Süpermarketlerde Kişisel Satış Görevi Yapan Kariyer Çeşitleri

Çalışmanın uygulama bölümü süpermarketler de yapıldığı için süpermarketlerde görev yapan ve satış personeli olarak adlandırılabilecek kariyerlerin iş tanımları kısaca aşağıda verilmiştir:

119

3.14.1. Mağaza Şefi

Mağaza müdürünün yardımcısıdır. Mağazanın genel alanı, teşhir ve dizayn, depolama, ürünlerin teslimatı, müşteri beklenti, şikayet ve önerilerinin karşılanması, personelin idaresi ve mağaza güvenliğinin sürdürülmesinden sorumludur.

3.14.2. Kasiyer

Müşterilerin satın aldıkları ürünlerin ücretlerinin tahsilatının yapılması, iade ve değişim işlemlerinin yapılması ve ödemeyle ilgili resmi evrakların düzenlenmesinden sorumludur. Aynı zamanda kasa önlerine konulan raflardaki ürünlerin, kasa üstelerine konulan sigara raflarının satış ve kontrolünden sorumludur. Son zamanlarda kasiyerlere, kasa da ödeme yapan müşterilere yönetim tarafından belirlenen ürünleri tavsiye ederek anlık satışlarını gerçekleştirmek gibi satış personeli görevleri de verilmeye başlanmıştır.

3.14.3. Manav

Manav reyonunun düzeni, ürünlerin ilk giren ilk çıkar esasına göre satışının gerçekleştirilmesi, temizliği ve ürün siparişlerinin hazırlanmasından sorumludur. Bu reyon da görev yapan elemanlar müşteriyle birebir iletişimde olduklarından ve sattıkları ürünlerde genellikle marka olmamasından dolayı önemli bir satış elemanı pozisyonundadırlar.

3.14.4. Kasap

Kırmızı et ve beyaz et satış reyonlarında bulunan ürünlerin satışa hazır hale getirilmesi düzeni, temizliği, siparişlerin bildirilmesi ve ürünlerin tarihleri geçmeden satılması veya başka bir mağazaya sevk edilmesinden sorumludur. Bu reyonda özellikle kırmızı et bölümünde satılan ürünlerde marka olmaması ve ürünlerin müşterinin güvenmesiyle satılabilmesinden dolayı Kasap reyonunda görev yapan personelin en önemli satış personellerinden bir tanesi olduğu söylenebilir.

3.14.5. Şarküteri

Bu reyonun kelime anlamının kökeni Fransızcadır. Türk Dil Kurumu Sözlüğünde ; “ Peynir, zeytin, salam, sucuk vb. yiyecek maddelerinin satıldığı dükkân veya büyük alışveriş merkezinin bir bölümü” olarak tanımlanmaktadır. Bu tanım perakende sektöründeki tanımı tam olarak karşılamaktadır. Şarküteri reyonu da manav ve kasap reyonunda olduğu gibi reyon elemanının müşteriyle birebir iletişimde olduğu

120

bir reyondur ve bu reyonun başarısı tamamen personelin iyi bir satış elemanı olup olmamasıyla doğrudan ilgilidir. Bununla birlikte şarküteri reyonunun karlılık oranının diğerlerine göre oldukça yüksek olması bu reyonun önemini işletme açısından daha da artırmaktadır. Bu reyonda görev yapan personel, ürünlerin satışa hazır hale getirilmesinden, temizliğinden, siparişlerin hazırlanmasından ve ürünlerin tarihleri geçmeden satılmasından veya iade edilmesinden sorumludur.

3.14.6. Satış Elemanı

Orta reyon elemanı olarak da adlandırılan bu pozisyondaki elemanlar özel bir reyonda görevlendirilmeyen, mağazanın genel alanında müşteriye sunulan ürünlerin tamamından sorumlu olan personellerdir. Mağaza genel alanında bulunan raf ve teşhir bölümlerinde satılan ürünlerin düzeninden, eksilen ürünlerin tamamlanmasından fiyat etiketlerinin ve görsel malzemelerin doğru şekilde sunulmasından sorumludur. Mağaza içerisinde geniş bir alanda görev yaptıklarından dolayı müşteriyle ilişkileri oldukça fazladır ve müşteriye sadece kendi sorumlu oldukları reyon hakkında değil tüm mağaza hakkında bilgi vermek durumundadırlar. Bu nedenlerden dolayı işletmeler açısından oldukça önemli satış personelleri olarak görülmektedir.

3.14.7. Unlu Mamuller Reyon Elemanı

Son dönemlerde bu reyonda satılan ekmek, tatlı, pasta, börek gibi çeşitleri işletmeler kendi imalathanelerinde üretmektedirler bundan dolayı reyonun karlılık oranı oldukça yüksektir. Reyonda satılan ürünlerin insanlar için elzem tüketim maddesi olmamasından dolayı müşterinin dikkatinin reyona çekilip satın almaya yönlendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle reyonda görev yapan personelin iyi bir satışçı olması işletme açısından önem arz etmektedir.

3.14.8. Kuruyemiş Reyon Elemanı

Kuruyemiş reyonunda satılan ürünler de unlu mamuller reyonundakiler gibi tüketici açısından olmazsa olmaz ürünler değildir. Hatta bu reyon da satılan ürünlerin lüks tüketim maddeleri olduğu söylenebilir. Bu reyonun karlılık oranı da oldukça yüksek olduğundan dolayı işletme açısından vazgeçilmez bir hal almıştır. Reyonun başarısı ürünlerin teşhir ve dizaynına, tazeliğine ve müşteriye satış elemanı tarafından

121

tavsiye edilmesine bağlıdır. Dolayısıyla işletmenin bu reyonda beklediği verimi alması reyonda çalışan satış personelinin başarısına doğrudan bağlıdır.

3.14.9. Kozmetik Reyon Elemanı

Kozmetik reyonun da özel bilgi ve tecrübeye sahip elemanlar çalışmalıdır. Çünkü reyon da satılan ürünlerin oldukça farklı özelliklere sahiptir ve ürünü satın alacak tüketici de bilinçlidir. Kozmetik ürünleri işletmeye yüksek kar marjı sağlayan ve müşteri çeşitliliğini artıracak bir diğer ürün grubudur, bu yüzden işletmeler açısından ayrı bir öneme sahiptir. Reyon elemanlarının kozmetik ürünleri hakkında detaylı bilgiye sahip olmalarının yanı sıra iyi bir satış elemanı olmaları da gerekmektedir.

3.14.10. Depo Elemanı

Depo da görev yapan personel doğrudan satışla ilgili değildir. Ancak yaptıkları görevin niteliğinden dolayı gün boyunca birçok farklı firma elemanıyla iletişim halinde olmaktadırlar. Mağazaya gelen ürünlerin teslim alınması, iadelerin yapılması gibi günlük işleri esnasında iletişimde olduğu tedarikçi firma elemanlarına mağazada ki taze, farklı ya da indirimde olan ürünleri tavsiye ederek bir satış personeli gibi davranabilmektedir. Bu durumun bilincinde olan işletmeler depo elemanlarının satış yapmaya yatkın olmalarını tercih etmektedirler.

122

IV. BÖLÜM

Kişilik Tiplerinin Satış Performansı Üzerindeki Etkisi

Ve Süpermarket Zincirlerinde Bir Uygulama

123

4.1. Araştırmanın Amacı ve Kapsamı

Bu çalışma iki temel amaca dayanmaktadır. Birinci amaç, “ kişisel satış alanında çalışan personelin satış performansları üzerinde etkili olduğu düşünülen kişilik tiplerinin gerçekte ne düzeyde etkin olduğunun” ortaya konmasıdır.

Araştırmanın ikinci temel amacı, “perakende sektörünün en önemli işletmelerinden olan süpermarketlerde yaşanan yüksek, satış elemanı devir hızının azaltılması için, satış alanında istihdam edilmesi düşünülen kişilerin en uygun şekilde seçilmesinde ve doğru pozisyonda görevlendirilmelerinde etkin ve belirleyici olacak kişilik tipi değişkenlerinin” tespit edilmesidir.