ntihale Kar Neler Yap labilir?

ntihale kar neler yap labilece i konusunda ara rmac lar çok çe itli öneriler ileri sürmü lerdir. Bu görü ler birbirlerinden birçok yönden farkl olmakla beraber Ellery (2008) genel olarak iki kategoriden söz etmektedir. Bunlardan birincisi intihal yap ld ktan sonra nelerin yap lmas gerekti iyle ilgilidir. Bu ba lamda intihalin ortaya kar lmas , cezaland lmas , bununla ilgili kurumsal kararlar n al nmas ve uygulanmas yla ilgili disipline yönelik uygulamalar say labilir. kinci kategori ise intihal gerçekle meden onu önlemeye yönelik e itsel yakla mlar içermektedir. Bununla beraber yaz ndaki pek az ara rmac bu iki kategoriden birisine kesin bir

ekilde girmektedir. Genel e ilim ise hem cezaland hem de e itsel tedbirlerin birlerini tamamlar ekilde bir arada al nmas ndan yanad r.

James, McInnes ve Devlin (2002) intihal ile mücadele konusunda e itsel yakla mlara öncelik vermekte ancak mutlaka etkin cezaland rma tedbirlerinin de uygulanmas istemektedirler. Onlara göre yap lmas gerekenler:

1. ntihali okul politikas , fakülte/anabilim dal /bölüm prosedürleri, ö retim elemanlar n bireysel çabalar dâhil her seviyede tespit edip, ona kar mücadele etmek için ortakla a bir çaba

2. rencileri, okulun kendilerinden bekledi i akademik yaz m seviyesi ve her türlü entelektüel malzemeyi nas l kullan lacaklar ve nas l at fta bulunacaklar konusunda e itmek

3. De erlendirmenin gerektirdi i kalite ve zorluk derecesini azaltmadan, rencilerin intihal yaparak ödev haz rlama ihtimalini azaltacak de erlendirme yöntemleri haz rlamak.

4. Aldatmaya yönelik hareketleri izlemek ve tespit etmek için cezaland rma ve tekrar e itme tedbirlerini de içeren herkesin çok rahat fark edip anlayabilece i yöntemleri uygulamaya koymak (s.37).

ntihal yapan ö rencilerinin durumun incelenmesi s ras nda ise James, McInnes ve Devlin (2002) üç basamakl bir sistem önermektedirler. Birinci basamakta ö rencinin intihal yapma niyetine, ikinci basamakta intihalin boyutlar na bak lmakta ve nihayet son basamakta e itim stratejilerini gözden geçirme ya da ö renciyi cezaland rma seçeneklerinden birisinin seçilmesi istenmektedir. Ara rmac lar her bir intihal olay n ayr ayr ele al nmas her olaya göre farkl cezalar verilmesini de savunmaktad rlar. Yazarlar ayr ca 36 maddelik bir intihali azaltma stratejileri listesi önermektedirler. Bu öneriler ise genel olarak 7 grupta toplanm r.

1. rencilere kurumun akademik yaz m geleneklerinin ve intihalden nas l kaç laca n ö retilmesi

2. De erlendirme araçlar n uygun ekilde düzenlenmesi 3. rencilerden intihal yapmad klar na dair kan tlar istenmesi 4. birlikçi çal madan yararlan lmas

5. ntihal için kullan lmas muhtemel kaynaklar n daha yak ndan tan nmas 6. ntihal belirleme yaz mlar ndan ve di er cayd etkenlerden yararlan lmas 7. ntihal olaylar na h zla reaksiyon gösterilmesi (s.44-46).

Howard ve Davies (2009) ö rencilere sadece intihalin ne oldu unu söylemenin ve her dönem ba nda intihale ba vuranlar n nas l cezaland laca n anlat lmas n intihali önlemede yeterli olmayaca görü ündedirler. Onlar, ö retmenlere intihali önleme konusunda üç strateji önermektedirler. Bu stratejiler s ras yla:

(1) lk s flardan itibaren ö rencilere kulland klar bütün kaynaklara nas l referans verilece inin detayl bir ekilde ö retilmesi; (2) çal malara nas l at fta bulunulaca aç kça belirten ve konu hakk nda ki isel dü ünceleri ve bir bro ür yapmak gibi alternatif final projelerini içeren intihale dayan kl ödevler tasarlamak; ve (3) Ö renciler intihalle ilgili kurallar kesinlikle uygulayaca iletmek (s.65)

eklindedir. Howard ve Davies (2009), ö rencilere yazarl k becerisin neden gerekli oldu u ve mülkiyet kavram n ne anlama geldi inden ba layarak bir de erler e itimi verilmesini savunmaktad rlar. Onlara göre ö retmenler ö rencilere internetten nas l ara rma yap lmas gerekti i ve hangi kaynaklara ne kadar güvenebilecekleri konusunda da k lavuzluk etmelidirler. Nihayet ö rencilerin aç mlama ve bir kaynaktaki

sav özetleme becerilerinin çok k tl oldu unu belirten ara rmac lar, bu becerilerin kazand lmas yla intihal olaylar n önemli derecede azalaca ileri sürmektedirler.

Power (2009), ö rencilerin intihale ba vurmalar n bir sebebi olarak rencilerin bu konuyu içsel olarak benimsememelerini göstermektedir. ntihal yapmamak sadece d tan gelen bir uyar r ve ö rencilerin büyük bir ço unlu u sadece yakalanma korkusu nedeniyle intihalden kaç nmaktad r. Howard ve Davies’in (2009) görü lerine benzer ekilde Power (2009) da ö rencileri sadece uyarman n ve cezaland rma ile korkutman n intihal ile mücadelede yeterli olmayaca fikrindedir. Ona göre ö rencilere gerekli beceriler kazand lmal ve özellikle mülkiyet kavram üzerinde bir de erler e itimi yap lmal r.

Lee (2009), intihal olaylar na kar cayd cezalar verilmesini savunmakla beraber tek ba na cezalar n yeterli olmayaca görü ündedir. Ona göre ö retmenler, rencilere intihalin neden kabul edilemez bir davran oldu unu aç klamal , S navlar ve ödevleri kopya ve intihali zorla racak, hatta mümkün k lmayacak ekilde yap land rmal ve son olarak da ö retmen ve ö renciler aras nda kar kl sayg ya dayanan bir atmosfer olu turmak için gayret göstermelidir.

Yeo (2007), öncelikle birinci s f ö rencilerinin intihal kavram ne derece anlad klar ortaya ç kart lmas gerekti ini dü ünmektedir. Ayr ca kurumumun resmi intihal tan ndan bütün ö rencilerin haberdar edilmesinin de önemli oldu unu dü ünmektedir. Yeo’nun (2007), di er tavsiyeleri ise ö rencilere yazma becerilerini geli tirecekleri f rsatlar n tan nmas , i birli ine dayal ö renim ile muvazaan n aras ndaki farklar n bilinmesi ve muvazaan n önüne geçebilmek için ö rencilere

birli ine dayal ö renimin nas l yap laca n iyice ö retilmesi ve bireysel de erlendirmeyi mümkün k lacak alternatif de erlendirme yöntemlerinin kullan lmas r

Walker (1998), ntihalin önlenmesinde cezaland rman n yan nda e itsel metotlar n daha etkili olaca ima etmektedir. Ona göre bu konuda akademik personele çok i dü mektedir. Walker’ n (1998) önerileri ödevlerin yap land lmas ndan, meta data toplamaya; ö rencilere intihal yapmayacaklar na dair bir yaz imzalatmaktan, üniversite de verilecek cezalar hakk nda ö rencileri e itmeye kadar de mektedir. ntihali’in önemli bir kayna n da i birlikçi ö retim oldu unu savunan Walker (1998) bu konuda bir e itimin de art oldu unu ileri sürmektedir.

ntihal hakk ndaki yaz nda dikkati çeken bir ba ka konu ise ö retim elemanlar n ö renciler taraf ndan yap lan intihal konusunda genellikle tepkisiz

kald klar ve konuyla ilgili cezaland rma veya tekrar e itme süreçlerini bilmedikleridir. retim elemanlar n büyük ço unlu unun, intihal yapan ö renciye verilecek cezalar konusundaki kurumsal politikalar bilmedi i Yeni Zelanda örne ine dayan larak Walker (1998) taraf ndan bildirilmektedir. Walker (1998) taraf ndan bildirildi ine göre Aaron ve Georgia (1994) Amerika birle ik devletlerindeki 40 eyalette 175 üniversitede yapt klar bir ara rmada ö retim üyelerinin % 61’inin intihal olaylar n görmezden geldi ini ve % 40,9’unun da akademik etik d davran lara nas l müdahale edilmesiyle ilgili mevzuata hakim olmad klar ortaya koymu tur. Aaron ve Georgia (1994)

rencilerin akademik etik d davran lar n ciddi bir problem oldu u konusunda retim elemanlar aras nda bir uzla ma bulundu u, ancak bu konuyu çözmek için ciddi çabalar n gösterilmedi i sonucuna varm lard r. Walker (1998) taraf ndan bildirildi ine göre Graham vd (1994) ö retim elemanlar n % 78’inin ö rencilerini akademik etik davran tespit ettiklerini ancak sadece % 9’unun disiplin mekanizmalar na ba vurdu unu bulmu lard r. Ara rmac lar ayr ca akademik etik d davran lara kar

politikalar geli tirmedikleri, bunun ciddi bir problem oldu unda uzla makla beraber, ne yap lmas gerekti i konusunda bir bir fikir birli ine var lamad belirlemi lerdir. Walker (1998), Graham vd’nin (1994), kurumlar n nelerin kopya ve intihal suçunu te kil etti ini aç kça belirtmesi gerekti i; verilecek cezalar n ö rencilere aç kça bildirimsinin yararl olaca ; ö retim elemanlar n da intihalin önleme ve belirleme konusunda daha aktif olmas gerekti i sonucuna vard klar bildirmektedir. Burton ve Near (1995) yapt klar bir ara rmada ö rencilerin, akademik etik d davran larda bulunan arkada lar ikayet ettikleri vakalar n %70’inde bile ö retim elemanlar n hiçbir disiplin i lemi yapamad klar bildirmektedir.

retim elemanlar çe itli sebeplerden intihali görmezden gelebilmektedir. Bu sebepler aras nda intihalin her zaman kolayl kla kan tlanacak bir eylem olmay , bürokratik i lemlerle u ra acak zamanlar n olmay , kurumsal politikalar tam olarak bilmemeleri veya bu politikalar n çok aç k olmay ve ö renci veya ailesinin verece i tepkilerden çekinme say labilir. Walker (1998) kurumlar n anla r ve tutarl politikalar olu turmak ve bunu ö retim elemanlar ve ö rencilere aç kça bildirmek suretiyle

retim elemanlar n intihale kar harekete geçmelerinin kolayla lmas gerekti ini belirtmektedir.