• Sonuç bulunamadı

I. BÖLÜM

3.3. Veri Toplama Araçları

3.3.3. Akademik BaĢarı Testi

AraĢtırmada, Sosyal Bilgiler dersinin öğretiminde uygulanan PDÖY uygulamalarının öğrencilerin akademik baĢarıları üzerindeki etkilerini tespit edilebilmesi amacıyla “Akademik BaĢarı Testi” geliĢtirilmiĢtir (Ek - 7). Ölçme aracının geliĢtirilmesi süreci bir takım aĢamaları içermektedir.

Öncelikle Ġlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı hareket noktası olarak belirlenmiĢtir. Bu doğrultuda 6. sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programı “Küresel Bağlantılar” öğrenme alanı kapsamında “Ülkemiz ve Dünya” ünitesinde yer alan kazanımlar incelenmiĢtir.

Bu kazanımlar çok geniĢ ölçekte davranıĢ geliĢimini kapsadığından dolayı, içerik analizi yöntemiyle analiz edilerek alt birimlerine ayrılmıĢ, kazanımlar için çok sayıda performans ifadeleri oluĢturulmuĢtur. Bu performans ifadeleri bir tablo haline getirilerek ortaya bir belirtke tablosu çıkarılmıĢtır (Ek - 6).

Belirtke tablosunda yer alan performans ifadelerinden hareketle de taslak soru geliĢtirme çalıĢmalarına baĢlanmıĢtır. Bu üniteye kaynaklık edebilecek çok çeĢitli yazılı ve elektronik kaynaklar taranarak toplamda 63 sorudan oluĢan bir soru havuzu meydana getirilmiĢtir. Bu soru havuzunda toplam 32 adet performans ifadesini ölçen çoktan seçmeli sorular yer almıĢtır. Her performans ifadesini ölçen en az iki adet sorunun olmasına özen gösterilmiĢtir. Ġlk Ģekliyle 63 maddeden oluĢan test, bir alan eğitim uzmanı, bir ölçme değerlendirme uzmanı ve dil uzmanı tarafından incelenerek maddeler üzerinde düzeltme, sâdeleĢtirme ve azaltma iĢlemleri gerçekleĢtirilmiĢtir.

“Akademik BaĢarı Testi”nin geliĢtirilmesi sürecinde ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin öğrenme düzeyleri ile genel biliĢsel, duyuĢsal özellikleri göz önünde bulundurulmuĢtur. Bu doğrultuda test maddelerinin 4 seçenekli olmasına ve öğrencilere verilen formun 12 puntoluk yazı büyüklüğüyle hazırlanmıĢ olmasına dikkat edilmiĢtir.

3.3.3.1. Akademik BaĢarı Testi Geçerlik ve Güvenirlik ÇalıĢmaları

Akademik BaĢarı Testinin geçerlik ve güvenirliğinin test edilmesi ve geliĢtirilmesi için bir takım çalıĢmalar gerçekleĢtirilmiĢtir.

Hazırlanan testin kapsam geçerliliği uzman görüĢüne baĢvurularak sağlanmıĢtır. Öncelikle hazırlanan taslak ölçeğin geçerlilik çalıĢmalarının yapılması amacıyla, her bir performans ifadesi ve bunlara yönelik hazırlanan test maddelerinin bulunduğu bir form, söz konusu maddelerin kazanımları ölçüp ölçmediği ile ilgili olarak uzman görüĢü almak amacıyla da baĢka bir form hazırlanmıĢtır. Kelime iĢlemci (Microsoft Word) belgesi biçiminde ve kolayca doldurulup geri gönderilebilecek Ģekilde hazırlanan bu formlar, 5 adet Sosyal Bilgiler öğretmeni ve 5 adet üniversite öğretim elemanına e-posta yoluyla gönderilmiĢ, bu formlara iliĢkin uzman görüĢünün alınması yoluna gidilmiĢtir. Alınan uzman görüĢleri göz önünde bulundurularak soru maddeleri veya seçenekleri üzerinde önerilen değiĢiklikler gerçekleĢtirilmiĢtir. Bu iĢlem sonrasında ön uygulamaya hazır hale getirilen sorular tekrar gözden geçirilmiĢtir. Ön uygulama yapılacak olan form 47 soru maddesinden meydana gelmiĢtir. Her performans ifadesine 1 ya da 2 adet soru denk gelmiĢtir. Hazırlanan formda sorular kolaydan zora ve performans göstergelerinin sıralanıĢına göre sıralanmıĢ ve soru seçenekleri her bir seçeneğe eĢit olarak dağılacak Ģekilde düzenlenmiĢtir. Uzman görüĢleri sonucunda gerekli düzeltmeler yapılarak testin güvenirlik çalıĢmasına geçilmiĢtir.

Hazırlanan testin güvenirlik çalıĢmasının gerçekleĢtirilebilmesi amacıyla, 2010- 2011 eğitim-öğretim yılı Ocak ayı içerisinde Ordu ilinde merkez ilçesinde ve bir köy ilköğretim okulunda eğitim gören toplam 130 adet 7. Sınıf öğrencisine uygulanmıĢtır. Uygulamanın gerçekleĢtirilmesi, araĢtırmacının tanıdığı öğretmen ve okul yöneticileri aracılığıyla gerçekleĢtirilmiĢtir. Uygulayıcılardan hazırlanan testin yönergesine uyulması ve öğrencilerin kopya çekmemelerine özen gösterilmesi rica edilmiĢtir. Uygulayıcılar tarafından ilköğretim 7. sınıf öğrencilerine uygulanan bu test kitapçıkları, uygulayıcılar

tarafından kargo Ģirketine verilmek suretiyle araĢtırmacıya geri döndürülmüĢtür. Toplanan ölçek verileri bilgisayar ortamına aktarılmıĢ ve ITEMAN madde analiz programı kullanılarak analiz edilmiĢtir.

Uygulanan testin madde analizinden elde edilen bulgular tablo 19’da verilmiĢtir. Tablo 19: Akademik Başarı Testi Ön Uygulama Madde Analizi Tablosu

Madde No Güçlük Derecesi (Pj) Ayırt Edicilik Ġndeksi (Rjx) 1 .57 .21 2 .82 .21 3 .50 .34 4 .30 .23* 5 .72 .49 6 .78 .37* 7 .54 .34 8 .36 .52 9 .49 .71* 10 .75 .37 11 .54 .71* 12 .58 .69 13 .41 .23* 14 .46 .22* 15 .61 .42 16 .46 .39 17 .35 .40 18 .23 .04* 19 .57 .57 20 .31 .02* 21 .45 .33 22 .58 .52 23 .56 .34* 24 .33 .28 25 .48 .61 26 .64 .36 27 .41 .60 28 .47 .25* 29 .29 .36 30 .43 .39 31 .30 .10* 32 .50 .34 33 .24 .15* 34 .70 .76 35 .67 .53 36 .83 .35 37 .43 .61

38 .58 .69 39 .50 .74 40 .32 .40 41 .15 .03* 42 .46 .15* 43 .48 .54 44 .39 .23 45 .46 .61 46 .31 .19* 47 .30 .49

AraĢtırmacı tarafından toplanan veriler, tek bir belge altında toplanarak analize hazır hale getirilmiĢtir. Madde analizinde Pj (madde güçlüğü) ve Rjx (madde ayırt ediciliği) hesaplanmıĢtır. GerçekleĢtirilen madde analizi sonuçlarına göre, güçlüğü ve ayırt ediciliği uygun olmayan maddeler (güçlük derecesi 0.45-0.75 arasında olmayan ve ayırt edicilik düzeyi 0.20’nin altında olanlar) testten çıkarılmıĢtır. Bu doğrultuda 4.,6.,9.,11.,13.,14.,18.,20.,23.,28.,31.,33.,41.,42. ve 46. sorular asıl uygulamada kullanılacak test kapsamına alınmamıĢtır. Soru eksiltme aĢamasında kapsam geçerliğinin de düĢürülmemesi göz önünde bulundurulmuĢtur. Bu kapsamda testten 15 madde çıkarılmıĢ ve 32 maddelik nihaî ölçek oluĢturulmuĢtur. Sonuç olarak “Ülkemiz ve Dünya” ünitesi akademik baĢarı testinin 32 maddeden oluĢan son halinin, deneysel araĢtırma içerisinde kullanılmasına karar verilmiĢtir.

Testin güvenirlik çalıĢmalarından elde edilen bulgular tablo 20’de verilmiĢtir. Tablo 20: Akademik Başarı Testi Asıl Uygulama Madde Analizi Tablosu

Madde No

(Pilot Uyg. M) Güçlük Derecesi (Pj)

Ayırt Edicilik Ġndeksi (Rjx) 1 (1) .75 .22 2 (2) .81 .34 3 (3) .75 .25 4 (5) .81 .24 5 (7) .22 .35 6 (8) .41 .21 7 (10) .59 .51 8 (12) .94 .32 9 (15) .63 .25 10 (16) .84 .45 11 (17) .63 .73 12 (19) .69 .62 13 (21) .72 .23 14 (22) .56 .30

15 (24) .81 .34 16 (25) .69 .43 17 (26) .84 .16 18 (27) .63 .43 19 (29) .53 .55 20 (30) .63 .55 21 (32) .28 .28 22 (34) .88 .27 23 (35) .41 .37 24 (36) .97 .29 25 (37) .69 .53 26 (38) .94 .28 27 (39) .53 .62 28 (40) .41 .69 29 (43) .41 .27 30 (44) .97 .29 31 (45) .63 .23 32 (47) .66 .25

Tablo 20’de görüldüğü gibi, baĢarı testini oluĢturan maddeler araĢtırma için kullanılabilir düzeydedir. OluĢturulan nihaî Akademik BaĢarı Testinin genel güçlük derecesi 0,58 olarak bulunmuĢtur. Bu veri testin orta güçlük seviyesinde olduğunu göstermektedir. Madde güçlüğü ne çok zor ne de çok kolay olmalıdır. Testin oluĢturulması sürecinde bu koĢul göz önünde bulundurulmuĢtur. Testin genel ayırt edicilik seviyesi de 0,36 olarak tespit edilmiĢtir. Bu sonuca göre testin ayırt edicilik gücünün istenilen seviyede olduğu belirtilebilir. Tablo 20 incelendiğinde, 17 numaralı sorunun ayırt edicilik indeksinin (0,16) düĢük olduğu, buna rağmen testten çıkarılmadığı görülmektedir. Bu durumun sebebi olarak, bu maddenin istenilen performans göstergesini ölçen diğer maddeler içerisinde en iyi düzeyde olması ve çıkarılması durumunda testin kapsam geçerliğinin düĢürülmek istenmemesi gibi kaygılar belirtilebilir. Deneysel uygulamaya geçilmeden önce bu sorunun seçenekleri üzerinde düzeltmeler yapılmak suretiyle uygulamaya konulmuĢtur.

Akademik BaĢarı testinin Alfa güvenirlik katsayısı hesaplanmıĢtır. Tablo 21’de bu analize iliĢkin sonuçlar verilmiĢtir.

Tablo 21: Akademik Başarı Testi Analizi Sonuçları

Madde Sayısı Ss En düĢük En Yüksek Alfa (α)

Tablo 21’de, 32 maddeden oluĢan akademik baĢarı testinin aritmetik ortalamasının 21.2, standart sapmasının 4.14, en düĢük puanın 11, en yüksek puanın 30 ve Alfa güvenirlik katsayısının 0.81 olduğu görülmektedir. Bu bulgulara göre, Alfa değeri 0.81 Ģeklinde tespit edilen baĢarı testinin, araĢtırmada kullanılabilecek seviyede bir güvenirliğe sahip olduğu ifade edilebilir.