KONDENSER VE SOĞUTMA SUYU BORULARI

Tablo:2.1-9 Plastik Esaslı Boru Çalışma Sınırları

Uygulama

Plastik boruların Uzama kısalma sı için BKZ Tablo:2.1-7 Plastik Esaslı Boru Uzama Katsayısı Tablo:2.1-10 Plastik Esaslı Boru Bağlantı Yöntemleri

Malzeme Cinsleri ABS PB PEX PVC-C Çok Katmanlı PE 100 (HDPE) PP PVDF GRP

Dişli Boru Bağlantısı  

Yapıştırıcı Madde ile Boru Bağlantısı   

Flanşlı Boru Bağlantısı     

Termal Füzyon Yöntemi ile Boru

Bağlantısı    

Uç Kaynağı ile Boru Bağlantısı    

Soket Kaynak Yöntemi ile Boru Bağlantısı    Elektrofüzyon Kaynak Yöntemi ile Boru

Bağlantısı   

Sıkıştırma Yöntemi ile Boru Bağlantısı   1

Yüksüklü Boru Bağlantısı   

1. Çok katmanlı borularda oksijen bariyeri tüm bağlantı elemanlarında sıkıştırma yöntemi uygun olmayabilir. Bu konuda "Üretici katalog bilgileri" esastır.

2.2. KONDENSER VE SOĞUTMA SUYU BORULARI

2.2.1. İŞLETME ŞARTLARI VE TESİSAT SİSTEMLERİ TANIMI İşletme Koşulları

Bu kısım soğutma grupları, açık ve kapalı devre kondenser, açık ve kapalı soğutma kule tesisat boruları için işletme basıncı 10 bar ve 3 m/saniye altında akışkan hızı, su sıcaklığı -5ºC ile 60ºC arasında olan tesisat boruları içindir. Sıcaklığın ve basınçların bunu aşması gerektiği durumlarda, özel hükümler geçerli olur. Su hızı 3 m/saniye üzerine çıktığında borularda erozyon etkisi ortaya çıkmaktadır.

Bu tesisatlar da kullanılan en yaygın malzeme standart korozyon önleyici antipas ile kaplanmış ve şantiyede tekrar astar ve son kat boya ile boyanmış siyah yumuşak dikişli çelik borudur.

Boru hattı malzemesi olarak bakır boru nadiren kullanılır. Bakır boru kullanılması durumunda, boru bağlantı parçalarının ve birleştirme yöntemlerinin seçimine özen gösterilmelidir.

23

Taşma boruları aksi belirtilmedikçe plastik borularla yapılmaktadır. 0ºC altında çalışan sistemler dış ortam şartları 0ºC altında olan yerleşimlerde plastik borular kırılgan oldukları için tercih edilmemelidir. Normal su hattının üzerindeki termometre, manometre ve hava atma ağzı için sokolet veya veldolet ile açılan delikler, su drenaj ve boşatma hatları için galvanizli yumuşak çelik veya ana boru malzemesine uygun boru cinsi ağır seri kullanılacaktır.

Tasarımcı, malzemelerin karıştırılmasının herhangi bir olumsuz etkisinin bulunmadığından emin olmalıdır.

Konvansiyonel Besleme ve Denge Tank Sistemleri

Genellikle soğutma grubu veya kondenser suyunun depolanabileceği yalıtılmış atalet (buffer) veya denge tankı atmosfere açık borulama tesisatı ile buffer tanktan aldığı suyu soğutup soğutma devresini tamamladıktan sonra aynı tanka boşaltan veya daha düşük kapasiteli soğutma grubu ile kompresörün dur kalk sayısını azaltmak ve sistem yükünün olmadığı zamanlarda soğutma suyu depolamak için yapılan sistemlerdir. Bu sistemler anlık soğutma yükü ihtiyacının yüksek olduğu endüstri tesislerinde sıcaklık dalgalanmalarını engellemek için yapılmaktadır. Tankın kendisi atmosfere açık olduğu için ayrıca genleşme tankına ihtiyaç duymaz ve enerji tasarrufu sağlar. Su atmosfere açık olduğu için kimyasal kullanımı daha yüksek olur. Aynı sistem kondenser devrelerinde de benzer amaçla kullanılır.

Basınçlı Kapalı Devre Sistemler

Basınçlı kapalı devre sistemleri atmosfere açık değildir. Normalde bir diyafram tipi genleşme tankı vasıtasıyla basınçlandırılır. Özellikle devrelerin tasarımı ve genleşme tank hesapları sistemin ilk doldurma su sıcaklığı ile işletme sıcaklığı arasında sıcaklık değişimi genleşme tankı kapasite ve çalışma basıncı ve tankların yerleşim yeri için daha hassas ve itinalı devreye alma süreçlerine ihtiyaç duyulur.

Pompalı Sistemler

Pompalı sistemler, soğutma gurubu ve kondenser arası veya soğutma gurubu ile kule arası uygun seçilmiş sirkülasyon pompaları tarafından basınçlı su devre dolaşımı ile çalışır.

Yoğuşma suyu tesisatı, klima santrallarının soğutma serpantinleri tavalarından, fancoil tavalarından, split klima iç ve dış ünitelerinin tavalarından gelen yoğuşma sularının toplanarak bina yağmur drenaj kanallarına kadar boşaltma sistemidir. Dünyanın birçok ülkesinde yoğuşma suyu kanalizasyon şebekelerine veya bina pissu tesisatlarına verilmeden önce bir toplama havuzunda nötralize edilir.

2.2.2. KONDENSER VE SOĞUTMA SUYU BORULARI SEÇİM TABLOLARI

Bu tablolar, kullanılan farklı malzemeler, birleştirme yöntemleri ve kullanım yerleri için rehberlik etmektedir.

24

Tablo:2.2-1 Dikişli siyah ve Galvaniz Çelik Borular ve Bağlantı Şekilleri KARBON ÇELİK BORU Erişilebilir Alanlardaki Montaj

Uygulamaları

Doğrudan Erişimsiz veya Kalıcı Olarak Gizlenmiş

Alanlardaki Montaj Uygulamaları

Nominal Boru çapı DN50’ye

kadar

DN65-DN150 >DN150 DN150’ye kadar >DN150 Dikişli Çelik Boru TS EN 10255 + A1 Orta

Seri 3 3

Dikişli Çelik Boru TS EN 10255+ A1 Ağır

Seri   

Temperli Dökme Demir Bağlantı Parçaları

TS 11 EN 10242 3

Kaynaklı Boru Bağlantı Parçaları TS EN

10253-1     

1. Nominal çap DN50 mm'nin altında normalde kullanılmaz.

2. Sadece bağlantı parça imalatçısı tarafından önerilen borularda kullanılmalıdır.

3. Orta seri borular için 20, 40 ve 65 mm' lik ebatlar hariçtir. Belirtilen çaplı borular ağır seri boru olacaktır.

Tablo:2.2-2 Bakır Borular ve Bağlantı Şekilleri

BAKIR BORU Erişilebilir Alanlardaki

Montaj Uygulamaları

Doğrudan Erişimsiz veya Kalıcı Olarak Gizlenmiş

Alanlardaki Montaj Uygulamaları

Nominal Boru çapı DN65mm’e

kadar DN67mm-

Baskılı Geçme Yöntemi ile Boru

Bağlantısı 2 2

Sıkı Geçme Yöntemi ile Boru Bağlantısı 3

1. DN54 mm ' den büyük çaplarda kullanılması önerilmez.

2. Sadece bağlantı parça imalatçısı tarafından önerilen borularda kullanılmalıdır.

3. Sadece 22 mm'ye kadar olan çaplarda mevcuttur ve düşük sıcaklık ve çalışma basıncında uygulanabilir.

4. Kılcal bağlantı elemanı kısıtlamaları, Madde 3.6.2'ye bakınız.

25

Tablo:2.2-3 Paslanmaz Çelik Borular ve Bağlantı Şekilleri

PASLANMAZ ÇELİK Erişilebilir Alanlardaki Montaj Uygulamaları

Doğrudan Erişimsiz veya Kalıcı Olarak Gizlenmiş

Alanlardaki Montaj Uygulamaları

Nominal Boru çapı DN65’e

kadar

DN67-DN150 >DN150 DN150’ye kadar >DN150 Dikişli/Dikişsiz Paslanmaz Çelik Borular

AISI 304/316, TS EN 10217/7-TS EN

10296-2, TS EN 10216-5, ASTM A312     

Kaynaklı Birleşim ile Boru Bağlantısı     

Baskılı Geçme Yöntemi ile Boru Bağlantısı 1 1

Yüksüklü Boru Bağlantısı 1

1. Bu uygulamalar "Boru Bağlantı Elemanı Üreticisinin" talimatları doğrultusunda yapılmalıdır.

Tablo:2.2-4 Plastik Esaslı Boru Çalışma Sınırları 1Uygulama Basınca tabi

NOT: 0ºC altındaki sıcaklık uygulamalarında PVC-U kesinlikle kullanılamaz. ABS ise sadece içme suyu dağıtım hatlarında kullanılabilir

Tablo:2.2-5 Plastik Esaslı Boru Bağlantı Yöntemleri Birleştirme Yöntemleri

ABS PB PEX PVC-C PVC-U Çok Katmanlı PE 100 (HDPE) PP PVDF CTP

Dişli Boru Bağlantısı  

Yapıştırıcı Madde ile Boru Bağlantısı  

Flanşlı Boru Bağlantısı     

Termal Füzyon Yöntemi ile Boru

Bağlantısı   

Uç Kaynağı ile Boru Bağlantısı   

Soket Kaynak Yönteminle Boru Bağlantısı    Elektro füzyon Kaynak Yöntemi ile Boru

Bağlantısı   

Sıkıştırma Yöntemi ile Boru Bağlantısı   1 Sıkı Geçme Yöntemi ile Boru Bağlantısı 

1. Çok katmanlı borularda oksijen bariyeri tüm bağlantı elemanlarında sıkıştırma yöntemi uygun olmayabilir. Bu konuda "Üretici katalog bilgileri" esastır.

26

2.3. KONFOR SİSTEMLERİ SOĞUTMA SUYU TESİSATLARI