ntihalin Ciddiyet Seviyesi ile lgili Bulgular

kat lan ö retim elemanlar n tamam Sosyal Bilgiler Ö retmenli programlar nda ders vermektedir.

Çal maya kat lan ö retim elemanlar na akademik unvanlar da sorulmu tur. Buna göre ara rmaya kat lan ö retim elemanlar n akademik unvanlar a daki gibidir (Tablo 54).

Tablo 54. retim Elemanlar n Unvanlar na Göre Da

Profesör 1

Doçent 2

Yard mc Doçent 7

Ara rma Görevlisi 1

retim Eleman 2

4.3.2. ntihalin Ciddiyet Seviyesi ile lgili Bulgular

retim elemanlar na Sosyal Bilgiler ö retmen adaylar n intihal yapmalar ciddi bir sorun olarak görüp görmedikleri, e er intihali ciddi bir sorun olarak görüyorlarsa bunun sebebi sorulmu tur. Ara rmaya kat lan ö retim elemanlar n ikisi

nda tamam intihali ciddi bir sorun olarak gördüklerini belirtmi lerdir. ntihali ciddi bir sorun olarak görmeyen ö retim elemanlar ise intihalin kavram olarak ciddi bir probleme i aret etmekle beraber, çok yayg n olarak ba vurulmas ndan dolay art k problem olma vasf kaybetti ini bildirmi lerdir. Söz konusu ö retim elemanlar ndan birisi bunu öyle aç klamaktad r:

ntihali… soyut olarak dü ündü ümüz zaman ciddi bir sorun olarak görüyorum ama somut olarak dü ündü ümüz zaman ayn ciddiyetle yakla yorum. Yani bir etik sorunu olarak görmüyorum. Çünkü çok yayg n. Bu… yayg nl ndan dolay ciddi bir sorun olarak görmüyorum…

retim elemanlar intihalin art k herhangi bir çat maya yol açmadan kültürle mi olmas , art k sorun olmaktan ç kmas na gerekçe olarak göstermektedirler. ntihali ciddi bir sorun olarak görmekte devam eden ö retim elemanlar ise bunu birkaç sebebe ba olarak ele almaktad rlar (Tablo 55).

Tablo 55. retim Elemanlar na Göre ntihalin Ciddi bir Sorun Olmas n Sebepleri

rs zl k gözüyle bakaca z 10 Etik

6

Eme e sayg zl k 4

Akademik kariyere devam edecekleri de erlendirecek bir ölçüt 2

Al kanl k olarak devam edecektir 6

rencilerin geli imini engeller 4

ntihalin bir sorun olarak görülmesinin en büyük sebebinin etik de erlere ayk olmas anla lmaktad r. Ö retim elemanlar 6 defa do rudan etik olarak yanl olmas na, 10 defa bunun bir h rs zl k oldu una ve dört defa da bunun eme e sayg zl k oldu una vurgu yapm lard r. Bu durum intihalin ço unlukla eti e ayk bulunmas ndan dolay sorun olarak görüldü ünü göstermektedir.

ntihalin bir al kanl k haline gelebilece i ve bunun olumsuz bir sonuç do uraca 6 defa vurgulanm r. Ara rmaya kat lan akademisyenler genellikle bunun

ilerideki akademik ya am aç ndan olumsuz bir durum yarataca na vurgu

yapm lard r. A da yer alan ifadeler incelendi inde bu durum aç kça görülmektedir.

… Çünkü akademisyenin yapm oldu u ey ö rencilikten itibaren edinilmi bir kültürle ili kilidir. Yani ö rencilikte normal görülen bir eyin sonraki dönemde kültürle erek kal hale gelmesi, bir kal p olu turmas beklenir yani bir sosyal gerçeklik olarak. Dolay yla bu meselenin ö rencilik ve e itim ya am ndan itibaren bir hassasiyet olu turmas gerekti ini dü ünüyorum.

Bununla beraber genel olarak “ileriki ya amlar nda devam ettirme olas klar n yüksek oldu undan” intihali ciddi bir sorun olarak gören ö retim elemanlar da

bulunmaktad r.

Ö rencinin geli imini engelleyecek bir problem oldu u 4 defa belirtilmi tir. Bu durum ö retim elemanlar taraf ndan u ekilde aç klanm r:

“Etik aç dan sa kl bir ey de il. Ayr ca dolayl yoldan da ö rencilerin geli imini engelleyen bir ey. Kendileri bir ey üretmiyorlar. Haz r bir eyi kullan yorlar… Ö rencinin ba ar aç ndan sa kl bulmuyorum…”

“Çünkü insanlar çal maya zorlam yor, ikincisi kendi benli ini ortaya koymaya zorlam yor. E er ki iler gerçekten çal rlarsa kendi varl ortaya koyarak bir emek ürünü ortaya ç kar rlar ama intihal sonucunda hiç böyle bir eye giri meden haz r al p hap gibi yutma yoluna gidiyorlar”

Nihayet, intihali bir sorun olarak gören ö retim elemanlar iki defa bunu akademik kariyere devam edecekler aç ndan bir ölçüt olarak gördüklerini belirtmi lerdir.

“Ö renciler gelip bana yüksek lisans doktora yapmak istediklerini söylüyorlar. Ben de sizin ödevlerinizi o süreçte bir daha inceleyece im diyorum. Yani onlar n yapm olduklar ödev onlar n akademik bir kariyer yap p yapamayacaklar hakk nda bir ölçüdür benim için.”

ntihali ciddi bir sorun olarak görmekle beraber ö renciler söz konusu oldu unda bunu biraz daha anlay la kar lamak gerekti ini dü ünen ö retim elemanlar da bulunmaktad r. Bu konu a da intihale verilecek cezalar bölümünde daha detayl olarak tart lacakt r. Ancak burada da k saca ele almak yararl olacakt r. Ö retim elemanlar na göre ö rencilerin yapt klar ödevlerin yay nlamamas burada yap lan intihale daha anlay la yakla lmas gerektirebilir:

“Ödevde yap lan intihal bas kaynak olmad ndan hafifletici olarak da de erlendirilebilir.”

Benzer bir ekilde ödevlerin bilimsel olmad , dolay yla bir dereceye kadar ho görüyle kar lanmas savunulmaktad r:

“Çünkü lisans ö rencisinin yapt ödevin de bir bilimselli i yok zaten… Yüksek lisans doktorada haz rlanan tezlerin, makalelerin, bunlar n bilimselli i var. Bir yerde hakem taraf ndan incelenmesi var. Ama sadece lisansta ö retmen taraf ndan verilen ödevler ö retmeni ilgilendirir, ö retmenin kriterlerine ba olarak de erlendirilir.” Ba ka bir ö retim eleman ise intihalin özellikle ‘yanl ’ bilgiler içerdi inde sak ncal oldu una de inmektedir.

“…internette anonim bilgi ad alt nda kaynaks z, ço u zaman kaynaks z ve bilemedi im bir oranda da yanl bilgi. Yani intihale dayanan yanl bilgilerle kar la yoruz. Do ru oldu unda çok sorun de il belki ama yanl oldu unda biraz daha anlaml oluyor.”

Sonuç olarak ö retim elemanlar genellikle intihali çok ciddi bir problem olarak nitelemi lerdir. Özellikle ö renciler ile k yasland nda ö retim elemanlar intihali son derece ciddi görmektedirler. Ancak neden ciddi bir sorun oldu u konusunda a rl kl olarak ahlaki gerekçelerle yetinmi lerdir. ntihalin ö renciyi de erlendirmeyi imkâns z lmas , ba ar ö renciler için ayr lm yüksek notlar n hak etmeyen ki ilere gitmesi, verilen diplomalar n de erini dü ürmesi, akademik hayat tamamen tahrip eden bir yap ya sahip olmas gibi konulara hiç de inmemi lerdir. Dolay yla ö retim elemanlar n intihali genellikle ahlaki bir sorun olarak ele almalar n bir eksiklik oldu u de erlendirilebilir.

4.3.3. ntihalin Yayg nl k Durumu ile lgili Bulgular

Ara rmaya Kat lan ö retim elemanlar n 8’i intihalim Sosyal Bilgiler aday retmenleri aras nda çok yayg n oldu unu dü ünmektedirler. Kullan lan ifadeler “Çok