Model 1: Tobin Q Değerinin Firma Değeri Olarak

Modelde firma değeri ile aĢırı güven değiĢkeni, firma büyüklüğü, F/K oranı ve karlılık değiĢkenleri arasında istatistiki olarak anlamlı bir etkinin olmadığı sonucuna ulaĢılırken, firma değeri ile PD/DD ve kaldıraç değiĢkenleriyle ilgili anlamlı sonuçlar elde edilmiĢtir. Anlamlı sonuç elde edilen model aĢağıdaki gibi yazılabilir. Bu modele iliĢkin sonuç Tablo 12‘de yer almaktadır.

153

Veri setindeki diğer değerlerle karĢılaĢtırıldığında veri setine uygun olmadığı tespit edilen değerler olabilir. Bu değerler hatalı veri giriĢi, ölçüm aletinin hatalı olması veya tamamen deneme materyalindeki farklılıklardan kaynaklanabilir. Diğer ölçümlenen değerlerden oldukça farklı olduğu için bu değerlerin fazla olması veri setinin normal dağılımdan sapmasına neden olarak analizimizi etkileyebilir. Bu nedenle veri setinin dağılımını normal dağılıma benzeterek daha güvenilir sonuçlar elde edilebilir (Ovla ve TaĢdelen, 2012: 2). 1994 Barnett ve Lewis çalıĢmasına göre uç değer, veri setindeki diğer gözlemlere göre aykırı olan gözlem ya da gözlem setleridir. Bir uç değer; a) bir veri seti üzerindeki aĢırı bir değer ya da b) veri analizleri ve model oluĢturma çıktılarının yorumlanmasında önemli bir etkiye neden olan çeĢitli değiĢkenlerin aykırı kombinasyonları Ģeklinde olabilmektedir (Barnett ve Lewis 1994‘den akt. Koğar, 2010: 18-19). Uç değerle ilgili yapılan araĢtırmalarda veri setinden uç değerlerin silinmesi durumunda, grup farklılıklarının ve t değerlerinin daha doğru sonuçlar verme eğilimi gösterdiği; korelasyon üzerinde manidar bir etki oluĢturduğu ve düzeltilmiĢ (uç değerler silinmiĢ) korelasyonlar arasında %70 ile %100 daha doğru sonuçlar verdiği ve bu sonuçların ANOVA sonuçlarına da genellenebileceği ortaya konulmuĢtur (Yılmaz ve Koğar, 2015: 62). Gözlemlere ait veriler incelendiğinde 8 verinin uç değerlerde yer aldığı görülmüĢ ve bu veriler gözlemden çıkartılarak araĢtırmaya 67 gözlem üzerinden devam edilmiĢtir. 67 gözlemden elde edilen çoklu regresyon modeline ait sonuçlar aĢağıda yer almaktadır.

Tablo 12: Tobin Q Değerinin Firma Değeri Olarak Kullanıldığı Çoklu Doğrusal Regresyon Sonuçları

Sabit (C) FBY PD/DD F ,309 (0,007) -,025 (,064) -,119 (,000) ,297 13,528 (,000)

Parantez içinde yer alan değerler olasılık değerlerini göstermektedir.

Analiz sonucunda elde edilen = 0,297 olarak bulunmuĢtur. Çoklu regresyon analizlerinin anlamlılığı varyans analizi ile test edilmektedir (Özcan

154

ve Ayvaz, 2015: 10). Modelin anlamlılığına baktığımızda istatistiki olarak %1 önem düzeyinde anlamlı olduğu sonucu elde edilmiĢtir.

Regresyon analizindeki diğer önemli bir test ise, Ramsey‘ in RESET testidir. Ramsey‘ in RESET testi ―regression specification error test‖, regresyon analizinde kullanılan en eski testlerden birisi olup kullanımı halen yaygın olarak devam etmektedir. Bu testle modelde tanımlama hatasının olup - olmadığı, diğer bir deyiĢle modelde eksik ya da fazla değiĢkenin bulunup – bulunmadığı test edilmektedir (Çiftçi ve Seymen, 2011: 1078). Yapılan Ramsey RESET testi sonucunda modelde tanımlama hatası olmadığı tespit edilmiĢtir.

DeğiĢkenlerin anlamlılık değerlerini incelediğinde firma değerindeki değiĢim PD/DD ve firma büyüklüğüne ait kontrol değiĢkeninden kaynaklanmaktadır. PD/DD değiĢkeninin istatistik olarak %1 önem düzeyinde anlamlı olduğu bulunmuĢtur. Firma değerinde yaĢanan değiĢimin %11,9‘u PD/DD oranındaki değiĢimden kaynaklanmaktadır. Firmanın PD/DD oranında bir birimlik artıĢ olduğunda firma değeri azalmaktadır. Elde edilen bu sonuç firma değerinin PD/DD oranı tarafından anlamlı ve pozitif etkilediği sonucuna ulaĢan Birgili ve Düzer (2010) ve Ayrıçay ve Türk (2014) çalıĢmalarıyla benzerlik göstermemektedir. Bu durumun nedeni yönetici aĢırı güveninden kaynaklanıyor olabilir. PD/DD‘nin 1‘den büyük olması firmanın öz sermayesinin defter değerinin firmanın piyasa değerinden yüksek olduğunu gösterir. PD/DD oranı artarken firma değerinin düĢmesi yatırımcılar açısından firmanın aĢırı değerlendiği anlamına gelebilir. Fakat yönetici aĢırı güveni açısından durumu ele aldığımızda, yöneticinin iyimser ve/veya aĢırı güvenli davranarak birleĢme veya satın alma gerçekleĢtirecek firmanın birleĢmeden önce PD/DD‘nin yüksek olmasından dolayı yönetici firmayı satın alma kararı vermiĢ olabilir. Ancak, birleĢmeden sonra aĢırı değerlenmiĢ olan firmanın değeri gerçek değere ulaĢtığından yöneticinin yatırım kararının olumsuz bir karar olarak algılandığını gösterebilir.

Firma büyüklüğü ile firma değeri arasında negatif yönlü bir iliĢki tespit edilmiĢtir. Büyük firmaların firma değerinde yaĢanan değiĢim küçük firmalara

155

nazaran daha küçük olmaktadır. Büyük firmaların genellikle kredibilitesinin yüksek olması, kaynak bulmasının kolay ve kaynak maliyetlerinin düĢük olması büyük firma yöneticilerinin firmada daha riskli kararlar almaya sevk edebilir. Bu durum yöneticilerin aĢırı güvenli davranarak yatırım kararı almasını tetikleyerek firma değerinde azalmaya neden olabilir. Elde edilen bu sonuç Kilian ve Schindler (2014) çalıĢmasında adı geçen Ferris, Jayaram ve Sabherwal çalıĢmasına benzerlik göstermektedir.

Yapılan araĢtırma sonucunda aĢırı güven değiĢkeninin firma değerini istatistiki olarak anlamlı olarak etkilemediği sonucuna ulaĢılmıĢtır. Fakat aĢırı güven değiĢkeninin firma değerine etkisinin iĢareti negatif olarak tespit edilmiĢtir. Negatif yönlü iĢaret yönetici aĢırı güveninin firma değerini azaltıcı bir etkisi olacağını ifade eden Malmendier ve Tate (2004), Luı, Taffle ve John (2009), Lin, Machgluk, Oppenheimer ve Reif (2008), Baker, Dutta, Saadi ve Zhu (2012) ve Lui ve Xie (2011) çalıĢmalarıyla benzerlik göstermektedir. Yönetici aĢırı güveninin firma değeri üzerine anlamlı bir etkisinin tespit edilememe nedeni kullanılan gözlem sayısının azlığından ya da kullanılan dönemlerden kaynaklanıyor olabilir.

3.6.2.2. Model 2: Borsa Değerinin Firma Değeri Olarak Kullanıldığı