Asım Gündüz

Asım Gündüz 1880 tarihinde Kütahya’da doğdu. Babasının adı Ömer, annesinin adı Hatice’dir. İlk tahsilini Kütahya’da, orta ve lise tahsilini ise Karahisar, Balıkesir ve Bursa’da yaptı. Bursa Askeri Lisesi’nden mezun oldu. İstanbul Harbiye Okulu’ndan mezun olarak teğmen oldu. Daha sonra Erkan-ı Harbiye okuluna gitti ve

814

T.B.M.M.Z.C., Devre 8, Cilt 25, Birleşim 72, s. 1011. 815

T.B.M.M. Kanunlar Dergisi, Cilt 32, s. 1426. 816 _{T.B.M.M.Z.C., Devre 8, Cilt 25, Birleşim 72, s. 1005.} 817 _{T.B.M.M. Kanunlar Dergisi, Cilt 32, s. 1423.}

yüzbaşı oldu.819

Birinci Dünya Savaşı'nda kolordu ve ordu kurmay başkanlıklarında, tümen komutanlığında bulundu. 1919 ile 1921 yılları arasında çeşitli askeri komisyonlarda üyelik yaptı ve Genelkurmay 2. şube müdürü olarak hizmette bulundu. 1921 yılında ise Kurtuluş Savaşına katılmak üzere Anadolu'ya geçti ve Batı Cephesi kurmay başkanlığı görevine atandı. 1923 yılında Genelkurmay II. Başkanlığı görevine getirildi. 1929 yılına kadar çeşitli kolordu komutanlıkları görevlerinde bulundu. 1929'da tekrar Genelkurmay II. Başkanı oldu. 1943'te yüksek askeri şura üyesi oldu ve 1945 yılında askerlikten emekli oldu.820

VIII. Dönem Milletvekili seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi Kütahya milletvekili adayı oldu.821 Yapılan oylama neticesinde aldığı oylar şu şekildedir;

Kütahya Merkez: 16284, Uşak: 23945, Tavşanlı: 6389, Simav: 10084, Gediz: 7107, Emet: 4119.

Bu sonuçlar neticesinde toplamda 67928 oy aldı. 24.07.1946 tarihinde mazbatasını aldı ve VIII. Dönem Kütahya Milletvekili seçildi.822

XI. Dönem Milletvekili Seçimlerinde tekrar Kütahya Milletvekili oldu.823

Fransızca ve Almanca bilmektedir.824

Evli ve bir çocuk babası olan Asım Gündüz, 14.01.1970 tarihinde vefat etti.825

Asım Gündüz'ün anıları, Hatıralarım (1973) adıyla İhsan Ilgar tarafından yayımlandı.826

4.3.5.2. Milletvekili Seçilmesi ve Çalışmaları 4.3.5.2.1. Meclisteki Faaliyetleri

Asım Gündüz'ün önergesi şu şekildedir;

24.02.1949 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Asım Gündüz'e ait olan, "Asım Gündüz ve iki arkadaşı, harp kuvvetlerimize Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin

819 _{TBMM Arşivi, 1444 Numaralı Sicil, Tercüme-i Hal Kâğıdı.} 820

(1986), Asım Gündüz, Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, C. 10, Milliyet Gazetecilik A.Ş, s. 4545.

821

TBMM Albümü 1920-2010, s. 487.

822 _{TBMM Arşivi, 1444 Numaralı Sicil, Tercüme-i Hal Kâğıdı.} 823 _{TBMM Albümü 1920-2010, s. 581.}

824 _{TBMM Arşivi, 1444 Numaralı Sicil, Tercüme-i Hal Kâğıdı.} 825

TBMM Albümü 1920-2010, s. 487.

selam ve iyi dileklerinin bildirilmesine dair önerge" teklifini gündeme aldı. Görüşmeler sırasında Milli Savunma Bakanı Hüsnü Çakır, Meclis’in kahraman orduya göstermiş olduğu ilgiye teşekkür etti. Bu önerge teklifi aynı gün kabul edildi.827

21.04.1949 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülen, "Kurumlar Vergisi Kanunu" hakkında söz aldı ve bu konu hakkında birde önerge verdi. Kanunun 7. Maddesine ek olarak ordu evleri ve askeri kantinlerin muaf olması önergesini de verdi. Bu önergesi kabul edildi.828

Bu kanun 5422 numarasıyla, 03.06.1949 tarihinde kabul edildi ve 10.06.1949 tarihinde resmi gazetede yayımlandı.829

Asım Gündüz'ün bu önergelerinden başka bir önergesi bulunmamaktadır. Asım Gündüz'ün söz almaları şu şekildedir;

11.12.1946 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülen, "Ankara Üniversitesi 1947 yılı bütçesi kanunu" münasebetiyle söz aldı ve düşüncelerini söyledi. Ankara Üniversitesi’nin yeni bir bütçe ile açılmasını memnuniyetle karşıladı ve bu Üniversite’nin açılmasında emeği olanlara teşekkür etti. Ayrıca hem Ankara Üniversitesine hem de İstanbul Üniversitesine ayrılan bütçenin de yeterli olduğundan bahisle Hükümete ayrıca teşekkür etti.830

Bu kanun 4962 numarasıyla, 11.12.1946 tarihinde kabul edildi ve 14.12.1946 tarihinde resmi gazetede yayımlandı.831

23.02.1949 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülen, "Milli Savunma Bakanlığı 1949 yılı bütçesi" sebebiyle söz aldı ve fikirlerini dile getirdi. Milli Savunma Bakanlığı bütçesinin Yüksek Askeri Şura’da önceden görüşülüp görüşülmediğini sorguladı. Ayrıca askeriyenin giderek motorlu vasıtalara geçtiğinden bahisle bunun giderlere ne şekilde yansıdığını sordu.832

Bu bütçe ertesi gün Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde tekrar görüşüldü ve kabul edildi.833

24.02.1949 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülen, "İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı 1949 yılı bütçeleri" hakkında söz aldı. Kurtuluş Savaşı sırasında Garp Cephesi’nde karargâh mevki olarak seçilen Kütahya’nın Dumlupınar köyüyle ilgili bir takım sorunlardan

827 _{T.B.M.M.Z.C., Devre 8, Cilt 16, Birleşim 51, s.540.} 828

T.B.M.M.Z.C., Devre 8, Cilt 18, Birleşim 74, s.554-565. 829 _{T.B.M.M. Kanunlar Dergisi, Cilt 31, s. 803.}

830 _{T.B.M.M.Z.C., Devre 8, Cilt 3, Birleşim 15, s. 102-104.} 831 _{T.B.M.M. Kanunlar Dergisi, Cilt 29, s. 36.}

832

T.B.M.M.Z.C., Devre 8, Cilt 16, Birleşim 50, s.513. 833 _{T.B.M.M.Z.C., Devre 8, Cilt 16, Birleşim 51, s.537-539.}

bahsetti. Bu köyün bucak olması gerektiğini söyledi. Atatürk’ün çadırını kurduğu evin yıkılmak üzere olduğundan bahisle gerekli işlemlerin yapılması gerektiğini aktardı. Bütçeler aynı gün kabul edildi.834

26.02.1949 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülen, "Bayındırlık Bakanlığı 1949 yılı bütçesi" sebebiyle söz aldı. Kütahya’daki Porsuk Çayı’nın taştığından bahisle köylülerin yoğun şikâyeti olduğunu, Eskişehir’de bulunan akarsu temizleme aletinin Kütahya’ya getirilmesi isteğini Bayındırlık Bakanı’na iletti. Bunun üzerine Bayındırlık Bakanı Şevket Adalan, bu durumu tetkik ettireceğini bildirdi. Bu bütçe teklifi aynı gün kabul edildi.835

27.02.1949 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülen "Gümrük ve Tekel Bakanlığı ile Tekel Genel Müdürlüğü 1949 yılı bütçeleri" münasebetiyle söz aldı. Kütahya’da yapılması planlanan bira fabrikası için yer satın alınma işleminin yapıldığı ancak inşaata başlanmadığını, bu fabrikadan yapımının iptal mi edildiğini sordu. Gümrük ve Tekel Bakanı Dr. Fazıl Şerefettin Bürge ise buna cevap olarak mali imkânlara göre bira fabrikasının en kısa sürede yapılacağını aktardı. Bütçeler aynı gün kabul edildi.836

15.02.1950 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülen, "Milli Savunma Bakanlığı 1950 yılı bütçesi" hakkında söz aldı ve düşüncelerini söyledi. 1949 yılındaki ordu ile alakalı olarak yapılan hizmetlere teşekkür etti. Askerlikteki kıdem atlama, terfi yıllarının sivil memurlara göre uzun olmasından bahisle bir takım maaş problemleri olduğunu aktardı. Yeni bütçenin güzel tanzim edildiğinden bahisle, ilgili kişiler tarafından bütçenin güzel hazırlandığını aktardı. Bu bütçe aynı gün kabul edildi.837

16.02.1950 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülen, "İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı 1950 yılı bütçeleri" hakkında söz aldı. Kütahya’nın Altıntaş ilçesinin elektrik ve su problemleri olduğunu, bu konuda bir imar planının yapılıp yapılmayacağını İç İşleri Bakanına sordu. İç İşleri Bakanı Emin Erişirgil’de proje yapmak için fondan para verilmesi

834 _{T.B.M.M.Z.C., Devre 8, Cilt 16, Birleşim 51, s.564-580.} 835 _{T.B.M.M.Z.C., Devre 8, Cilt 16, Birleşim 53, s.734-791} 836

T.B.M.M.Z.C., Devre 8, Cilt 16, Birleşim 54, s.847-852. 837 _{T.B.M.M.Z.C., Devre 8, Cilt 24, Birleşim 47, s.601-647.}

gerektiğini, eğer verilmemişse derhal verileceğini aktardı. Bu bütçeler aynı gün kabul edildi.838

21.02.1950 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülen, "Bayındırlık Bakanlığı ve Karayolları Genel Müdürlüğü 1950 yılı bütçeleri" sebebiyle söz aldı. Kütahya’nın Porsuk Çayı’nın temizlenme işinin bu sene de devam edip etmeyeceğini Bayındırlık Bakanına sordu. Bayındırlık Bakanı Şevket Adalan da temizleme işinin bu sene de devam edeceğini bildirdi. Bu bütçeler aynı gün kabul edildi.839

23.02.1950 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülen "Gümrük ve Tekel Bakanlığı ile Tekel Genel Müdürlüğü 1950 yılı bütçeleri" münasebetiyle söz aldı. Kütahya’da yapılması planlanan, 1949 yılında da bizzat ilgili bakana sorduğu bira fabrikası için hala inşaata başlanmadığını aktardı. Gümrük ve Tekel Bakanı Dr. Fazıl Şerafettin Bürge cevaben bu konudan dolayı hicap duyduğunu, ödenek istediklerini ancak bu ödeneğin verilmediğini aktardı. Bütçeler aynı gün kabul edildi.840

Asım Gündüz'ün VIII. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Cumhuriyet Halk Partisi Kütahya milletvekili olarak 1 tanesi önergesinde olmak üzere 10 konu hakkında söz alarak Meclis'e katkıda bulundu. Ayrıca Kütahya’nın sorunlarını Meclis gündemine getirerek çalışmalarda bulundu.

4.3.6. Hakkı Gedik