Altıncı Seminere İlişkin Bulgular

Katılımcıların, altıncı seminer uygulaması olan Taş Devri ve Teknoloji isimli video etkinliği sırasında toplam 18 soru sordukları belirlenmiştir. Bu soruların düzeylerine ilişkin frekans ve yüzde verileri aşağıdaki Tablo 4.11’de sunulmuştur.

Tablo 4.11. Katılımcıların Altıncı Seminerde Oluşturdukları Soru Düzeylerinin Frekansları

Soru Sorma Düzeyi Soru Düzeyi f %

Düşük Düzey Kavrama Bilgi 2 - 11,11 -

Uygulama 1 5,56 TOPLAM 3 16,67 Üst Düzey Analoji - - Provakatif 7 38,89 Paradoks 6 33,33 Analiz 1 5,56 Belirsizlik Toleransı 1 5,56 TOPLAM 15 83,33

Tablo 4.11 incelendiğinde, katılımcıların altıncı seminerde sordukları 18 sorudan 3’ünün (%16,67) düşük düzeyde, 15’inin (%83,33) ise üst düzeyde olduğu görülmektedir. Düşük düzeyde olan soruların frekansları incelendiğinde, katılımcıların kavrama düzeyinde 2 soru (%11,11), uygulama düzeyinde ise 1 (%5,56) soru sordukları görülmektedir. Üst düzeyde olan soruların ise 7’si (%38,89) provakatif, 6’sı (%33,33) paradoks, 1’i (%5,56) analiz ve 1’i (%5,56) belirsizlik toleransı düzeyindedir. Katılımcıların sorduğu sorular ve karşılık gelen düzeyleri aşağıdaki Tablo 4.12’de verilmiştir.

Tablo 4.12. Katılımcıların Altıncı Seminerde Oluşturdukları Sorular ve Düzeyleri

6. SEMİNER Soru Düzeyi

1. Adam o teknolojik aletleri nereden buldu veya yaptı?* (4 oy) Provakatif

2. Adam nasıl o eşyaları yapıyor?* (3 oy) Provakatif

3. Neden ona veriyorsun da kendin göstermiyorsun? Uygulama

4. Tarihte nasıl öyle icat yapıyorsun? Paradoks

5. Tarihteki icatları öne alırsan başına kötü veya iyi bir şey mi gelir? Yani tarihten öne alırsan. (Yeni icatları eskide kullanmaya başlarsak başımıza kötü veya iyi bir şey gelebilir mi?) (Yani bu 2018 yılında üretildi, taş devrine giderse ne olur?)* (2 oy)

Belirsizlik Toleransı

6. İnsanlar neden bacaklarını bükerek yiyorlar? Kavrama

7. Yeni şeyler bulmaya çalışan adam daha kolay şeyler getiren adamın icatlarını

neden kabul etmek istemiyor?* (4 oy) (5 oy) Provakatif

8. Adam neden gelişmişi varken onu seçmiyor? Provakatif

9. Birinci adam neden hiçbir şey anlamıyor? Provakatif

10. Neden adamların bacakları bu kadar kısa?* (3 oy) Paradoks

11. Kuşlar neden bu kadar büyük? Paradoks

12. Diğer teknolojiyi kullanan adam o eşyaları nereden buluyor?* (3 oy) Provakatif

13. İnsanlar eskiden de böyle miydi? Analiz

14. Neden insanlar bu kadar küçükken hayvanlar bu kadar büyük? *(3 oy) Paradoks 15. Sabit fikirli olan adam taştan bir şeyler yapmaya çalışıyorken elinde neden

modern bir çekiç var? Paradoks

16. Teknolojiyi kullanmadan o teknolojiyi nereden buluyor? Paradoks 17. Hocam benim sorum; sizce bu filmi uyarlayan neden bu filmi uyarladı? Provakatif

18. Çakmak getirmiş, neden taşa çarpıyor yani? Kavrama

Tablo 4.12 incelendiğinde, katılımcıların sordukları düşük düzeydeki soruların videoda yer alan figür ve hareketlere ilişkin olduğu, yüksek düzeye çıktıklarında ise daha çok olayları sorguladıkları, anlam arayışı içine girdikleri, ihtimalleri değerlendirdikleri, çelişkilere odaklandıkları ve karşılaştırmalar yaptıkları görülmektedir. Katılımcıların tartışmak için oylamaya sunduğu 7 soru incelendiğinde ise tamamı üst düzey sorulardan olmak üzere; 4’ünün provakatif, 2’sinin paradoks, 1’inin ise belirsizlik toleransı düzeyinde olduğu ve katılımcıların tartışmak için provakatif düzeyindeki “Yeni şeyler bulmaya çalışan adam daha kolay şeyler getiren adamın icatlarını neden kabul etmek istemiyor?” sorusunu seçtikleri görülmektedir.

Semineri sonlandırmadan önce izlenen videoyla bilim arasında ilişki kurmak amacıyla araştırmacı tarafından sorulan “Bu videoda bilim nerede?” sorusuna katılımcıların verdikleri cevaplardan örnek alıntılar aşağıda sunulmuştur.

Bilim bu videonun her yerinde. (K9)

Bize eski zamanları da hem anlatmış oluyor bu video. Yani eski zamanlarda nasıl bir şeyler olduğunu, nasıl yeni icatların çıkmaya çalışıldığını gösteriyor. Hem de bir insana bir şeyi öğretmek istediğimiz bir şeyi pat diye söylersek veya gösterirsek onu anlayamayıp yanlış kullanmaya çalışıp bozabilir bunu. Ve o yüzden anlamayıp boş ver deyip geçebilir, kullanmak istemeyebilir. (K1)

Öğretmenim bence de yani K9’un dediği gibi bilim neredeyse bu videonun her yerinde var. Mesela çünkü o taşları birbirine sürterek ateşin ortaya çıkması, taştan tekerlek yapmaya çalışmaları, o yaprakları kullanarak şey yaparak uçması falan adamın. Yani bu videonun neredeyse birçoğu yerinde bilim var. (K6)

Hocam ben bunu bir tane söz söyleyerek kanıtlamak istiyorum. “Bilim, elmanın içindeki çekirdektir” diye. Her konu elma diyerek düşünsek, onun içinde de bir bilim var. Yani her şeyin içinde bir bilim olduğunu söylemek istiyorum. Bu videonun yapılışı, bu her şeyin tıklanışı mesela. Orada nasıl son teknoloji bir bilgisayar var elinde. Ama nasıl kullanacağını bilmiyorsun. Bunun tutulacağını bile bilmiyorsun. Belki bilgisayarı sallayarak yapacaksın belki çarparak. Yani ondan dolayı. (K8) Hocam ben şimdi K7’nin şeyine bir şey söyleyecektim. K7 şey dedi, elmanın çekirdeği bir bilimdir dedi. O zaman her elmada da bir bilim vardır dedi ya, ama bir elmada bir tane çekirdek yok ki. Mesela bir olayda sadece bir bilim olamaz. Birkaç tane ya da birden fazla olabilir. (K4)

Bilim her yerinde tabii ki. Ama bu nasıl? Mesela adamı planörle uçarken bir tane kuşun yakalaması, bu bir fantezi ama bir yandan da bir bilim. Böyle bir şey olabilir mi diye düşünmek mesela. Ondan sonra mesela adam ateşi yakmaya çalışırken onu getiriyor, bak bu daha iyi diyor, kendi bildiğini yapmaya çalışıyor, ateş yakmaya çalışa çalışa çalışa bize de bir şeyler öğretiyor burada. Bilim yine burada ortaya çıkıyor. Diğerlerinde de hocam genellikle böyle şeyler var. Ama mesela tekerlekteki bilim şöyle bir şey, aynısı. (K8)

Hocam neresinde olduğunu söyleyeyim, hocam bilim zaten her şeye her zaman doğru olan şey bilim değildir. Doğru olmayan da bilime girer ama yanlış bir bilimselliktir. Yani o adamın şeyle yapmaya çalışması, ateş çıkmaması bir bilim. Yani mesela orada bir sürüngen var. Onun olmaması lazım. Ama bilimsel bir bilgiyle çıktığı için orada da bir bilim var. (K5)

Hocam bir evren var. Evrenin içinde bir sürü galaksiler var. O galaksilerin içinde daha küçük galaksiler var. En sonunda da sistemler var. Sistemlerin içinde gezegenler var. Gezegenlerin içinde kıtalar var. Kıtaların içinde ülkeler var. Ülkelerin içinde şehirler var. Şehirlerin içinde ilçeler var. İlçelerin içinde mahalleler var. Mahallerin içinde sokaklar var. Sokakların içinde evler var. Evlerin içinde odalar var. Odaların içinde halılar var. Halıların içinde de ipler var. İşte bu bilim. (K7)

Yukarıdaki alıntılarda, katılımcıların izledikleri kısa filmle bilim arasında ilişki kurarken genellikle bilimin ilerleyici özelliğinden ve bilimsel bilginin oluşumundan bahsettikleri görülmektedir. Bununla birlikte katılımcıların diyalog içermeyen kısa filmi,

filmdeki karakterlerin jest ve mimiklerine göre diyalog oluşturdukları da dikkat çekmektedir.

Katılımcıların seminer sonunda yaptıkları öz, akran ve oturum başkanı değerlendirmelerine ilişkin veriler aşağıdaki Şekil 4.5’te verilmiştir.

Şekil 4.5. Altıncı seminer değerlendirmesi

Şekil 4.5’e göre, katılımcıların oturum başkanını değerlendirmelerinde önceki oturumlarda da olduğu gibi en düşük puan ortalaması (4,57) ile konuya bağlı kalınmasını sağlama maddesine aittir. Bununla birlikte katılımcıların tamamına göre (5,00) oturum başkanının altıncı uygulamada; anlaşılabilir ve net bir ses tonuyla konuştuğu, açıklamalarla

4,86 4,71 4,71 4,57 4,14 5 4,71 4,86 4,57 4,88 4,37 4,41 4,39 4,63 4,51 4,65 4,45 4,53 4,22 4,67 5 5 4,86 5 4,57 5 5 5 4,86 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 6. SEMİNER DEĞERLENDİRMESİ

Oturum Başkanı Akran Öz

Madde No

Madde No

Öz ve Akran Değerlendirme

ilgili kanıt istediği, herkesi saygıyla dinlediği, oluşan karışıklığı çözmek için girişimde bulunduğu, farklı fikirleri ortaya çıkarmaya çalıştığı ve herkesin konuşmasını sağladığı görülmektedir.

Şekil 4.5’te katılımcıların akran değerlendirmeleri incelendiğinde, en düşük ortalamanın anlaşılabilir ve net bir ses tonuyla konuşulmasıyla, en yüksek ortalamanın ise sorulan soruların anlaşılır olduğuyla ilgili maddelere ait olduğu görülmektedir. Katılımcıların öz değerlendirmelerinde en düşük puanlamayı konuya bağlı kalınması, en yüksek ortalamayı ise sordukları soruların anlaşılır olduğu konusunda verdikleri görülmektedir.