B
İNŞAAT SEKTÖRÜNDE
Salgın Dönemi Çalışma Hayatı Uygulamaları
Katılımcılar
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü
Cafer UZUNKAYA
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdür Yardımcısı
Furkan YILDIZ
22 NİSAN 2020
Salgın Hastalık Döneminde Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği
B
Uygulamaları
Katılımcılar
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü
Cafer UZUNKAYA
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdür Yardımcısı
Furkan YILDIZ
İŞVEREN SENDİKASI BİNDOKUZYÜZAL
Salgın hastalık döneminde devletin tüm kademelerinde yeni şart-lara uygun oşart-larak uzaktan çalışma ve yeni sağlık önlemleri alınarak çalışmalar yürütülmektedir. Genel Müdürlük olarak yine bu sürece uygun olarak rehberler hazırlanmakta, yasal düzenlemeler yapıl-makta ve tüm paydaşların risk değerlendirmelerini ve tedbirlerini bu sürece uygun olarak gerçekleştirmelerini sağlamaya çalışmak-tayız.
Dünyanın her yerinde yapılan uygulamaları analiz ediyoruz. Sektö-rel bazlı olarak hangi hususlara dikkat etmemiz gerektiğine ilişkin planlar oluşturuyoruz.
Özellikle yapı işlerinde uyulması gereken hususlara ilişkin kontrol listeleri ve rehberler oluşturduk, tüm sahanın cevabını aradığı hu-suslarla ilgili sıkça sorulan soruları yayınladık. Sektörel bazda tüm alanlara yönelik çalışmalar yürüttük.
Bu süreç, bir yandan da çalışmalarımızı gözden geçirmemize vesile oldu. İNTES ile bir iş birliği protokolümüz var ve yaptıklarımız çok kıymetli ve birlikte yapacağımız birçok çalışma daha planlamakta-yız.
Ülkemiz inşaat sektörü dünya ölçeğinde kendini kabul ettirmiş bir sektördür. Ana sektörlerimizden birisi olan inşaat sektörü için sa-hada görev yapan Türkiye’deki en yetkin uzmanlarımız ile bugün gelecek olan teklifleri ve soruları dikkatle dinleyeceğimizi ve buna göre atılacak adımları belirleyeceğimize inanıyorum.
İNTES önerisi ile Genel Müdürlük olarak inşaat işyerlerinde salgın hastalık döneminde kontrol listesi hazırlamak, eğitimleri belirlemek ve rehber doküman hazırlamak üzere Genel Müdürlüğümüz tem-silcilerinden oluşacak bir çalışma grubu ve komisyon oluşturulması faydalı olacaktır. İlgili daire başkanımız, inşaat şubesi koordinatörü-müz ve uzmanlarımız ile yapılacak çalışmaları başlatabiliriz.
Sektörün genel problemlerini yakından takip etmeye çalışıyoruz, taleplerin çoğunun sahadaki belirsizliklerin giderilmesi yönünde ol-duğunu görüyoruz. Genel Müdürlüğümüzce hazırlanan doküman-İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü
olacağına inanıyoruz.
Soru ve Cevaplar
1. Soru: Farklı bir ilden şantiyeye giren işçilerin 14 gün karantinada tu-tulması gerekli midir?
Hali hazırda yurt dışından gelen kişiler için 14 günlük bir karantina uy-gulaması söz konusudur. İl dışından gelen kişilere yönelik uygulama-lar ilden ile değişmekte olup, böyle bir durumda İl Pandemi Kurulu tavsiyeleri doğrultusunda Valiliklerce ilgili ilde alınan kararlar dikkate alınmalıdır. Ayrıca şantiyede görevli işyeri hekimi belirtilerin var olup ol-madığını tespit ettikten sonra gerekirse hastaneye sevkini ya da gerekli yönlendirmeleri yapacaktır.
2. Soru: Kısa çalışma yapılan iş yerlerinde denetimler ne zaman yapıla-caktır?
Yeni yayımlanan torba yasa ile kısa çalışma başvurularının hızlanması için işveren taleplerinin beyana bağlı olarak yapılmasına imkân geti-rildi. Bu kapsamda müfettiş incelemesi ise sonraki döneme bırakıldı.
İş yerlerinde yapılacak olan iş sağlığı ve güvenliği denetimlerine ilişkin planlamalar Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı tarafından yapılmaktadır.
3. Soru: Covid-19 şüphesi ile hastaneye kaldırılan çalışan ile ilgili iş ka-zası veya meslek hastalığı bildirimi yapmak gerekir mi?
Bir çalışana Covid-19 tanısı konması durumuna ilişkin iş kazası olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususunda Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumunun konuya iliş-kin açıklamaları takip edilmelidir. Sonraki süreçte cezai işlem ile karşıla-şılmaması için mevcut Covid-19 tanısı konmuş çalışanların vaka olarak bildirimlerinin yapılmasında fayda görülmektedir.
4. Soru: İş yerlerinde tabildot yemek ve yemekhane önlemleri nasıl ol-malıdır?
Bu süreçte tabildot yemek verilmesini uygun bulmuyoruz. Bunun ye-rine kumanya verilmesini uygun görüyoruz. Ama bu mümkün değilse bu alanda görev yapan aşçı ve garsonların kontrollerinin yapılmasını, maske kullanımlarını önemsiyoruz. Sosyal mesafenin korunmasını is-tiyoruz.
Soru ve Cevaplar
İş yerlerinde tabildot yemek vermek konusunda genellikle Sağlık Ba-kanlığı ve uluslararası kuruluşların verdiği tavsiyeler; özellikle ekmek ve benzeri gıda malzemelerinin kapalı poşetlerde sunulması, yemekler-de sosyal mesafeye dikkat edilmesi. Biz yemekler-de rehberlerimizyemekler-de yemek-hane, yatakyemek-hane, tuvalet gibi ortak alanlarda sosyal mesafeye dikkat edilmesi ve özellikle tüm çalışanların yeterli hijyen malzemelerine ve güvenlik malzemelerine ulaşmasının sağlanmasını vurguluyoruz.
Yatakhane, yemekhane gibi alanlarda bu süreçte sayının azaltılmasını önermekteyiz. Barınma yerlerinin sayısı artırılabilir, yatakhanelerde ka-lan çalışan sayısı azaltılabilir.
5. Soru: Hasta olduğunu telefonda beyan eden çalışan için ihbarda bu-lunmalı mıyız?
Bu işverenden beklenmiyor ama yakın çalışanların tespiti önem arz eder.
6. Soru: Alt yükleniciler yönünden sorumluluk kapsamı nedir?
Alt yükleniciler konusunda asıl işverenin takip sorumluluğu olduğunu vurguluyoruz. Alt yüklenicilerin de tüm tedbirlere riayet edip etmediği-ni asıl işveren takip etmelidir.
7. Soru: Çalışanlara Covid-19 tanısı OSGB’ler tarafından verilebilir mi?
Covid-19 tanısı Sağlık Bakanlığının yetkilendirdiği hastaneler tarafından konulmaktadır. OSGB’ler böyle bir hizmeti şu anda sunamazlar.
8. Soru: 6331 Sayılı Kanun'un Sağlık Gözetimi Başlıklı 15. maddesinin birinci fıkrası gereği yapılması gereken sağlık muayeneleri Covid-19 hastalığı nedeniyle ertelenebilir mi?
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun 15. maddesinin birinci fık-rasının (a) bendinde “Çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmala-rını sağlar” hükmü yer almaktadır. Buna göre, Covid-19 hastalığı yeni bir risk faktörü olarak değerlendirilmeli ve işyeri hekimince gerekli önlem-ler alınarak periyodik muayeneönlem-ler yapılmalıdır. Şüphe duyulması halin-de Sağlık Bakanlığının 184 numaralı Danışma Hattı aranarak, yönlen-dirmeler uygulanmalı ve/veya Sağlık Bakanlığının ilgili sağlık kuruluşu ile iletişime geçilerek çalışanın sevki sağlanmalıdır.
9. Soru: Şirket içinde bir çalışanda Covid-19 tespit edilirse çalışanlarla ilgili nasıl bir işlem yapılmalıdır?
Kişi Sağlık Bakanlığına bildirildiğinde kişilerin yakın çevresi ile ilgili bil-giler toplanmaktadır. Enfekte olduğu doğrulanmış çalışanın ayrılma-dan önce temas etmiş olabileceği diğer çalışanların maske takması ve önceden belirlenen ve enfeksiyonun yayılmasını önleyecek nitelikte olan bir alanda diğer çalışanlardan izolasyonu sağlanarak işyeri sağlık personeline bilgi verilir. Enfekte çalışanın temas ettiği diğer çalışanlar tespit edilerek Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi 184 aranarak yetkilinin verdiği talimatlar izlenmelidir. Enfekte olduğu doğrulanmış çalışanın işyerinde çalıştığı ve temas ettiği alanlar dezenfekte edilmelidir.
Meskûn mahal dışında yürütülen yapı işlerinde çalışanlar arasında Covid-19 tanısı konmuş veya tanı konan kişilerle teması olan fakat has-taneye yatışı yapılmayan ve ikametgâhına güvenli şekilde ulaştırılması mümkün olmayan çalışanların şantiye içindeki temasını önlemek için derhal diğer çalışanlarla etkileşimi olmayan, diğer çalışanların konakla-ma ve sosyal alanlarından uzak, giriş çıkışı ayrı yerden verilmiş karanti-na bölgesine alınması sağlanmalıdır.
10. Soru: Uzaktan çalışma halinde işverenin İSG yükümlülükleri sona erer mi?
İşveren uzaktan da çalıştırsa İSG yükümlülükleri devam eder. Bununla ilgili de başlattığımız bir çalışma var, detaylı bilgiler orada yer alacaktır.
11. Soru: Toplu yaşama alanlarında sosyal mesafe sağlanmıyor diye ça-lışan iş akdini feshedebilir mi?
İş Kanunu kapsamında iş güvenliği kurallarına uymadığı yapılan ikaz ve uyarılara rağmen tespit edilen ve güvensiz davranış sergilediği tanık anlatımı ve delilleriyle ortaya konulan işçinin iş akdi feshedilebileceği gibi, gerekli güvenlik tedbirleri alınmayan işyerinde bulunan çalışanın can güvenliğini gerekçe göstererek tedbir alınmasını yazılı olarak talep edip alınmadığı takdirde haklı gerekçe ile iş akdini feshetme hakkı var-dır.
12. Soru: Covid-19 ile ilgili çalışanlara verilecek eğitim başlıkları neler ol-malıdır ve ne sıklıkla verilmelidir?
Yönetmelikte hijyen konusu ön sırada yer alıyor burada dönem belir-lenmiş ama bu olağan üstü durum dolayısıyla hijyen konusundaki eği-tim başlıklarına daha fazla önem ve öncelik vermek gerekir. Genel Mü-dürlüğümüz ve İNTES işbirliğinde hazırlanan eğitim programı ve ilgili konu başlıkları sahayı yönlendirme adına ciddi fayda sağlayacaktır.
13. Soru: Şantiye izolasyonu nasıl sağlanmalıdır?
Covid-19 hastalık şüphesi bulunan çalışan maske takmak suretiyle iş-yeri sağlık personeline gitmeli ve işiş-yeri hekimi tarafından değerlendi-rilmesi yapılmalıdır. İşyeri hekimi tarafından çalışanın Covid-19 şüphesi olarak değerlendirilmesi halinde daha önceden belirlenen ve enfeksi-yonun yayılmasını önleyecek nitelikte olan bir alanda diğer çalışanların izolasyonu sağlanmalıdır. İşyeri hekiminin değerlendirmesine göre ha-reket edilmeli veya işyeri sağlık personelinin bulunmadığı durumlarda, Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi 184 aranarak yetkilinin verdiği tali-matlar izlenmelidir.
Meskûn mahal dışında yürütülen yapı işlerinde çalışanlar arasında Covid-19 tanısı konmuş veya tanı konan kişilerle teması olan fakat has-taneye yatışı yapılmayan ve ikametgahına güvenli şekilde ulaştırılması mümkün olmayan çalışanların şantiye içindeki temasını önlemek için derhal diğer çalışanlarla etkileşimi olmayan, diğer çalışanların konakla-ma ve sosyal alanlarından uzak, giriş çıkışı ayrı yerden verilmiş karanti-na bölgesine alınması sağlanmalıdır.
14. Soru: Kronik rahatsızlığı olan kişiler yönünden işveren ne yapmalı-dır?
Genel Müdürlüğümüz tarafından hazırlanan dokümanlarda kronik ra-hatsızlığı olan çalışanların risk grubunda yer almaları nedeniyle işve-renin iradesiyle çalışanın rızasıyla izne ayrılması sağlanmalı, mümkün değilse rızası alınarak çalışanın yıllık izninin kullandırılması önerilmiştir.
11 MAYIS 2020