• Sonuç bulunamadı

2. KAVRAMSAL ÇERÇEVE VE İLGİLİ ARAŞTIRMALAR

4.2. Alt Problem 1 Öğrencilerin Giyim Tarzı Ve Estetik Beğenilerinin

Toplumun insan üzerindeki etkileri, önemli inceleme alanlarına girmiştir. Zira belli bir ortamda yaşayan insanın kişiliği, giyim tercihi, estetik algısı içinde bulunduğu toplumun özelliklerine, gelenek ve göreneklerine göre biçimlenebilir.

Öğrencilerin giyim tarzı ve estetik beğenilerini etkileyen etmenlere ilişkin bulgular tablo 7’de yer almaktadır.

Tablo 7. Öğrencilerin Giyim Tarzı ve Estetik Beğenilerini Etkileyen Etmenler Hayır Evet f % f %

Estetik değer ve beğenilerinizin oluşmasında aile içindeki yaşantıların katkısı olduğunu düşünüyor musunuz?

16 32.7 33 67.3

Estetik değer ve beğenilerinizin oluşmasında yakın çevrenizdeki yaşantıların katkısı olduğunu düşünüyor musunuz?

13 26.5 36 73.5

Giyim tarzınızı belirlemede annenizin etkili olduğunu düşünüyor musunuz?

28 57.1 21 42.9

Giysilerinizin renk, biçim ve model tercihlerini yaparken ailenizin

isteklerini dikkate alır mısınız? 21 42.9 28 57.1

Giysilerinizin renk, biçim ve model tercihlerini yaparken çevrenizdekilerin giyim tarzına aykırı olmamasına dikkat eder misiniz?

25 51.0 24 49.0

Giyim tarzınız konusunda aileniz ve çevrenizle uyumsuzluk yaşadınız mı?

38 77.6 11 22.4

Giyim tarzınızın annenizin giyim tarzı ile benzerlik gösterdiğini düşünüyor musunuz?

37 75.5 12 24.5

n:49

Tablo 7 incelendiğinde, %73.5‘lik kesimin “Estetik değer ve beğenilerinizin oluşmasında yakın çevrenizdeki yaşantıların katkısı olduğunu düşünüyor musunuz?” seçeneğine “evet” yanıtını verdiği görülmektedir. ‘’Estetik değer ve beğenilerinizin oluşmasında aile içindeki yaşantıların katkısı olduğunu düşünüyor musunuz?‘’ seçeneğine ise % 67.3’lük oranda evet yanıtı verilmiştir. Bu durumda, öğrencilerin estetik değer ve beğenilerinin gelişmesinde, çevrelerinin ve ailelerinin katkısının olduğu sonucu çıkarılabilir. Giyim tarzlarını aile ve çevre faktörlerinin istekleri doğrultusunda belirleyen kişilerin uyum gibi bir problem yaşamalarının mümkün olmadığı düşünüldüğünde, “giyim tarzı konusunda ailesi ve çevresi ile uyumsuzluk yaşamadığını” belirten örneklem grubunun %77.6’lık oranda olması beklenen bir sonuç olduğu gibi, Tablo 7’nin sonucunu da doğrular niteliktedir.

Bireylerin, en başta kişiliklerini olmak üzere estetik algı ve beğeni gelişimlerini etkileyen faktörlerin başında kuşkusuz aile gelmektedir. İnsan ailesi ile hayata gözlerini açar. Çocukluktan itibaren ailesinin, büyüklerinin yaşam tarzı ve estetik tutumlarından, yaşadığı çevredeki estetik değerlerden etkilenerek kendine özgü bir estetik değer

taşıyıcısı olarak okul yaşamına ve sonrada hayata başlar. Öğrencilerin ‘’Estetik değer ve beğenilerinizin oluşmasında yakın çevrenizdeki yaşantıların katkısı olduğunu düşünüyor musunuz?” seçeneğine büyük bir çoğunluğun evet cevabını vermesi bu görüşü doğrular niteliktedir.

Estetik algılamanın insandan insana değişmesi, estetiğin sonradan içinde yaşanılan kültür ortamı ve edinilen eğitim-öğretimle farklılaştığını göstermektedir. Wenchun ve Kazuhiro’nun da (2002) belirttiği gibi; kültür ve çevrenin insanın estetik beğeni düzeyi üzerinde azda olsa bir etkisi olmakla birlikte, eğitim ve öğretimle kazandırılanlar daha da fazla olmaktadır.

Bireylerin giysi tercihlerini belirlemelerinde, farklı önceliklere sahip pek çok faktör etkin rol oynamaktadır. Hangi faktörün daha fazla önem taşıdığı kişilere göre değişmektedir. Öğrencilerin giysi tercihlerine etki eden etmenlerin önem sırasına ilişkin bulgular Tablo 8’de yer almaktadır.

Tablo 8. Öğrencilerin Giysi Tercihlerine Etki Eden Etmenlerin Önem Derecesi Aile f % Sıralamada değil 34 69.4 Birinci sıra - - İkinci sıra 10 20.4 Üçüncü sıra 5 10.2 Yaşadığı Çevre f % Sıralamada değil 37 75.5 Birinci sıra - - İkinci sıra 6 12.2 Üçüncü sıra 6 12.2 Arkadaş Çevresi f % Sıralamada değil 49 100.0 Birinci sıra - - İkinci sıra - - Üçüncü sıra - -

İlgi duyduğu dernek, cemiyet, örgüt vs. f %

Sıralamada değil 49 100.0

Birinci sıra - -

İkinci sıra - -

Üçüncü sıra - -

Geleneksel değerler (örf, adet ve gelenekler) f %

Sıralamada değil 40 81.6

Birinci sıra 1 2.0

İkinci sıra - -

Üçüncü sıra 8 16.3

İdol olarak benimsenen kişilerin tarzı f %

Sıralamada değil 43 87.8 Birinci sıra - - İkinci sıra 2 4.1 Üçüncü sıra 4 8.2 Moda f % Sıralamada değil 18 36.7 Birinci sıra 1 2.0 İkinci sıra 20 40.8 Üçüncü sıra 10 20.4

Kişisel istek ve beğeniler f %

Sıralamada değil - - Birinci sıra 45 91.8 İkinci sıra 3 6.1 Üçüncü sıra 1 2.0 n:49

Tablo 8 incelendiğinde öğrencilerin giysi tercihlerine etki eden etmenlere ilişkin oluşturdukları sıralamalar görülmektedir. Bu bağlamda ilk sıra için en fazla katılım gösterilen etmen %91.8 ile “kendi istek ve beğenilerim” olarak belirlenmiştir. Moda seçeneği ise % 40.8 ile öğrencilerin ikinci önemli tercih seçeneğidir. Öğrencilerin giysi tercihlerinde aile seçeneği % 20.4 ve yaşadıkları çevreden etkilenme oranı ise %12.2 olarak belirlenmiştir. “İlgi duyduğum dernek, cemiyet, örgüt vs.” ve “Arkadaş Çevrem” seçenekleri ise öğrenciler tarafından önemsiz görülerek sıralamada ilk üç sırada işaretlenmemiştir.

Tablo 8’göre, öğrencilerin giysilerini kendi tercihleri doğrultusunda seçtikleri görülmektedir. Kişilerin giyim tercihlerini etkileyen faktörler çok çeşitlidir. İçinde bulundukları toplumun sosyal, kültürel ve ekonomik yapısından etkilendikleri gibi kendi kişisel özelliklerinden etkilenmektedirler. Belli bir öğrenim ve kültür seviyesine ulaşan bir kişi seçim ve tercihlerinde daha az yanılır ve ihtiyaçlarına göre önceliklerini daha iyi saptar. (Babaogul ve Hazer, 1999; Aydinç, 2001). Öğrencilerin tercihlerinde modanın da ikinci önem sırasında işaretlenmiş olması katılımcıların modayı takip ettikleri ve modaya önem verdikleri anlaşılmaktadır. Diğer bir yandan öğrencilerin büyük bir çoğunluğunun tercihlerinde kendi istekleri ve modadan sonra ailelerinin olduğu ve onu takiben tercihlerinde yaşadıkları çevreyi de dikkate aldıkları görülmektedir. Yener (1988)’in belirttiği kişilerin giysi tercihlerinde danışma grubu olarak kabul edilen aile, arkadaşlar, aynı derneğin üyeleri gibi gruplar kişilerin tutumlarını, fikirlerini, değer yargılarını etkilediği gibi, giysi tercihlerinde satın alma davranışlarına da yön verirler açıklaması bu sonucu desteklemektedir.

Öğrencilerin giysi tercihlerine etki eden etmenler ile giysi tasarım değerlendirme ölçeğinden aldıkları puanların karşılaştırılması için yapılan varyans analizi sonucunda istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir.

4.3. Alt Problem 2. Öğrencilerin Demografik Özellikleri