Dördüncü Seminere İlişkin Bulgular

Katılımcıların, dördüncü seminer uygulaması olan Uçmak isimli video etkinliği sırasında toplam 18 soru sordukları belirlenmiştir. Bu soruların düzeylerine ilişkin frekans ve yüzde verileri aşağıdaki Tablo 4.7’de sunulmuştur.

Tablo 4.7. Katılımcıların Dördüncü Seminerde Oluşturdukları Soru Düzeylerinin Frekansları

Soru Sorma Düzeyi Soru Düzeyi f %

Düşük Düzey Bilgi - - Kavrama 4 22,22 Uygulama 3 16,67 TOPLAM 7 38,89 Üst Düzey Analoji - - Provakatif 4 22,22 Paradoks 4 22,22 Analiz 2 11,11 Belirsizlik Toleransı 1 5,56 TOPLAM 11 61,11

Tablo 4.7 incelendiğinde, katılımcıların dördüncü seminerde sordukları 18 sorudan 7’sinin (%38,89) düşük düzeyde, 11’inin (%61,11) ise üst düzeyde olduğu görülmektedir. Düşük düzeyde olan soruların frekansları incelendiğinde, katılımcıların kavrama düzeyinde 4 soru (%22,22), uygulama düzeyinde ise 3 (%16,67) soru sordukları görülmektedir. Üst düzeyde olan soruların ise 4’ü (%22,22) provakatif, 4’ü (%22,22) paradoks, 2’si (%11,11) analiz ve 1’i (%5,56) belirsizlik toleransı düzeyindedir. Katılımcıların sorduğu sorular ve karşılık gelen düzeyleri aşağıdaki Tablo 4.8’de verilmiştir.

Tablo 4.8. Katılımcıların Dördüncü Seminerde Oluşturdukları Sorular ve Düzeyleri

4. SEMİNER Soru Düzeyi

1. Küçük adamlar neden yıldızları yerine yerleştirdi? *(4 oy) Kavrama 2. Küçük adamlar koymasaydı ne olurdu? Yani o yıldızı. *(5 oy) (3 oy) Belirsizlik

toleransı 3. Neden başka birisinden yardım istemiyorsun? *(2 oy) Uygulama

4. Niye oraya gidip yıldızı koyuyorsun? Kavrama

5. Neden motorlu uçak yapmıyorsun? *(2 oy) Uygulama

6. Neden minik insanlar var ya da devler? Provakatif

7. Yıldızlar neden bu kadar küçük? *(5 oy) (5 oy) Paradoks

8. Bu çocuğun umudu neden hemen bitiyor? Analiz

9. Yıldızlar zaten gökyüzündedir, sonradan takılmazlar ama o minik çocuk neden

takıyor? Paradoks

10. En sonunda uçağın eski uçuramadığı projeler kullanılarak uçması aslında bize

bir şeyler mi ifade ediyor? *(5 oy) (5 oy) (6 oy) Provakatif 11. Niye uçurtma gibi yaptıklarında uçurmadan önce birden fazla kağıt

gözükmesine rağmen uçarken tek kağıt oluyor? *(2 oy) Paradoks

12. Niye düşünce büyükler onu görmüyorlar? *(3 oy) Kavrama

13. Minik insanlar neden gökyüzüne çıkıp yıldızları taşıyorlar? *(2 oy) Kavrama 14. Bu minik insanlar niçin bu şekilde yerlere geliyorlar? Buraya geliyorlar, yani

o yere, oralara falan neden geliyorlar? *(4 oy) Provakatif 15. Küçük insanlar neden öyle harika uçaklar yapıyorlar? *(4 oy) Uygulama 16. Minik insanların olması doğal bir şey mi? *(4 oy) Provakatif

17. Hocam küçük adamlar bize ne anlatır? Analiz

18. Madem yanlış, mantıksız, doğru değil, bize nasıl azimli olmamız gerektiğini

anlatabilir? Paradoks

* Seminerde oylamaya sunulan sorular ve aldıkları oylar

Tablo 4.8’deki sorular ve düzeyleri incelendiğinde, katılımcıların düşük düzeyin bilgi düzeyinde soru sormazken, sordukları kavrama ve uygulama düzeyindeki soruların videoda geçen olayların sorgulanması üzerine olduğu görülmektedir. Sorulan üst düzey sorular incelendiğinde ise katılımcıların ilk defa bu uygulamada belirsizlik toleransı düzeyinde soru sordukları dikkat çekmektedir.

Tablo 4.8’e göre katılımcılar tarafından tartışmak için oluşturulan ve oylamaya sunulan 12 sorudan 3’ü kavrama 3’ü uygulama olmak üzere 6 soru düşük düzeyde iken; 2’si paradoks, 3’ü provakatif ve 1’i belirsizlik toleransı olmak üzere 6 sorunun da üst düzeyde olduğu görülmektedir. Soruların ikinci ve üçüncü tur oylanmasında paradoks (7. Soru), provakatif (10. Soru) ve belirsizlik toleransı (2. Soru) olmak üzere sadece üst düzey soruların

yer alması, katılımcıların soru seçimlerinde tartışmaya açık sorulara yöneldiklerini göstermektedir.

Dördüncü seminer sonunda katılımcıların videoyu bilimle ilişkilendirmeleri amacıyla araştırmacı tarafından sorulan “Bilim, bu videoda nerede?” sorusuna verilen cevaplara örnek alıntılar aşağıda sunulmuştur.

Arkadaşlar bilim burada yer çekimiyle ilgili. Yerçekiminin kuvvetiyle ilgili. Çünkü hocam uçak önce yukarıya gidiyor, sonra yere düşüyor. Bu yer çekimi. Yer çekimi de bilimle ilgili bir şey. (K5) Hocam bilim zaten hem umutlu olmak, umudunu yitirmemek, azimle çalışmak zaten bilimde olması gereken şeyler hem burasında var. Hem de yani K5’in dediği gibi yer çekimi falan var, uçurma falan. Öyle şeylerde var… Yani birçok fikir çıkmış oldu bu konuda da. (K1)

Öğretmenim bence bu videonun içerisinde bilim hani şey yapıyorlar ya, hani uçaklar o sırada oradaki pervaneler yapraklarla falan yapmaları ve kızın o kadar çok o kağıtlarla o kadar uçak tasarlaması bilim. O kalemlerle denemeleri, sonra o eski projeleriyle de şey yapması da bir bilim. Yani bilime giriyor. (K6)

Hocam bence buradaki bilim hem K5’in söylediği gibi yer çekiminde düşmede falan var. İkincisi de böyle projeler yapıyorlar, yazılar yazıyorlar, uçağın resimlerini falan yapıyorlar, yapraktan yapıyorlar, kalemle bantlardan falan yapıyorlar. Oralarda var. (K4)

Bilimde bir manevi değerler var bir maddi değerler var. Maddi değerler işte astronomidir, yerçekimi kuvvetidir, şudur budur. Ama manevi değer, eğer sen bilimle uğraşmak istiyorsan, azimli olman lazım, her konuda umudun olması lazım. Hani bir sefer yaptığında pes etmemen lazım. Yani burada bilim iki türlü de geçiyor, anlatılıyor. (K9)

Hocam tüm arkadaşlarıma katılıyorum. Benim söyleyeceğim şu ki burada bilim bence hava akımıyla da ilgili. Eğer hava akımı olmasaydı, bunu böyle uçurmaya çalışırken uçmazdı. Uçaklar düz giderdi gene uçmazdı. Ama filmde gördüğümüz gibi uçak ilk başta şöyle havalandı, sonra şöyle oldu, şöyle oldu, sonra şöyle, onlar hava akımı sayesinde oldu. Hava akımıyla ortaya büyük bir bilim çıkıyor. O bilim sayesinde de bunları bulmuş… Bence sorular da bilim aslında temeli. Bu bilimden geliyor bu soruların hepsi. Soruları ilk başta merak ediyoruz. Şu neden şöyle? Ondan sonra bunu soruya çeviriyoruz. Yani bu kağıt bilime dönüşüyor. Ondan sonra o bilim meraka dönüşüyor, sonra da soruya dönüşüyor. Aslında en temelinde bilim var. (K7)

Yukarıdaki alıntılara göre katılımcılar dördüncü seminerde izledikleri video ile bilim arasında kurdukları ilişkide; yer çekimi kuvveti, hava akımı gibi konu alanlarının yanı sıra bilim insanının özellikleri ve bilimsel modellemelerden de bahsettikleri görülmektedir. Bir katılımcının (K7) sordukları sorularla bilim arasında ilişki kurmuş olması da dikkat çekmektedir.

Katılımcıların seminer sonunda yaptıkları öz, akran ve oturum başkanı değerlendirmelerine ilişkin veriler aşağıdaki Şekil 4.3’te verilmiştir.

Şekil 4.3. Dördüncü seminer değerlendirmesi

Şekil 4.3’e göre, katılımcılar oturum başkanının en düşük düzeyde konuya bağlı kalınmasını sağladığı, en yüksek düzeyde ise açıklamalarla ilgili nedenleri sorduğu, herkesin konuşmasını sağladığı ve sorduğu soruların anlaşılır olduğunu düşündükleri görülmektedir. Uygulama sonunda sözlü olarak alınan yansıtmalarda ifade edilen “Hocam ben buraya gelince kendimi siyasetçi gibi hissediyorum. Hani böyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeymişim gibi, herkes kürsüye çıkıyor, ne isterse söyleyebiliyor falan ya hocam. Normal günlük hayatta da söyleyebiliyoruz ama burada daha böyle arkadaşlarımla beraber. (K9)” görüşün, atölye değerlendirmeleriyle tutarlılık gösterdiği

4,83 4,83 5 4 4,5 4,83 4,67 4,67 4,5 4,83 4,44 4,64 4,58 4,5 3,78 4,5 4,11 4,36 4,31 4,44 4,83 4,5 5 4,83 4,33 4,67 4,5 5 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 4. SEMİNER DEĞERLENDİRMESİ

Oturum Başkanı Akran Öz

Madde No

Madde No

Öz ve Akran Değerlendirme

söylenebilir.Katılımcıların akran değerlendirmeleri incelendiğinde, diğer katılımcıların en düşük düzeyde konuya bağlı kaldıkları, en yüksek düzeyde ise açıklamalarına kanıt sundukları görülmektedir. Son olarak katılımcıların öz değerlendirmelerinde, başkalarını saygıyla dinlemelerinin en düşük düzeyde olması ve bütün katılımcıların kendi açıklamalarına nedenler belirttiklerini düşünmeleri dikkat çekmektedir. Uygulama sırasında katılımcılardan birinin “Ben de aynı şekilde K5’e katılmıyorum. Soruda böyle diyor ama biz diyelim ki evet dedik, nedenini merak edersiniz. Nedenini açıklamazsak, ona göre hayırdır, kafasındaki bir şeyi değiştiremeyiz ki. Nedenini açıklamamız lazım onun için (K1)” şeklindeki söylemi, katılımcıların yaptıkları açıklamalarda diğerlerinin düşüncelerini değiştirmek amacıyla nedenlerini belirttikleri tespit edilmiştir.