - Ana Metal Sanayii 13 117 19,490,294 28,376,175

25 - Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı 21 213 26,206,281 29,009,158

26 - Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürün İm. 2 8 * *

33 – Makine, Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 23 163 32,357,559 17,819,903

Toplam 242 2,186 428,888,000 658,360,048

Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Girişimci Bilgi Sistemi Koordinatörlüğü

Erzincan ilinde bulunan sanayi işletmelerinin %75’i mikro ölçekli, %22’si küçük ölçekli, %2’si orta ölçekli, %1’i ise büyük ölçekli işletmelerdir.

Personel sayısı açısından büyük ölçekli işletmeler maden işletmeciliği alanında (altın) Çiftay İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş ve Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret İliç İşletmesi, fabrikasyon metal ürünleri imalatı alanında Netlon Mutfak Araçları Turizm Sanayi ve Ticaret, gıda ürünleri imalatında Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ, Erzincan Şeker Fabrikası ve yol inşaatı alanında Kızılırmak İnşaat Ticaret ve Sanayi AŞ İliç tesisleri olarak sayılabilir.

Sanayi Kapasite Raporları Açısından Erzincan:

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından tüm Türkiye’de sanayi sektörlerindeki işletmelerin kapasite bilgileri toplanmakta ve istatistiki olarak yayınlanmaktadır. Buna göre 2015 yılı itibarıyla TOBB bilgi sisteminde Türkiye’de 72,433 kapasite raporu ve rapor bildiren işletmelerde 2,947,254 çalışan mevcuttur. Erzincan ilinde ise 133 kapasite raporu ve 4,261 çalışan bulunmaktadır. Türkiye’de en fazla kapasite raporu sırasıyla İstanbul, Bursa, Ankara, İzmir, Konya, Gaziantep ve Kocaeli’nde bulunmaktadır.

Tablo 60: Erzincan ili Kapasite Raporlarındaki İlk 5 Faaliyet ve Ürün (2015)

Sıra Kodu İlk 5 Faaliyet Rapor Sayısı

1 08.12 Çakıl ve kum ocaklarının faaliyetleri; kil ve kaolin çıkarımı 16

2 23.63 Hazır beton imalatı 12

3 35.11 Elektrik enerjisi üretimi 11

4 08.11 Süsleme ve yapı taşları ile kireç taşı, alçı taşı, tebeşir ve kayağantaşı

(arduaz kayrak taşı) ocakçılığı 9

5 07.29 Diğer demir dışı metal cevherleri madenciliği 7

Sıra Kodu İlk 5 ürün Rapor Sayısı

1 23.63.10.00.00 Hazır beton 12

2 35.11.10.72.00 Hidroelektrik (hidroelektrik santralleri tarafından üretilen) 10

3 08.12.12.30.02 Mıcır 9

4 56.29.19.00.01 Sözleşme esasına dayalı diğer yiyecek hizmetleri (Yemek fabrikaları

ve toplu yemek mutfakları) 6

5 31.01.12.00.00 Ahşap mobilyalar, bürolarda kullanılan 4

Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Girişimci Bilgi Sistemi İstatistikleri

Girişimci Bilgi Sistemi Verileri Açısından Erzincan:

T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sanayi Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olan Girişimci Bilgi Sistemi projesi kapsamında farklı kamu kurum ve kuruluşların idari kayıtlarında bulunan işletmelere ait ekonomik faaliyetlere ilişkin veriler, ortak standartlar

işletmelerin tutulduğu sanayi sicil kayıtlarına göre çok daha fazla işletmeyi kapsaması ve bu işletmelerin net satışlarını ve aktif büyüklüklerini de vermesi bakımından daha işlevsel ve güvenilir niteliktedir. Buna göre Girişimci Bilgi Sistemi kayıtlarına göre Türkiye’de imalat sanayide 197 bin işletmede 3.5 milyon kişi istihdam edilmektedir. Bu işletmelerin toplam net satışları ve aktif büyüklükleri yaklaşık olarak 1 trilyon TL düzeyinde olup tüm sektörlerin toplamından %25 pay almaktadırlar. Erzincan imalat sanayinde ise 2014 yılı itibarıyla Girişimci bilgi Sistemi veri tabanına imalat sanayiinde 242 işletme kayıtlı olup, bu işletmelerde çalışan sayısı toplam 2,186 kişidir. İlin imalat sanayi net satışlar tutarı 429 milyon TL, imalat sanayiindeki işyerlerinin aktif büyüklüğü de 658 milyon TL’dir. İmalat sanayindeki işletmelere ait net satış tutarı, il genelindeki tüm sektörlere ait net satışların

%6.4’ünü oluştururken, imalat sanayiindeki firmalara ait aktif büyüklüğü de il genelindeki tüm firmalara ait aktif büyüklüğünün %7.9’unu teşkil etmektedir.

Net Satışlara Göre Büyüklük, Başatlık, Uzmanlık ve Kümelenme Analizi:

Erzincan ilinde yapılan satışlar/cirolar bakımından ilk sırada gıda ürünleri imalatı gelmektedir.

Gıda sektörünü sırasıyla, Mineral ürünlerin imalatı, Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı ile Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı izlemektedir.

Tablo 61: Erzincan İmalat Sanayi İşyerleri Göstergeleri (2014)

NACE REV2 İşyeri

sayısı Çalışan

Sayısı Net

Satış Aktif

Toplam

10 - Gıda Ürünlerinin İmalatı 80 854 161,188,446 191,010,900

11 - İçeceklerin İmalatı 4 * 28,845,145 *

13 - Tekstil Ürünlerinin İmalatı 6 23 3,294,947 5,781,237

14 - Giyim Eşyalarının İmalatı 2 12 * *

16 - Ağaç, Ağaç Ürünleri, Mantar Ürünleri İmalatı 20 104 15,836,275 18,395,712

17 - Kağıt Ve Kağıt Ürünlerinin İmalatı 3 38 4,074,094 *

18 - Kayıtlı Medyanın Basılması Ve Çoğaltılması 7 67 2,295,570 3,245,210

20 - Kimyasalların Ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı 2 * * *

22 - Kauçuk Ve Plastik Ürünlerin İmalatı 13 70 41,930,892 64,407,950

23 - Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 27 339 68,904,192 175,231,943

24 - Ana Metal Sanayii 13 117 19,490,294 28,376,175

25 - Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı 21 213 26,206,281 29,009,158

26 - Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürün İm. 2 8 * *

33 – Makine, Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 23 163 32,357,559 17,819,903

Toplam 242 2,186 428,888,000 658,360,048

Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Girişimci Bilgi Sistemi Koordinatörlüğü

“Büyüklük” bir sektörün ne kadarının ilde olduğunu (Erzincan’ın o sektörde Türkiye’den aldığı payını), “Başatlık” ise herhangi bir sektörün Erzincan toplam net satışları içerisindeki payını göstermektedir. İlk oran bir sektörün illere göre dağılımını göstermesi, ikinci oran ise Erzincan’daki imalat sanayiinin faaliyet kollarına dağılımını göstermesi açısından anlamlıdır.

Bir sektörün bir il/bölgenin değerinden aldığı pay kadar bu payın ülke genelindeki görüntüden farklılaşma oranı da önemli bir bilgi sağlamaktadır. Sektörün bir ildeki payının, aynı sektörün ülke genelindeki payına oranı bir “uzmanlaşma” göstergesi olarak kullanılmaktadır. Aşağıda tabloda net satışlara göre büyüklük, başatlık ve uzmanlık değerleri verilmiştir.

Tablo 62: Net Satışlara Göre Büyüklük, Başatlık, Uzmanlık Analizi (2014)

SEKTÖRLER Büyüklük

% Başatlık

% Uzmanlık Teknoloji Düzeyi

10 - Gıda ürünlerinin imalatı 0.1 37.4 2.72 Düşük

11 - İçeceklerin imalatı 0.3 6.8 7.41 Düşük

12 - Tütün ürünleri imalatı 0.0 0.0 - Düşük

13 - Tekstil ürünlerinin imalatı 0.0 0.8 0.09 Düşük

14 - Giyim eşyalarının imalatı 0.0 0.1 0.02 Düşük

15 - Deri ve ilgili ürünlerin imalatı 0.0 0.0 - Düşük

16 - Ağaç, ağaç ürünleri imalatı 0.1 3.7 2.38 Düşük

17 - Kâğıt ve kâğıt ürünlerinin imalatı 0.0 1.0 0.51 Düşük

18 - Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması 0.0 0.5 0.39 Düşük 19 - Kok kömürü ve rafine ed. petrol ürünleri 0.0 0.0 - Orta Düşük 20 - Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı 0.0 0.3 0.07 Orta Yüksek

21 - Eczacılık ürünleri imalatı 0.0 0.0 - Yüksek

22 - Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı 0.1 9.8 1.79 Orta Düşük

23 - Mineral ürünlerin imalatı 0.1 16.1 2.92 Orta Düşük

24 - Ana metal sanayii 0.0 4.6 0.45 Orta Düşük

25 - Fabrikasyon metal ürünleri imalatı 0.0 6.0 0.69 Orta Düşük 26 - Bilgisayarlar, elektronik ve optik ürünleri 0.0 0.3 0.24 Yüksek

27 - Elektrikli teçhizat imalatı 0.0 2.3 0.57 Orta Yüksek

28 - Başka yerde sınıf. Makine/ekipman imalatı 0.0 1.3 0.37 Orta Yüksek 29 - Motorlu kara taşıtı, treyler ve yarı treyler 0.0 0.0 - Orta Yüksek

30 - Diğer ulaşım araçlarının imalatı 0.0 0.8 0.89 Orta Yüksek

31 - Mobilya imalatı 0.0 0.4 0.21 Düşük

32 - Diğer imalatlar 0.0 0.2 0.15 Düşük

33 - Makine ve ekipman kurulumu ve onarımı 0.1 7.6 1.50 Orta Düşük Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Girişimci Bilgi Sistemleri İstatistikleri

Büyüklük açısından Erzincan’daki hiçbir sektörün eşik değeri aşamadığı ve ilgili sektörün Türkiye içindeki payının 81 il ortalamasının üzerine çıkamadığı dikkat çekmektedir.⁷

7 Büyüklük için eşik değer belirlenirken, her ilde bu sektörün ülke geneli içindeki payının beklenen değeri

“Büyüklük” bir sektörün ne kadarının ilde olduğunu (Erzincan’ın o sektörde Türkiye’den aldığı payını), “Başatlık” ise herhangi bir sektörün Erzincan toplam net satışları içerisindeki payını göstermektedir. İlk oran bir sektörün illere göre dağılımını göstermesi, ikinci oran ise Erzincan’daki imalat sanayiinin faaliyet kollarına dağılımını göstermesi açısından anlamlıdır.

Bir sektörün bir il/bölgenin değerinden aldığı pay kadar bu payın ülke genelindeki görüntüden farklılaşma oranı da önemli bir bilgi sağlamaktadır. Sektörün bir ildeki payının, aynı sektörün ülke genelindeki payına oranı bir “uzmanlaşma” göstergesi olarak kullanılmaktadır. Aşağıda tabloda net satışlara göre büyüklük, başatlık ve uzmanlık değerleri verilmiştir.

Tablo 62: Net Satışlara Göre Büyüklük, Başatlık, Uzmanlık Analizi (2014)

SEKTÖRLER Büyüklük Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Girişimci Bilgi Sistemleri İstatistikleri

Büyüklük açısından Erzincan’daki hiçbir sektörün eşik değeri aşamadığı ve ilgili sektörün Türkiye içindeki payının 81 il ortalamasının üzerine çıkamadığı dikkat çekmektedir.⁷

7 Büyüklük için eşik değer belirlenirken, her ilde bu sektörün ülke geneli içindeki payının beklenen değeri

İldeki ilgili sektörün il imalat sanayi toplam net satışları içindeki payını gösteren Başatlık kriteri açısından öne çıkan sektörler ise Gıda, Mineral Ürünler, Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı, Makine ve Ekipman Kurulumu, Fabrikasyon Metal Ürünleri, Ana Metal Sanayi ve İçecek sektörleridir. Erzincan’daki imalat sanayii toplam net satışlarının %37.4’ü Gıda ürünlerinin imalatı sektöründe, %16.1’i Mineral ürünlerin imalatı sektöründe, %9.8’i Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı sektöründe, %7.6’sı Makine ve ekipman kurulumu ve onarımı sektöründe, %6.8’i İçecek imalatı sektöründe gerçekleştiği görülmektedir. Diğer sektörlerin payları ise önemsiz düzeylerdedir. Aşağıdaki tabloda net satışlara göre başatlık analizi verilmektedir.

Tablo 63: Net Satışlara Göre Başatlık ve Teknoloji Düzeyi Analizi (2014) Erzincan

Yukarıdaki tablodan da görüleceği gibi Erzincan imalat sanayii toplam net satışlarının %95.6’sı 10 sektörde gerçekleşmektedir. Erzincan imalat sanayi net satışlarının yapıldığı sektörler teknoloji düzeyine göre incelendiğinde %50.9’unun düşük teknoloji grubunda, %44.1’inin Başatlık kriteri için değerlendirmeye alınan 24 alt faaliyet dalı olan imalat sanayi alt sektörlerinin beklenen değeri olarak (1/24*100=4,17) olacağından, bu değer eşik değer olarak kabul edilmiştir.

orta düşük teknoloji grubunda, %4.7’sinin Orta yüksek teknoloji grubunda ve %0.3’ünün de yüksek teknoloji grubunda yer aldığı görülmektedir. İl imalat sanayii net satışlarından hareketle hesaplanan Teknoloji Düzey Puanı 0.02’dir.

Erzincan ilinin ciro bakımından Türkiye’ye göre uzmanlaştığı sektörler ise sırasıyla İçeceklerin imalatı (7.4), Mineral ürünlerin imalatı (2.92) Gıda ürünlerinin imalatı (2.72), Ağaç, ağaç ürünleri imalatı (2.38), Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı (1.79) ve Makine ve ekipman kurulumu ve onarımı sektörleridir.

Erzincan’da faaliyette bulunan işyerlerinin net satışlarına göre (ciro) 3 yıldız analizi yapılmıştır. Böylece ilde net satışlara göre olgun küme, potansiyel küme ve aday küme olan sektörler belirlenmiştir. Analiz sonuçları aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Buna göre Erzincan’da net satışlara göre olgun küme bulunmamakta, bununla birlikte 5 adet potansiyel küme (10- Gıda, 11- İçecek, 22- Kauçuk ve Plastik, 23- Mineral Ürünler, 33- Kurulum ve Onarım ) ve 3 adet de aday küme (16- Ağaç ve Ürünleri, 24- Ana Metal, 25- Metal Eşya) bulunmaktadır.

Tablo 64: Net Satışlara Göre Üç Yıldız/Kümelenme Analizi (2014) Kriterler Yıldız Aldığı Kriter ERBüyüklük (ei/Ei) (%) Başatlık (ei/en) (%) Uzmanlık ((ei/en)/Ei/En))BüyüklükBaşatlıkUzmanlıkYıldız Sayısı Küme Durumu - Gıda 37.392.72* * 2 Potansiyel - İçecek 6.817.41* * 2 Potansiyel - Ağaç ve Ürünleri 2.38* 1 Aday – Kauçuk ve Plastik 9.791.79* * 2 Potansiyel - Mineral 16.062.92* * 2 Potansiyel - Ana Metal4.60* 1 Aday - Metal Eşya 6.03* 1 Aday – Kurulum ve Onarım7.601.50* * 2 Potansiyel Küme Sayısı3 ansiyel Küme Sayısı5 n Küme Sayısı- nak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Girişimci Bilgi Sistemleri İstatistiklerinden hareketle Bankamız ESAM Müdürlüğünce yapılan hesaplamalar.

orta düşük teknoloji grubunda, %4.7’sinin Orta yüksek teknoloji grubunda ve %0.3’ünün de

orta düşük teknoloji grubunda, %4.7’sinin Orta yüksek teknoloji grubunda ve %0.3’ünün de

Belgede Erzincan İli Uygun Yatırım Alanları Araştırması (sayfa 110-122)