Altıncı Alt Probleme ĠliĢkin Bulgular ve Yorum

Bu çalıĢmada belirtilen “Sosyal Bilgiler öğretiminde PDÖY’nin uygulandığı deney grubu öğrenci velilerinin uygulama sürecine iliĢkin görüĢ ve düĢünceleri nasıldır?” Ģeklindeki alt probleme, yarı yapılandırılmıĢ görüĢme yaklaĢımı kullanılarak cevap aranmaya çalıĢılmıĢtır. Bunun için maksimum çeĢitlilik örnekleme tekniği kullanılarak seçilen 10 veliyle görüĢmeler yapılmıĢtır. GörüĢme sonucu elde edilen bulgular da bu baĢlık altında sunulmuĢtur.

Velilerden alınan görüĢler analiz edilerek genel bir görünüm Ģeklinde aĢağıda ĢemalandırılmıĢtır. Katılımcılara sorulan 10 sorudan alınan cevaplara göre velilerin görüĢleri genel faktörlere / temalara ayrılarak özetlenmiĢtir. Bu bölümde veli görüĢlerine iliĢkin frekans ve yüzde tabloları oluĢturularak veli görüĢleri yorumlanmıĢ ve bazı veli görüĢlerine yer verilmiĢtir.

4.2.6.1. Birinci GörüĢme Sorusunun Analizi

Öğrenci velilerine sorulan birinci soru “Oğlunuzun / kızınızın Sosyal Bilgiler dersinde proje hazırladığını nasıl öğrendiniz?” Ģeklindedir. Bu soruya iliĢkin elde edilen cevaplar analiz edilerek sonuçlar tablo 45’te verilmiĢtir.

Tablo 45: Öğrencilerin Proje Hazırlamalarından Velilerin Haberdar Olma Süreci

Cevaplar / Temalar Frekans (f) Yüzde (%)

1. Çocuğumdan öğrendim 10 %100

Toplam 10 %100

Tablo 45 incelendiğinde, bu soruya mülakata katılan deney grubu öğrenci velilerinin %100’ü (10 veli) Sosyal Bilgiler dersinde böyle bir çalıĢma yapıldığını çocuklarından öğrendiklerini belirtmiĢlerdir. Velilerin görüĢme ile verdikleri cevaplar, temalar bazında örneklendirilerek aĢağıda açıklanmıĢtır.

Veliler bu konuyla ilgili görüĢlerini; “Kızım sevinçle “anne biz proje ödevi hazırlayacağız, gruplar halinde çalışacağız!” dedi (S.D.)”, “Oğlumuz Sosyal Bilgiler dersinden proje hazırlayacağını, gruplar oluşturulduğunu, kendisinin grup başkanı seçildiğini, dış ticaretle ilgili bir konu seçtiğini bize anlatması sonucu öğrendik (A.D.)”, “Proje ödevinin verildiği gün oğlum bana grup halinde bir proje gerçekleştireceklerini söyledi (İ.S.)”, “Çocuğum öğretmeninin 7 kişilik grup çalışması yapacağını söyledi (G.Ç.)”, “Kızımın kendisinden öğrendim. Kendilerine verilen formları cevaplandırmışlar. Cevaplara göre gruplar oluşturmuşlar (D.Ç.)”, “Çok heyecanlı bir şekilde gelip bana anlattı. Para biriktirip çadır alacaklardı, çadır bulup getirdiler, sonra örtüler, tabaklar… (E.V.)”, “Kızım proje ödevini beş altı arkadaşıyla beraber yapacağını söyledi (M.G.)” gibi ifadelerle belirtmiĢlerdir.

GörüĢmenin bu sorusuna verilen yanıtlar incelendiğinde görüĢmeye katılan velilerin tamamı süreci çocuklarından öğrendiklerini belirtmiĢlerdir.

4.2.6.2. Ġkinci GörüĢme Sorusunun Analizi

Velilere sorulan ikinci soru “Proje hazırlama sürecinde oğlunuz / kızınıza nasıl yardım ettiniz? Açıklar mısınız?” Ģeklindedir. Bu soruya iliĢkin elde edilen cevaplar analiz edilerek sonuçlar tablo 46’da verilmiĢtir.

Tablo 46: Velilerin Öğrencilere Yardım Etme Biçimleri

Cevaplar / Temalar Frekans (f) Yüzde (%)

1. Yönlendirdim / fikir verdim 6 %60

2. Beraber araĢtırdık 2 %20

3. Yardım etmedim / edemedim 2 %20

Toplam 10 %100

Tablo 46 incelendiğinde, bu soruya mülakata katılan velilerin %60’ı (6 veli) yönlendirerek fikir verdiklerini; %20’si (2 veli) beraber araĢtırdıklarını; %20’si (2 veli) öğrencilerine yardım etmediklerini veya edemediklerini belirtmiĢlerdir. Velilerin görüĢme ile verdikleri cevaplar, temalar bazında örneklendirilerek aĢağıda açıklanmıĢtır.

GörüĢmenin gerçekleĢtirildiği velilerden “Yönlendirdim / fikir verdim” cevabı üzerinde yoğunlaĢan velilerin verdikleri cevaplara iliĢkin alıntı örnekleri aĢağıda açıklanmıĢtır.

Veliler bu konuyla ilgili görüĢlerini; “Okul saatleri dışında grup arkadaşlarıyla toplanması gerekiyordu. Kendileri hazırlandılar. Ben sadece neler yaptığını dinledim. Fikir alışverişinde bulundum (U.A.)”, “Proje hakkında danışabileceği ve tüm sorulara cevap vermeye çalıştım (D.D.)”, “Aslında pek yardım etmemize gerek kalmadan kendisi araştırdı, uğraştı, hazırladı. Bize sadece kontrol etmek düştü (M.U.)”, “Benim yardımım olmadı, ben sadece evden yapmış oldukları çalışmaları takip etmeye çalıştım (A.D.)”, “Kendisine konuyu öncelikle anlamasını ve ülkemizin komşularını bilmesini ve ilişkilerini araştırmasını söyledim (İ.S.)” gibi ifadelerle belirtmiĢlerdir.

GörüĢmenin gerçekleĢtirildiği velilerden “Beraber araĢtırdık” cevabı üzerinde yoğunlaĢan velilerin verdikleri cevaplara iliĢkin alıntı örnekleri aĢağıda açıklanmıĢtır.

Veliler bu konuyla ilgili görüĢlerini; “Çadır için çarşı gezdim, ama bulamadım, sonradan arkadaşlarımdan birisi getirdi, çadır işini hallettik (S.D.)”, “Kızımın grubu gazete çıkaracaktı, kendisine verilen görevde 12 burcu araştırmaktı. Birlikte internetten araştırma yaptık. Gazeteleri inceledik (G.Ç.)” gibi ifadelerle belirtmiĢlerdir.

GörüĢmenin gerçekleĢtirildiği velilerden “Yardım etmedim / edemedim” cevabı üzerinde yoğunlaĢan velilerin verdikleri cevaplara iliĢkin alıntı örnekleri aĢağıda açıklanmıĢtır.

Veliler bu konuyla ilgili görüĢlerini; “Ben genelde derslerinde yardım edemiyorum. Daha çok ablası ilgileniyor. Bu yüzden bazı eksikliklerimin olduğunu kabul ediyorum (D.Ç.)”, “Hayır, kendisinin yapmasının daha doğru olacağını düşündüğüm için yardım etmedim (E.V.)” gibi ifadelerle belirtmiĢlerdir.

GörüĢmenin bu sorusuna verilen yanıtlar incelendiğinde velilerin çoğunluğu çocuklarını yönlendirerek veya fikir vererek yönlendirdiklerini bildirmiĢlerdir. Bu bulgulardan, velilerin çocuklarına nasıl yardım etmeleri gerektiği konusunda genellikle olması gerektiği Ģeklinde yorumlanabilir.

4.2.6.3. Üçüncü GörüĢme Sorusunun Analizi

Velilere sorulan üçüncü soru “Proje hazırlama sürecinin oğlunuza / kızınıza neler kazandırdığını düĢünüyorsunuz? Açıklar mısınız?” Ģeklindedir. Bu soruya iliĢkin elde edilen cevaplar analiz edilerek sonuçlar tablo 47’de verilmiĢtir.

Tablo 47: Proje Sürecinde Öğrenci Kazanımlarına İlişkin Veli Görüşleri

Cevaplar / Temalar Frekans (f) Yüzde (%)

1. Beceri kazandırdı 7 %70

2. Değer kazandırdı 2 %20

3. Bilgi kazandırdı 1 %10

Tablo 47 incelendiğinde, bu soruya mülakata katılan velilerin %70’i (7 veli) proje çalıĢmalarının çocuklarına beceri kazandırdığını; %20’si (2 veli) değer kazandırdığı; %10’u (1 veli) bilgi kazandırdığı Ģeklinde görüĢlerini belirtmiĢlerdir. Velilerin görüĢme ile verdikleri cevaplar, temalar bazında örneklendirilerek aĢağıda açıklanmıĢtır.

GörüĢmenin gerçekleĢtirildiği velilerden “Beceri kazandırdı” cevabı üzerinde yoğunlaĢan velilerin verdikleri cevaplara iliĢkin alıntı örnekleri aĢağıda açıklanmıĢtır.

Veliler bu konuyla ilgili görüĢlerini; “Grup çalışması yapma, iş bölümü, görev paylaşımı, araştırma, liderlik, kendine güven duygularının gelişimine yardımcı olmuştur (D.Ç.)”, “Oğluma daha çok sorumluluk ve ortak çalışma yani paylaşımın nasıl olması gerektiği konusunda katkıda bulunduğunu ve ders çalışırken araştırmanın önemini öğrendiğini düşünüyorum (M.G.)”, “Proje ödevi grup halinde hazırlanıyordu. Oğlum grup başkanı seçildi ve aldığı görevleri yerine getirdiği için sorumluluk bilinci gelişti (E.V.)”, “Verilen konu üzerine yoğunlaşarak her türlü bilişim kaynaklarını araştırma yaparak projelerini hazırladı. Proje başlangıç ve hazırlama aşamasında heyecanlı, gayretli çalışmaları memnuniyet verici… (S.D.)”, “Araştırma yeteneği, kendine olan güveni arttı, severek çalıştı. Başarısını arttırdı. Birlikte çalışma, paylaşma, bilgileri arkadaşlarıyla tartışma… (U.A.)” gibi ifadelerle belirtmiĢlerdir.

GörüĢmenin gerçekleĢtirildiği velilerden “Değer kazandırdı” cevabı üzerinde yoğunlaĢan velilerin verdikleri cevaplara iliĢkin alıntı örnekleri aĢağıda açıklanmıĢtır.

Öğrenciler bu konuyla ilgili görüĢlerini; “Grupla olan çalışmalarda verilen konu hakkında daha istekli hoşuna giderek yapıyor. Eğleniyor. İstekle yapıyor, en güzeli araştırarak öğreniyor… (A.D.)”, “Kızım bu projede yer almaktan mutluydu. Sosyal bilgiler dersini daha fazla sevmeye başladı. Görsellik onun konular hakkında çok daha iyi yorum yapmasına yardımcı oldu. Birincilik sertifikası aldı ve çok çok sevindi, onu duvara astı (İ.S.)” gibi ifadelerle belirtmiĢlerdir.

GörüĢmenin gerçekleĢtirildiği velilerden “Bilgi kazandırdı” cevabı üzerinde yoğunlaĢan velilerin verdikleri cevaplara iliĢkin alıntı örnekleri aĢağıda açıklanmıĢtır.

Veliler bu konuyla ilgili görüĢlerini; “Ülkemize ithal edilen ve ihraç edilen ürünleri ve madenlerin neler olduğunu anlamasını sağladığına inanıyorum (D.D.)” gibi ifadelerle belirtmiĢlerdir.

GörüĢmenin bu sorusuna verilen yanıtlar incelendiğinde proje hazırlama sürecinde velilerin çocuklarına en fazla becerilerin kazanılmasında etkili olduğunu ifade etmiĢlerdir. Daha sonra değer ve bilgi kazanımlarının gerçekleĢtiğini düĢündüklerini belirtmiĢlerdir. Bu bulgu, öğrencilerden elde edilen bulgulara göre farklılık göstermekte olup öğrenci ve velilerin proje çalıĢmalarıyla ilgili algılarının farklı olduğunu göstermektedir. Ayrıca proje çalıĢmalarının özünü oluĢturan becerilerin geliĢtirmesinin velilere göre ön planda yer almasının önemli bir bulgu olduğu düĢünülmektedir. Ayrıca anne-baba eğitim durumunun bu bulgu üzerinde etkili olabileceği düĢünülmektedir.

4.2.6.4. Dördüncü GörüĢme Sorusunun Analizi

Öğrenci velilerine sorulan dördüncü soru “Proje çalıĢmalarının bundan sonraki Sosyal Bilgiler derslerinde de uygulanmasını ister misiniz? Neden?” Ģeklindedir. Bu soruya iliĢkin elde edilen cevaplar analiz edilerek sonuçlar tablo 48’de verilmiĢtir.

Tablo 48: Proje Sürecinin Tekrarlanmasına İlişkin Veli Görüşleri

Cevaplar / Temalar Frekans (f) Yüzde (%)

1. Evet, daha iyi öğreniyor 9 %90

2. Evet, diğer grup üyelerinin daha iyi kontrol

edilmesi Ģartıyla… 1 %10

Toplam 10 %100

Tablo 48 incelendiğinde, bu soruya mülakata katılan deney grubu öğrenci velilerinin %90’i (9 veli) çocuklarının yine bir proje çalıĢması yapmalarını istediklerini çünkü daha iyi öğrendiklerini düĢündüklerini; %10’u (1 veli) çalıĢmadığını söyledikleri bazı öğrencilerin kontrol edilmesi Ģartıyla proje çalıĢması yapılmasını istediklerini belirtmiĢlerdir. Velilerin görüĢme ile verdikleri cevaplar, temalar bazında örneklendirilerek aĢağıda açıklanmıĢtır.

GörüĢmenin gerçekleĢtirildiği velilerden “Evet, daha iyi öğreniyor” cevabı üzerinde yoğunlaĢan velilerin verdikleri cevaplara iliĢkin alıntı örnekleri aĢağıda açıklanmıĢtır.

Veliler bu konuyla ilgili görüĢlerini; “Evet isteriz, ülkemiz ve dünyamız gelişimi için detaylı araştırmalar yapması, konuları irdelemesi, analiz yapabilmesi, geçmişle kıyaslayabilmesi, gelecek için yeni projeler üretebilmeleri için bu çalışmalar gereklidir

(S.D.)”, “Tabi ki isterim. Bu sayede ders için çabalaması ve uğraşması hoşuma gitti (A.D.)”, “Kesinlikle evet. Grup çalışmaları öğrencilerin hem kaynaşması hem de birlikte yardımcı olmasına yönelik güzel bir uygulama… (U.A.)”, “İsterim, ezbere ders çalışma insanı yıldırır, bilgi unutulur, kullanılmaz. Araştırıp kendi bulduğu için, her zaman bu yöntemi kullanabilir. Öğrendi mi hep uygular ki bu önemli… (D.D.)”, “Evet istiyoruz, kendine güveni ve araştırma becerileri artıyor (M.U.)”, “İsterim, çünkü çocuklara güzel şeyler kazandırdığını düşünüyorum. Kendine karşı güveni artıyor. Onları geleceğe ve hayata hazırladığını düşünüyorum. Bir konu hakkında nasıl araştırma yapılacağını öğretiyor (M.G.)”, “Evet, sosyal konular zaten hayatın içinde olduğundan çocuklarımız bunları öğrenmeli ve görmeli… (D.Ç.)”, “Evet isterim, en azından derslerini düzeltmesi için elinden geleni yapıyor. Okuldan çıktıktan sonra bile dersleriyle ilgilendiği için çok memnunum, size de teşekkür ederim (İ.S.)”, “İsterim, çünkü çok severek çalıştılar, heyecanlandı, ama sonuç güzel olunca çok sevindiler ve tekrarını istiyorum (G.Ç.)” gibi ifadelerle belirtmiĢlerdir.

GörüĢmenin gerçekleĢtirildiği velilerden “Evet, diğer grup üyelerinin daha iyi kontrol edilmesi Ģartıyla…” cevabı üzerinde yoğunlaĢan velilerin verdikleri cevaplara iliĢkin alıntı örnekleri aĢağıda açıklanmıĢtır.

Veliler bu konuyla ilgili görüĢlerini; “İsterim, fakat grup arkadaşlarından bazılarının görevlerini tam olarak yapmayışı kendisini etkilediğini düşünüyorum. Onun için grup içindeki diğer arkadaşlarının öğretmenimiz tarafından kontrol edilmesini istiyorum (E.V.)” gibi ifadelerle belirtmiĢlerdir.

GörüĢmenin bu sorusuna verilen yanıtlar incelendiğinde velilerin yeni bir proje çalıĢması yapılmasını istedikleri, fakat bir velinin diğer grup üyelerinin daha iyi kontrol edilmesi Ģartını koyduğu görülmektedir. Bu bulgular proje hazırlama sürecinde tüm grup üyelerinin çalıĢmaya tam katılımını sağlamak için kolaylaĢtırıcı olan öğretmenin süreci daha yakından izlemesinin öneminin altını çizmektedir.

V. BÖLÜM

SONUÇ VE ÖNERĠLER

AraĢtırmanın bu bölümde, elde edilen verilerin bulgular ve yorum bölümünde değerlendirilmesi ile ulaĢılan sonuçlar ve bu sonuçlar doğrultusunda uygulayıcılara ve araĢtırmacılara yönelik geliĢtirilen önerilere yer verilmiĢtir.