SWOT ANALİZİ: MEDİKAL SEKTÖRÜ VE SAMSUN

SWOT analizi yapıldığında medikal sektöründeki en önemli tehdit, ürün çeşitliliğinin fazla olmasıdır. Bu medikal işletmelerin uzmanlaşmasını önlemektedir. İşletmeler piyasaya yönelik olarak satabilecekleri ürünleri üretmekte, ve genellikle benzer ürünleri üretmekte ve bu firmaların rekabet gücünü azaltmaktadır. Yani, cerrahi aletler sektöründe ürün çeşitliliği fazladır ve işletmeler birbirine yakın ürünler üretmekte ve bunun rekabeti kızıştırması sektör için tehdit oluşturmaktadır.

Sektörde, girdi konumundaki hammadde yurtdışından getirilmektedir. Bu medikal işletmelerin kaynak bağımlılığını artırmakta ve ciddi tehdit unsuru olmaktadır. Çünkü hammdde temin süresi bazen 3 ay’a kadar çıkmakta ve işletmeler üretimlerine devam etmek için yüksek stok tutmaktadırlar. ve bu yüksek stoklar işletmelerin stok maliyetlerini artırmaktadır.

Buna göre, sektörde ürün çeşitliliğinin fazla olması ve hammadde temin süresindeki sıkıntı, SWOT analizinde tehdit unsuru olmaktadır. Sektördeki fırsatlar ise;

Bölgede havayolu kargo imkanının olması sektör için önemli bir fırsattır. Çünkü B2B pazarlamada ürünün alıcıya zamanında teslimi önemlidir. ve havayolu kargo ile ürünler ulusal ve uluslararası alıcıya zamanında, hızlı bir şekilde ulaştırılabilir.

İkinci fırsat, Samsun’da serbest bölge olmasıdır. Medikal işletmeleri hammadde temini ve ihracat konusunda, serbest bölgenin getirdiği kolaylıklardan faydalanabilir.

Bölge’de özel hastanelerin sayısının artması üçüncü bir fırsatdır. Alıcıların sayısının artması medikal işletmelerinin pazarlama olanaklarını artırmaktadır.

Özetle, bir bölgede küme oluşması’nda tedarikçi ve alıcıların sayısı önemlidir. Samsun’da medikal kümesinin oluşması için güçlü yerel bir tedarikçiye ihtiyaç vardır. Bölgede alıcıların sayısı artmaktadır. Kamu-özel hastane sayısının artması, ileride bölgede medikal kümesi oluşması bakımından önemlidir.

Kümelenme kavramı ilk kez Harvard Üniversitesi profesörü, Michael Porter tarafından ifade edilmiştir. Değer zinciri analizi, Jenerik stratejiler ve 5 Faktör teorisi de yine Michael Porter tarafından geliştirilmiş teorilerdir. Bu teorileri anlamak bir bölgede küme oluşumunu anlamak bakımından önemlidir.

Kümelenme birbiri ile bağlantılı işletmelerin bir coğrafyada yoğunlaşmalarıdır. Bu kümelenmenin ABD tanımıdır. Buna göre, küme, bir bölgede faaliyet gösteren ve birbirine bağlı işletmelerdir. Bu değer zinciri oluşumudur. ABD tanımına göre, bir kümede tedarikçi-işletme-alıcı arasında zincir oluşmalıdır.

AB ise kümeyi bir bölgede faaliyet gösteren bir grup işletme olarak tanımlamaktadır. Bu tanıma göre işletmeler arası bağlılık biraz zayıftır. AB’ye göre küme, bir topluluktur, bir bölgedeki işletmeler topluluğudur. Bu iki tanıma göre, ABD tanımında değer zinciri ve kaynak bağımlılığı teorilerinin varsayımları daha fazla geçerlidir.

OECD ise kümeyi bir üretim ağı, üretim zinciri olarak tanımlamaktadır. Kümede faaliyet gösteren işletmeleri, birbirine katma değer sağlayan üretim zincirindeki farklı kurumlar olarak nitelemektedir. Bu üretim zincirindeki işletmeler arasında güçlü ekonomik bağlantı vardır. Bu kaynak bağımlılığı teorisine uygundur. Buna göre OECD küme tanımında, değer zinciri ve kaynak bağımlılığı teorisi geçerlidir. Literatür kaynaklarına göre bir bölgede küme oluşmasında iki faktör önemlidir. Bir, lokal tedarikçiler ve iki, alıcılar. Bir bölgede yerleşik tedarikçiler veya müşteriler, o bölgede küme oluşumunda etken faktör olabilir. Bu araştırmada medikal sektörü ve kümelenmesi alıcılar itibari ile analiz edilmiştir. Alıcılar Samsun’da medikal kümesi oluşumunda etken faktör olabilir. Samsun’da, medikal sektörü şu anda “sektörel uzmanlaşma” konumundadır. Samsun OSB’de bulunan firmalar, cerrahi aletler üretmektedir. Bu analiz 5 Faktör teorisine de uygundur. 5 faktör teorisi bir sektörde veya bir yerel pazarda rekabet analizi yapmaktadır.

KAYNAKLAR

Anderson, J. C. / Naurus, J. A. (1998), "Business Marketing: Understand What Customers Yalue,"

Harvard Business Review (November-December).

Asheim, B., Cooke P. ve Martin, R. (2006). The rise of the cluster concept in regional analysis and policy: A critical assessment, in asheim, b. Cooke, P. & Martin, R. (Eds.), Clusters and regional

development (pp. 1-30), USA: Routledge Taylor&Francis Group.

Belussi F. (2006). In search of a useful theory of spatial clustering: Agglomeration versus active clustering, in asheim, b. Cooke, P. & Martin, R. (Eds.), Clusters and Regional Development (pp. 69-89), USA: Routledge Taylor&Francis Group.

Bulu, M. ve Eraslan, İ. H. (2004). Kümelenme yaklaşımı, Bakan, İ. (Ed.), Çağdaş yönetim yaklaşımları

ilkeler, kavramlar ve yaklaşımlar (s. 159-169), (1. Basım), İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. Casciaro, T., ve Piskorski, M.J. (2005). Power imbalance, mutual dependence, and constraint absorption: A closer look at resource dependence theory. Administrative Science Quarterly, 50: 167-199

Malmberg, A. ve Power, D. (2006). True clusters a severe case of conceptual headache, In asheim, b. Cooke, P. & Martin, R. (Eds.), Clusters and Regional Development, (pp. 50-68), USA: Routledge Taylor&Francis Group.

OECD, Boosting Innovation: The Cluster Approach, Paris, 1999

Osama, A; (2006). Creating Economic Clusters in the Muslim World, http:// www. Dinarstandard.com/ innovation/ Clusters71606/ 2006.

Pfeffer, J., ve Salancik, S. R. 1978. The external control of organizations. Harper ve Row, Ch.1-3. Porter, M. E.; (2000), Rekabet Stratejisi Sektör ve Rakip Analizi Teknikleri, Çev. Gülen Ulubilgen, Sistem Yayıncılık,İstanbul,493s.

Porter, M., Clusters and New Economics of Competition, Harvard Business Review, November- December 1998a

Porter, M., On Competition, Harvard Business Review, November, December 1998b

Porter, M. E. (1980) Competitive Strategy, Techniques for Anaylsing Industries and Competitors, The Free Pres, New York, USA

Shank, J.K.ve Govindarajan, V., (1992), “Strategic Cost Management: The Value Chain Perspective,”

Journal of Management Accounting Research, Fall, 179-197.

Steinle, Claus; Holger Schiele; (2002). When Do Industries Cluster? A Proposal on How to Assess an Industry’s Propensity to Concentrate at a Single Region or Nation. Elsevier ResearchPolicy, Hannover, Germany.

Şakrak, M. (1997), Maliyet Yönetimi. Maliyet ve Yönetim Muhasebesindeki Yeni Yaklaşımlar (istanbul: Yasa Yayıncılık Dağıtım ve Pazarlama Ltd. Şti.).