1. Üçüncü Kişilerin İtirazları
İlgili kişiler, başvurusu yapılmış olan işaretin marka olarak tescil edilemeyeceğine ilişkin itirazlarını TPE’ne yöneltebilirler. İtiraz sebepleri dikkate alındığında menfaat şartının arandığı görülmektedir230. Madde metninden açıkça anlaşıldığı gibi, tescil başvurusu yapılmış bir markanın, 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 7. ve 8. maddeleri(mutlak ve nispi red nedenleri) hükümlerine göre tescil edilmemesi gerektiğine ilişkin itirazlar ile başvurunun kötü niyetle yapıldığına ilişkin itirazlar ilgili kişiler tarafından marka başvurusunun yayımından itibaren üç ay içerisinde bu Yönetmeliğe ekli Marka Yayınına İtiraz Formu örneğine uygun imzalı dilekçe ile yapılır231. Enstitü, itiraz sahibinden, bir ay içerisinde gönderilmek üzere ek belge, kanıt ve gerekçeler isteyebilir. İtiraz eden kişiler bu süre içinde istenilen evrakları temin etmezlerse, itiraz yapılmamış sayılır (556 sayılı KHK 35/IV md).
Yayınlama üzerine üçüncü şahıslar, tescili istenen markanın 556 sayılı KHK’nın 7 ve 8. maddesi kapsamına girip girmediğini diğer tabirle mutlak veya nispi red nedenlerinin var olup olmadığını değerlendirip bu konuda talepte bulunabilirler ve tescile itiraz edebilirler. İtiraz, genelde markanın tescilinden zarar görebilecek kişiler tarafından kullanılan bir yöntemdir. TPE, itirazı geçerli bularak tamamen kabul edebilir ya da mal ve hizmetlerden bir kısmı için geçerli görülüp kısmi olarak benimsenebilir232. İtirazın yerinde bulunması halinde, marka tescil başvurusu kısmen veya tamamen reddedilir.
556 Sayılı KHK’nın 35. maddesinde İtiraz başlığı altında “Tescil başvurusu
yapılmış markanın 7. ve 8. madde hükümlerine göre tescil edilmemesi gerektiğine
230
TEKİNALP, Fikri Mülkiyet, s. 370.
231 KARAAHMET, Erdoğan, Türkiye’de Marka Tasarım Koruması, Türkiye’de ve Dünyada Sınai
Mülkiyet Koruması Uluslararası Konferansı, İstanbul 1997, s. 168.
78 ilişkin itirazlar ile başvurunun kötü niyetle yapıldığına ilişkin itirazlar ilgili kişiler tarafından marka başvurusunun yayınından itibaren üç ay içerisinde yapılır.
8 inci maddenin son fıkrası çerçevesinde yapılacak itiraz, ancak itiraz eden kişinin markasını bu süre içerisinde kullanmaması halinde reddedilir. İtirazlar yazılı ve gerekçeli olarak yapılır. Enstitü itiraz sahibinden, Yönetmelik'te öngörülen sürede yerine getirilmek üzere, ek belge, kanıt ve gerekçeler isteyebilir. Bu süre içerisinde istenilen ek belge, kanıt ve gerekçeler Enstitüye verilmediği takdirde itiraz yapılmamış sayılır.” hükmü bulunmaktadır.
TPE’nin itirazları incelerken izleyeceği usul 556 sayılı KHK’nın 36. maddesinde gösterilmiştir. TPE yapılan itirazı geçerli bulmazsa reddeder. (556 sayılı KHK 36/III md.)
Türk Patent Enstitüsü’ nünde verdiği kararlara kararın bildiriminden itibaren 2 ay içinde itiraz edilebilir. İtiraz, kararın bildiriminden sonraki iki ay içerisinde yazılı olarak Türk Patent Enstitüsü’ne yapılır.(KHK m.49)
İtiraz hakkı zarar gören kişilere tanınmıştır. ( 556 sayılı KHK 48/I md) Enstitü kararlarından zarar gören kişiler, red veya kısmî red kararına, bildirim tarihinden itibaren iki ay içerisinde, Enstitüye itirazda bulunabilir.
Alınan kararlarla ilgili işlemlere taraf diğer kişiler de, doğrudan itiraz yetkisine sahiptir. (556 sayılı KHK 48/II md ) İtiraz gerekçeli ve yazılı olarak bildirilmelidir. İtiraz için belirli bir ücretin ödenmesi gerekir233. İtiraz, Markalar Dairesi’ne yapılır ve itiraz ilgili dairece karara bağlanır. Enstitü ilgili dairesi, itirazın haklı olduğuna ve doğruluğuna ikna olursa, kararını düzeltebilir. (KHK m.50)
Enstitünün ilgili dairesi (Markalar Dairesi) yapılan itirazı kabul etmezse, itirazı herhangi bir yorumda bulunmaksızın, Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kuruluna gönderir. İtirazın reddedilmesi durumunda ise konu Türk Patent Enstitüsü
233 KARAHAN, Hükümsüzlük, s. 85, Enstitü Kararlarına İtiraz İnceleme Ücreti 2010 tarihi itibariyle
368 TL’dir. Ücretler hakkında bilgi için
79 Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu Yönetmeliği çerçevesinde değerlendirilir.
Taraflar görüşlerini bildirdikten sonra Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu incelemeyi yapar ve kararını verir (556 sayılı KHK m. 51-52 md). Bu karar TPE’nin nihai kararıdır.234
556 sayılı KHK’nın 53 maddesi- “Yeniden İnceleme ve Değerlendirme
Kurulunun, 47 ila 52 nci maddelerde belirtilen itiraz işlemleri ile ilgili kesinleşen kararlarına karşı, kesinleşen kararın bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde, yetkili mahkemede dava açılabilir.” hükmünü düzenlemiştir
Bu konuda görevli ve yetkili Mahkeme, Ankara ihtisas Mahkemeleridir. (556 sayılı KHK 71/II)
2. Üçüncü Kişilerin Görüşleri
Başvurusu yayınlanan markaya karşı, üçüncü şahıslar TPE’ne yazılı olarak görüşlerini iletebilirler. Görüş bildirmek için şahsi, hukuki menfaat aranmaz. Dolayısıyla herhangi bir gerçek veya tüzel kişi, grup, büro, örgüt, marka ile ilgili görüş bildirebilir. TPE yapılan bildirimi değerlendirir ve kararını verir. Üçüncü
şahıslar sadece görüş bildirirler, yoksa taraf değildirler.235
Ancak hukuki menfaat bulunması durumunda şahıs itirazda bulunabilir ve gerekirse olayı yargı mercilerine taşıyabilir.
556 sayılı KHK’nın 34.maddesinde “Üçüncü Kişilerin Görüşleri” başlığı
adı altında “Marka başvurusunun yayınından sonra, herhangi bir gerçek veya tüzel kişi veya herhangi bir grup veya hizmetleri temin edenler, üreticiler veya imalatçıları temsil eden bir organ, tacir veya tüketiciler, 7. maddesine göre, markanın tescil için yeterli nitelikleri taşımadığını belirten yazılı görüşlerini Enstitüye sunabilir. Ancak bu kişiler, Enstitü nezdinde işlemlere taraf olamaz.” hükmü bulunmaktadır.
234 EPÇELİ, Karıştırılma İhtimali, s. 16. 235 TEKİNALP, Fikri Mülkiyet, s. 369.
80 Marka başvurusunun yayımından sonra, markanın 7. maddeye göre, tescil için yeterli nitelikleri taşımadığını belirten yazılı görüşler Enstitüye sunulabilir. Ancak bu kişiler, Enstitü nezdinde işlemlere taraf olamayacaklardır. Oysa itiraz prosedüründe itiraz edenin yaptığı başvuru sonrasında TPE tarafından yapılan değerlendirme sonucuna göre yasal bir takım hakları bulunmaktadır. Çünkü itiraz etmekle taraf haline gelmiştir.
TPE kendisine sunulan görüşü değerlendirir ve sonuca bağlar. Sonucun TPE’nin bir kararı şeklinde ortaya çıkmasına ve üçüncü kişiye bildirilmesine gerek yoktur.
Ancak üçüncü kişi görüşünün sonucu hakkında TPE’ne başvurup bilgi alabilir. 556 sayılı KHK 48. maddesi uyarınca üçüncü kişilerin TPE’ne itiraz hakları bulunmamaktadır. 236