Örgütsel Özdeşleşme İfadelerine İlişkin Analiz Sonuçları

Bu bölümde; örgütsel özdeşleşme ifadelerine ilişkin tanımlayıcı istatistiklere, örgütsel özdeşleşme düzeylerinin cinsiyet değişkeni üzerindeki etkilerini ve örgütsel özdeşleşmenin işten ayrılma niyeti üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılan testlere ve analiz sonuçlarına yer verilmiştir.

4.7.3.1. Örgütsel Özdeşleşme İfadelerine İlişkin Tanımlayıcı İstatistikler

Örgütsel özdeşleşme ifadelerine ilişkin tanımlayıcı istatistikler kapsamında örgütsel destek ifadelerinin her birine ilişkin ortalama ve standart sapma değerleri aşağıdaki Tablo-4.11’de belirtildiği şekildedir.

Tablo-4.11: Örgütsel Özdeşleşme İfadelerine İlişkin Aritmetik Ortalamaları ve Standart Sapmaları

Örgütsel Özdeşleşme İfadeleri Aritmetik Ortalama

Standart Sapma

Medyada çalıştığım kurum ile ilgili olumsuz bir tutum ya

da haber olursa bundan rahatsızlık duyarım. 4,29 1,13

Çalıştığım kurum hakkında konuştuğumda; ‘onlar’ yerine ‘biz’

kelimesini tercih ederim. 4,07 1,19

Başka biri çalıştığım kurumu eleştirirse bunu kişisel bir hakaret

olarak algılarım. 3,98 1,10

Diğer insanların çalıştığım kurum hakkındaki düşünceleri beni

çok ilgilendirir. 3,92 1,24

Çalıştığım kurumun başarısı benim başarımdır. 3,89 1,32

Başka biri çalıştığım kurumu övdüğünde, bunu kişisel iltifat

olarak düşünürüm. 3,75 1,28

Notlar: (i) n=131, (ii) Ölçekte 1=Katılmıyorum ve 5= Katılıyorum anlamındadır. (iii) Friedman çift yönlü Anova testine göre( χ2_{= 37,58; p<0,05) sonuçlar istatistiksel bakımdan anlamlıdır.}

Örgütsel özdeşleşme ifadeleri incelendiğinde “Medyada çalıştığım kurum ile ilgili olumsuz bir tutum ya da haber olursa bundan rahatsızlık duyarım” (4,29), “Çalıştığım kurum hakkında konuştuğumda; ‘onlar’ yerine ‘biz’ kelimesini tercih ederim” (4,07) ifadeleri örgütsel özdeşleşme açısından önemlidir. Bu bağlamda aile hekimlerinin çalıştıkları kurumla özdeşleştikleri ifade edilebilir.

4.7.3.2. Örgütsel Özdeşleşme Düzeylerinin Cinsiyet Değişkeni Üzerindeki Etkileri

Cinsiyet bakımından aile hekimlerinin örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasında fark olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılan Mann-Whitney U testi sonuçları Tablo-4.12’de belirtilmiştir.

Tablo-4.12: Örgütsel Özdeşleşme Düzeylerinin Cinsiyet Değişkeni Üzerindeki Etkileri Kadın (n= 36) Erkek (n=95) Mann- Whitney U Testi Örgütsel Özdeşleşme Ort. S.S. Ort. S.S. z P 3,76 0,87 4,05 0,95 -1,99 .046

Not: (i) n=131;(ii) Parantez içindeki rakamlar her bir gruba giren katılımcı sayısını göstermektedir.

Tablo- 4.12’ye göre anlamlılık düzeyini gösteren sig. değeri 0,05’ ten küçük olduğu için (.046) katılımcıların özdeşleşme düzeyleri ile cinsiyet arasında anlamlı fark vardır. Ortalamaları ve standart sapmaları değerlendirildiğinde bu farkın erkek hekimlerden kaynaklandığı gözlenmektedir. Dolayısıyla erkek hekimlerin özdeşleşme düzeyleri kadın hekimlere göre daha fazla sonucuna ulaşılabilir. “Çalışanların örgütsel özdeşleşme düzeyleri ile cinsiyetleri arasında anlamlı fark vardır” şeklindeki H5 hipotezi desteklenmiştir.

Yapılan Anova ve Mann-Whitney U testleri sonucunda çalışma süreleri, medeni durum, yaş değişkenlerine göre aile hekimlerinin kurumlarıyla özdeşleşme düzeyleri arasında anlamlı farklılıklar olmadığı tespit edilmiştir.

4.7.3.3. Örgütsel Özdeşleşmenin İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi

Örgütsel özdeşleşmenin işten ayrılma niyeti üzerine etkisini belirlemeye ilişkin yapılan korelasyon analizi sonuçları aşağıdaki Tablo-4.13’ de belirtilmiştir.

Tablo-4.13: Örgütsel Özdeşleşme ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki Korelasyon Analizi

Örgütsel Özdeşleşme İşten Ayrılma Niyeti Örgütsel Özdeşleşme 1

İşten Ayrılma Niyeti - .279(**) ₁ Not: *p<.05, **p<.01.

Örgütsel özdeşleşme ile işten ayrılma niyeti arasında negatif yönlü ve istatistiksel bakımdan anlamlı (p<. 05) bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu

 _{Bu konuda bkz. Tüzün, 2006; Özdemir, 2007.} 

sonuçlara göre “Örgütsel özdeşleşme ile işten ayrılma niyeti arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki vardır” şeklindeki H6 hipotezi desteklenmiştir.

Örgütsel özdeşleşmenin işten ayrılma niyeti üzerine etkisi olup olmadığını ölçmek amacıyla örgütsel özdeşleşme düzeylerine bağlı olarak işten ayrılma niyetinde bir değişiklik olup olmadığı araştırılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda bu araştırmayı yapabilmek için örgütsel destek algı düzeylerine, Dean ve Snell (1996), Güleş (1999) ve Çağlıyan (2002) tarafından uygulanan yönteme benzer şekilde katılımcıların örgütsel özdeşleşme düzeyi medyan kuralına göre örgütsel özdeşleşme düzeyi düşük ve yüksek olarak iki gruba ayrılarak bu iki grubun işten ayrılma niyeti karşılaştırılmıştır. Analiz sonuçlarına ilişkin bulgular aşağıdaki Tablo-4.14’de gösterilmiştir.

Tablo-4.14: Örgütsel Özdeşleşmenin İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi Örgütsel Özdeşleşme Düzeyi Düşük (n=71) Örgütsel Özdeşleşme Düzeyi Yüksek (n= 60) Mann- Whitney U Testi (Tek Yönlü) İşten Ayrılma Niyeti Ort. S.S. Ort. S.S. z P 2,92 1,36 2,47 1,62 -3,57 <.00

Not: (i) n=131;(ii) Parantez içindeki rakamlar her bir gruba giren katılımcı sayısını göstermektedir

Tablo-4.14’te görüldüğü üzere 71 katılımcı örgütsel özdeşleşme düzeyi düşük, 60 katılımcı örgütsel özdeşleşme düzeyi yüksek olarak sınıflandırılmıştır. İşten ayrılma niyetine ilişkin Mann-Whitney U Tek Yönlü testine göre sonuçlar istatistiksel bakımdan anlamlıdır (p<.05). Sonuçlarda da görüldüğü üzere örgütsel özdeşleşme düzeyi düşük olan aile hekimlerinin işten ayrılma niyeti yüksek, örgütsel özdeşleşme düzeyi yüksek olan aile hekimlerinin işten ayrılma niyeti düşüktür. Bu sonuçlara göre “Aile hekimlerinin örgütsel özdeşleşme düzeylerinin işten ayrılma niyeti üzerinde olumsuz etkisi vardır” şeklindeki H8 hipotezi desteklenmiştir.

