Araştırmanın birinci alt problemi, sınıf öğretmenlerin sınıf yönetimi yeterlik algılarının belirlenmesidir. Araştırmanın bu amacını gerçekleştirmek için sınıf öğretmenlerinin ölçme aracındaki maddelere verdikleri yanıtlar analiz edilmiş ve yeterlik algılarına ait bulgular, aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri ile birlikte Tablo 6’da verilmiştir.
Tablo 6. Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Yeterlik Algılarına İlişkin Aritmetik Ortalama ve Standart Sapma Değerleri
Madde
Her zaman Sık sık Ara
sıra Nadiren Hi çbi r zam an Ortalam a ( ) St anda rt sapma ( SS) n % n % n % n % n %
Sınıfın Fiziksel Düzenini Sağlama Boyutuna İlişkin Maddeler
1. Madde 235 71,4 76 23,1 16 4,9 2 0,6 0 0,0 4,65 0,60 2. Madde 225 68,4 92 28,0 9 2,7 2 0,6 1 0,3 4,63 0,60 3. Madde 189 57,4 130 39,5 9 2,7 1 0,3 0 0,0 4,54 0,56 4. Madde 138 41,9 143 43,5 40 12,2 8 2,4 0 0,0 4,24 0,76 5. Madde 154 46,8 145 44,1 28 8,5 2 0,6 0 0,0 4,37 0,66 6. Madde 207 62,9 116 35,3 5 1,5 1 0,3 0 0,0 4,60 0,55 7. Madde 163 49,5 130 39,5 31 9,4 5 1,5 0 0,0 4,37 0,71 Alt ölçek 4,48 0,15
Öğretim Yönetimi Boyutuna İlişkin Maddeler
9. Madde 207 62,9 106 32,2 14 4,3 2 0,6 0 0,0 4,57 0,60 10. Madde 188 57,1 120 36,5 17 5,2 4 1,2 0 0,0 4,49 0,65 11. Madde 202 61,4 115 35,0 11 3,3 1 0,3 0 0,0 4,57 0,57 12. Madde 222 67,5 103 31,3 4 1,2 0 0,0 0 0,0 4,66 0,49 13. Madde 239 72,6 88 26,7 2 0,6 0 0,0 0 0,0 4,72 0,46 14. Madde 217 66,0 110 33,4 1 0,3 1 0,3 0 0,0 4,65 0,50 15. Madde 213 64,7 101 30,7 8 2,4 6 1,8 1 0,3 4,57 0,66 16. Madde 238 72,3 87 26,4 4 1,2 0 0,0 0 0,0 4,71 0,47 17. Madde 247 75,1 82 24,9 0 0,0 0 0,0 0 0,0 4,75 0,43 Alt ölçek 4,64 0,081
Zaman Yönetimi Boyutuna İlişkin Maddeler
18. Madde 193 58,7 126 38,3 8 2,4 2 0,6 0 0,0 4,55 0,57 19. Madde 231 70,2 93 28,3 5 1,5 0 0,0 0 0,0 4,68 0,49 20. Madde 186 56,5 137 41,6 5 1,5 1 0,3 0 0,0 4,54 0,54 21. Madde 173 52,6 149 45,3 7 2,1 0 0,0 0 0,0 4,50 0,54 22. Madde 149 45,3 156 47,4 18 5,5 5 1,5 1 0,3 4,35 0,68 Alt ölçek 4,52 0,11
Öğretmenlerin Sınıf İçi İlişkileri Düzenleme Boyutuna İlişkin Maddeler
23. Madde 234 71,1 92 28,0 2 0,6 1 0,3 0 0,0 4,69 0,49 24. Madde 238 72,3 89 27,1 2 0,6 0 0,0 0 0,0 4,71 0,46 25. Madde 211 64,1 109 33,1 8 2,4 1 0,3 0 0,0 4,61 0,55 26. Madde 233 70,8 92 28,0 4 1,2 0 0,0 0 0,0 4,69 0,48 27. Madde 219 66,6 93 28,3 15 4,6 2 0,6 0 0,0 4,60 0,60 28. Madde 233 70,8 92 28,0 4 1,2 0 0,0 0 0,0 4,69 0,48 29. Madde 252 76,6 76 23,1 1 0,3 0 0,0 0 0,0 4,76 0,43 30. Madde 257 78,1 71 21,6 1 0,3 0 0,0 0 0,0 4,77 0,42 31. Madde 277 84,2 47 14,3 5 1,5 0 0,0 0 0,0 4,82 0,41 32. Madde 272 82,7 57 17,3 0 0,0 0 0,0 0 0,0 4,82 0,37 33. Madde 265 80,5 63 19,1 1 0,3 0 0,0 0 0,0 4,80 0,40 34. Madde 278 84,5 50 15,2 1 0,3 0 0,0 0 0,0 4,84 0,37 35. Madde 251 76,3 77 23,4 1 0,3 0 0,0 0 0,0 4,75 0,43 36. Madde 215 65,3 98 29,8 15 4,6 1 0,3 0 0,0 4,60 0,59 37. Madde 224 68,1 97 29,5 8 2,4 0 0,0 0 0,0 4,65 0,52 38. Madde 184 55,9 123 37,4 22 6,7 0 0,0 0 0,0 4,49 0,62 Alt ölçek 4,71 0,09
Davranış Geliştirme ve Düzenleme Boyutuna İlişkin Maddeler
39. Madde 176 53,5 141 42,9 12 3,6 0 0,0 0 0,0 4,49 0,56 40. Madde 184 55,9 130 39,5 14 4,3 1 0,3 0 0,0 4,51 0,59 41. Madde 192 58,4 129 39,2 7 2,1 1 0,3 0 0,0 4,55 0,55 42. Madde 210 63,8 113 34,3 6 1,8 0 0,0 0 0,0 4,62 0,52 43. Madde 208 63,2 110 33,4 9 2,7 2 0,6 0 0,0 4,59 0,57 44. Madde 211 64,1 114 34,7 3 0,9 1 0,3 0 0,0 4,62 0,52 45. Madde 226 68,7 97 29,5 6 1,8 0 0,0 0 0,0 4,66 0,50 46. Madde 161 48,9 150 45,6 17 5,2 1 0,3 0 0,0 4,43 0,60 47. Madde 196 59,6 121 36,8 11 3,3 1 0,3 0 0,0 4,55 0,57 Alt ölçek 4,56 0,07 Genel ölçek 4,61 0,13
Tablo 6’ya göre:
1. madde de yer alan “Gerektiğinde öğrenci sayısına ve sınıf yapısına uygun düzenlemeleri yaparım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı%71,4, “Sık sık” diyenlerin oranı %23,1, “Ara sıra” diyenlerin oranı %4,9, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,6, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara bakıldığında sınıf öğretmenlerin, öğrencilerin
sayısına ve sınıfın yapısına uygun düzenleme yaptıkları görülmektedir.
2. maddede yer alan “Sınıfta ısı, gürültü, aydınlatma vb. özelliklere duyarlı olup, gerekli düzenlemelerde bulunurum” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %68,4, “Sık sık” diyenlerin oranı %28,0’ “Ara sıra” diyenlerin oranı %2,7, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,6, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,3’tür. Bu bulgulara bakıldığında sınıf öğretmenlerin, sınıfta fiziksel düzene önem verdikleri görülmektedir.
3. maddede yer alan “Sınıfta yer alan eğitsel araçları en verimli şekilde kullanırım” ifadesine “ Her zaman” diyenlerin oranı %57,4, “Sık sık” diyenlerin oranı %39,5, “Ara sıra” diyenlerin oranı %2,7, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara bakıldığında sınıf öğretmenlerin, sınıfta yer alan eğitsel araçları en verimli şekilde kullandıkları tespit edilmiştir.
4. maddede yer alan “Sınıftaki her türlü fiziksel düzenlemeyi öğrencilerle birlikte yaparım” ifadesine “ Her zaman” diyenlerin oranı %41,9, “Sık sık” diyenlerin oranı %43,5, “Ara sıra” diyenlerin oranı %12,2, “Nadiren” diyenlerin oranı %2,4, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara bakıldığında sınıf öğretmenlerin, sınıftaki fiziksel düzenlemeyi öğrencilerle birlikte yaptıkları görülmektedir.
5. maddede yer alan “Sınıftaki her boş alandan öğretimsel bir amaç için yararlanırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %46,8, “Sık sık” diyenlerin oranı %43,5, “Ara sıra” diyenlerin oranı %12,2, “Nadiren” diyenlerin oranı %2,4, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara bakıldığında sınıf öğretmenlerin, sınıftaki her boş alandan öğretimsel bir amaç için yararlandıkları tespit edilmiştir.
6. maddede yer alan “Sınıfı, öğrenme etkinlikleri için en uygun şekilde düzenlerim” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %62,9, “Sık sık” diyenlerin oranı %35,3, “Ara sıra” diyenlerin oranı %1,5, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara bakıldığında sınıf öğretmenlerinin sınıfı etkinlikleri için en uygun şekilde düzenledikleri tespit edilmiştir.
7. maddede yer alan “Sınıfta fiziksel ve ergonomik eksikliklerden kaynaklanan (kişisel-özel alan eksikliği, kalabalıklık vb.) istenmeyen öğrenci davranışlarına nedenine uygun tepkide bulunurum” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %49,5, “Sık sık” diyenlerin oranı %39,5, “Ara sıra” diyenlerin oranı %9,4, “Nadiren” diyenlerin oranı %1,5, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin sınıfta fiziksel ve ergonomik eksikliklerden kaynaklanan istenmeyen davranışlara nedenine uygun tepkide
bulundukları tespit edilmiştir.
8. maddede yer alan “Dersi bir plan dahilinde sistematik bir şekilde yürütürüm” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %70,5, “Sık sık” diyenlerin oranı %28,0, “Ara sıra” diyenlerin oranı %1,2, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,3’tür. Bu bulgulara bakıldığında sınıf öğretmenlerin dersi bir plan dahilinde yürüttükleri tespit edilmiştir.
9. maddede yer alan “Dersin amacı, işlevi ve sağlayacağı kazanımlar hakkında yönerge veririm” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %62,9, “Sık sık” diyenlerin oranı %32,2, “Ara sıra” diyenlerin oranı %4,3, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,6, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin dersi amacı, işlevi ve sağlayacağı kazanımlar hakkında öğrencileri bilgilendirdikleri tespit edilmiştir.
10. maddede yer alan “Ders kapsamında işlenecek konuları ve süreci açıklarım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %57,1, “Sık sık” diyenlerin oranı %36,5, “Ara sıra” diyenlerin oranı %5,2, “Nadiren” diyenlerin oranı %1,2, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin ders kapsamında öğrencilere işlenecek konuları ve süreci açıkladıkları tespit edilmiştir.
11. maddede yer alan “Ders kapsamında yararlanılacak kaynak ve materyalleri belirtirim” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %61,4, “Sık sık” diyenlerin oranı %35,0, “Ara sıra” diyenlerin oranı %3,3, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, ders kapsamında yararlanılacak kaynak ve materyalleri öğrencilere belirttikleri tespit edilmiştir.
12. maddede yer alan “Konuya ilişkin etkili sorular sorarım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %67,5, “Sık sık” diyenlerin oranı %31,3, “Ara sıra” diyenlerin oranı %1,2, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, konuya ilişkin etkili sorular sordukları tespit edilmiştir.
13. maddede yer alan “Uygun ipuçları vererek öğrencilerin derse katılımını sağlarım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %72,6, “Sık sık” diyenlerin oranı %26,7, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,6, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, uygun ipuçları vererek öğrencileri derse etkin katılmalarını sağladıkları tespit edilmiştir.
14. maddede yer alan “Konuya ilişkin anlaşılır düzeltmeler yaparım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %66,0 “Sık sık” diyenlerin oranı %33,4, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,3,
“Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, derste konuya ilişkin anlaşılır düzeltmeler yaptıkları tespit edilmiştir.
15. maddede yer alan “Öğretimin planlanmasında sosyo-kültürel farklılıkları dikkate alırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %64,7, “Sık sık” diyenlerin oranı %30,7, “Ara sıra” diyenlerin oranı %2,4, “Nadiren” diyenlerin oranı %1,8, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,3’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğretimin planlanmasında öğrencilerin sosyo-kültürel farklılıklarını dikkate aldıkları tespit edilmiştir.
16. maddede yer alan “Sınıfta kurallara uyulmasını sağlarım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %72,3, “Sık sık” diyenlerin oranı %26,4, “Ara sıra” diyenlerin oranı %1,2, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, sınıfta kurallara uyulmasını sağladıkları tespit edilmiştir.
17. maddede yer alan “Sınıfta öğrenmeye uygun olumlu bir hava oluştururum” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %75,1, “Sık sık” diyenlerin oranı %24,9, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,0, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, sınıfta öğrenmeye uygun olumlu bir hava oluşturdukları tespit edilmiştir.
18. maddede yer alan “Ders süresince zamanı iyi kullanırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %58,7, “Sık sık” diyenlerin oranı %38,3, “Ara sıra” diyenlerin oranı %2,4, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,6, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, ders süresince zamanı iyi kullandıkları tespit edilmiştir.
19. maddede yer alan “Derse hazırlıklı girerim” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %70,2, “Sık sık” diyenlerin oranı %28,3, “Ara sıra” diyenlerin oranı %1,5, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, derse hazırlıklı girdikleri tespit edilmiştir.
20. maddede yer alan “Derste kullanılacak araç ve gereçleri ders öncesinde kullanıma hazır hale getirir veya getirilmesini sağlarım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %56,5, “Sık sık” diyenlerin oranı %41,6, “Ara sıra” diyenlerin oranı %1,5, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, derste kullanılacak araç ve gereçleri ders öncesinde kullanıma hazır hale getirilmesini sağladıkları tespit edilmiştir.
zamanında tespit eder ve gerekli önlemleri alırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %52,6, “Sık sık” diyenlerin oranı %45,3, “Ara sıra” diyenlerin oranı %2,1, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencilerin dikkatlerinin dağıldığı, motivasyonlarının azaldığı anı zamanında tespit ettikleri ve gerekli önlemleri aldıkları tespit edilmiştir.
22. maddede yer alan “Önemsiz konu ve ayrıntılardan kaçınırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %45,3, “Sık sık” diyenlerin oranı %47,4, “Ara sıra” diyenlerin oranı %5,5, “Nadiren” diyenlerin oranı %1,5, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,3’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, önemsiz konu ve ayrıntılardan kaçındıkları tespit edilmiştir. 23. maddede yer alan “Dili etkin kullanırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %71,1 “Sık sık” diyenlerin oranı %28,0, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,6, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, dili etkin kullandıkları tespit edilmiştir.
24. maddede yer alan “Öğrencileri dinlemeye - anlamaya çalışırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %72,3 “Sık sık” diyenlerin oranı %27,1, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,6, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencileri dinlemeye ve anlamaya çalıştıkları tespit edilmiştir. 25. maddede yer alan “Beden dilini etkin kullanırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %64,1, “Sık sık” diyenlerin oranı %33,1, “Ara sıra” diyenlerin oranı %2,4, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, beden dilini etkin kullandıkları tespit edilmiştir.
26. maddede yer alan “Öğrencileri karşılıklı iletişim konusunda cesaretlendiririm” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %70,8, “Sık sık” diyenlerin oranı %28,0, “Ara sıra” diyenlerin oranı %1,2, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencileri karşılıklı iletişim konusunda cesaretlendirdikleri tespit edilmiştir.
27. maddede yer alan “Sınıf kurallarını öğrencilerle birlikte belirlerim” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %66,6, “Sık sık” diyenlerin oranı %28,3, “Ara sıra” diyenlerin oranı %4,6, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,6, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, sınıf kurallarını öğrencilerle birlikte belirledikleri tespit edilmiştir.
bulundururum” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %70,8, “Sık sık” diyenlerin oranı %28,0, “Ara sıra” diyenlerin oranı %1,2, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencilerin bireysel özelliklerini bildikleri ve ilişkilerde göz önünde bulundurdukları tespit edilmiştir.
29. maddede yer alan “Sınıf kurallarını uygulamada eşit davranırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %76,6, “Sık sık” diyenlerin oranı %23,1, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,3, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, sınıf kurallarını uygulamada eşit davrandıkları tespit edilmiştir. 30. maddede yer alan “Öğrencilerin olumlu davranışlarını pekiştiririm” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %78,1, “Sık sık” diyenlerin oranı %21,6, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,3, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencilerin olumlu davranışlarını pekiştirdikleri tespit edilmiştir.
31. maddede yer alan “Öğrencilere isimleri ile hitap ederim” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %84,2, “Sık sık” diyenlerin oranı %14,3, “Ara sıra” diyenlerin oranı %1,5, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencilere isimleri ile hitap ettikleri tespit edilmiştir.
32. maddede yer alan “Öğrencilere samimi ve içten davranırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %82,7, “Sık sık” diyenlerin oranı %17,3, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,0, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencilerine samimi ve içten davrandıkları tespit edilmiştir. 33. maddede yer alan “Öğrenciye iletişime açık olduğumu sezdiririm” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %80,5, “Sık sık” diyenlerin oranı %19,1, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,3, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencilerine iletişime açık olduklarını sezdikleri tespit edilmiştir.
34. maddede yer alan “Sınıfta güvene dayalı bir ortam oluştururum” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %84,5, “Sık sık” diyenlerin oranı %15,2, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,3, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, sınıfta güvene dayalı bir ortam oluşturdukları tespit edilmiştir. 35. maddede yer alan “İlişkilerde empatik davranırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %76,3, “Sık sık” diyenlerin oranı %23,4, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,3, “Nadiren”
diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, ilişkilerde empatik davrandıkları tespit edilmiştir.
36. maddede yer alan “Ben dilinden çok biz dilini kullanırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %65,3, “Sık sık” diyenlerin oranı %29,8, “Ara sıra” diyenlerin oranı %4,6, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, ben dilinden çok biz dilini kullandıkları tespit edilmiştir.
37. maddede yer alan “Öğrencilerin görüşlerine karşı hoş görülü ve saygılı olurum” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %68,1, “Sık sık” diyenlerin oranı %29,5, “Ara sıra” diyenlerin oranı %2,4, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencilerin görüşlerine karşı hoş görülü ve saygılı oldukları tespit edilmiştir.
38. maddede yer alan “Gerektiğinde öğrencilerin takım halinde çalışmalarına uygun ortam hazırlarım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %55,9, “Sık sık” diyenlerin oranı %37,4, “Ara sıra” diyenlerin oranı %6,7, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, gerektiğinde öğrencilerin takım halinde çalışmalarına uygun ortam hazırladıkları tespit edilmiştir.
39. maddede yer alan “Kazandırılmak istenen davranışı tanımlarım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %53,5 “Sık sık” diyenlerin oranı %42,9, “Ara sıra” diyenlerin oranı %3,6, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, kazandırılmak istenen davranışı öğrencilerine tanımladıkları tespit edilmiştir.
40. maddede yer alan “Kazandırılmak istenen davranışın amacını açıklarım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %55,9, “Sık sık” diyenlerin oranı %39,5, “Ara sıra” diyenlerin oranı %4,3, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, kazandırılmak istenen davranışın amacını açıkladıkları tespit edilmiştir.
41. maddede yer alan “Davranışın öğrenme açısından önemini vurgularım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %58,4, “Sık sık” diyenlerin oranı %39,2, “Ara sıra” diyenlerin oranı %2,1, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, davranışın öğrenme açısından önemini vurguladıkları tespit edilmiştir.
tepkiyi veririm” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %63,8, “Sık sık” diyenlerin oranı %34,3, “Ara sıra” diyenlerin oranı %1,8, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencilerde doğru davranış geliştirebilmek için duruma en uygun tepkiyi verdikleri tespit edilmiştir.
43. maddede yer alan “Öğrencilerin yeteneklerine uygun istek ve beklentiler içerisinde olurum” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %63,2, “Sık sık” diyenlerin oranı %33,4, “Ara sıra” diyenlerin oranı %2,7, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,6, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencilerin yeteneklerine uygun istek ve beklentiler içerisinde oldukları tespit edilmiştir.
44. maddede yer alan “Öğrencilerin bireyselliklerine karşı yeterince hoşgörülü davranırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %64,1, “Sık sık” diyenlerin oranı %34,7, “Ara sıra” diyenlerin oranı %0,9, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencilerin bireyselliklerine karşı yeterince hoşgörülü davrandıkları tespit edilmiştir.
45. maddede yer alan “Öğrencilere karşı olumlu ifadeler kullanırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %68,7, “Sık sık” diyenlerin oranı %29,5, “Ara sıra” diyenlerin oranı %1,8, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,0, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, öğrencilere karşı olumlu ifadeler kullandıkları tespit edilmiştir. 46. maddede yer alan “İstenmeyen davranışı, ortaya çıkmadan tahmin eder, gerekli önlemleri alırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %48,9, “Sık sık” diyenlerin oranı %45,6, “Ara sıra” diyenlerin oranı %5,2, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, istenmeyen davranışı, ortaya çıkmadan tahmin ettikleri ve gerekli önlemleri aldıkları tespit edilmiştir.
47. maddede yer alan “İstenmeyen davranış ortaya çıktığında öğrenciye değil davranışa odaklanırım” ifadesine “Her zaman” diyenlerin oranı %59,6, “Sık sık” diyenlerin oranı %36,8, “Ara sıra” diyenlerin oranı %3,3, “Nadiren” diyenlerin oranı %0,3, “Hiçbir zaman” diyenlerin oranı %0,0’dır. Bu bulgulara göre sınıf öğretmenlerin, istenmeyen davranış ortaya çıktığında öğrenciye değil davranışa odaklandıkları tespit edilmiştir.
Sınıf öğretmenlerin, sınıf yönetimi algılarına ilişkin aritmetik ortalama değerleri alt boyutlar bakımından incelendiğinde Tablo 6’da görüldüğü üzere en yüksek ortalamanın öğretmenlerin sınıf içi ilişkileri düzenlemeye ilişkin davranışları (X=4,71) ile ilgili ifadeleri içeren alt boyutta olduğu görülmüştür. En düşük ortalama ise öğretmenlerin sınıfın fiziksel
düzenini sağlamaya ilişkin davranışlarının ( X=4,48) olduğu boyutta elde edilmiştir. Sınıf öğretmenlerin sınıf yönetimi yeterlik algıları ile ilgili genel ortalamaları “Her Zaman” seçeneğinde yoğunlaşmıştır.
Tablo 7’de sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi yeterlik algılarına ait aritmetik ortalama (X) ve standart sapma (SS) değerleri sunulmuştur.
Tablo 7. Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Yeterlik Algılarına İlişkin N, X ve SS Değerleri
MADDELER N SS
En Düşük 5 Madde
4. Sınıftaki her türlü fiziksel düzenlemeyi öğrencilerle
birlikte yaparım. 329 4,24 0,76
22.Önemsiz konu ve ayrıntılardan kaçınırım. 329 4,35 0,68 5. sınıftaki her boş alandan öğretimsel bir amaç için
yararlanırım. 329 4,37 0,66
46. İstenmeyen davranışı, ortaya çıkmadan tahmin eder,
gerekli önlemleri alırım. 329 4,43 0,60
7. Sınıfta fiziksel ve ergonomik eksikliklerden kaynaklanan (kişisel-özel alan eksikliği, kalabalık vb.) istenmeyen öğrenci davranışlarına nedenine uygun tepkide bulunurum.
329 4,37 0,71
En Yüksek 5 Madde
34. Sınıfta güvene dayalı bir ortam oluştururum 329 4,84 0,37 31. Öğrencilere isimleri ile hitap ederim. 329 4,82 0,41 32. Öğrencilere samimi ve içten davranırım. 329 4,82 0,37 33. Öğrenciye iletişimi açık olduğumu sezdiririm. 329 4,80 0,40 30. Öğrencilerin olumlu davranışlarını pekiştiririm. 329 4,77 0,42
Genel Ölçek 4,61 0,13
Not: Ölçekte yer alan maddelerin sayıca çok olmasından dolayı tablolarda en yüksek ve en düşük beş maddeye yer verilmiştir.
Tablo 7 incelendiğinde, aritmetik ortalamaların 4,24 ile 4,77 arasında değişmekte olduğu tespit edilmiştir. En düşük değerlendirme puanı alan madde sınıftaki her türlü fiziksel düzenlemeyi öğrencilerle birlikte yaparım; en yüksek değerlendirme puanı alan madde ise öğrencilerin olumlu davranışını pekiştiririm için hesaplandığı tespit edilmiştir.
Toplam değerlendirme puanının 4,61 olduğu saptanmıştır. Bu bulgulara göre, sınıf öğretmenleri, sınıf yönetimi davranışlarını “Her Zaman” yaptıklarını belirtmişleridir. Başka
bir ifadeyle sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre sınıf yönetimi yeterlik düzeyi olarak, kendilerini daima çok iyi olarak görmektedirler.
4.2. Ortaokul Branş Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Yeterlik Algılarına İlişkin Bulgu