Operasyon öncesinde ve sonrasında ölüm oruçları nedeniyle pek çok tutuklu ve hükümlü de çeşitli hastalıklar ortaya çıkmış; bunlardan

bazılarının cezaları da CMUK'un 399. maddesine göre ertelenmiştir.

1- Soru önergemin verildiği tarih itibari ile kaç siyasi tutuklu ve hükümlü bulunmaktadır? Bunlar hangi cezaevlerinde kalmaktadır?

2- Cezaevlerinde hayata dönüş operasyonu sırasında ve ölüm oruçları nedeniyle sağlıkları kronik şekilde bozulan kaç siyasi tutuktu ve hükümlü bulunmaktadır? Hastalıkları nelerdir?

3- Hayata dönüş operasyonundan sonra kaç siyasi tutuklu ve hükümlü sağlık gerekçesi ile CMUK'un 399. maddesinden yararlanmıştır?

4- Cezaevlerinde halen CMUK'un 399. maddesi kapsamına girecek şekilde sağlığını kaybetmiş olan kaç siyasi tutuklu ve hükümlü bulunmaktadır?

5- Hali hazırda kaç tane F Tipi Cezaevi bulunmaktadır? Bunlara yeni eklemeler yapılacak mıdır?

6- F Tipi Cezaevlerinde tecrit uygulamasının kaldırılması düşünülmektedir? Bu konuda cezaevi izleme kurulları sivil toplum kuruluşlarının devreye sokulması gibi yöntemlerin denenmesi düşünülüyor mu?

7- Cezaevlerinin idaresinin kısa vadede tek elde toplanması

düşünülmekte midir?

T.B.M.M. B : 7 19 . 10 . 2004 0 : 2 T.C.

ADALET BAKANLIĞI Bakan

TÜRKİYE BÜYÜK MÎLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

İLGİ: a) Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığı ifadeli, 17/6/2004 tarihli ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-6063 sayılı yazanız.

b) İçişleri Bakanlığının 10/9/2004 tarihli ve B.05.1.EGM.0.12.04.01.5074-165392 sayılı yazısı

c) Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığı ifadeli, 21/9/2004 tarihli ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/2869-6071/20121 sayılı yazınız.

d) 29/9/2004 tarihli ve 1039 saydı yaznnız.

İlgi (a) yazı ekinde İçişleri Bakanlığma gönderilen ve anılan Bakanlığın ilgi alanına girmediği gerekçesiyle ilgi (b) yazıyla Başkanlığınıza iade edilmesi üzerine, ilgi (c) yazı ile Bakanlığımıza intikal ettirilen Ankara Milletvekili Prof.Dr. Mehmet Tomanbay tarafından İçişleri Bakanlığına yöneltilen 7/2869 Esas No.lu yazılı soru önergesiyle ilgili cevaba esas teşkil edecek bilgilerin derlenebilmesi için ilgi (d) yazımızla, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 99. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca bir aylık ek süre verilmesi istenilmiştir.

Söz konusu soru önergesine verilen cevap örneği iki nüsha hâlinde ilişikte sunulmuştur.

Bilgilerine arz olunur.

Sayın Prof.Dr. Mehmet TOMANBAY Ankara Milletvekili

T.B.M.M.

İçişleri Bakanlığına yöneltilen ve ilgisi nedeniyle yazılı olarak cevaplandırılmak üzere Bakanlığımıza gönderilen 7/2869 Esas No.lu soru önergesinin cevabı aşağıda sunulmuştur.

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 1. maddesinde terörün, 2. maddesinde terör suçlusunun tanımının yapıldığı, 3. maddesinde de terör suçlarının sayıldığı; buna karşılık kanunlarımızda siyasî hükümlü ve tutuklu ayrımına yer verilmediği;

29/9/2004 tarihi itibarıyla Ülkemizdeki cezaevlerinde terör suçlarından hükümlü ve tutuklu 5557 kişinin; F, H, E ve M tipi cezaevlerinden oluşan 73 büyük cezaevinde, şartla tahliyesine bir yıldan az kalan iyi hâili hükümlülerin ise çeşitli ilçe cezaevleri ve açık cezaevlerinde bulunduruldukları;

ANKARA /4.//Û/2004

Cemil ÇİÇEİ Bakan

T.B.M.M. B : 7 19 . 10 . 2004 O : 2 ölüm orucu eyleminde bulunanlarda genellikle Wernike-Korsakoff sendromunun baş gösterdiği; 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 399.

maddesi gereğince, ölüm orucu veya başka nedenlerle sağlığı bozulanların, hükümlü ise Cumhuriyet başsavcılıklarınca, tutuklu ise mahkemelerce, Adlî Tıp Kurumunun raporlarına dayanarak verilen karar sonucunda tahliye edildikleri; bu itibarla, konunun Cumhuriyet başsavcılıklarının ve mahkemelerin yetki alam içerisinde kaldığı;

29/9/2004 tarihi itibarıyla, Bakanlığımıza ulaşan kayıtlara göre; terör suçlarından hükümlü ve tutuklu olanlardan cezasının infazı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 399. maddesi gereğince ertelenen hükümlülerin sayısının 390, aynı madde gereğince cezasının infazı ertelendikten sonra Sayın Cumhurbaşkanınca Anayasam izm

104. maddesi uyarınca cezası kaldırılanların sayısının 189, ölüm orucu eylemi sonucu sağlığı bozulduğu için mahkemelerince tahliye edilen tutuklularm sayısının 80 olduğu;

Halen 11 F Tipi kapalı cezaevinin bulunduğu; yapımı devam eden Van ve Kırıkkale F tipi kapalı cezaevleri ile bu sayının 13'e çıkacağı; bunların dışında bu aşamada F Tipi gibi yüksek güvenlikli cezaevi yapılmasının planlanmadığı;

F Tipi kapalı cezaevlerinde tecrit uygulanmadığı gibi hükümlü ve tutuklularm ortak etkinliklere katılmalarının teşvik edildiği ve bu etkinliklere katılmak isteyenlere her türlü kolaylığın gösterildiği, ancak terör örgütlerinin talimatlarıyla kimi hükümlü ve tutuklularm ortak etkinliklere katılmayı reddederek kendilerini tecrit etmek suretiyle kamuoyunu yanılttıkları;

Kendiliğinden veya davet üzerine F Tipi kapalı cezaevlerinde incelemelerde bulunan Avrupa İşkenceyi önleme Komitesi ile Bakanlığımızm daveti üzerine cezaevlerimizde incelemeler yapan Avrupa Parlamentosu Heyeti raporlarında; F Tipi kapalı cezaevlerindeki koşulların Avrupa standartlarına uygun olduğunun ve ölüm orucu eylemlerinin haklı gerekçesinin bulunmadığının belirtildiği;

ö t e yandan, Bakanlığımızca F Tipi kapalı cezaevlerindeki yaşam standardının yükseltilmesi, burada barındırılan hükümlü ve tutuklularm özgürlük alanlarının genişletilmesi için;

1. 3713 saydı Terörle Mücadele Kanununun 16. maddesinde 1/5/2001 tarihli ve 4666 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle hükümlü ve tutuklularm; kütüphane ve dershanelerde eğitim çalışmaları yapmalanna, açık futbol sahası ile kapalı spor salonlarında futbol, voleybol basketbol, masa tenisi gibi sportif faaliyette bulunmalarına, işyurdu atölyelerinde meslek kazanmalarına ve işyurdu çalışmaları ile çok amaçlı salonda sosyal ve kültürel etkinliklere katılmalarına imkân tanındığı;

2. Ceza İnfaz Kurumlan ile Tutukevlerinin Yönetimine ve İnfazına Dair Tüzükte 27/4/2001 tarihinde yapılan değişiklikle, ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklu ve hükümlülerin aileleriyle haftada bir kez, on dakika süreyle telefon görüşmesi yapmalarının sağlandığı;

3. Ceza infaz kurumlan ve tutukevlerinde bulunan hükümlü ve tutuklular hakkında yapılan işlemler veya bunlarla ilgili faaliyetlere yönelik şikâyetleri incelemek ve karara bağlamak amacıyla, 16/5/2001 tarihli ve 4675 sayılı İnfaz Hâkimliği Kanununun yürürlüğe konulduğu ve uygulamaya geçirildiği;

3 9 1

-T.B.M.M. B : 7 19 . 10 . 2004 O : 2

4. Yürürlükteki mevzuat ve Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerle belirlenen ilkeler çerçevesinde ceza infaz kurumlan ve tutukevlerini sivil toplumun denetimine açmayı amaçlayan 14/6/2001 tarihli ve 4681 sayılı Ceza İnfaz Kurumlan ve Tutukevleri İzleme Kurullan Kanununun kabul edildiği ve uygulamaya geçirildiği;

5. 15/6/2001 tarihli ye 37397 sayılı Genelgeyle; 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununa tâbi olan tutuklu ve hükümlüler ile 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Kanununa muhalefet etmekten tutuklu ve hükümlü olanların ayda bir kez anne ve baba, eş ve çocuktan ile açık görüş yapmalarına imkân sağlandığı;

6. 10/1/2002 tarihli ve 1849 sayılı Genelge doğrultusunda tutuklu ve hükümlülerin seçici komisyonca tespit edilecek on kişiyi aşmayacak gruplar hâlinde, cezaevi yönetiminin gözetiminde, açık görüş alanlarında veya diğer ortak yerlerde, haftada beş saati aşmayacak şekilde bir araya getirildiği;

7. 4681 sayılı Ceza İnfaz Kurumlan ve Tutukevleri İzleme Kurullan Kanunu